Światowy Dzień Ryb Migrujących obchodzimy co roku 24 października. Dzień Migracji Ryb to czas, by zwrócić uwagę na to, jak wielką rolę te gatunki odgrywają w światowym ekosystemie. Są one ważne nie tylko dla swojego najbliższego otoczenia, lecz także dla wielu ludzi i zwierząt.
Dlaczego ryby wędrowne prowadzą taki tryb życia?
Ryby migrujące poruszają się dzięki prądom wody, polom magnetycznym oraz swoim wrodzonym umiejętnościom. Pomaga im w tym zmysł smaku i węchu oraz siła mięśni. Po co właściwie ryby wkładają tak dużo wysiłku w to, by ciągle zmieniać swoje otoczenie? Wszystko po to, by mogły się rozmnażać i szukać odpowiedniego domu lub pożywienia.
W Światowy Dzień Migracji Ryb pamiętaj o ich ważnej roli
Wraz z zaśmiecaniem rzek i mórz życie podwodne stopniowo wymiera. Ryby w rzekach to kluczowe ogniwo w zwierzęcym łańcuchu pokarmowym i światowej gospodarce. W Dzień Ryb Migrujących pamiętaj, że bez nich równowaga ekosystemów w wielu obszarach zostaje zaburzona. Brak ryb wędrownych oznacza też utratę zarobku i pożywienia dla wielu ludzkich społeczności.
Światowy Dzień Migracji Ryb 2025 – jak wspierać gatunki?
Światowy Dzień Migracji Ryb to świetny moment, aby zastanowić się nad tym, jak można wspierać gatunki migrujące. To ważne, bo w samej Polsce budowa tam wpłynęła na całkowite wymarcie populacji dzikich łososi, a także zagraża jesiotrowi ostronosemu:
wspieraj działania mające na celu ochronę rzek, ich koryt, co umożliwia rybom migrację;
sprzeciwiaj się budowie nadmiernej liczby tam, przez które np. węgorze nie są w stanie migrować przez tysiące kilometrów do Morza Sargassowego;
działaj indywidualnie, zapobiegając nadmiernemu skażeniu wody, np. używaj filtrów zamiast kupować wodę butelkowaną;
angażuj się w lokalne akcje usuwania śmieci ze środowisk przy wodzie;
przeciwdziałaj na swoją skalę ocieplaniu klimatu, które jest jednym z powodów utraty 90% terenów podmokłych na całym świecie w ciągu ostatnich 300 lat;
wspieraj programy odtworzenia populacji ryb w wodach polskich i światowych.
Dzień Sępa to święto ruchome, które obchodzimy zawsze w pierwszą sobotę września. Ustanowiły go dwie współpracujące ze sobą organizacje – Birds of Prey Programme of the Endangered Wildlife Trust w Afryce Południowej oraz angielska Hawk Conservancy Trust. W Polsce jest to dość mało znane święto. Tym bardziej więc warto szerzyć wiedzę o nim i o samych sępach!
Sępy i ludzie – jak obchodzić Dzień Sępa?
Te ptaki nie cieszą się szczególnym uznaniem ani sympatią. Znane głównie ze swojej diety. Jak wiadomo, ci padlinożercy nie są szczególnie lubiani. W rzeczywistości, przyczyniają się do skutecznego uprzątania środowiska naturalnego. Co ważne, powstrzymują rozprzestrzenianie się wielu chorób. Niestety, wiele gatunków dziś stoi na granicy wyginięcia.Międzynarodowy Dzień Sępów ma zmienić nastawienie do tych ptaków. W Dzień Sępa organizacje ochrony ptaków drapieżnych szerzą wiedzę o tych niesamowitych ptakach. Wybierz się do ZOO i dowiedz się o nich więcej!
Czy wiesz, że 2 października przypada Dzień Zwierząt Hodowlanych? Dlaczego akurat ta data? Otóż, jest to rocznica urodzin Mahatmy Gandhiego, który przez większość swojego życia stosował dietę wegetariańską. Z czasem też podjął się aktywizmu na rzecz losu zwierząt. Ruch na Rzecz Praw Zwierząt ustanowił więc datę 2 października jako Światowy Dzień Zwierząt Hodowlanych. To znak protestu przeciwko okrutnemu traktowania tych stworzeń w przemyśle spożywczym.
Obchody Dnia Zwierząt Hodowlanych
W ten dzień angażuje się wiele organizacji działających na rzecz ratowania zwierząt. Warto wesprzeć je finansowo lub przynajmniej zapoznać się z ich działalnością. Zdecydowanie najlepszym sposobem na obchodzenie Dnia Zwierząt Hodowlanych jest szerzenie edukacji na temat masowej produkcji mięsa. Być może warto zainteresować się wegetarianizmem i przejść na dietę roślinną?
Światowy Dzień Goryla jest obchodzony 24 września. Jeśli kiedykolwiek widziałeś goryle na własne oczy, z pewnością wzbudziły w tobie pewien respekt. To zwierzaki ogromne i umięśnione, które są też niezwykle inteligentne i zdolne do odczuwania złożonych emocji. W Dzień Goryla warto zaangażować się w ochronę tych ssaków naczelnych, by mogły spokojnie i jak najdłużej żyć. Dowiedz się więcej o sympatycznych zwierzętach i dołącz do organizacji działających na rzecz poprawy ich bytu!
Goryl a człowiek, czyli ciekawostki na Dzień Goryla
Jeśli znasz je tylko z „Tarzana”, wiesz, że z natury są spokojne i kochające. Żyją w oddalonej od Polski dziczy Afryki Środkowej, lecz są dużo bliższe ludziom, niż ci się wydaje:
Goryle potrafią tworzyć proste narzędzia i używać je do zdobycia pożywienia.
Jasno wyrażają między sobą emocje i potrafią współczuć swoim towarzyszom.
Badacze wykazali też, że te majestatyczne ssaki naczelne potrafią planować swoją najbliższą przyszłość i ustalają grupowy kodeks moralny!
Jak widzisz, goryle wydają się jeszcze bliższe człowiekowi – to kolejny powód, by dbać o ich przetrwanie. W Dzień Goryla pamiętaj o nich i staraj się w jakiś sposób poprawić ich los, np. szukając organizacji, które im pomagają.
O zwierzęciu możesz powiedzieć, że jest dzikie, gdy nie mieszka z człowiekiem w domu, ani nie wchodzi w skład jego gospodarstwa. Dziki zwierzak bytuje w swoim środowisku naturalnym. Nie oznacza to jednak, że miejsce życia dzikich zwierząt zawsze jest oddalone od ludzi. Rozmaite gatunki żerują nawet w centrum miast. Nie wszystkie dzikie zwierzęta w Polsce są zagrożone, ale zgodnie z prawem są dobrem ogólnonarodowym i powinny mieć zapewnione warunki do swobodnego bytu i rozwoju. Warto o tym pamiętać!
Dzikie zwierzę w Polsce – jak się zachować, gdy je spotkasz?
Zanim zbliżysz się do dzikiego zwierzaka, przemyśl, czy to bezpieczne dla ciebie i dla niego. Nawet jeśli jest ranne lub wyraźnie potrzebuje pomocy, najlepiej, gdy powiadomisz o tym odpowiednie służby.
Dzikie zwierzęta w Polsce najczęściej nie chcą mieć bezpośredniego kontaktu z człowiekiem. Należy to uszanować i nie zmuszać ich swoim zachowaniem do obrony, bo zwykle oznacza to atak. Pamiętaj, że nawet jeśli zwierzę wolno żyjące sprawia wrażenie, że jest łagodne, nie jest domowym pupilem i spotkanie z tobą jest dla niego ogromnym stresem. Istnieje też ryzyko, że jest zarażone wścieklizną. Najrozsądniej jest spróbować się oddalić i nie zakłócać jego spokoju.
Miasto a dzikie zwierzęta
Musisz wiedzieć, że dzikie zwierzęta w Polsce mieszkają również w miastach. Niektóre łatwo zobaczyć. Przykładem są dzikie ptaki, takie jak na przykład: mazurek, bogatka, drozd, kos, szpak, kruk, sroka. Co ciekawe, ostojami dla tych ptaków nie są jedynie parki miejskie. Z powodzeniem możesz je znaleźć na osiedlowych drzewach i krzewach.
W miejskich przestrzeniach mieszkają także inne dzikie zwierzęta, choć zwykle dużo trudniej je zauważyć. Jeśli poświęcisz nieco więcej uwagi, możesz spotkać na przykład jeża, wiewiórkę czy łasicę. Coraz częściej można też spotkać lisy, a nawet szopy szukające pożywienia.
Dzik jest dziki!
Dziki prowadzą nocny tryb życia. Jeśli możesz, nie spaceruj wczesnym rankiem ani nocą na terenach przez nie zamieszkiwanych. Spotkanie lochy z prosiętami może być niebezpieczne. Taki widok powinien być dla ciebie zdecydowanie powodem do jak najszybszego oddalenia się od tych zwierząt.
Niestety z powodu łatwej dostępności pożywienia, coraz częściej można zobaczyć dziki na ulicach miast. Niszczą trawniki, dezorganizują ruch uliczny, a przestraszone potrafią atakować psy i ludzi. Najlepiej starać się nie wchodzić im w drogę. Próby podchodzenia do nich lub ich odstraszania nie są dobrym pomysłem.
Żubr – uratowany dzięki zoo
Żubry spotkać można zazwyczaj w lesie. Te majestatyczne olbrzymy uwielbiają podmokłe tereny. Żyją w stadach i są roślinożerne. W 1925 roku padł ostatni żubr żyjący na wolności. Dzięki osobnikom mieszkającym w ogrodach zoologicznych udało się jednak uratować te fantastyczne zwierzęta i wprowadzić je z powrotem do natury. Są jednymi z dzikich zwierząt w Polsce podlegającymi ścisłej ochronie.
Czarny charakter z bajek – wilk
O wilkach krąży wiele mitów. Mówi się o ich agresywnej złej naturze i zagrożeniu, jakie stanowią dla ludzi i psów. Nie wolno zapominać, że wilk jest chronionym dzikim zwierzęciem w Polsce nie bez powodu. Urbanizowanie kolejnych zajmowanych przez wilki terenów spowodowało, że ten drapieżnik rzeczywiście zaczął pojawiać się przy domostwach, szukając pożywienia. Z natury unika jednak człowieka i, mając wybór, trzyma się zdecydowanie z daleka.
Niedźwiedź brunatny
To wszystkożerny miś, którego w Polsce można spotkać w Karpatach i na Podkarpaciu. Zwykle unika człowieka, ale gdy poczuje się zagrożony, jest śmiertelnie niebezpieczny.
Niedźwiedź brunatny to najpotężniejszy drapieżnik ze wszystkich dzikich zwierząt w Polsce. Jest pod ścisłą ochroną. Trudno go spotkać, bo został prawie całkowicie wytępiony i prowadzi samotniczy tryb życia.
Co zrobić, by pomóc dzikim zwierzętom w Polsce?
Jest wiele sposobów na pomoc dzikim zwierzętom. Na pierwszym miejscu należy wymienić zdecydowanie brak zbytniej ingerencji w ich życie. Może się to wydawać dziwną formą pomagania, ale z całą stanowczością nadmierny wpływ ludzi na życie dzikich zwierząt w Polsce i nie tylko bywa głównym powodem ich problemów.
Doskonale potwierdzają to podstawowe przyczyny malejących populacji zagrożonych wyginięciem zwierząt:
przeobrażanie terenów bytowania dzikich zwierząt na ludzkie siedliska;
intensywnie pozyskiwanie na potrzeby ludzi roślin i zwierząt będących pożywieniem dzikich zwierząt;
kłusownictwo.
Gdy dołożymy do tego bezmyślne przeszkadzanie dzikim zwierzętom w ich naturalnym środowisku przez turystów, wyłania się obraz największego problemu dzikich zwierząt w Polsce – obecności ludzi. Chcąc pomóc faunie w naszym kraju, powinieneś więc zacząć od zastanowienia się, jak jej przeszkadzasz i czy możesz to zmienić. Dopiero wtedy kolejnymi krokami powinny być czynności takie jak na przykład dokarmianie, wystawianie wody czy wspieranie działań organizacji prozwierzęcych. Tylko dzięki odpowiedzialnemu podejściu twoja pomoc będzie mieć realny wpływ na życie zwierząt.
Dzień Ochrony Słoni wypada 16 kwietnia. Dlaczego akurat ta data? To na pamiątkę dnia utworzenia Elephant Nature Park w Tajlandii. Centrum ratownictwa słoni ma powierzchnię 250 hektarów. Pracownicy zapewniają schronienie, troskę i odpowiednie leczenie, a także rehabilitację tym delikatnym gigantom.
Dlaczego potrzebny jest Dzień Ochrony Słoni?
Słonie żyjące na wolności narażone są niestety na:
kłusownictwo (dla mięsa, skóry i kości);
utratę swoich domów i niszczenie środowiska naturalnego przez człowieka.
Te majestatyczne, lecz łagodne zwierzęta są największym gatunkiem lądowych ssaków. Nie mają żadnych naturalnych wrogów – oprócz człowieka. Bez odpowiednich starań ze strony ludzi, mogłyby całkowicie wyginąć. Dzień Ochrony Słoni ma więc zwiększać świadomość o zagrożeniach, jakie czyhają na te piękne ssaki.
Przekłada się to na wiele innych problemów. Opieka nad dzikim ptakami może być realizowana praktycznie przez każdego, nie tylko przez organizacje publiczne i pozarządowe. W Europejski Dzień Ptaków takie idee, wraz z wiedzą na temat dzikich gatunków, są szerzone. Dowiedz się więcej.
Ochrona ptaków dzikich w Europie
Na dobre ochrona ptaków w Europie zaczęła się w 1979 roku. To wtedy Unia Europejska przyjęła dokument, który nazywany jest powszechnie Dyrektywą Ptasią.
Część gatunków ptaków nie podlega ochronie albo jest objęta statusami mniej palącymi. Zwykle wynika to z dużej liczebności na danym terenie i brakiem zagrożeń zarówno ze strony natury, jak i ludzi. Z tego powodu podczas tworzenia dokumentów przygotowano sieć obszarów NATURA 2000. W jej skład wchodzą:
Obszary Specjalnej Ochrony;
Obszary Ochrony wynikające z Dyrektywy Siedliskowej.
Szczególnej uwadze podlegają gatunki należące do czterech grup:
bliskich wyginięcia;
rzadkich;
zagrożonych;
narażonych na wyginięcie.
Europejski Dzień Ptaków a ochrona polskich gatunków
Europejski Dzień Ptaków to doskonała okazja, aby poznać gatunki polskie, zapisane na Czerwonej liście ptaków Polski. Znajduje się na niej blisko 50 gatunków. Do zagrożonych wyginięciem zaliczają się:
cietrzew;
czajka;
orzeł przedni;
uszatka błotna;
droździk.
Na liście gatunków krytycznie zagrożonych znajdują się:
gadożer;
łęczak;
kraska;
błotniak zbożowy;
pomurnik.
Z kolei na liście gatunków narażonych są:
przepiórki;
gawrony;
sokoły wędrowne;
turkawki;
głuszce.
Europejski Dzień Ptaków 2025 – co możesz zrobić?
Istnieje szereg rzeczy, które możesz zrobić nie tylko przy okazji Europejskiego Dnia Ptaków, aby zadbać o gatunki dzikie. Oto kilka z nich:
rozwieszaj budki lęgowe przystosowane do gatunków występujących w okolicy;
dokarmiaj ptaki odpowiednim pożywieniem w określonym czasie, dbając o higienę karmnika;
w gorące dni pozostawiaj dostępne pojemniki z czystą wodą;
zgłaszaj przypadki rannych ptaków ośrodkom, które się nimi zajmują;
nie naruszaj siedlisk, nie wchodź do obszarów objętych ochroną;
nie płosz ptaków;
nie wycinaj roślin w swoim otoczeniu, zwłaszcza drzew i krzewów;
nie wypuszczaj kota luzem z domu;
nie śmieć;
nie puszczaj na świeżym powietrzu lampionów i balonów;
nie podpalaj roślin, łąk, nie pal liści;
nie naruszaj gniazd, nie wyjmuj z nich jaj;
nie bierz na ręce podlotów;
nie wycinaj drzew od lutego do października;
nie używaj pestycydów, które mogą wpłynąć na środowisko naturalne;
zabezpieczaj okna w domu, aby ochronić ptaki przed uderzeniem w nie (najlepiej sprawdzą się naklejane kropki).
To wszystko pomoże zadbać o rodzime gatunki ptaków. Wiele z nich w związku z urbanizacją i uprzemysłowieniem nie ma większych szans na przeżycie. Europejski Dzień Ptaków to dobry moment, aby o tym pomyśleć!
Z punktu widzenia odwiedzających największą zaletą ogrodów zoologicznych jest możliwość poznania zróżnicowanej fauny świata, znanej jedynie z książek i telewizji. Nie jest to jednak jedyny cel istnienia zoo. Nie mniej ważna jest pomoc gatunkom zagrożonym wyginięciem oraz edukacja. Należy podkreślić, że w obecnych czasach zwierzęta w zoo to w zdecydowanej większości osobniki urodzone w niewoli. Mieszkają tu zwierzęta, które nie poradziłyby sobie z samodzielnym życiem na wolności.
Lemur katta bohaterem filmu
Lemury katta to jedne z tych zwierząt w zoo, które są rozpoznawane przez większość odwiedzających. Swoją popularność i sympatię zyskały dzięki filmowi „Madagaskar” oraz serialom „Pingwiny z Madagaskaru” i „Niech żyje król Julian”.
Te sympatyczne futrzaki nie są zbyt duże, ważą około 2 kg. Mają bardzo charakterystyczny długi ogon z naprzemiennymi białymi i czarnymi obrączkami. Potrafi on dochodzić nawet do 63 cm długości, co stanowi więcej niż długość ich ciała!
Niesamowite akwaria, czyli jak dowiedzieć się więcej o wodnych zwierzakach
Zwierzęta w zoo to nie tylko mieszkańcy lądów. Ogrody zoologiczne bardzo często mają okazałe zbiorniki wodne, zarówno ze słodką, jak i słoną wodą. Dzięki nim możesz na przykład zajrzeć do morskich i oceanicznych zakątków, dostępnych tylko dla płetwonurków.
Mimo wielu otaczających nas rzek i jezior trudno znaleźć wygodniejszą i łatwiejszą formę obserwowania tego, co dzieje się pod powierzchnią wody.
Nosorożec indyjski i ochronna rola zoo
Nosorożce indyjskie są kolejnym przykładem roli utrzymywania zwierząt w zoo w celach ochrony przed wyginięciem. Niewiele brakowało, by ten nosorożec, zwany również pancernym, wymarł. Przyczyniły się do tego wierzenia, że wszystko, co pochodzi od tego nosorożca, jest lecznicze i cudowne. Polowania doprowadziły do prawie całkowitego wyginięcia w warunkach naturalnych.
Dzięki wprowadzonym zakazom kłusownictwa i jednoczesnym staraniom dotyczącym trudnego rozmnażania w niewoli udało się uratować nosorożca indyjskiego. Nadal jednak każdy nowy osobnik, który urodził się w ogrodzie zoologicznym, jest bezcenny.
Śnieżna pantera – zagrożony drapieżnik
Wśród zwierząt w zoo możesz spotkać wyjątkowo rzadkie i nieuchwytne w środowisku naturalnym osobniki. Jednym z nich jest śnieżna pantera. Nie bez powodu nazywana jest Duchem Gór. Ten duży kot z powodu swojego trybu życia należy do jednego z najsłabiej poznanych.
Zjawiskowo piękne futro przyczyniło się niestety do potężnych spadków populacji tych drapieżników. Zostały oficjalnie uznane za zagrożony gatunek. Każdy puchaty czworonóg mieszkający w zoo jest więc olbrzymim wkładem w przetrwanie śnieżnego kota.
Niecodzienne spotkania z dzikimi drapieżnikami
Niektóre zwierzęta nie tylko ciężko spotkać w naturze, ale i lepiej się ich kategorycznie wystrzegać. Gdy poczują się zagrożone, mogą z łatwością poważnie zranić człowieka lub nawet doprowadzić do śmierci. Takimi zwierzętami są na przykład lwy i inne wielkie koty. Wśród polskiej fauny będą to niedźwiedzie i wilki, szczególnie wtedy, gdy pilnują swoich młodych.
Bezpiecznym rozwiązaniem jest obserwowanie tych zwierząt w zoo.
Jak można spędzić dzień w zoo?
Zazwyczaj zoo możesz odwiedzić w dowolnym miesiącu w roku. Rozmaitość gatunków, jakie tam zobaczysz, umożliwia atrakcyjne zwiedzanie bez względu na pogodę. Pamiętaj jednak, że możesz nie dać rady obejrzeć wszystkich zwierząt w zoo w dużej placówce w ciągu jednego dnia.
Ciekawą opcją są spotkania edukacyjne organizowane specjalnie dla grup w różnym wieku. Jest to bardzo atrakcyjna forma zwiedzania ogrodów zoologicznych, szczególnie dla szkół i wycieczek. Prowadzący takie spotkania zapoznają uczestników z codziennymi rytuałami zwierząt w zoo, przekazują wiele ciekawostek i odpowiadają na każde zadanie pytanie.
Światowy Dzień Meduzy przypada na dzień 3 listopada. Dlaczego akurat ten czas? Meduzy występują głównie na południowej półkuli Ziemi. Tam listopad jest miesiącem wiosennym. To okres zwiększonej aktywności tych stworzeń i ich migracji na północną półkulę. Dzień Meduzy to przypomnienie o tym, by chronić bioróżnorodność i czystość mórz. Dbanie o tę ostatnią kwestię jest już w zasięgu każdego z nas.
W Dzień Meduzy dowiedz się o niej więcej
Meduzy nie mają kości, serca ani mózgu. Steruje nimi tylko centralny układ nerwowy. Mimo to, można powiedzieć że wykazują pewną inteligencję i potrafią dostosowywać się do zmian w swoim otoczeniu.
Niektóre meduzy świecą w ciemności.
Największa meduza na świecie została odnaleziona na plaży w Massachusetts w 1870 roku. Jej parzydełka miały długość aż 36,5 metrów!
Popularność węży jako zwierząt domowych rośnie z roku na rok. Nic dziwnego – są mniej wymagające niż popularne rybki! Wąż czasem jest jedynym pupilem. Nic więc dziwnego, że chce się go jakoś nazwać. Jak dać mu na imię? Jakie imiona dla węży są popularne?
Jaki gatunek węża wybrać na początek?
Węży dla początkujących nie brakuje! Nie licząc węży zbożowych i pończoszników, dobrym wyborem będzie wąż amurski i lancetogłów mleczny. Dla miłośników dusicieli też coś się znajdzie. Nie polecamy brać od razu anakondy – zamiast niej wybierz taki gatunek jak np.:
pyton królewski;
boa constrictor;
boa tęczowy;
boa różany.
Sprawdzi się również mały, warunkowo jadowity wąż – heterodon zachodni.
Węże te są łatwe w hodowli, ale różnią się warunkami, jakie należy im zapewnić. Zanim zaczniesz planować imiona dla węży, najpierw poczytaj o gatunkach, które ci się spodobały. Niektóre gatunki są też objęte konwencją CITES i trzeba je zarejestrować!
Po co wężowi dobre imię?
Czy musisz prosić w social mediach lub na forum o propozycje imion dla węży? Nie, ponieważ twój beznogi przyjaciel to nie pies. Nie istnieją imiona dla węży, na które gad zareaguje, więc nie musisz się wysilać. Interesuje go pełny brzuch i ofiara (węże najlepiej karmić podgrzanymi mrożonymi gryzoniami). Musi mieć ciepło i mieć odpowiednio urządzone terrarium lub boks. To wszystko!
Oczywiście możesz nadać swojemu gadowi imię. Niekoniecznie dla niego samego, ale… dla ciebie. Zawsze to buduje przynajmniej z twojej strony jakiś rodzaj przywiązania.
Imiona dla węży – pomysły, jak nazwać swojego zwierzaka
Przy psie nie możesz tak puścić wodzy fantazji, jak przy wężu (chociaż imiona rodowodowe niektórych psów mogą konkurować z najbardziej wyszukanymi pomysłami). Wybór imion dla węży jest bardzo duży, a wręcz można powiedzieć, że nieograniczony. Na przykład możesz czerpać pomysły z:
jego cech, np. wzoru na skórze – Kropka, Pasek;
filmów czy książek – np. Horkruks;
mitologii – np. Jormungand.
Wielu terrarystów, jeśli nazywa swoje gady, stawia na nietypowe, śmieszne lub ludzkie imiona dla węży. Nie zdziw się, że na forum zobaczysz kiedyś Fifonża albo Agatkę.
Imiona węży – może nimi być wszystko
Możliwości są przeogromne, a imiona dla węży wcale nie muszą być „wężowe”. Ponieważ wężowi i tak jest wszystko jedno, możesz naprawdę szaleć i dobrze się przy tym bawić. Diskorobaczek? Może być. Trochę Zła Pralka? Też może być. Dobrze, by imię kojarzyło się pozytywnie i wesoło tobie. Inne osoby może dziwić, ale to twój wąż, nie ich. Możesz dać wężowi na imię Fiskus, a później Fiskus będzie na kontroli w lecznicy weterynaryjnej. Oczywiście tylko w razie potrzeby…
Ktokolwiek miał do czynienia z wężami, ten doskonale wie, że nie są one szczególnie skomplikowane w codziennym życiu. Nakarmić, zrobić od czasu do czasu porządek w terrarium, zabezpieczyć je, by zwierzęta nie mogły uciec – i cześć. A imiona dla węży? Hmmm, może ten Fiskus?
Kondor wielki występuje na terenach Andów i przylegających do nich terenów wybrzeża oceanicznego. Wśród ptaków ma jedną z największych rozpiętości skrzydeł, jednak rzadko nimi macha poza startem. Dzięki temu często pokonuje duże odległości bez trzepotania skrzydłami i zużywania dużej ilości energii. Czytaj dalej, aby dowiedzieć się więcej!
Kondor wielki – poznaj podstawowe informacje
? Masa ciała
od 7,7 do 15 kg
? Rozmiary
długość ciała do 100 do 130 cm; rozpiętość skrzydeł od 2,7 do 3,2 m
❤️Długość życia
do 50 lat na wolności, do 100 lat w niewoli
⭐️ Tryb życia
przeważnie samotniczy
? Pożywienie
padlina, jaja nadmorskich ptaków
? Szybkość
do 90 km/h
Kondor – systematyka
Do rodziny kondorowatych (Cathartidae) należą m.in.:
sępnik czarny (Coragyps atratus);
kondor królewski (Sarcoramphus papa);
kondor kalifornijski (Gymnogyps californianus);
kondor wielki, zwany też kondorem olbrzymim (Vultur gryphus).
Kondor – opis wyglądu
Upierzenie kondora wielkiego jest czarne, a jego pokrywy skrzydłowe białe. Na granicy upierzenia klatki piersiowej i szyi pióra tworzą efektowną kryzę. Głowa i szyja nie są pokryte piórami, a naga skóra ma kolor bladoróżowy. Samiec i samica są podobnej wielkości, choć dymorfizm płciowy jest wyraźnie zaznaczony. Samca można poznać dzięki temu, że ma na czubku głowy mięsisty grzebień. Natomiast samice mają intensywnie czerwone oczy, a samce – nie.
Tryb życia i występowanie tych ptaków
Kondory prowadzą dzienny tryb życia. Przez większość czasu szybują i szukają pokarmu. Lubią przesiadywać na wysokich półkach skalnych. Ogromne skrzydła pozwalają im wzbić się na wysokość około 7 km.
Kondory wielkie zamieszkują Amerykę Południową i Północną. Zasiedlają Andy od Wenezueli po przylądek Horn. Można je spotkać w wysokich partiach gór, terenach skalistych i suchych, które są trudno dostępne dla innych zwierząt i ludzi.
Grupa osobnicza i rozmnażanie kondorów
Kondory żyją zazwyczaj samotniczo, ale mogą też tworzyć stada składające się z kilkunastu osobników dorosłych i młodych. Kondory rzadko przystępują do godów. Samica zazwyczaj składa jedno lub dwa jaja raz na dwa lata. Oboje rodziców cały czas czuwa nad jajkami. Inkubacja trwa około 54 do 58 dni. Młode uczą się latać w wieku około 6 miesięcy. Warto dodać, że kondory opuszczają rodziców wtedy, gdy wyklują się nowe młode (zazwyczaj następuje to po 2 latach). Kondor osiąga dojrzałość płciową w wieku 5–6 lat. Dopiero wtedy zaczyna się rozmnażać.
Czym się żywi kondor?
Kondor wielki jest przede wszystkim padlinożercą. Zdarza mu się także polować na małe ssaki i ptaki. Lubi jaja kormoranów, dlatego głównie dla tych ptaków morskich jest on bardzo dużym zagrożeniem.Plądruje ich gniazda w poszukiwaniu jaj i piskląt, które są uzupełnieniem jego menu. Ptak ten potrafi długo latać nad umierającymi zwierzętami. Często żeruje na dużych, padłych ssakach, np. krowach.
Status ochrony kondora
Kondor wielki ma status gatunku narażonego na wyginięcie. Głównie jest to spowodowane działalnością człowieka. Jest uważany za osobnika o statusie krytycznie zagrożonego przez IUCN (Międzynarodową Unię Ochrony Przyrody). IUCN szacuje liczbę gatunku na około 8000–9000 ptaków na całym świecie, a ich populacja stale maleje. W 1991 roku powstał Andyjski Projekt Ochrony Kondora. Natomiast od 1997 roku kondory są śledzone z pomocą miniaturowych nadajników. Ułatwia to opracowanie programów ochrony tego ptaka.
Programy prowadzone przez rządy i organizacje non-profit służą do monitorowania liczebności populacji tych drapieżników i pomagania im się rozmnażać. Na przykład Stany Zjednoczone mają program, który skupia się na odtwarzaniu populacji ptaka poprzez hodowlę in situ (w miejscu występowania) i translokację ptaków. Wiadomo też, że hodowla in vitro była stosowana do przywrócenia populacji tych ptaków – chociaż jest to metoda bardzo droga i trudna pod względem technicznym.
Postęp cywilizacyjny źle wpływał na ten gatunek. W okolicach Chile i Argentyny żyje prawdopodobnie zaledwie 400 osobników tego ptaka.
Chore i ranne ptaki są leczone przez weterynarzy. Z kolei osierocone młode są wychowywane w gniazdach, w których znajdują się kukły imitujące dorosłe osobniki.
Warto dodać, że ZOO w Krakowie bierze udział w programie reintrodukcji odchowanych u siebie kondorów wielkich.
Ciekawostki o kondorach
Kondor jest istotnym elementem w kulturze i mitologii ludów z regionu Andów, które polowały na te ptaki, by pozyskiwać ich organy i kości do różnych praktyk. W mitologiach jest wiele wzmianek na temat tego ptaka. Często kojarzył się on z rozpadem i śmiercią.
Kondor jest narodowym ptakiem Kolumbii, Ekwadoru, Argentyny, Boliwii, Chile i Peru.
Ogromna rozpiętość jego skrzydeł sprawia, że rzadko nimi macha. Dzięki temu może przez długi czas kołować nad padliną bez żadnego machnięcia skrzydłami.
Poprzez defekowanie na swoje nogi, kondory samoistnie ochładzają swój organizm.
Gniazda kondorów można przeważnie znaleźć wysoko w górach, nawet na wysokości 5000 metrów n.p.m.
Kondor potrafi przebyć ponad 200 km w poszukiwaniu pożywienia. W trakcie 10-godzinnego lotu ptak traci 5% masy ciała. Jest często widziany w tych samych miejscach, co sępy.
Kondor jest uznawany za jednego z największych ptaków drapieżnych na świecie. Jest on przede wszystkim padlinożercą. Zamieszkuje zazwyczaj najwyższe partie gór. Jest obecny w godle Kolumbii, Ekwadoru i Peru. Jest symbolem wolności i niezależności. Prześladowania ze strony rolników wynikające z obarczania kondorów winą za ataki na zwierzęta gospodarskie spowodowały zmniejszenie populacji tego interesującego ptaka.
Najwięksi producenci karm dla zwierząt na świecie zdają się nie odczuwać skutków globalnego kryzysu. Korzystają z tego, że czworonogi stały się pełnoprawnymi członkami rodzin. Coraz więcej osób zwraca uwagę na to, co znajduje się w psich i kocich miskach.
Odkąd zaczęła zmieniać się mentalność ludzi w postrzeganiu zwierząt, branża PETS notuje rekordowe obroty. Psy oraz koty (i nie tylko one) są postrzegane jako pełnoprawni członkowie rodzin, które poważnie traktują opiekę nad nimi oraz zaspokajanie ich potrzeb. Przestały otrzymywać resztki, zamiast tego w miskach znajdują pełnowartościową karmę. Obecnie polski rynek karmy dla domowych pupili wart jest około 2,5 mld zł. Duży w tym udział mają najwięksi producenci karm dla zwierząt na świecie.
Najwięksi producenci karm dla zwierząt na świecie
Właścicielom zwierzaków zależy na tym, by ich pupile otrzymywały najlepsze możliwe pożywienie. Zwracają uwagę na zapewnianie im zbilansowanych posiłków, zawierających składniki, które nie tylko zaspokajają głód. Czworonogi mają odmienne wymagania, poza tym zapotrzebowanie kaloryczne zależy od rasy oraz wieku zwierzaka. Zaspokojenie tych wszystkich potrzeb obiecują najwięksi producenci karm dla zwierząt na świecie. To kilku graczy, których produkty można znaleźć na półkach w niemal każdym polskim sklepie.
Rynek pet food wykazuje tendencję wzrostową. Eksperci przewidują, że utrzyma się ona przynajmniej do 2026 roku. Dlatego inwestycja w akcje firm produkujących karmy stanowi bezpieczną lokatę kapitału oraz gwarantuje pewne zyski. Na początku amatorzy mogą nie czuć się pewnie na rynku inwestycji finansowych. Nie każdy wie bowiem, co wybrać – inwestowanie giełdowe, zakup akcji przedsiębiorstwa czy może opcje binarne? Jeśli nie wiesz, na jakie możliwości się zdecydować, spójrz na te tutaj!
Marka Royal Canin – producent karmy dla psów i kotów
Royal Canin karmi zwierzaki już od 1968 roku. Produkuje karmy dla psów i kotów – w asortymencie firmy znajdują się produkty przeznaczone do sprzedaży detalicznej oraz w gabinetach weterynaryjnych i specjalistycznych sklepach. Właściciele mają do wyboru karmy dla konkretnej rasy, dostosowane do wieku, a także specyficznych wymagań zwierzęcia. Jak pisze producent, specjalistyczne karmy mają wspomagać terapie farmaceutyczne pupili. Rzeczywiście, można podawać je otyłym psom i kotom, a także czworonogom zmagającym się z różnymi schorzeniami, po konsultacji z lekarzem weterynarii.
Obecnie Royal Canin wchodzi w skład koncernu Mars Petcare, będącego największym producentem karm dla zwierząt na świecie. Pod swoim szyldem skupia dostępne w marketach marki takie jak Whiskas, Pedigree oraz Perfect Fit.
Purina – karmy dla zwierząt domowych
Nestlé Purina jest jednym z największych producentów karm dla psów i kotów. Firma działa już od 125 lat, tworząc karmy oraz smakołyki dla zwierzaków. Powstała po to, by zapewniać im zbilansowane pożywienie, bogate w mięso, ryby, warzywa, produkty zbożowe oraz składniki odżywcze. Nestlé Purina prowadzi badania nad żywieniem zwierząt, a także prowadzi akcje promujące odpowiedzialnej opieki nad czworonogami.
Firma produkuje karmę pod szyldem Nestlé Puriny, ale także skupia inne popularne marki. Są to dostępne w sprzedaży marketowej mokre i suche karmy Felix, Friskies oraz Darling. Wśród nich znajdują się również produkty, dzięki którym można zadbać o higienę zębów pupila.
Farmina Pet Foods – producent naturalnych karm
Na światowym rynku producentów karm wyróżnia się również Farmina Pet Foods. Misją firmy jest tworzenie naturalnych systemów żywieniowych, które zostały oparte na badaniach naukowych. Oferowane karmy nie zawierają produktów modyfikowanych genetycznie, są bogate w składniki niezbędne dla psów i kotów.
Farmina Pet Foods produkuje mokre i suche karmy weterynaryjne między innymi dla zwierząt otyłych lub mających problemy zdrowotne. Poza tym na rynku dostępna jest też linia Natural & Delicious w różnych wersjach smakowych.
United Petfood – wysokiej jakości karma dla zwierząt
Pośród największych producentów karm dla zwierząt na świecie znajduje się również Unitet Petfood, która obecna jest w osiemdziesięciu krajach. Produkcja rozpoczęła się w 1937 roku od mieszanek paszowych. Obecnie firma stawia na ekskluzywne produkty dla psów i kotów. Oferuje nie tylko karmę w wersji mokrej oraz suchej, ale także kruche ciasteczka oraz przysmaki dla zwierzaków tworzone na bazie wyłącznie naturalnych składników.
Unitet Petfood realizuje misję dbałości o planetę. Firma stawia na współpracę z lokalnymi dostawcami, czym minimalizuje ślad węglowy. Oprócz tego inwestuje w alternatywne źródła energii, a także stawia na ekologiczne opakowania. Jest to ukłon w stronę świadomych konsumentów, którzy chcą mieć pewność, że nie przyczyniają się do niszczenia środowiska.
Producenci karm dla zwierząt stawiają na produkty premium
W ostatnich latach wzrosła liczba zwierząt w gospodarstwach domowych. Są one humanizowane, co oznacza, że właściciele traktują ich potrzeby żywieniowe na równi ze swoimi. Psy oraz koty coraz częściej mają spersonalizowaną dietę, dostosowaną do ich indywidualnych potrzeb. Wymusiło to na największych światowych producentach karm poszerzenie asortymentu.
Do produktów komercyjnych dodano premium. Właściciele czworonogów zwracają bowiem uwagę na skład karmy oraz jej jakość. Firmy musiały odpowiedzieć na ten trend, na czym skorzystały zwierzęta. Mimo wyższych cen, zainteresowanie zakupami nie słabnie, a cała branża PETS prężnie się rozwija. Dotyczy to bowiem nie tylko rynku karm, ale także zabawek czy innych gadżetów, które ludzie kupują swoim pupilom.
Kangur to ssak roślinożerny i jeden z największych torbaczy. Naturalnie występuje on na terenach Nowej Gwinei i Australii. Jako roślinożerca reguluje rozprzestrzenianie się i wzrost roślinności krzewiastej i trawiastej. Zdarza się, że wkracza na tereny uprawne i wyrządza lokalne szkody. Liczebność dzikiej populacji kangurów w Australii jest szacowana na ok. 60 milionów. Czytaj dalej!
Kangur rudy – podstawowe informacje
? Masa ciała
samice od 17 do 40 kg, samce od 20 do 90 kg
? Rozmiary
długość ciała bez ogona u samic 74,5–110 cm, u samców 93,5–140 cm; długość ogona samic 64,5–90 cm, samców 71–100 cm
❤️Długość życia
od 6 do 8 lat na wolności; do 20 lat w niewoli
⭐️ Tryb życia
stadny
? Pożywienie
trawy, rośliny zielone
? Szybkość
do 70 km/h
Kangur – systematyka
Kangury należą do rodziny kangurowatych (Macropodidae) i podrodziny kangurów, w obrębie której występują rodzaje. Współcześnie żyjące gatunki kangurów to m.in.:
kangur olbrzymi (Macropus giganteus);
kangur szary (Macropus fuliginosus);
kangur rudy (Osphranter rufus);
walabia (Wallabia bicolor).
Kangur – wygląd
Kangur ma małą, wydłużoną głowę i długi, gruby u nasady ogon, pomagający mu utrzymywać równowagę. U większości gatunków kończyny tylne są dużo dłuższe niż przednie. Cechuje je fakt, że są one silne i dobrze rozwinięte. Kończyny przednie są dłuższe w przypadku kangurów drzewnych. Samce są cięższe i wyraźnie większe od samic.
Górna część ciała kangura jest dość drobna w porównaniu z dolną. Zwierzę ma wąskie ramiona i krótkie, nieowłosione przednie łapy, które mają po 5 chwytnych palców z ostrymi, długimi pazurami.
Futro kangura jest miękkie i grube. Jego barwa waha się od jasnoszarej przez wiele odcieni piaskowego brązu do ciemnego brązu, rudego, a nawet czerni. Istnieją też odmiany albinotyczne. Okrywa włosowa zapewnia ochronę przed deszczem i oparzeniami słonecznymi.
Tryb życia i występowanie kangurów
Kangur na wolności żyje głównie w:
Nowej Gwinei;
Australii;
Tasmanii;
Nowej Zelandii oraz na okolicznych wyspach.
Zamieszkuje przede wszystkim:
rzadkie lasy;
zarośla;
trawiaste równiny.
Większość kangurów preferuje przebywanie na otwartych przestrzeniach. Łączą się w stada liczące od kilku do nieraz kilkuset osobników, zależnie od gatunku. Stado jest dowodzone przez silnego samca. Po wyczerpaniu się pokarmu na danym obszarze, duże stado dzieli się na grupki, które oddzielnie poszukują źródeł pożywienia.
Temperament kangura
Kangur to zwierzę spokojne i zarazem bardzo ostrożne. Zaniepokojony rzuca się do ucieczki, jednak przy zagrożeniu bezpośrednim atakuje przeciwnika. Potrafi zadać głębokie rany pazurami przednich kończyn, a także skutecznie kopać tylnymi. W trakcie skakania, biegania i walki ogon służy mu do utrzymywania równowagi.
Tryb życia kangura
Torbacz ten preferuje nocny tryb życia. W ciągu dnia kangury odpoczywają w norach i w cieniu pod drzewami. W przypadku niebezpieczeństwa przekazują sygnały alarmowe innym osobnikom znajdującym się w pobliżu za pomocą mocnych uderzeń tylnych nóg o ziemię. Często używają również dźwięków do przekazywania informacji innym kangurom (syczenie, chrząkanie).
Kangur – rozmnażanie
Samce są agresywne w trakcie ustalania hierarchii w stadzie. Dominujący samiec ma pierwszeństwo w pokrywaniu samicy, która wchodzi w okres rui. Samica jest gotowa do rozrodu w wieku 2 lub 3 lat. Zachowuje aktywność rozrodczą do 8–12 lat. Samiec osiąga dojrzałość płciową nieco później.
Ciąża i rozród kangura
Ciąża u kangura trwa 30–39 dni, ale samica potrafi opóźnić poród, jeśli czynniki środowiskowe mogą zmniejszyć szanse na przeżycie młodych. Po narodzinach mały kangur ma ok. 15–25 mm długości. Noworodek nie jest w pełni ukształtowany – nieowłosiony, ślepy, swoim wyglądem przypomina płód. Przedziera się przez włosy do dziury w worku na brzuchu, gdzie przyczepia się do jednego z sutków i żywi mlekiem. W zależności od gatunku rozwija się przez 150–320 dni. W tym czasie szybko rośnie i nabiera charakterystycznych cech.
Młody kangur dzięki torbie ma zapewnione bezpieczeństwo, a także odpowiednią temperaturę i wilgotność, co jest istotne szczególnie w czasie suszy. Załatwia w niej również swoje potrzeby fizjologiczne. Opuszcza torbę, gdy osiąga masę 2 do 4 kg, ale w razie zagrożenia szuka w niej schronienia.
Czym się żywi kangur?
Kangury żywią się głównie trawą, liśćmi i inną roślinnością występującą w buszu. Niektóre gatunki swoją dietę uzupełniają jagodami, mchem, choć nie gardzą też owadami i ich larwami. Gdy jest chłodno, kangur żeruje głównie w dzień. W upalne dni robi to wyłącznie o świcie i w nocy.
Status ochrony kangura
Kangury to jeden z najbardziej charakterystycznych symboli Australii. Niektóre gatunki są zagrożone wyginięciem, inne uznawane za szkodniki, a w rezultacie – regularnie odstrzeliwane. Według instytucji zajmujących się ochroną zwierząt do 2025 roku liczebność kangurów rudych może zmniejszyć się o 50%.
Kangur szary to kolejne zwierzę, którego liczebność powoli maleje od 2008 roku. Gatunek ten uważany jest za zagrożony w skali globalnej.
Istnieją rozmaite działania na rzecz ochrony kangurów na całym świecie – od programów edukacyjnych po systemy hodowlane i inicjatywy dotacyjne. Ważne jest również ustalenie realistycznego planu monitorowania populacji tych pięknych ssaków oraz eliminowania problemów ekologicznych w naturalnych siedliskach tych torbaczy.
Ciekawostki o kangurach
Kangury potrafią wykonać skoki na odległość 8 m, a nawet 12! Nie potrafią jednak skakać do tyłu.
W poszukiwaniu wody lub pożywienia mogą pokonać odległości do 300 km.
Kangury są dobrymi pływakami.
W biegu są w stanie osiągnąć prędkość do 70 km/h.
Kangury są jednym z symboli narodowych Australii, a ich podobizny używa się do oznaczenia różnych produktów, herbów drużyn sportowych i znaczków pocztowych.
W latach 2000–2010 przyczyniły się one do śmierci 18 osób. Co ciekawe, w tych samych latach rekiny zabiły zaledwie 16 osób na całym świecie!
W polskiej literaturze na określenie niektórych gatunków była także wcześniej używana nazwa zwyczajowa suwacz.
W Australii żyje więcej kangurów niż Australijczyków.
Kangur olbrzymi osiąga wysokość do 2 m.
Kangur to jedno z najbardziej rozpoznawalnych zwierząt. Każdego dnia miliony ludzi na całym świecie oglądają te stworzenia w ZOO i parkach narodowych. W przeszłości zwierzęta te były często zabijane dla mięsa i futra. Rozwój rolnictwa, degradacja siedlisk oraz nielegalne polowania ograniczyły obszar ich występowania. Utraciły one aż 90% obszaru, który zajmowały przed przybyciem europejskich osadników na kontynent.
Krokodyl to jedno z najbardziej fascynujących stworzeń na Ziemi. Można go znaleźć w regionach tropikalnych i subtropikalnych, zwykle w pobliżu zbiorników wodnych takich jak rzeki i jeziora. Krokodyle mają potężne szczęki i ostre zęby. Żywią się rybami, płazami, bezkręgowcami, ptakami i ssakami. Gady te różnią się wagą i długością w zależności od gatunku. Czytaj dalej!
Krokodyl nilowy – poznaj podstawowe informacje
? Masa ciała
do 1000 kg
? Długość z ogonem
samice do 5,5 m, samce do 6,5 m
❤️Długość życia
do 100 lat
⭐️ Tryb życia
wodno-lądowy
? Pożywienie
ptaki, ryby, gady, ssaki kopytne
? Szybkość
do 35 km/h
Systematyka
Wyróżnia się aż 23 gatunki krokodyli, które są zaliczane do 3 rodzin:
krokodylowate (Crocodylidae);
aligatorowate (Alligatoridae);
gawialowate (Gavialidae).
Do krokodylowatych zaliczane są:
krokodyl amerykański;
krokodyl wąskopyski;
krokodyl z Orinoko;
krokodyl australijski;
krokodyl filipiński;
krokodyl meksykański;
krokodyl nilowy;
krokodyl nowogwinejski;
krokodyl błotny;
krokodyl różańcowy;
krokodyl kubański;
krokodyl syjamski;
krokodyl krótkopyski.
Wśród aligatorowatych wyróżnić można takie gatunki jak:
aligator amerykański;
aligator chiński;
kajman okularowy;
kajman szerokopyski;
kajman żakare;
kajman czarny;
kajman karłowaty;
kajman Schneidera.
Gawialowate to z kolei:
gawial gangesowy;
krokodyl gawialowy.
Krokodyl – opis wyglądu
Krokodyl to masywne i silne zwierzę. Ma płaskie ciało i głowę, krótkie nogi i mocny, długi ogon. Jego ciało jest pokryte zrogowaciałą, grubą skórą, która jest tworzona przez niezachodzące na siebie łuski. Układają się one w regularne rzędy i wzory. Większość skóry na głowie tego drapieżnika jest przylegająca do czaszki, podczas gdy skóra na bokach i szyi jest luźna.
Na brzuchu i spodniej stronie ogona znajdują się duże, płaskie tarczki, które są ułożone w równe rzędy. Zawierają one naczynia krwionośne biorące udział w pochłanianiu bądź wypromieniowywaniu ciepła, co ma znaczenie dla termoregulacji ciała.
W zależności od gatunku ilość zębów krokodyla waha się zazwyczaj od 64 do 80. Drapieżniki te dość często tracą zęby, jednak w ich miejscu szybko rosną nowe.
Tryb życia i występowanie krokodyli
Populacje krokodyli zasiedlają strefę subtropikalną i tropikalną wszystkich kontynentów oraz wiele wysp oceanicznych. Ich naturalnym środowiskiem są wilgotne, tropikalne lasy i spokojne, podmokłe tereny. Krokodylowate występują w:
Afryce;
na Madagaskarze;
Indiach;
Azji Południowo-Wschodniej;
Indonezji;
Nowej Gwinei;
północnej części Australii;
Ameryce Środkowej;
na Antylach;
północnej części Ameryki Południowej.
W Polsce jedynie w ZOO można podziwiać te groźne gady. W naszym kraju jest dla nich po prostu zbyt zimno.
Krokodyle są zwierzętami prowadzącymi wodno-lądowy tryb życia, jednak większość czasu spędzają w wodzie. Gdy wychodzą na ląd, rzadko się od niej oddalają. Krokodyle gromadnie żyją tylko w tych miejscach, które obfitują w zdobycz. Chociaż są one znane ze swojej agresywności, to w rzeczywistości są to bardzo inteligentne i socjalne stworzenia.
Mają silną hierarchię społeczną, która określa ich pozycję w grupie. Młode samce walczą o dominacje ze starszymi samcami, aby ustanowić swoją pozycję. Samice walczą o najlepsze terytoria do rozrodu. Krokodyle są także doskonałymi rodzicami; chronią swoje jaja przed drapieżnikami i przebywają obok nich aż do momentu wyklucia się młodych.
Grupa osobnicza i rozmnażanie krokodyli
Ogólnie krokodyl jest stworzeniem poligamicznym, co oznacza, że stara się parzyć z jak największą liczbą samic. Krokodyle zazwyczaj kopulują w wodzie. Gdy samica jest gotowa, wygina swój grzbiet w łuk, jednocześnie trzymając ogon i głowę pod wodą.
Gniazdowanie i opieka nad młodymi
Po miesiącu od parzenia się samice zaczynają pracę nad budową gniazd. W zależności od gatunku danego krokodyla, samica może budować gniazdo w postaci kopca albo zagłębienia. Kopiec jest budowany z piasku, gleby, roślinności i ściółki.
Liczba jaj składanych przez samicę w jednym miocie wynosi od 10 do aż 50. Jaja są chronione twardą skorupką.Inkubacja trwa od dwóch do trzech miesięcy. Warto dodać, że życie społeczne tych stworzeń zaczyna się już w jajach. Młode krokodyle zaczynają komunikować się między sobą jeszcze przed wykluciem. Samica patroluje okolicę i pilnuje gniazda oraz pomaga młodym wydostać się z jaj. Krokodyl osiąga dojrzałość płciową zazwyczaj w wieku 10 lat.
Jaki pokarm spożywa krokodyl? W jaki sposób poluje?
Dieta krokodyla składa się zwykle z:
ryb;
ptaków;
bawołów;
antylop;
młodych osobników słoni;
innych krokodyli.
By ułatwić proces trawienia, krokodyl połyka małe kamienie, które działają jak żarna w jego żołądku.
Zwierzęta nauczyły się śledzić ofiary z brzegu wody, a nawet nurkować w pogoni za posiłkiem. Na przykład krokodyle zanurzają się, aby nagle wynurzyć się, kiedy niczego niepodejrzewające stworzenie przechodzi obok. Ta pomysłowa strategia umożliwiła krokodylom przeżycie w wielu siedliskach wodnych na całym świecie. Krokodyle mogą również używać podstępu. Wabią ofiarę w swoje pobliże, udając martwe.
Status ochrony krokodyli
Wiele krokodyli na całym świecie należy do gatunków zagrożonych z powodu działalności człowieka takiej jak polowania, niszczenie siedlisk i utrata źródeł pożywienia. Wysiłki na rzecz ochrony tych zwierząt zostały podjęte. Ustanowiono wiele obszarów chronionych, by zapewnić krokodylom bezpieczną przyszłość. Warto dodać, że wszystkie gatunki są pod ścisłą ochroną. W przeszłości ludzie często polowali na te zwierzęta dla ich skór i mięsa. Obecnie powstają farmy hodowlane, dzięki którym najbardziej zagrożone gatunki mają szansę przeżyć.
Jednym z gatunków krytycznie zagrożonych wyginięciem jest krokodyl syjamski. Według szacunków na wolności żyje około 100 osobników. Inne zagrożone gatunki to krokodyl różańcowy, krokodyl kubański i krokodyl błotny.
Ciekawostki o krokodylach
Krokodyl to jedno z najsilniejszych stworzeń na Ziemi. Dorosły osobnik potrafi udusić ofiarę swoim mocnym uściskiem.
Słyszy dobrze zarówno pod wodą, jak i na powierzchni.
Krokodyl zaciska w paszczy swoją ofiarę i kręci się wraz z nią wokół własnej osi. Następnie zaciąga ją do wody, by tam ją utopić. Temperatura ciała tych zwierząt jest ściśle powiązana z temperaturami środowiska.
Występujący prawie w całej Afryce na południe od Sahary i na Madagaskarze krokodyl nilowy może wstrzymać oddech pod wodą na ponad 45 minut.
Krokodyle potrafią spać z jednym okiem otwartym.
Największy krokodyl i przedstawiciel krokodylowatych to krokodyl różańcowy. Samce mogą osiągać nawet 6,3 m długości i ważyć 1360 kg.
Na farmach hodowlanych zauważono, że płeć potomstwa zależy od temperatury, w jakiej rozwijają się jaja.
Język tego drapieżnika jest przyrośnięty do dna jamy pyska.
Najczęstszą przyczyną ataków krokodyli na ludzi jest brak szacunku do ich naturalnych terytoriów.
Krokodyle trzymane w niewoli mogą żyć ponad 100 lat. Samiec nazwany Kolya, który mieszkał w rosyjskim ZOO w Jekaterynburgu, żył 110–115 lat.
Krokodyl to zwierzę zmiennocieplne, które polega na energii z otoczenia. W chłodniejszym otoczeniu musi często wygrzewać się na słońcu, by zgromadzić energię potrzebną do funkcjonowania przez resztę dnia i noc. Krokodyle zamieszkujące obszary, które charakteryzują się wysokimi temperaturami, mają problem z przegrzewaniem się. Krokodyl stara się utrzymywać temperaturę ciała na poziomie 30–33 °C.
Co ciekawe, zęby tego drapieżnika nie są przystosowane do żucia i dlatego jest on w stanie jedynie oderwać duży kawałek swojej ofiary i go połknąć.
Krokodyl należał do zwierząt czczonych między innymi przez Egipcjan, którzy na jego cześć założyli miasto Krokodilopolis. Sobek, egipski bóg wody i płodności miał krokodylą głowę.
Krokodyl to potężny gad, który zazwyczaj zamieszkuje rzeki, bagna i jeziora. Żywi się rybami, ssakami i ptakami. Jego najlepiej wykształconym zmysłem jest wzrok. Drapieżniki te odgrywają ważną rolę w regulacji łańcuchów pokarmowych w swoich rodzimych siedliskach.
Wół jest zwierzęciem o długiej i interesującej historii. W średniowieczu wołów używano do orki sprzężajnej (później ich miejsce zajęły konie). Od lat były używane do pracy jako zwierzęta pociągowe lub do transportu towarów. Ich siła była kluczowa dla ludzi – od starożytności pomagały ludziom uprawiać pola, budować miasta i rozwijać handel. Czytaj dalej, aby dowiedzieć się więcej!
Wół – podstawowe informacje
? Masa ciała
od 400 do 900 kg
? Rozmiary
ok. 3 m długości ciała
❤️Długość życia
ok. 15 lat
⭐️ Tryb życia
w stanie dzikim w stadach do 30 osobników
? Pożywienie
trawy, zioła, rośliny wodne, liście drzew i krzewów, rośliny uprawne
? Szybkość
do 40 km/h
Historia woła
Woły były pierwszymi zwierzętami udomowionymi przez człowieka – jest to czynnik decydujący o ich istnieniu we współczesnych społeczeństwach Europy. Ich udomowienie odbyło się po raz pierwszy ok. 4000 lat p.n.e.
Woły były tak popularne, że stały się symbolem mocy i bogactwa – często były postrzegane jako „królewskie zwierzęta” i stanowiły podstawę transportu handlowego oraz transportu publicznego we wczesnych kulturach europejskich. Obecnie wół jest głównie uznawany za symbol tradycyjnego rolnictwa i transportu towarów.
Wół – systematyka
Wyróżnia się następujące podgatunki tego zwierzęcia:
arni azjatycki;
wół domowy;
B. b. fulvus;
B. b. kerabau;
B. b. migona;
B. b. theerapati.
Woły dzieli się na trzy grupy:
dzikie;
hodowlane;
hybrydy.
Dzikie woły żyją w Europie Wschodniej, Azji Mniejszej i Ameryce Północnej. Hodowlane woły są utrzymywane na całym świecie jako zwierzęta gospodarskie. Natomiast hybrydy mają w sobie mieszaninę cech dzikich oraz hodowlanych wołów.
Rozwój ery przemysłowej i technik transportowych sprawił, że woły nie są już tak potrzebne, jak kiedyś. Nadal pozostają niezwykle przydatne w pewnych zastosowaniach w gospodarstwach rolnych i na małych pastwiskach.
Opis wyglądu
Wół ma masywną budowę ciała. Ma silne nogi, które są zakończone szerokimi i znacznie rozstawionymi racicami, dzięki którym jest przystosowany do życia na mokradłach, bagniskach i przybrzeżnych płyciznach. Zarówno samce, jak i samice mają potężne rogi, które – w zależności od rasy – mogą mieć różny rozmiar i kształt.
Ciało tego zwierzęcia pokrywają na ogół rzadkie włosy. Woły, które zamieszkują duże wysokości i strefy umiarkowane mogą wykształcać gęstą okrywę włosową. Ich skóra i sierść zazwyczaj mają kolor, który waha się od łupkowoszarego do czarnego.
Wół – tryb życia i występowanie
Pierwotnie wół występował w Azji Południowo-Wschodniej i Indiach. Został stamtąd sprowadzony do Australii, Afryki, Europy i Ameryki.
Dawniej naturalnym środowiskiem życia dzikich wołów były rosnące w strefie subtropikalnej i tropikalnej podmokłe tereny trawiaste, nadrzeczne lasy i mokradła. Współcześnie obszarami występowania są szuwary i bagniste tereny trawiaste. Zmniejszył się także zasięg populacji wołów.
Wół lubi miejsca zacienione i częściowo nawodnione. Jest bardziej uległy i mniej agresywny w porównaniu z dzikim bawołem, który jest jego krewniakiem.
Rozmnażanie
Ciąża trwa 10–11 miesięcy. Zazwyczaj rodzi się jedno młode, które zostaje w stadzie przez pierwsze 3 lata swojego życia. Młody samiec po narodzinach waży 32–58 kg, natomiast samica 27–45 kg. Karmienie mlekiem trwa 5–12 miesięcy.
Jeśli chodzi o rozmnażanie tych zwierząt w warunkach domowych, koncentruje się ono na hodowli tradycyjnych ras bydła – łaciatych i domowych wołów. Proces ten wiąże się z odpowiednią selekcją, poprzedzającą dobieranie pary hodowlanej, oraz technikami reprodukcyjnymi. Selekcja ta ma na celu ustalenie cech genetycznych, które są pożądane w danym rodzie lub grupie (wielkość, umaszczenie).
Po dobraniu odpowiedniej pary hodowlanej można wykorzystać techniki reprodukcyjne takie jak transfer embrionu i inseminacja (zabieg sztucznego unasieniania, który polega na mechanicznym zdeponowaniu nasienia samca w drogach rodnych samicy).
Jednocześnie ważne jest również monitorowanie populacji tych zwierząt, aby określić odpowiedni poziom ich liczebności. Populacje są monitorowane poprzez regularne przesiewania genetyczne oraz badania epidemiologiczne mające na celu identyfikacje potencjalnych chorób genetycznych i innych problemów zdrowotnych.
Czym się żywi wół?
Aby zaspokoić swoje potrzeby żywieniowe, wół spożywa paszę dostarczaną przez hodowców i dzikie rośliny. Ważnym elementem jego diety są trawy, liście i mech. Trawy są dla niego źródłem białka i soli mineralnych, natomiast mech – kwasów tłuszczowych i witamin. Wymienione rośliny stanowią główne składniki codziennych posiłków tego stworzenia. Dodatkowo do menu wołów rolnicy dodają owies i jęczmień, które są bogate w skrobię.
Status ochrony
Wół jest symbolem siły, ciężkiej pracy i postępu. Na polskich wsiach woły były obecne głównie w XVIII i XIX wieku. Ostatnie osobniki używane do prac rolnych spotykano jeszcze w latach 80. XX wieku w obszarach górskich, zwłaszcza graniczących z Ukrainą. Dziś praktycznie nie spotyka się ich w gospodarstwach, nadal jednak zaliczane są do bydła domowego.
Polska ma również ustawowe regulacje dotyczące ochrony zwierząt gospodarskich takich jak woły. Ustawa o Ochronie Zwierząt z 1995 roku stanowi, że każdy posiadacz tego gatunku musi dbać o odpowiednie warunki utrzymania oraz prowadzenia hodowli tych zwierząt. Ponadto każdy hodowca jest odpowiedzialny za bezpieczeństwo i dobrostan swoich podopiecznych oraz ich otoczenia. Wszelkie naruszenia tych przepisów mogą być surowo karane.
Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi obowiązuje również od 2004 roku i określa szersze standardy utrzymania dużych zwierząt – takich jak woły – oraz monitoruje ich hodowlane metody i techniki upraw.
Ciekawostki
W wielu kulturach są bardzo popularne ze względu na swoje historyczne znaczenie. Woły można spotkać podczas ceremonii ślubnych lub innych okoliczności specjalnych jako symbol powagi i bogactwa.
W wodzie zwierzęta te chłodzą się, a także zapobiegają ukąszeniom owadów.
Woły są uważane za niezwykle inteligentne i czujne, ponieważ potrafią uczyć się nowych rzeczy i dostosować się do nowych sytuacji.
Woły mają bardzo silny instynkt stadny i szybko się adaptują do nowego otoczenia. Są bardziej odporne od koni. Wół jest w stanie przebywać bez jedzenia i wody przez długi czas.
Wół to zwierzę odporne na choroby i warunki atmosferyczne. Ma też mniejszą skłonność do powodowania środowiskowych problemów niż inne ssaki takie jak owce czy kozy. Doskonale nadaje się do prac rolniczych i transportu towarowego po obszarach wiejskich. Potrafi znosić duże obciążenia, dzięki czemu jest często używany do pracy rolniczej tam, gdzie inne domowe zwierzęta nie są w stanie pomóc.
Żubr jest doskonale przystosowany do życia w środowisku leśnym. Stada składają się zarówno z samców, jak i samic, a młode cielęta rodzą się zazwyczaj wiosną. Żubr jest roślinożercą, żywi się szeroką gamą traw, ziół i krzewów, a także korą drzew. Czytaj dalej, aby dowiedzieć się więcej!
Żubr – podstawowe informacje
? Masa ciała
samice od 320 do 650 kg, samce od 440 do 920 kg
? Rozmiary
samice ok. 152 cm w kłębie, samce ok. 172 cm w kłębie
❤️Długość życia
samce do 20 lat, samice do 25 lat
⭐️ Tryb życia
tworzą stada z młodymi; starsze samice i samce mogą prowadzić samotniczy tryb życia
? Pożywienie
rośliny zielne, trawy, kora drzewa, gałęzie, pędy, liście, turzyce
? Szybkość
do 40 km/h
Systematyka – żubry nizinne i inne podgatunki oraz linie
Współcześnie wyróżnia się dwie linie żubrów:
nizinną (LB);
nizinno-kaukaską (LC).
W Polsce populacja nizinno-kaukaska występuje w Bieszczadach. Reszta stad należy do populacji nizinnej.
Historia żubrów
Żubr dzielił się na trzy podgatunki:
żubr białowieski (nizinny);
żubr karpacki (węgierski) – wymarły;
żubr kaukaski (górski).
Warto przy tym zaznaczyć, że żubr kaukaski przez część specjalistów uważany jest za osobny gatunek.
Żubry nizinne przed I wojną światową zamieszkiwały w stanie dzikim tylko Puszczę Białowieską. Po 1920 wszystkie osobniki tej populacji zostały wybite. Jej odtworzenie jest zasługą introdukcji zwierząt z grupy trzymanej w niewoli.
Żubry karpackie żyły prawdopodobnie na terenie Siedmiogrodu i południowych Karpat. Uważa się, że wymarły w XVIII lub XIX wieku. Obecnie nie ma też już na świecie żubrów czystej krwi kaukaskiej. Ostatni przedstawiciel tego podgatunku zginął w 1927 roku.
Żubr – jak wygląda? Czym się charakteryzuje?
Żubr to największy ssak lądowy w Europie, o maksymalnej długości ciała 3,5 m. Jego sierść jest gęsta i brązowa, z jaśniejszymi plamami na nogach, głowie oraz podbrzuszu. Jego wysokość w kłębie dochodzi do 188 cm. Jest masywny i rogaty. Jego charakterystyczna cecha to wyraźnie widoczny garb na kręgosłupie.
Zwierzę ma małe oczy osadzone na dużej i ciężkiej głowie. Jego krótkie rogi są zagięte do środka i skierowane do góry. Szyja żubra jest krótka i gruba.
U samców widać dużą dysproporcję między przednią a tylną częścią ciała. Przód jest masywny i szeroki, z wyraźnym garbem, porośnięty długą, kudłatą grzywą. Tył jest stosunkowo mały i pokryty krótką sierścią. Samice są mniejsze, z mniej wydatnym garbem i bardziej proporcjonalną sylwetką.
Tryb życia oraz występowanie żubrów
Żubr żyje w mieszanych stadach, które przemierzają łąki i lasy. Stado może liczyć do 30 osobników. Żubry zasiedlają lasy mieszane, w których występują podmokłe polany. Żubr zamieszkiwał niegdyś duże obszary Europy Środkowej i Wschodniej, ale jego populacja została zdziesiątkowana przez polowania i utratę siedlisk. W stanie dzikim pod koniec XX wieku i na początku XXI wieku zwierzęta te występowały w:
Polsce;
Rosji;
Litwie;
Słowacji;
Ukrainie;
Niemczech;
Białorusi.
Starsze wiekiem samce i samice często żyją samotniczo, poruszając się bez stada. Żubr jest największym ssakiem lądowym w Polsce.
Grupa osobnicza i rozmnażanie żubrów
Samice (krowy) dojrzewają płciowo w drugim lub trzecim roku życia. Przeważnie rok później rodzą potomstwo. Samce (byki) osiągają dojrzałość w trzecim roku. U samic ruja przeważnie trwa od sierpnia do października. W czasie jej trwania przez dwa do trzech dni samicy towarzyszy jeden samiec, który odpędza inne osobniki.
Ciąża trwa około 9 miesięcy. Samica zazwyczaj rodzi jedno młode raz na dwa lata. Młode żubry po narodzinach ważą 16–35 kg.
Żubry tworzą stada. Krowy włączają do nich potomstwo na kilka dni po porodzie. Zwierzęta te mogą być agresywne w stosunku do człowieka w trakcie okresu rozrodczego.
Czym żywi się żubr?
Żubr jest roślinożercą i żywi się szeroką gamą traw, ziół, krzewów, a nawet korą drzew. Zimą żubr często przekopuje się przez śnieg, aby znaleźć pożywienie. Uzupełnienie jego diety stanowią pędy niektórych drzew i krzewów oraz kora. Ponadto zimą spożywa żołędzie.
W niektórych miejscach jest praktykowane zimowe dokarmianie wolnych populacji żubrów. Udostępnianie im pokarmu ogranicza ich śmiertelność. Z drugiej strony taka praktyka może stanowić zagrożenie, ponieważ wokół miejsc dokarmiania zbierają się duże stada, a to niestety może sprzyjać przenoszeniu się chorób.
Ochrona żubra. Jak można ratować jego liczebność?
Żubr jest gatunkiem zagrożonym, a jego populacja stale maleje z powodu polowań, utraty siedlisk i chorób. Gatunek ten jest wpisany na Czerwoną Listę Gatunków Zagrożonych IUCN.
Rząd podjął wysiłki w celu ratowania żubra w Polsce, tworząc kilka parków narodowych i rezerwatów przyrody, gdzie żubry mogą swobodnie wędrować. Istnieje również kilka programów hodowli w niewoli, które mają na celu zwiększenie populacji polskich żubrów. Pomimo tych starań jest on nadal zagrożony przez kłusownictwo i niszczenie siedlisk, a jego przyszłość jest niepewna.
Liczebność żubrów w Polsce
Według inwentaryzacji gatunku, przeprowadzonej w grudniu 2020 roku, w Polsce było 2316 żubrów. Wiadomo, że w samym BPN, który jest najsilniej zaangażowany w ochronę przyrody i tego gatunku, znajdowało się w grudniu 2021 roku 779 osobników, czyli o 64 więcej niż w poprzednim roku.
Inne statystyki na rok 2020 przedstawiały się następująco:
Puszcza Knyszyńska – 214 osobników;
Puszcza Borecka – 128 osobników;
Puszcza Augustowska – 17 osobników;
stada w zachodniej Polsce – ok. 334 osobniki, z czego ok. 30 w zachodniopomorskim, w Nadleśnictwie Mirosławiec Lasów Państwowych;
Bieszczady – 707 żubrów; to jedyna populacja nizinno-kaukaska w Polsce.
Dodatkowo nowe stada żubrów introdukowane są na rozmaite tereny otwarte, takie jak Lasy Janowskie czy Puszcza Romnicka.
W Polsce prowadzona jest też specjalna Księga Rodowodowa Żubrów, które obejmuje osobniki pod ścisłą ochroną na wolności, jak i te w ZOO, zagrodach i hodowlach. W niewoli, dla ratowania gatunku, żyje obecnie ponad 200 żubrów.
Żubr europejski – zdjęcia
Żubr – ciekawostki o gatunku
Żubr jest zwierzęciem wolno poruszającym się, co sprawia, że jest podatny na ataki drapieżników takich jak wilki. Aby się chronić, żubr często tworzy linię z członkami stada, a największe i najsilniejsze byki tworzą zewnętrzną granicę.
Dwutaktowy ruch kończyn przednich zapobiega wpadnięciu w bagnisty teren.
Współczesna populacja żubra została odtworzona z 12 osobników przebywających w ogrodach zoologicznych.
Żubr został umieszczony na licznych herbach miast, instytucji i rodzin. Samiec jest częściej przedstawiany z uwagi na swoją siłę, męstwo i odwagę. Wiele miast położonych na Białorusi i Podlasiu ma w herbie żubra z racji jego występowania na danym obszarze geograficznym.
W osadzie Zwierzyniec można zobaczyć pomnik żubra, który został odsłonięty jesienią 2014 roku w ramach obchodów 85. rocznicy restytucji żubra w Białowieskim Parku Narodowym. Pomnik wykonano z brązu. Waży ponad 800 kg.
Żubr jest świetnie przystosowany do poruszania się po zalesionych, podmokłych terenach. Ma dobry węch, który wykorzystuje do poszukiwania pożywienia. Jest gatunkiem zagrożonym z powodu polowań, utraty siedlisk i chorób. Jego maksymalna prędkość wynosi 40 km/h. Długość życia tego zwierzęcia w warunkach naturalnych wynosi do 25 lat, a w niewoli – do 40 lat.
Lama (Lama glama) jest ssakiem domowym z rodziny wielbłądowatych. Jest towarzyskim, stadnym zwierzęciem. Pochodzi z Ameryki Południowej, ale można spotkać ją w hodowlach w Peru i Boliwii. Udomowiono ją ok. 1000 lat temu. Dziś wykorzystuje się ją jako zwierzę juczne. Dodatkowo lamy dostarczają tłuszczu, mięsa oraz skór. Te ostatnie są cenione w świecie mody. Czytaj dalej, aby dowiedzieć się więcej!
Lama andyjska – podstawowe informacje
? Masa ciała
od 90 do 200 kg, zależnie od rasy
? Rozmiary
wysokość w kłębie od 95 do 120 cm
❤️Długość życia
ok. 20 lat
⭐️ Tryb życia
grupy rodzinne z dominującym, terytorialnym samcem
? Pożywienie
trawy, liście i młode pędy drzew i krzewów, kora
? Szybkość
do 55 km/h
Lama – systematyka
Do wielbłądowatych zalicza się dwa rodzaje:
wikunię – gdzie dzikim gatunkiem jest wikunia andyjska, a udomowionym – alpaka;
lamy – w przypadku których dzikim gatunkiem jest gwanako indyjskie, a udomowionym – opisywana lama andyjska.
Lama należy do nadrzędu kopytnych (ungulata). Jest to grupa ssaków charakteryzująca się tym, że ich kończyny zakończone są kopytami, które pozwalają im poruszać się po trudnych terenach, np. skalistych łańcuchach górskich. Do tej samej grupy należą m.in. konie, muflony i antylopy.
Rasy lamy
Jako zwierzę udomowione lama występuje w kilku różnych rasach. Oto niektóre z nich:
ccara sullo – rasa spotykana w surowym klimacie, z krótką, szorstką wełną;
miniaturowa – rasa często hodowana w celach rozrywkowych, waży ok. 90 kg i ma mniej niż 1 metr w kłębie;
harness – rasa, którym głównym zastosowaniem jest chów użytkowy; ma silne mięśnie i krótkie pęciny.
Opis wyglądu lamy
Lama ma długą szyję i małą głowę ze stojącymi uszami. Gruba sierść chroni ją przed chłodem panującym na dużych wysokościach. Gdyby nie ona, trudno byłoby jej egzystować, utrzymując normalną temperaturę ciała. Jest to jedna z cech charakterystycznych gatunku.
Lama ma posturę podobną do owcy, jednak odróżnia się od niej długą szyją. Kolor jej sierści waha się od białego do ciemnobrązowego. Wełna jest bardzo delikatna w dotyku. Ssaki te mają także spiczaste pyski i ciemne nosy.
Tryb życia i występowanie
Lama to ssak występujący naturalnie w Andach Południowoamerykańskich. Najwięcej osobników tego gatunku mieszka obecnie w Peru, Boliwii i Ekwadorze. Gatunek ten jest obecny także w Chile i Argentynie.
Obecność lam była odnotowana już 2000 lat temu przez Azteków oraz Inków. W tamtym czasie były one istotnym elementem religijnych ceremonii. Używano ich także do transportowania różnych rzeczy, a ich skóra była uważana za lekarstwo na alergie.
Lama odbywa dalekie wędrówki w poszukiwaniu pastwisk. Hodowlane lamy mogą być bardziej przywiązane do swoich właścicieli niż inne gatunki z grupy kopytnych, co sprawia, że czasami można je spotkać, chodzące po ulicach miast.
Grupa osobnicza i rozmnażanie lamy
Zwierzęta te żyją w grupach, które składają się dominującego samca oraz kilku samic i młodych. Samiec broni terenu, który uznaje za swój własny. Toczy walki z innymi osobnikami o dominację w stadzie. Podczas walk uderza rywala szyją, pluje, gryzie i kopie.
Ciąża i rozród
Gody tych zwierząt przypadają na okres od sierpnia do września. Samica jest dojrzała płciowo między pierwszym a drugim rokiem życia, natomiast samiec dopiero po trzech latach. Samce toczą walki o samice, używając do tego celu kła z siekaczem, znajdujących się w górnej szczęce.
Lamy mają owulację indukowaną, czyli wywoływaną przez kopulację. Ciąża trwa od 348 do 368 dni. Samica zazwyczaj rodzi jedno młode o masie ok. 10 kg. Młoda lama zaraz po porodzie potrafi biegać. Matka przez ok. 4 miesiące zajmuje się potomstwem.
Czym się żywi lama?
Jej ulubiony przysmak to paproć i trawa. W przypadku braku ulubionego pożywienia lamy mogą jeść:
owoce;
warzywa;
rośliny okopowe;
porosty;
mech.
W warunkach domowych do ich podstawowych pokarmów należy pasza. Hodowcy zaobserwowali, że lama chętnie spożywa kapustę, marchew i chleb. Udomowione lamy potrzebują również stałego dostępu do świeżej wody.
Lama – status ochrony
Lama nie jest zagrożona wymarciem. Gatunek ten ma status least concern (najmniejszej troski) w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych.
Warto jednak zauważyć, że w ostatnich latach populacje lam zmniejszyły się z różnych powodów, zarówno naturalnych, jak i spowodowanych przez działalność człowieka. Dostrzegając ryzyko dalszego spadku populacji, rządy w całej Ameryce Południowej zwiększyły status ochrony lamy, aby zapobiec dalszej utracie tego cennego gatunku.
Wysiłki na rzecz ochrony są obecnie silnie egzekwowane, z zachowaniem siedlisk i surowych przepisów dotyczących polowań w celu ochrony lam w ramach polityki środowiskowej każdego kraju. Co więcej, lamy są obecnie chronione poprzez inicjatywy badań naukowych i testy DNA, które pozwalają na regulację stad lam bez drastycznego uszczuplania ich liczby.
Lama andyjska – zdjęcia
Ciekawostki o lamie
Lama bardzo nie lubi przeciążenia. Jeśli ładunek jest zbyt duży i ciężki, zwierzę po prostu zatrzyma się i usiądzie. Jeśli w takiej sytuacji będziesz stosował środki przymusu lub będziesz agresywny, obrażona lama splunie w twoją stronę. Warto dodać, że nie jest to ślina, tylko śmierdząca wydzielina z żołądka. Zwierzę próbuje nią trafić w oczy przeciwników. Osoby, które zbliżają się do lamy w ZOO, powinny pamiętać o tym i uważać, by jej nie drażnić!
Lamy mają świetny węch, wzrok i słuch, dzięki którym wykrywają obecność i zbliżanie się wrogów z dużej odległości, np. lwów górskich i kojotów.
Sierść lamy jest bardzo delikatna w dotyku, dlatego często wykorzystuje się ją w świecie mody.
Dawniej lamy były używane przez Indian do transportu bagażu. Inkowie również wykorzystywali te zwierzęta. Były one dla nich cennym źródłem wełny, skór i mięsa. W rezultacie w Ameryce Południowej pojawiały się hodowle lam.
W niektórych miejscach lamy można spotkać podczas ceremonii religijnych lub teatralnych parad.
Obecnie jest ona jednym z najpopularniejszych zwierząt hodowlanych na całym świecie.
Wiele osób myli lamy i alpaki. Największą różnicą między nimi jest ich wielkość. Alpaka zazwyczaj osiąga w kłębie 80 cm wysokości, natomiast lama jest znacznie wyższa i może mierzyć nawet do 119 cm.
Lama jest zwierzęciem roślinożernym. Doskonała zdolność przystosowania się tych stworzeń do warunków klimatu wysokogórskiego i umiejętność życia bez wody przez długi czas to jedne z ich charakterystycznych cech. Potrafią także pokonywać długie dystanse po stromych i skalistych ścieżkach górskich. Są to zwierzęta stadne. Mimo swojej postury potrafią osiągać prędkość 55 km/h.
Na rynku jest sporo modeli o niewielkich rozmiarach, które pozwolą przygotować aromatyczny napój. Można wybierać spośród różnego rodzaju sprzętów, kierując się nie tylko wymiarami, ale również preferencjami związanymi z kawą. Czas odkryć, jakie mamy opcje!
Jaki ekspres do małej kuchni?
Zastanawiając się, jaki ekspres wybrać do niewielkiej kuchni, dobrze przyjrzeć się poszczególnych rodzajom tego sprzętu.
Ekspresy możemy podzielić na przelewowe i ciśnieniowe, w wśród tych ostatnich wyróżnić:
ekspresy automatyczne;
ekspresy kolbowe;
ekspresy na kapsułki.
Ekspres przelewowy sprawdzi się wówczas, gdy lubimy czarną kawę i pijemy jej sporo. Planując przestrzeń, dobrze znaleźć tez miejsce na dodatkowy sprzęt, czyli młynek do kawy – chociaż zdarzają się tego typu ekspresy z wbudowanym rozwiązaniem tego typu.
Przyglądając się ekspresom ciśnieniowym, do niewielkiej kuchni raczej warto wybrać ekspresy korbowe lub na kapsułki. Automatyczne, chociaż wygodne w obsłudze i pozwalające przygotować bardzo wiele rodzajów kawy, zajmują zwykle sporo miejsca na blacie kuchennym.
Niektórzy producenci wychodzą naprzeciw właścicielom niewielkich pomieszczeń, tworząc wygodne systemy wyjmowania zbiornika na wodę lub kawę – dzięki temu można taki ekspres umieścić pod wiszącą szafką.
Znacznie większy wybór modeli do małej kuchni będziemy mieć wśród ekspresów kolbowych i na kapsułki. Te pierwsze docenią miłośnicy dobrej, aromatycznej kawy, którzy chcą sięgać po napój jak z ulubionej kawiarni. Chociaż przygotowanie ulubionego espresso trwa zwykle dłużej niż w ekspresie automatycznym, mamy duży wpływ na to, jak finalnie będzie smakować kawa. Dobrze mieć jedna świadomość, że ekspresy kolbowe wymagają mielonej kawy. Jeśli chcemy mielić ją w domu, powinniśmy wygospodarować przestrzeń również na młynek do kawy.
A jak z ekspresem kapsułkowym? Aby przygotować kawę, potrzebujemy niewielkiego urządzenia i kapsułki z ulubioną mieszanką. O ile sam ekspres faktycznie zajmuje niewiele miejsca, trzeba pamiętać, że zapas kapsułek również powinnismy mieć pod ręką.
Podsumowując, wśród ekspresów do małej kuchni prym wiodą ekspresy kapsułkowe, ale znajdziemy także ciekawe modele ekspresów kolbowych, automatycznych a także przelewowych. Jakie będą najlepszym wyborem? Podpowiemy w kolejnej części artykułu.
Polecane ekspresy do małej kuchni
Jaki budżet trzeba założyć, by wybrać ekspres do małej kuchni? To zależy, na jaki rodzaj ekspresu chcemy postawić. Najdroższe, kosztujące powyżej 2000 zł, będą ekspresy automatyczne. Inne rodzaje tego typu sprzętów będą zwykle tańsze.
Pora przyjrzeć się modelom, które dobrze sprawdzą się w małej kuchni:
DE LONGHI Dinamica Plus ECAM370.70.B – zaczynamy od ekspresu automatycznego, w którym przygotujemy ulubione napoje zarówno z kawy w ziarnach, jak i mielonej. Wśród bogatego wyboru dostępnych opcji aromatycznych kaw, możemy wymienić: americano, caffe au lait (kawa z mlekiem), caffe latte, caffe lungo, cappuccino, doppio, espresso, espresso macchiato, flat white, latte macchiato, long caffee, macchiato, ristretto. Przygotowanie poszczególnych napojów zajmuje zaledwie chwilę dzięki intuicyjnemu, kolorowemu wyświetlaczowi.
DE LONGHI-NESPRESSO Gran Lattissima EN650.B – ekspres na kapsułki, ale wyposażony w system spieniania mleka, który docenią miłośnicy białych kaw. Automatycznie przygotuje takie napoje, jak: caffe lungo, cappuccino, espresso, latte macchiato, ristretto. Czas nagrzewania ekspresu to zaledwie 25 sekund!
DE LONGHI EC 685.R Dedica Style – niewielki ekspres kolbowy, który pozwala zaparzyć kawę mieloną lub skorzystać z kawy z saszetek. Miłośnicy cappuccino mogą skorzystać z dyszy parowej, by spienić mleko. Poranna kawa szybciej zjawi się na stole, bo z tym ekspresem można przygotować dwa espresso jednocześnie.
Przeglądając ekspresy ciśnieniowe w sklepie MediaMarkt, można łatwo się zorientować, jaka to szeroka kategoria, w której każdy znajdzie coś dla siebie, by móc cieszyć się aromatyczną kawą.
Każdy odpowiedzialny opiekun wie, że psu nie powinno dawać się resztek ze stołu. Co jednak w święta, kiedy wszyscy z apetytem zajadają potrawy wigilijne, a pies prosząco patrzy? Nie ulegaj jego presji! Świąteczne potrawy dla psa mogą być nie tylko niezdrowe, ale wręcz śmiertelnie trujące!
Świąteczne potrawy dla psa – na co musisz uważać?
Święta to magiczny czas spotkań i wspólnego biesiadowania. W domu pojawiają się niecodzienne produkty, których chcą spróbować domownicy, ale niekoniecznie będą one odpowiednie dla czworonoga. Bywa, że potrawy wigilijne dla psa czy kota są łatwo dostępne, bo przechowywane są na balkonie lub werandzie, gdzie sprytny pupil może je dosięgnąć.
Czasem goście, szczególnie ci najmłodsi, mogą też upuścić jedzenie lub poczęstować psa w geście zaprzyjaźnienia się. Nie możesz na to pozwalać! Wigilijne potrawy dla psa mogą stanowić tak duże zagrożenie, że święta spędzisz na dyżurze w lecznicy weterynaryjnej! Świąteczne jedzenie dla psa bywa atrakcyjne i ciekawe. Musisz jednak uważać, by w ferworze przygotowań lub rodzinnych spotkań pies nie poczęstował się czymś, co będzie dla niego trujące lub w inny sposób niebezpieczne.
Rodzynki i winogrona
Wigilijnych potraw z dodatkiem różnych bakalii jest sporo, na stole pojawiają się też owoce. Wśród nich mogą znaleźć się winogrona i kutia albo sernik z rodzynkami. Dla psa to śmiertelne zagrożenie! Świeże owoce winogron oraz ich wysuszona wersja, czyli rodzynki, są szkodliwe dla psiego organizmu. Nawet niewielka ich ilość może wywołać poważne zatrucie.
Ryby
Ryby dla psa kojarzą się ze zdrowym pożywieniem, jednak ich wigilijne wydanie – z cebulką, przyprawami lub w postaci całych dzwonek – może być niebezpieczne z wielu powodów. Cebula, często dodawana do rybnych świątecznych potraw, dla psa jest szkodliwa, przyprawy również nie są wskazane. Ości mogą natomiast spowodować zadławienie i zranienie przełyku lub dalszej części przewodu pokarmowego psa.
Czekolada i słodziki
Słodycze to świąteczna tradycja w wielu domach. Pojawiają się w większych niż zwykle ilościach, więc trudniej je kontrolować. Należy bardzo uważać, by pies nie sięgnął po wystawione dla gości cukierki i praliny albo nie dobrał się do słodkich prezentów pod choinką! Teobromina zawarta w czekoladzie jest trująca dla psiego organizmu i może doprowadzić do śmierci zwierzęcia.
Jednak nie tylko czekoladowe słodkości mogą być dla pupila niebezpieczne. Coraz częściej cukier, choć i ten nie jest dla psa wskazany, jest zastępowany różnego rodzaju słodzikami. Znajdziesz je nie tylko w cukierkach, ale też ciastkach, napojach czy różnych daniach gotowych. Szczególnie uważaj na ksylitol – dla psa jest śmiertelnie trującą substancją.
Alkohol
Alkohol dla psa jest trujący i może spowodować jego śmierć. Należy uważać, by zwierzak nie miał dostępu do stolika z kieliszkami i butelkami. Choć większość psów odrzuca zapach alkoholu, niebezpieczne będą np. śmietankowe likiery, które pupil może uznać za atrakcyjne.
Produkty ciężkostrawne
Świąteczne potrawy dla psa i kota, nawet te, które nie zawierają składników niebezpiecznych, mogą być czasem po prostu bardzo ciężkostrawne. Dotyczy to:
wszelkich tłustych sosów;
smalcu;
masła;
zup na rosole;
potraw z dużą ilością tłuszczu;
potraw mocno przyprawionych;
dań zawierających mleko lub śmietanę;
potraw z fasolą albo kapustą.
Zwierzę, które ukradkiem zje takie danie, będzie cierpiało z powodu bólów brzucha i biegunek.
Ozdoby i rośliny
Choć tobie wydaje się to nieprawdopodobne, świąteczne ozdoby czy tradycyjne rośliny, które pojawiają się w twoim domu w tym czasie, mogą być zjedzone przez psa albo kota. Ryzyko to występuje szczególnie w przypadku szczeniąt i kociąt, zwierząt młodych, łakomych lub starszych z początkami demencji. Zjedzenie rzeczy teoretycznie niejadalnych może spowodować zablokowanie przewodu pokarmowego lub jego uszkodzenie.
Dbaj o porządek, by pies czy kot nie znalazł nitek, wstążek, rozbitego szkła z bombki, drobnych fragmentów ozdób z tworzywa lub też nie najadł się waty udającej śnieg. Jemioła, ostrokrzew, igły z choinki oraz popularna gwiazda betlejemska także nie powinny znaleźć się w zasięgu kociego i psiego pyszczka!
Świąteczne potrawy dla psa i kota – czym możesz poczęstować pupila?
Oferta produktów dla psów i kotów jest ogromna i możesz wybierać wśród licznych zdrowych przysmaków przeznaczonych dla zwierząt, a nawet specjalnych świątecznych edycji karm. Jeśli jednak nie zdążyłeś kupić świątecznych potraw dla psa, nie miej wyrzutów sumienia. Twój pupil ucieszy się po prostu z ulubionej karmy, gryzaka lub przysmaków, które stosujesz na co dzień w treningach z nim. Nie testuj w tym czasie nowych karm i przysmaków, by nie wywołać u zwierzaka kłopotów trawiennych, jak biegunka czy wymioty.
Opłatek dla zwierząt
W niektórych kościołach oprócz tradycyjnego opłatka można nabyć także specjalny kolorowy opłatek dla zwierząt. Nie jest on poświęcony. Jeśli chcesz, nic nie stoi na przeszkodzie, byś podał go w niedużej ilości swojemu psu czy kotu.
Ryby i mięso
Świąteczne potrawy dla psa i kota są szkodliwe, tak jak wspomnieliśmy wyżej. Jeśli jednak w trakcie przygotowań wigilijnych odłożysz kawałek mięsa i dokładnie oczyścisz je z ości lub kości, a później ugotujesz bez przypraw, możesz bez obaw poczęstować nim pupila.
Wybrane owoce i warzywa
Niektóre psy przepadają za produktami roślinnymi. Bez obaw możesz zaoferować psu kawałek jabłka czy marchewki w roli zdrowego przysmaku.
Pamiętaj, że świąteczne obżarstwo nie służy ani tobie, ani twojemu psu czy kotu. Czworonóg oczywiście ucieszy się z bonusowych smaczków, jednak ich nadmiar może spowodować nieprzyjemne dla wszystkich skutki. Nie częstuj psa potrawami ze stołu, a jest szansa, że święta spędzicie spokojnie i bez wizyty u weterynarza. Od ryzykownych świątecznych potraw dla psa ważniejsze będą pieszczoty i twój czas poświęcony na wspólną zabawę!
Ryś ma duże, szerokie łapy, a chodząc, rozcapierza palce. Dzięki temu dobrze utrzymuje się na powierzchni śniegu. Żywi się głównie dzikimi ssakami kopytnymi, a czasami małymi zwierzętami takimi jak zające i nornice. Liczebność rysia stale maleje z powodu niszczenia jego siedlisk i polowań prowadzonych przez ludzi. W związku z tym działania ochronne są niezwykle ważne, aby zachować ten gatunek dla przyszłych pokoleń. Czytaj dalej!
Ryś euroazjatycki – podstawowe informacje
? Masa ciała
od 12 do 35 kg, zależnie od gatunku
?Rozmiary
długość od 100 do 150 cm; wysokość w kłębie od 50 do 75 cm
❤️Długość życia
od 14 do 17 lat
⭐️ Tryb życia
samotniczy
? Pożywienie
dzikie ssaki kopytne, drobne ssaki
? Szybkość
do 80 km/h
Opis wyglądu rysia
Ryś ma gęste futro, którego kolor waha się od złoto-brązowego do szarego i czarnego w niektórych miejscach. Ma charakterystyczne kępki czarnych włosów na każdym uchu i bezwłose łapy, co nadaje mu wyjątkowy wygląd. Długie nogi rysia pozwalają mu skakać na odległość do trzech metrów i wysokość do dwóch metrów w poszukiwaniu ofiary.
Krótki ogon rysia wynika z jego naziemnego trybu życia. Ewolucyjnie nie wykształcił się u niego długi ogon, który pomagałby utrzymywać równowagę. W efekcie służy on głównie do komunikowania z innymi rysiami.
W Polsce występują rysie z dwoma rodzajami umaszczenia:
intensywnie cętkowanym (obszary górskie);
jednolitym z delikatnym cętkowaniem (na niżu).
Ryś – tryb życia
Ryś to samotnik, który zazwyczaj preferuje odległe o ludzkich siedzib miejsca, na przykład na skraju lasu lub w pobliżu jakiegoś skalistego terenu. Dzień spędza głównie na wypoczywaniu w kryjówce, natomiast w nocy wychodzi polować. Terytorium samca jest z zasady nawet dwa razy większe niż samicy. O ile jednak samce mogą ok. 30% jego obszaru dzielić z innym przedstawicielem tej samej płci, o tyle samice toczą między sobą krwawe walki o teren.
Gatunki rysia i obszary występowania
Rysie żyją w Europie, Azji i Ameryce Północnej. Preferują obszary z gęstymi lasami i odpowiednią pokrywą śnieżną, dzięki czemu te odległe obszary są ich ulubionym domem. Największa populacja rysi przebywa w lasach Syberii (ponad 90%).
Na terenie Polski żyje ok. 200 osobników. Większość z nich występuje w Karpatach (ok. 120 osobników).
Przedstawiciele populacji karpackiej charakteryzują się wyraźnym plamistym wzorem, który tworzą cętki i pasy. Natomiast przedstawiciele populacji bałtyckiej mają przeważnie płowe, czasami niemal jednolite umaszczenie.
Gatunki rysia
Wyróżnia się następujące żyjące gatunki tego zwierzęcia:
ryś kanadyjski;
ryś rudy;
ryś euroazjatycki;
ryś iberyjski.
Grupa osobnicza i rozmnażanie rysia
Samce rysia patrolują obszar około pięciu kilometrów, podczas gdy samice mają zazwyczaj mniejszy, dwukilometrowy zasięg. Rysie wykorzystują oznaczenia takie jak zadrapania na drzewach i skałach oraz pozostawiony mocz i kał w celu określenia swoich terytoriów. Te zachowania pomagają im unikać wszelkich form konfliktów na tych samych obszarach i zapewniają im możliwość żerowania bez ryzyka interwencji innych osobników.
Rozród rysia
Ruja u rysi występuje raz w roku od końca stycznia do marca. Dorosłe rysie łączą się w pary jedynie na czas godów. Samica rysia rodzi raz w roku, po ciąży trwającej ok. 72 dni. Przeciętny miot jest złożony z dwóch lub trzech kociąt. Młode pozostają z matką aż do osiągnięcia niezależności w wieku maksymalnie roku. Następnie młode płci żeńskiej znajdują terytorium często blisko matki, a te płci męskiej odchodzą na znaczne odległości w poszukiwaniu własnego terenu.
Samica osiąga dojrzałość płciową w wieku od dziewięciu miesięcy do półtora roku, samce trochę później, w wieku od 1,5 do 2 lat. Warto dodać, że domowe koty i polskie rysie nie krzyżują się, przede wszystkim z uwagi na inny tryb życia.
Pożywienie – czym żywią się rysie?
Rysie żywią się przeważnie dzikimi ssakami kopytnymi (głównie sarny i jelenie). Jedzą również:
norniki;
zające;
króliki;
ptaki i ich jaja;
ryby;
padlinę.
Rysie zwykle polują w nocy. Główny sposób polowania to samotne podchody. Drapieżniki podkradają się jak najbliżej upatrzonej ofiary, wykorzystując osłonę krzewów. Terytoria rysiów są dość duże, więc podczas polowania na pokarm mogą pokonać nawet 20 km jednego dnia! Jeśli ryś poluje na mniejszy łup, podejmuje do 7 prób złapania zwierzyny dziennie. Udaje mu się to w średnio 3–4 przypadkach.
Co ciekawe, ryś często wciąga swoją ofiarę na drzewa. W ten sposób chroni się przed innymi drapieżnikami, np. wilkami. Warto wiedzieć, że nawet do 50% łupów rysia może być rozgrabianych przez inne zwierzęta.
Ryś – status ochrony
Rysie najczęściej giną z rąk ludzi (polowania, kłusownictwo) oraz w trakcie kolizji z pojazdami. Budowa inwestycji i sieci dróg powoduje, że tracą przestrzeń do życia i dostęp do pokarmu. W Polsce rysie są pod ścisłą ochroną od 1994 roku. Jako gatunek bliski zagrożenia znajdują się w Polskiej czerwonej księdze zwierząt.
Ryś – zdjęcia
Ciekawostki o rysiu
Ryś eurazjatycki to największy przedstawiciel rodziny kotowatych w Europie i w Polsce. Ma unikalny, „kołyszący” chód podczas poruszania się. Ta szczególna umiejętność pomaga rysiowi utrzymać równowagę podczas podróży przez trudny teren i regiony górskie.
Drapieżnik ten ma także świetny wzrok, który pozwala mu dostrzec inne zwierzęta z odległości nawet 500 m.
Mrucząc, ryś wyraża swoje zadowolenie. Kiedy jest wściekły, wygina ciało w łuk, stroszy sierść oraz ostrzegawczo fuka i parska. Głos rysia jest podobny do głosu kota domowego, ale jest bardziej doniosły i ochrypły.
Obecność wielu haczykowatych brodawek sprawia, że język rysia jest niezmiernie szorstki. To pomaga w dokładnym oczyszczaniu kości z mięsa.
Ryś, nazywany również duchem leśnych ostępów, jest jednym z największych drapieżników w Europie. Pozostaje krytycznie zagrożony w niektórych obszarach. Odgrywa bardzo ważną rolę w ekosystemie. Dzięki imponującym technikom polowania jest groźnym gatunkiem, z którym inne zwierzęta muszą się liczyć!
W wielu krajach obowiązek czipowania psów został wprowadzony już kilka lat temu. Ma zapobiegać porzuceniom i ułatwiać identyfikację opiekunów, którzy zaniedbują swoje zwierzęta. Wśród właścicieli psów nie brakuje jednak głosów sprzeciwu. Dlaczego? Sprawdź!
Obowiązek czipowania psów od 2023
Już od kilku lat trwają prace nad ustawą, która nakładałaby obowiązek czipowania psów na właścicieli. Teraz dotyczy on wyłącznie schronisk, do których trafiają bezdomne zwierzęta. Wicepremier Kowalczyk zapowiedział, że efekty tych działań będą widoczne w pierwszej połowie 2023 roku, kiedy ustawa będzie gotowa do wprowadzenia w życie. Jej realizacja byłaby rozłożona na kilka lat. Czipowanie mieliby przeprowadzać lekarze weterynarii podczas obowiązkowych, corocznych szczepień psów przeciwko wściekliźnie.
Obecnie nie ma obowiązku czipowania psów, choć wiele osób przeprowadza ten zabieg. Jednorazowe wszczepienie zwierzęciu mikroczipa pozwala identyfikować go np. w razie zagubienia, a także podczas przekraczania granic państwowych. Na ten krok decydują się często właściciele hodowli, psów rasowych, a także fundacje, stowarzyszenia. Rośnie świadomość opiekunów dotycząca korzyści, które płyną z jednorazowego zaczipowania psa.
Po co obowiązek czipowania psów?
Ten zapis ustawy wywołał wiele emocji wśród opiekunów zwierząt. Dlaczego obowiązek czipowania psów w ogóle musi być wprowadzony? Statystyki pokazują, że do schronisk w 2020 roku trafiło ponad 90 tysięcy psów. To nie wszystkie psy porzucone i bezdomne w kraju – wiele znajduje się pod opieką fundacji, stowarzyszeń, a nawet osób prywatnych. Część żyje w stanie zdziczałym i nie została odłowiona. Szacuje się, że bezdomnych psów w Polsce jest nawet 300 000.
Większość z tych zwierząt miała swoje domy. Na skutek nieodpowiedzialności, celowego porzucenia, zaniedbania i niekontrolowanego rozmnażania skala bezdomności zwierząt rośnie. Obowiązek czipowania psów sprawiłby, że udałoby się dotrzeć do właściciela każdego porzuconego, błąkającego się psa. W efekcie zwierzę albo wróciłoby do opiekuna, albo trafiłoby do systemu, jeśli dom byłby dla niego nieodpowiedni. Pozwoliłoby to też nałożyć kary na nieodpowiedzialnych właścicieli zwierząt. Pozostaje tylko mieć nadzieję, że środki te zasiliłyby jednostki walczące z bezdomnością psów.
Obowiązek czipowania psów – kontrowersje
Dlaczego obowiązek czipowania psów budzi tyle emocji? Sprzeciwiają się głównie opiekunowie zwierząt żyjących przy gospodarstwach, jak i ci, dla których pies jest przedmiotem. Będzie to bowiem sposób na kontrolowanie jakości ich opieki nad zwierzęciem, przynajmniej przy „żywych” zapisach ustawy.
Kto partycypuje w kosztach?
Inne kontrowersje związane są z kosztami czipowania. Jest to jednorazowy zabieg, który kosztuje od 60 do ok. 100 zł. Wicepremier Kowalczyk podczas rozmowy w Radiu Plus powiedział: „Zastanawiamy się tylko, jak rozłożyć to w czasie, jak wspomóc przynajmniej na początku tak, żeby to nie było na koszt właścicieli, tylko żeby w sposób zachęcający w tych kosztach partycypowały rząd i samorząd”. Warto jednak zwrócić uwagę, że wiele gmin już wprowadziło program darmowego czipowania w poprzednich latach. Również zwierzęta bezdomne są czipowanie obowiązkowo w schroniskach.
Środowiska pseudonaukowe a chipowanie psów
Wiele głosów sprzeciwu pochodzi ze środowisk, które nie bazują na dowodach naukowych. Według nich sam zabieg czipowania, tak jak szczepienia, ma być niezwykle szkodliwy dla zwierząt. Nie znajduje to żadnego potwierdzenia w faktach – mikrochip nie jest szkodliwy, a obojętny dla organizmu. Nie wchodzi też w reakcję z żadnymi jego układami.
Nieprawdą jest stwierdzenie, że obowiązkowe chipowanie psów ma za zadanie namierzanie opiekunów przez system GPS i tym samym kontrolowanie ich w czasie i przestrzeni. Informację z mikroczipa można odczytać tylko poprzez zbliżenie czytnika do skóry zwierzęcia. Są to więc teorie nie dość, że kontrowersyjne, to dodatkowo wprowadzające w błąd i nieprawdziwe.
Nie da się ukryć, że obowiązkowe czipowanie psów jest dobrym krokiem na drodze do poprawy opieki nad zwierzętami w Polsce. Koszt zabiegu jest niewielki i jednorazowy. W przypadku osób, które twierdzą inaczej, warto zastanowić się nad najważniejszą rzeczą. Czy brak środków na jednorazowy zabieg kosztujący ok. 100 zł nie sprawia, że pojawia się pytanie o to, czy kogoś w ogóle stać na posiadanie psa? Wszelkie zabiegi, żywienie, leczenie w razie potrzeby to koszty o wiele wyższe. Tymczasem w Polsce jest więcej psów niż w innych krajach na podobnym poziomie rozwoju. Być może obowiązek czipowania sprawi, że posiadanie psa stanie się przywilejem, a czworonóg przestanie być kolejnym przedmiotem do kolekcji.
Molosy to psy silne i dużych rozmiarów. Mimo wszystko są chętnie wybierane jako rodzinni towarzysze. Wynika to między innymi z cech ich charakteru. Wiele z nich to zwierzęta użytkowe – sprawdzają się jako psy pasterskie lub stróżujące.
Molosowate to grupa, w której znajduje się kilkadziesiąt ras, które różnią się pod względem charakterystyki i wyglądu, ale jednocześnie mają wiele cech wspólnych. Dowiedz się, czemu są takie wyjątkowe oraz dlaczego są chętnie sprowadzane do gospodarstw domowych.
Molosowate – historia
Historia molosów sięga starożytności. Historycy sugerują, że przybyły one do Europy z Azji (możliwe, że z Asyrii lub Tybetu). Odpowiedzialni mieli być za to starożytni Rzymianie. Nazwa pochodzi od łac. molossus, czyli „pochodzący z krainy Molossów” (silnego i bogatego plemienia z Epiru).
Rasy, różnego typu, miały szybko rozprzestrzenić się po kontynencie. Wszystko dlatego, że sprawdzały się jako psy bojowe, myśliwskie i stróżujące. Były duże i wytrzymałe, o ciężkiej budowie, a także bardzo silne.
Arystoteles napisał nawet, że molosy w biegu nie różnią się od innych psów, ale wyróżnia je odwaga – podczas walk i odpierania ataku dzikich zwierząt. Oczywiście na przestrzeni kolejnych wieków ich znaczenie oraz wykorzystanie zmieniało się, idąc w stronę dużo bardziej pacyfistyczną i prozwierzęcą.
Molosy – cechy charakteru
Molosy, choć często mocno zbudowane, należą do psów spokojnych i statecznych. Przywiązują się do człowieka i dają się łatwo ułożyć. Oczywiście, jeśli chce się mieć posłusznego psa, trzeba poświęcić odpowiednio dużo czasu na szkolenia.
Psy z tej grupy są pojętne i inteligentne, ale potrafią również być indywidualistami. Z uwagi na swoją siłę oraz wytrwałość molosowate sprawdzają się na przykład przy takich zadaniach jak pilnowanie i obrona stad zwierząt hodowlanych. Niektóre odnalazły się również w służbie wojskowej.
Warto pamiętać, że molosowate potrafią być nieufne wobec obcych, stając w obronie swoich właścicieli. Nie mają jednak skłonności do dominacji, jeśli są odpowiednio ułożone.
Molosy a dzieci
Stosunki z dziećmi z założenia są dobre, ale w tym wypadku – jak i innych psów – należy zachować zdrowy rozsądek, wyznaczając stanowczo akceptowany krąg zachowań – zarówno ze strony psa, jak i dziecka. Każde zwierzę postawione w ekstremalnej sytuacji może być agresywne.
Wygląd molosów
Jak już zostało wspomniane, o molosowatych mówi się jako o psach silnych i mocnych, ale oczywiście – gdy obejmują one tak dużo ras – nie można wskazać cech, które byłyby wspólne dla wszystkich. Na pewno można je określić mianem krępych, dobrze zbudowanych, ale jednocześnie atletycznie wyglądających.
Małe molosowate
Nieco inaczej ma się sytuacja z czworonogami z sekcji małych psów molosowatych – mopsy czy boston teriery są znacznie mniejsze, choć budowę ciała mają zbliżoną do większych ras. Na pewno jednak nie dysponują tak dużą siłą, ale to wynika również z ich wielkości.
Zwykle psy z grupy molosów mają krótką, gładką sierść z niewielkim podszerstkiem. Kolory natomiast są bardzo zróżnicowane nawet w ramach jednej rasy, nie wspominając o całej grupie. Odpowiednio odżywiane nie wymagają skomplikowanych zabiegów pielęgnacyjnych. Zdarzają się jednak też psy innego typu, z długim włosem, mniej wydatnymi faflami i mniejszą liczbą zmarszczek.
Wykorzystanie molosów
Początkowo molosowate wykorzystywane były w bitwach, a także do walk psów. Z czasem wyselekcjonowano rasy nieco mniejsze i łagodniejsze, które sprawdzały się na przykład podczas pilnowania zwierząt hodowlanych. Wykorzystuje się je również w ratownictwie górskim (chociażby bernardyny) oraz wodnym.
Mają szerokie zastosowanie, ale w ostatnim czasie najbardziej chętnie wybierane są jako psy rodzinne, ponieważ – odpowiednio ułożone – również świetnie sprawdzają się w takiej roli. Warto jednak zapewnić im dużo aktywności, a także rozwijających zajęć. Wszystkie molosowate lubią ruch i wyzwania.
Grupa FCI – zobacz, które rasy zaliczają się do molosowatych
II grupa FCI obejmuje między innymi molosowate. Należą one do sekcji 2. Lista ras jest długa, a zaliczają się do niej:
W IX grupie FCI występuje również taka kategoria jak „Małe psy molosowate”. Choć nie obejmuje ona wielu ras, bo zaledwie trzy, przy czym wszystkie należą do niezwykle popularnych. Są to:
Co prawda mają one właściwości użytkowe, jednak obecnie kojarzone są przede wszystkim ze zwierzętami domowymi i rodzinnymi.
Molosy – zdjęcia psów
Adorable Fawn Colored French Bulldog walking in the Forest.
Molosowate są niezwykle silne, ale również oddane i wierne. Dbają o bezpieczeństwo i znane są z tego, że są w swoich staraniach niestrudzone. Sprawdzają się jako obrońcy. Potrafią się podzielić swoją zdobyczą, ale niekiedy mogą być zbyt zaborcze. Wszystko zależy od charakteru konkretnej rasy, ale również ułożenia.
Na pewno trzeba poświęcić czas na szkolenie molosów – podobnie jak wszystkich innych psów. W tym wypadku to szczególnie ważne, ponieważ warto móc panować nad tak silnym czworonogiem. Wszyscy w jego otoczeniu powinni czuć się bezpiecznie.
Każdego roku wystrzały fajerwerków w sylwestra zbierają śmiertelne żniwo. Ofiarą stresu padają zarówno zwierzęta domowe, jak i dzikie. W najlepszym wypadku przerażone psy i koty trafiają do schroniska. W najgorszym tracą życie pod kołami samochodów i w wyniku zatrzymania akcji serca. Sprawdź, co możesz dla nich zrobić. Dołącz do akcji „Nie strzelam w sylwestra”!
Huk petard i fajerwerków a zwierzęta domowe
Wiele psów i kotów bardzo źle znosi nagłe głośne dźwięki. Natężenie rozbłysków światła i huków w noc sylwestrową sprawiają, że zwierzęta reagują stresem, a niekiedy nawet paniką.
Słuch zwierząt jest o wiele bardziej wrażliwy od ludzkiego. Odpalane petardy i sztuczne ognie sprawiają zwierzakom niemal fizyczny ból. W połączeniu z brakiem zrozumienia tego, co się dzieje, kilka (a niekiedy nawet kilkanaście) godzin ciągłego huku wprawia czworonogi w olbrzymi stres.
Wiele zwierząt w panice biegnie przed siebie. Zrywa się ze smyczy, ucieka z posesji. Straż miejska co roku odprowadza do schroniska tysiące takich uciekinierów. Nie ma niestety statystyk, które mówią o tym, ile psów i kotów nie ma szczęścia i do swojego domu nigdy nie wraca.
Sylwestrowe piekło – nie tylko psów i kotów
W sylwestra cierpią nie tylko nasze domowe czworonogi. Ofiarą bezsensownej ludzkiej zabawy padają także ptaki, mieszkańcy lasów i bezdomne zwierzaki. Dlatego nie strzelaj w sylwestra, jeśli na sercu leży ci los zwierząt.
W internecie co roku można natknąć się na makabryczne zdjęcia całych stad ptaków, które padają martwe na ziemię. Wolnożyjące koty czy bezdomne psiaki nie mają nikogo, kto by je zabezpieczył, ochronił czy stopniowo odwrażliwiał pod okiem behawiorysty. Świadome narażanie ich na śmierć i cierpienie trudno więc nazwać inaczej niż po prostu znęcaniem się.
To tylko jedna noc w roku – czy mimo wszystko warto?
Zwolennicy strzelania w sylwestra bardzo często argumentują swoje zachowanie tym, że to jedyna taka noc w roku. Rzeczywiście, w takiej skali fajerwerki i petardy pojawiają się tylko raz na 365 dni. Czy to jednak wystarczający argument?
Trudno wyobrazić sobie usprawiedliwianie masowego morderstwa tym, że dokonuje się go tylko raz na rok. Tysiące zwierząt ginie. Miliony przeżywają niewyobrażalny stres. Setki rodzin traci swoich najlepszych przyjaciół. Na razie nie ma co liczyć na odgórne przepisy, które zabraniają używania fajerwerków. Wszystko więc zależy od decyzji pojedynczych osób. W tym wypadku twój wybór naprawdę ma znaczenie. Nie strzelaj w sylwestra!
Nowy rok można witać, nie krzywdząc
Fajerwerki na pożegnanie starego i powitanie nowego roku mają bardzo długą tradycję. Jako rozwinięte społeczeństwo powinniśmy jednak spojrzeć szerzej na swoje działania i wziąć za nie odpowiedzialność. Dołączenie do akcji „Nie strzelam w sylwestra” jest dowodem nie tylko na empatię, ale również perspektywiczne myślenie. Nowy rok można przywitać na wiele innych sposobów! Jeśli twój pies boi się fajerwerków, zobacz dodatkowo, jak uspokoić psa w sylwestra.
Los zwierząt jest obojętny wielu osobom. Warto jednak wspomnieć, że sylwestrowe strzelanie generuje także mnóstwo śmieci, dokłada się do niszczenia planety, stanowi zagrożenie dla małych dzieci, zaśmieca miasta i gminy. Warto odpowiedzieć sobie na pytanie, czy chwila kolorowych rozbłysków naprawdę warta jest tego wszystkiego.
Żyrafa ma bardzo długą, giętką i smukłą szyję. Jej długość wynosi ok. 2 m. Sierść żyrafy jest gęsta, krótka i żółtawobrązowa z ciemniejszymi plamami, które są rozmieszczone nierównomiernie na całym ciele. Samica jest zawsze nieco mniejsza od samca. Czytaj dalej, aby dowiedzieć się więcej!
Żyrafa sawannowa – podstawowe informacje
? Masa ciała
samice średnio 828 kg, samce średnio 1192 kg
? Wzrost
samice od 4,5 do 5,2 m, samce od 5 do 5,9 m
❤️Długość życia
do 28 lat
⭐️ Tryb życia
samce samotniczo, samice z cielętami w małych stadach
?Pożywienie
liście drzew, pędy, gałązki akacji, owoce, kora
? Szybkość
do 60 km/h sprintem
Żyrafa – systematyka
W 2016 roku naukowcy dokonali podziału na cztery odrębne gatunki na podstawie wzorów na ich ciałach i małych rogów, które wyrastają z ich głów. Wyróżniamy następujące gatunki:
żyrafa południowa;
żyrafa masajska;
żyrafa siatkowana;
żyrafa północna.
Jeszcze w 2010 roku uważano, że żyrafy dzielą się raczej na 9 podgatunków. Dopiero późniejsze badania genetyczne pozwoliły zmienić tę tezę.
Długie język, nogi i szyja, czyli opis wyglądu żyrafy
Żyrafy są rozpoznawalne dzięki swoim długim, wdzięcznym szyjom i cętkowanemu umaszczeniu. Mają największy zasięg wzroku spośród wszystkich gatunków na Ziemi.
Ogony żyraf osiągają długość do ponad 100 cm i są zakończone kępką czarnych włosów. Żyrafa porusza się dwoma krokami:
inochodem w kłusie;
galopem.
Na głowie żyrafy znajdują się ossikony, które przypominają rogi. Są to guzki czaszkowe zbudowane ze skostniałej chrząstki i pokryte owłosioną warstwą skóry. Biorą one udział w termoregulacji. Samiec używa ich również do walki z innymi osobnikami i poszturchiwania samic w trakcie godów.
Ossikony pozwalają odróżnić samca od samicy. U samców są łyse, natomiast u samic zakończone pędzelkowatymi kępkami włosów.
Żyrafa – tryb życia i występowanie
Zwierzęta te występują od Czadu na północy do RPA na południu oraz od Nigru na zachodzie do Somalii na wschodzie. Zamieszkują sawanny, otwarte lasy i trawiaste równiny. Pobierają pokarm przede wszystkim wcześnie rano i późno wieczorem.
Żyrafy śpią w nocy w przedziwny sposób – kładą głowę na zadzie. Ze względu na swoją wysoką posturę mają niewielu naturalnych przeciwników, choć lwy i hieny nadal są znane z atakowania młodych żyraf.
Żyrafy cechuje wiele różnych postaw i zachowań, które uważa się za metody komunikacji między osobnikami. Zachowania te obejmują rozdęcie nozdrzy i wydłużenie szyi podczas wpatrywania się w siebie. Żyrafy wydają się również szczególnie lubić interakcje z ludźmi, gdy mają taką możliwość.
Stada żyraf mają tendencję do zamieszkiwania dość dużych obszarów, aby mieć dostęp do pożywienia i źródeł wody.
Grupa osobnicza i rozmnażanie
Żyrafy można zazwyczaj spotkać podróżujące w małych grupach rodzinnych lub samotnie. Grupy są otwarte, składają się z nawet ponad 30 żyraf. Silniejsze więzi mają wyłącznie matki z młodymi. Rodziny tych zwierząt mogą składać się z kilku pokoleń. Istnieją również grupy mieszane, łączące samice z młodymi samcami. Wraz z wiekiem samce zwykle prowadzą coraz bardziej samotniczy tryb życia.
Zwierzęta te rozmnażają się głównie między październikiem a majem; konkretny termin zależy od obszaru występowania. Podczas zalotów samce często sprawdzają swoją siłę, biorąc udział w pojedynkach na szyje, w których opierają się o siebie i próbują wytrącić rywala z równowagi.
Żyrafa – ciąża i odchów potomstwa
Okres ciąży trwa 14–15 miesięcy. Żyrafa rodzi jedno młode, które karmi przez 8–12 miesięcy. Młoda żyrafa waży 95–100 kg. Potrafi stanąć na nogi w ciągu kilku godzin od narodzin.Po 2 tygodniach może przyjmować stały pokarm. Matki żyraf opiekują się swoimi młodymi przez rok lub dwa, w zależności od płci.
Najczęściej w stada łączą się samice z cielakami. Mogą pozostawiać młode pod opieką innych samic, np. w trakcie żerowania.
Czym się żywią żyrafy?
Żyrafa dociera do pożywienia, do którego większość innych zwierząt nie ma dostępu. Jej dieta składa się głównie z liści z wysokich drzew, do których dostaje się za pomocą swojej długiej, umięśnionej szyi.Zazwyczaj spożywa tylko te najbardziej delikatne i odżywcze liście. Największy przysmak tego zwierzęcia stanowi akacja. Żyrafy są znane również z jedzenia traw, krzewów i owoców. Są w stanie zjeść do 34 kg liści dziennie.
Żyrafa – status ochrony
Żyrafy są jednymi z najbardziej ikonicznych stworzeń w królestwie zwierząt, a mimo to stan ich ochrony jest kwestią bardzo niepokojącą. W ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat populacja żyraf drastycznie zmalała z powodu wielu czynników, w tym kłusownictwa, utraty i fragmentacji siedlisk i chorób.
Żyrafy potrzebują obszarów chronionych z odpowiednim dostępem do pożywienia i wody, przy jednoczesnym zachowaniu naturalnych siedlisk niezbędnych dla innych gatunków. Wiele rządów i organizacji podejmuje kroki w celu ochrony populacji żyraf przed tymi zagrożeniami. Patrole antykłusownicze pomagają chronić te zwierzęta.
Obecnie większość programów ochrony skupia się na translokacji tych zwierząt, czyli przemieszczaniu ich na obszary rezerwatów. Jest to istotne, ponieważ żyrafy z uwagi na urbanizację Afryki same nie są w stanie przejść takich odległości. Dodatkowo ogrody zoologiczne są dobrym zapleczem dla puli genetycznej tych zwierząt.
Żyrafa – zdjęcia
Ciekawostki o żyrafach
Żyrafa ma ciemny język, który chroni ją przed oparzeniem słonecznym. Jest to bardzo ważne w przypadku tego zwierzęcia, ponieważ język jest praktycznie cały czas narażony na działanie promieni słonecznych podczas wysuwania i spożywania liści.
Żyrafa porusza się inochodem – jednocześnie podnosi obie kończyny z jednej strony ciała, np. prawą przednią i prawą tylną, a następnie lewą przednią i lewą tylną. Ten rodzaj chodu obserwuje się też np. u wielbłądów i wilków grzywiastych.
Jedynym żyjącym krewnym żyrafy jest okapi.
Serce żyrafy jest bardzo duże – waży 11 kg i mierzy ok. 60 cm. Pompuje prawie 4 litry krwi na minutę!
W kilku miejscach (np. w Tanzanii) zaobserwowano białe żyrafy, jednak nie są to albinosy. Przyczyną takiego koloru jest leucyzm, czyli niedobór pigmentu.
Przed 1600 r. żyrafę nazywano wielbłądopardem, ponieważ ze względu na umaszczenie uważano ją za krzyżówkę lamparta i wielbłąda. Obecna nazwa rodzaju zwierząt pochodzi od arabskiego „ten, który chodzi szybko”.
Żyrafa jest dobrze znana dzięki swojej długiej szyi. Jest najwyższym ssakiem na Ziemi. Występuje zazwyczaj w otwartych lasach i sawannach. Jej głównymi przeciwnikami są lwy i hieny.
Karp – cena tej ryby wzrasta z rokiem na rok, a handel nią budzi coraz większe kontrowersje. Dla większości z nas jest jednak obowiązkowym elementem wigilijnej kolacji. Jeśli nie chcesz rezygnować z tej tradycji, przygotuj się na większy wydatek. Sprawdź, jakie są tegoroczne ceny karpia.
Chociaż w naszych umysłach może być już nieodłącznie związany z wigilią i Bożym Narodzeniem, historia tej ryby na naszych stołach jest bardzo prozaiczna. Na jej popularność wpłynęła jej dostępność i niewysoka cena. Zabawnie potoczyła się jego historia. Z naszego artykułu dowiesz się o niej więcej. Przeczytasz też o tym, czy nadal można handlować żywymi karpiami i czy opłaca się je kupować. Dowiesz się, ile kosztuje karp; cena w 2022 może cię zaskoczyć!
Karp – cena w 2022 roku. Ile kosztuje karp na święta Bożego Narodzenia?
W sklepie rybnym, supermarkecie, osiedlowym sklepiku czy stoisku na targu. Niemal wszędzie kupimy świąteczną rybę, czyli karpia. Cena jednak może zaskoczyć. Ile za nią zapłacimy?
Obecnie, na kilka dni przed świętami, cena karpia to ok. 30–35 zł złotych za kilogram, czyli nawet 15 zł złotych więcej niż w 2021 roku i o 20 zł więcej niż w 2020. Według słów specjalistów cena ta może wzrosnąć bezpośrednio przed świętami. Mowa o cenie karpia niepatroszonego. Oznacza to, że po samodzielnej obróbce waga karpia zdatnego do zjedzenia spadnie o ok. 30%. W rzeczywistości więc cena karpia to 30–35 zł za 700 gramów ryby zdatnej do zjedzenia.
Mowa też o kwotach, które zapłacisz wyłącznie w przypadku kupowania świeżej ryby wprost z gospodarstwa hodującego karpie. Wiele miejsc w tym roku zdecydowało się przede wszystkim na sprzedaż hurtową, co również wpływa na niższą cenę. Ta różni się też zależnie od regionu czy sposobu hodowli ryby.
Podwyżki a cena karpia 2022
Skąd tak wysokie ceny? Karp jest drogi przede wszystkim z powodu podwyżek. Dla porównania, cena za tonę kukurydzy wzrosła prawie dwukrotnie, a do tego dochodzi jeszcze koszt prądu. To wszystko przekłada się na coraz droższe ryby. Co więcej, jeśli chodzi o karpia, cena na łowisku różni się od ceny w sklepie. Ta druga jest zwykle o kilka złotych wyższa.
Za ile kupisz obecnie w sklepie karpia? Oto przykładowe ceny ze sklepów z 20 grudnia 2022:
płat ze skórą z karpia – cena ok. 49 zł/kg w promocji, 69 zł/kg cena regularna karpia;
filet z karpia – cena 69 zł/kg;
świeże dzwonko z karpia – cena ok. 56 zł/kg;
wędzony karp – cena 69 zł/kg;
tusza karpia – cena ok. 47 zł/kg;
świeży patroszony karp – cena ok. 49 zł/kg za rybę z głową.
Właśnie tyle na początku grudnia kosztuje karp. Ceny wszystkich produktów obejmują promocje różnych sklepów.
Karp – cena w gospodarstwie rybackim 2022
Gospodarstwo rybackie może być miejscem, w którym bardziej opłaca się kupić karpia. Cena takiej ryby na niespełna dwa tygodnie przed świętami kształtuje się następująco:
województwo śląskie – 27 zł/kg karpia żywego od 1,5 kg do 2,5 kg; 30 zł za karpia z gospodarstw ekologicznych;
województwo dolnośląskie – 30 zł/kg karpia żywego o wadze od 1 kg do 4 kg;
województwo łódzkie – 25 zł/kg karpia żywego;
województwo lubelskie – 30 zł/kg karpia żywego;
województwo małopolskie – 29 zł/kg karpia żywego.
Tyle kosztuje żywy karp. Cena rośnie, gdy klient zamówi np. patroszenie na miejscu.
Karp — cena. Czy warto kupić żywego karpia?
Chociaż większość marketów wycofuje żywe ryby ze swojej oferty, w niektórych wciąż znajdziemy baseny z tymi zwierzętami, zazwyczaj przebywającymi tam w złych warunkach. Główny Inspektorat Weterynarii stworzył listę zasad, których powinny przestrzegać wszelkie podmioty handlujące żywymi rybami:
Uśmiercanie ryb powinno odbywać się w sposób humanitarny, to znaczy za pomocą uderzenia w część czołową czaszki lub poddania działaniu prądu elektrycznego powodującego utratę przytomności w połączeniu z uszkodzeniem ośrodkowego układu nerwowego, lub przerwaniem rdzenia kręgowego albo dekapitacją.
Nie można uśmiercać ich w obecności dzieci. W miejscu sprzedaży detalicznej miejsce uśmiercania powinno być osłonięte, tak aby ten proces nie odbywał się na ich oczach.
Uśmiercać ryby powinni tylko pracownicy powyżej 18 roku życia, z doświadczeniem z zakresu dobrostanu, ogłuszania i uśmiercania zwierząt.
Powinny być przechowywane jedynie w szczelnych basenach o gładkich ścianach, w czystej wodzie o temperaturze od 4 do 6 stopni Celsjusza, której 1/3 jest wymieniana co 12 godzin. Natychmiastowo uśmiercane powinny być wszystkie ryby z widocznymi ranami.
Redakcja portalu Zwierzaki popiera zakaz handlu żywymi rybami. Warto zwrócić uwagę, że nawet przy zastosowaniu się przez sklep do wszystkich, bardzo podstawowych wytycznych wystosowanych przez Główny Inspektorat Weterynarii, zwierzęta te cierpią w sklepach w nieproporcjonalny sposób. Nic nie stoi przecież na przeszkodzie, aby zwykłe sklepy nadal oferowały ją w formie przetworzonej, np. filetu.
Jeśli szukasz sposobu na upewnienie się, że kupiona przez ciebie ryba jest całkowicie świeża, a tak jak my, nie chcesz kupować jej w supermarketach, rozważ zakup wprost od hodowcy, właściciela stawu hodowlanego. Alternatywnie, możesz kupić tę rybę kojarzoną ze świętami Bożego Narodzenia, w formie przetworzonej. Co prawda, ceny rosną i w tym przypadku, ale takie rozwiązanie przynajmniej oszczędzi nam ciężkiej pracy związanej z patroszeniem ryby.
Umaszczenie konia, zwane również maścią, to nic innego jak kolor jego sierści, ogona i grzywy. Barwa konia jest genetycznie uwarunkowana. Istnieją rasy, które występują w niemal wszystkich umaszczeniach, ale są i takie, które spotykane są zaledwie jednym, dwóch czy trzech typach maści. W przypadku danej rasy, gdy osobnik występuje w umaszczeniu niepożądanym, może być wykluczony z hodowli. Zabieg ten ma na celu uniemożliwienie dalszego przekazywania „wadliwych” genów. Jak wygląda tarantowaty, srokaty lub kary koń? Sprawdź!
Kasztanowaty, gniady i kary koń, czyli umaszczenia podstawowe
Rodzajów i odmian maści koni jest tak wiele, że nie sposób wymienić ich jednym tchem, jednak podstawowe są zaledwie trzy, a należą do nich umaszczenia:
kare – jest to wyjątkowo intrygująca maść, która doskonale się prezentuje, wzbudza zachwyt i nadaje zwierzęciu niesamowitej elegancji. Kara maść jest po prostu czarna. Kary koń ma czarną skórę, grzywę i ogon. Barwa jest jednolita, bez znaczeń;
gniade – kolor sierści jest brązowy (od jasnego brązu po bardzo ciemny), natomiast dolne części kończyn, ogon i grzywa są czarne;
kasztanowate – zarówno sierść, jak i ogon i grzywa są rude. Mogą przyjmować barwę np. jasnorudą, czerwonobrązową czy jasnobrązową. Ogon i grzywa mogą być jaśniejsze, ale nigdy ciemniejsze.
Maść a rasa konia
Umaszczenie u koni jest uwarunkowane genetycznie, natomiast na ogół nie jest związane z przynależnością do konkretnej rasy. Od reguły tej są jednak wyjątki. Niektóre rasy rzeczywiście występują wyłącznie w jednej maści. Które konie są wyłącznie kare?
Koń fryzyjski
Koń fryzyjski to wyjątkowo piękne, eleganckie zwierzę. Jego początki sięgają czasów rzymskich. Przodkowie fryza byli końmi bojowymi. Później wykorzystywano je jako konie pocztowe, powozowe, służące do nauki jazdy, a także jako konie wyścigowe. Te średniej wielkości i bardzo efektowne konie występują wyłącznie w maści karej. Odmiany na czole dozwolone są jedynie w przypadku wałachów i klaczy. Fryz musi być nie tylko czarny, ale wręcz kruczoczarny. Tylko taki ogier może być dopuszczony do dalszej hodowli. Ogier we wronim odcieniu jest zdyskwalifikowany. Konie w innych umaszczeniach, które do złudzenia przypominają fryzy, z pewnością nimi nie są.
Alter real i cleveland bay
Doskonałym przykładem koni występujących wyłącznie w gniadym umaszczeniu jest rasa alter real. Powstała ona w XVIII wieku w wyniku krzyżówki klaczy rasy andaluzyjskiej z ogierami portugalskimi i hiszpańskimi. To piękne zwierzęta o ogromnym potencjale, bardzo inteligentne, posłuszne i sprytne. Maść może przybierać różne odcienie, ale zawsze jest gniada. Inną rasą występującą wyłącznie w gniadym umaszczeniu jest cleveland bay. To gorącokrwista rasa będąca jedną z najstarszych angielskich ras.
Suffolk punch i inne „kasztanki”
To brytyjska rasa konia zimnokrwistego, który występuje wyłącznie w maści kasztanowatej. Czasem zdarzają się białe odmiany. Są to wspaniałe zwierzęta o bardzo harmonijnej budowie, wyjątkowo spokojne, łagodne, posłuszne i nastawione na pracę z człowiekiem. Wykorzystywane są głównie jako konie zaprzęgowe i robocze. Inne rasy występujące, co prawda, nie wyłącznie, ale przede wszystkim w maści kasztanowatej to np. american quarter horse, american saddlebred, koń doński, koń hanowerski (zdarzają się, choć rzadko, konie hanowerskie kare).
Nie tylko kary koń, czyli o umaszczeniach rozjaśnionych
Poza wymienionymi maściami podstawowymi istnieją również tzw. maści rozjaśnione. Należą do nich maści:
bułane;
szampańskie;
srebrne;
kremowe.
Każda z nich również dzieli się na określone typy. Na przykład w maści srebrnej rozróżnia się maść karą srebrną i gniadą srebrną. Konie o tym umaszczeniu prezentują się wyjątkowo zjawiskowo. Maść kara rozjaśniona jest do czekoladowej, z kolei gniada pozostaje brązowa, ale w obu przypadkach zwierzęta mają białe grzywy i ogony, co tworzy intrygujący kontrast i prezentuje się wyjątkowo zjawiskowo. W przypadku maści kremowej za wszystkie jej odmiany odpowiada gen Cream, natomiast za umaszczenia szampańskie odpowiedzialny jest gen Champagne.
Konie srokate i tarantowate
To zdecydowanie interesujące i rzucające się w oczy rodzaje umaszczenia. Czym się cechują?
Maść srokata, zwana też łaciatą, to maść, w przypadku której na ciele znajdują się duże, nieregularne plamy z płatami innej maści na ciemnej skórze bądź na odwrót – na jasnej skórze występują plamy ciemne. Ogon i grzywa koni srokatych najczęściej są dwukolorowe lub białawe. Rasy, u których występuje maść srokata:
koń huculski;
curly horse;
pinto;
tinker.
Jak wygląda koń tarantowaty?
Portrait of knabstrupper breed horse white with brown spots on coat. High quality photo
Maść tarantowata jest łatwa do rozpoznania. Sierść jest częściowo bądź całkowicie biała. Występują na niej niedużych rozmiarów ciemne plamy, które są rozmieszczone nieregularnie. W maści tarantowatej wyróżnia się wiele wzorów, np. derka z plamami lub bez plam, lampart, płatki śniegu, duch. Rasy, u których występuje maść tarantowata:
appaloosa – rasa cechuje się wyłącznie umaszczeniem tarantowatym, występują różne wzory;
colorado ranger – głównie w maści tarantowatej;
knabstrup;
noriker.
Podsumowanie
Wiesz już, jak wygląda kary koń. Istnieje ogromna liczba umaszczeń u koni. Niektóre z nich łatwo rozpoznać, jak np. kare, siwe czy gniade. Inne mogą sprawić problem, jak np. dereszowate czy izabelowate. W większości przypadków barwa sierści nie ma związku z konkretną rasą, choć są wyjątki. Niektóre rasy występują wyłącznie w określonym umaszczeniu, a inne są niedopuszczalne. Ta różnorodność wśród koni sprawia, że są to wyjątkowo ciekawe i piękne zwierzęta, które warto poznać bliżej!
Nie jest to jednak sprawa tak prosta, jak mogłoby się wydawać. Karma dla psa z zasady jest przystosowana do potrzeb jego organizmu. Niektóre elementy sprawiają, że część pokarmów lepiej sprawdza się u zwierząt narażonych na reakcję organizmu na konkretne białka. Warto jednak uświadomić sobie, że najlepsza karma hypoalergiczna dla psa to nie zawsze produkt specjalistyczny. Co trzeba wiedzieć na ten temat? Przeczytaj nasz artykuł i sprawdź!
Najlepsza karma hypoalergiczna dla psa – specjalistyczna czy bytowa?
Jeszcze kilkanaście lat temu najlepsza karma hypoalergiczna dla psa była po prostu pokarmem weterynaryjnym. Karma hipoalergiczna w tym wydaniu jest produktem specjalnego żywienia. Jej podawanie zawsze musi być skonsultowane z lekarzem weterynarii. Wszystko dlatego, że składniki takiej karmy mogą wpływać m.in. na zaleconą terapię. Co więcej, nie należy samodzielnie, na własną rękę, przerywać podawania hipoalergicznej karmy. Dlaczego? Grozi to zaostrzeniem objawów i znacznym pogorszeniem stanu zdrowia i komfortu psa.
Karma bytowa a hypoalergiczna
Dziś opiekunowie mają też do wyboru karmy bytowe, które mogą sprawdzić się w przypadku zwierząt z alergiami. Taka najlepsza karma hypoalergiczna dla psa ma prawo zadziałać w dwóch przypadkach:
w czasie prowadzenia diety eliminacyjnej;
w razie żywienia psa, u którego potwierdzono alergię na konkretne składniki.
Mowa oczywiście o karmach jednobiałkowych, zwanych też monobiałkowymi czy monoproteinowymi. Mają one okrojony skład i białka zwierzęce z jednego źródła, co znacznie zmniejsza ryzyko odpowiedzi układu immunologicznego. Nie zastąpi to jednak leczenia w momencie, gdy stan psa alergika jest poważny i wymaga farmakoterapii.
Najlepsza karma hypoalergiczna dla psa zawiera:
białka rozbite na hydrolizaty albo tak małe cząsteczki, że nie wywołują reakcji alergicznej;
białka, które rzadko są alergenami;
probiotyki i prebiotyki wspierające odporność psa;
substancje hamujące reakcje zapalne.
Czy to alergia, czy nietolerancja?
Zanim zmienisz psu żywienie, oceń, czy faktycznie masz psa z alergią, czy raczej nietolerancją pokarmową. Oto podstawowe elementy, które ułatwiają rozróżnienie:
alergia występuje przez dłuższy okres, nietolerancja zwykle daje krótsze objawy;
w przypadku alergii objawy mogą być odłożone w czasie, w przypadku nietolerancji występują praktycznie od razu;
w nietolerancji częściej pojawiają się problemy z układem pokarmowym, a w alergii – równie często występują dolegliwości skórne, zwłaszcza w obrębie uszu, brzucha, łap;
leczenie kortykosteroidami przez lekarza weterynarii pomaga w przypadku alergii, ale nie nietolerancji.
Najlepsza karma hypoalergiczna dla psa – zestawienie produktów
W poniższym zestawieniu znajdziesz najlepsze karmy hypoalergiczne dla psa, czyli karmy weterynaryjne. Pamiętaj, aby nie podawać ich bez konsultacji z lekarzem prowadzącym leczenie. Żadna z karm nie nadaje się dla szczeniąt – poleca się podawać je psom powyżej 1. roku życia.
1. Terra Canis Hypoallergen
Karma w formie mokrej zawiera koninę, która niezwykle rzadko powoduje alergie pokarmowe. Zawiera m.in. olej lniany i warzywa, które nieczęsto powodują odpowiedź układu odpornościowego. Z uwagi na prosty skład i wysoką jakość sprawdza się u psów z wrażliwym przewodem pokarmowym.
2. VetExpert Hypoallergenic Insect
Ciekawa propozycja i najlepsza karma hypoalergiczna dla psa, u którego zachodzi podejrzenie reakcji alergicznej na większość źródeł białka zwierzęcego. W składzie karmy znajdziesz insekty. Produkt nie zawiera zbóż. Wspiera funkcjonowanie skóry, odbudowuje jej warstwę ochronną i łagodzi zmiany. To jedna z ciekawszych specjalistycznych karm na rynku.
3. Trovet HDP Hypoallergenic Konina dla psa
Ta najlepsza karma hypoalergiczna dla psa występuje w wersji mokrej i suchej. Bazuje na rzadkim źródle białka, czyli koninie. Nie zawiera mleka, glutenu czy laktozy, które u twojego pupila mogłyby wywołać reakcję alergiczną. Zachowuje przy tym dość wysoki poziom białka.
4. 1st Choice Adult Hypoallergenic
Najlepsza karma hypoalergiczna dla psa dorosłego wszystkich ras, które nie są uczulone na kaczkę i ryby. C.L.A. hamuje reakcję alergiczną i stan zapalny. Receptura jest wzbogacona o kwasy DHA, a także witaminy C i E wspierające odporność organizmu psa. Prócz tego zawiera taurynę, probiotyki i naturalne konserwanty. Ma postać suchej karmy.
5. Exclusion Hydrolyzed Hypoallergenic
Ta najlepsza mokra karma hypoalergiczna dla psów zawiera jedno źródło białka zwierzęcego oraz niski poziom peptydów. To przekłada się na niższe ryzyko wystąpienia reakcji alergicznej. Produkt dba o sierść dzięki kwasom tłuszczowym, a naturalne antyoksydanty chronią przed wolnymi rodnikami.
6. Calibra VD Hypoallergenic
To najlepsza karma hypoalergiczna dla psa, jeśli podstawowym objawem alergii są problemy skórne. Karma nie zawiera zbóż, bazuje na łososiu z dodatkiem wątroby z kurcząt w formie hydrolizatu. Zawiera również olej z łososia, który wspiera odporność i stan skóry i sierści. Łagodzi nie tylko objawy alergii, ale i nietolerancji pokarmowych.
7. Farmina Vet Life Hypoallergenic Fish&Potato
Najlepsza karma hipoalergiczna dla psów, które mogą cierpieć zarówno na alergie, jak i nietolerancje. Bazuje na rybach i ryżu. Dodatek sepiolitu chroni przed problemami trawiennymi. Wysoka zawartość kwasów EPA i DHA wspiera odporność i hamuje stany zapalne. Karma występuje również w wersji mokrej.
8. Hill’s Diet Derm Complete
Specjalny kompleks składników bioaktywnych w tej najlepszej karmie hypoalergicznej dla psa blokuje wydzielanie histaminy. W efekcie wspiera organizm nie tylko w przypadku alergii pokarmowych, ale i środowiskowych. Produkt wspomaga odbudowę skóry i chroni przed problemami z układem moczowym.
9. Royal Canin Hypoallergenic
To najlepsza karma hypoalergiczna dla psa, jeśli zachodzi również podejrzenie nietolerancji pokarmowej. Ten produkt suchy dla psów nie zawiera glutenu, a także laktozy. Produkt zawiera m.in. błonnik i zeolit, które regulują pracę układu pokarmowego, a także niacynę, biotynę i kwas linolowy, które chronią przed stanami zapalnymi skóry. Karma jest odpowiednia dla psów dorosłych, bazuje na hydrolizowanym izolacie białka sojowego. Soja jest podstawowym źródłem białek w pokarmie.
10. DogShield Hypoallergenic
W składzie tej najlepszej karmy hypoalergicznej dla psa znajdziesz dwa unikalne kompleksy składników odżywczych. Odbudowują one nabłonek jelit i chronią komórki przed stresem oksydacyjnym. Produkt bazuje na kilku rodzajach białka, z czego popularniejsze mają formę hydrolizatów. Jest to karma sucha.
Zastanawiasz się, jaka karma będzie najlepsza dla twojego psa? Jeśli wiesz, że pies jest uczulony na konkretne białka, a reakcja alergiczna jest opanowana, wykorzystaj monoproteinową karmę suchą, bazującą np. na jagnięcinie, rybach albo innym rzadko spotykanym białku. Takie pokarmy produkuje wiele firm, m.in. Brit. W przeciwnym razie porozmawiaj z weterynarzem o wprowadzeniu do żywienia swojego psa odpowiedniej karmy dedykowanej walce z alergią u psów. Najlepsza karma hypoalergiczna dla psa wesprze czworonoga w powrocie do zdrowia.
Zapalenie płuc u psa (pneumonia) ma różne podłoże oraz przebieg. Wiele zależy od przyczyny, sposobu leczenia, a nawet wieku zwierzaka. Opiekun psa powinien od razu udać się do lekarza weterynarii, gdy tylko zauważy niepokojące objawy. Co powinno cię zaniepokoić?
Rodzaje zapalenia płuc
Zapalenie płuc nie jest chorobą wywoływaną zawsze w ten sam sposób. Powodowane jest przez różne czynniki, np. bakteryjne lub wirusowe. Może także być powikłaniem innych chorób – przykładem jest kaszel kenelowy. Rozróżnia się m.in.:
wirusowe, pasożytnicze, zachłystowe i bakteryjne zapalenie płuc – w zależności od przyczyny;
zrazikowe, ogniskowe, odoskrzelowe zapalenie płuc – w zależności od rozmieszczenia zmian w płucach;
ropne, ziarniniakowe zapalenie płuc – w zależności od rodzaju wysięku.
To tylko kilka z chorób płuc, jakie mogą dotknąć każdego psa.
Zapalenie płuc u psa – niepokojące objawy
Często zaczyna się niewinnie. Jedyny objaw to kaszel u psa. Nic takiego? Oj, nie u psów! Przewlekły kaszel u psa może świadczyć o kaszlu kenelowym lub innych chorobach układu oddechowego. Zdecydowanie więc zwierzaka powinien obejrzeć lekarz weterynarii, by określić pierwotną przyczynę problemu!
Innym objawem klinicznym zapalenia płuc u psa może być odkrztuszanie, trudności oddechowe i osłabienie. Może objawiać się także:
nietolerancją wysiłkową;
niechęcią do jedzenia;
gorączką.
Nie lekceważ nigdy tych objawów u pupila! Często opiekunowie zgłaszają się z psem do gabinetu weterynaryjnego za późno.
Zapalenie płuc u psa – diagnostyka
Weterynarz zawsze stara się gromadzić informacje na temat stanu psa od opiekuna przez dokładny wywiad. Diagnostyka zapalenia płuc u psa opiera się często nie tylko na wywiadzie i badaniu ogólnym, ale także rentgenowskim, czasem także USG.
Na obrazie RTG widać górne i dolne drogi oddechowe psa, czyli nie tylko płuca, ale także tchawicę i oskrzela oraz serce. Zapalenie płuc najczęściej jest widoczne w formie cieni w różnych częściach tych narządów. Czasem w płucach rozwijać się mogą ropnie i zmiany guzkowate.
Zapalenie płuc u psa – leczenie i rokowania
W przypadku zapalenia płuc stosuje się leki przeciwzapalne oraz odpowiednio dobrane antybiotyki. Czasem mają one formę zastrzyków, ale najczęściej stosuje się je ustnie, tj. podając psu lekarstwo bezpośrednio do pyska. Można je także przemycić psu w karmie lub smakołyku.
W podawaniu leków najważniejsze jest zaangażowanie i systematyczność właściciela. Trzymaj się zawsze zaleceń weterynarza. Rokowania przy zapaleniu płuc u psa zwykle są dobre, choć są zależne od ogólnej kondycji zwierzaka, rozwoju choroby w momencie rozpoczęcia leczenia oraz wieku. Staruszki i szczenięta znoszą chorobę gorzej.
Dlaczego zapalenie płuc u psa jest niebezpieczne?
Płuca składają się z pęcherzyków płucnych, oplecionych ogromną ilością naczyń włosowatych. Odpowiadają za oddychanie, proces niezbędny do życia. Jeśli w płucach toczy się stan zapalny, oddychanie zaczyna być utrudnione.
Choroba rozwija się na ogół powoli, ale przebieg zapalenia płuc może być także ostry i bardzo szybki. Dzieje się tak często przy zapaleniu płuc u psa o podłożu wirusowym. Z tego powodu lepiej nie zwlekać z wizytą u lekarza weterynarii, jeśli widzisz niepokojące objawy!
Choroba ta może powodować wtórne problemy z sercem. Nieleczone zapalenie płuc u psa może doprowadzić do jego śmierci.
Czy zapalenia płuc u psa można uniknąć?
Niestety nie ma możliwości całkowitego zabezpieczenia. Zapalenie płuc u psa wywołać mogą najróżniejsze patogeny – zakażenie bakteriami czy wirusami, robaki (jak nicienie płucne), może być także skutkiem innych chorób czy infekcji. Nie wiesz nigdy, czy twój psiak nie miał na spacerze kontaktu z wydzielinami innego, zakażonego np. Bordetella bronchiseptica.
Jedynym sposobem jest… dbanie o pupila. Chodzi nie tylko o obserwację i wyłapywanie niepokojących zachowań, które mogą świadczyć o jakimś procesie chorobowym. Układ immunologiczny zdrowego psa w doskonałej kondycji ma więcej siły na walkę z patogenami.
Pamiętaj o szczepieniu!
Najczęstszym i często jedynym szczepieniem w Polsce jest to na wściekliznę. Na kaszel kenelowy opiekunowie rzadko szczepią swoje psy. To błąd. Nieszczepienie na choroby zakaźne czy kaszel kenelowy może pośrednio przyczynić się do rozwoju zapalenia płuc u psa!
Choroba ta często jest powikłaniem właśnie kaszlu kenelowego czy też parwowirozy. Ta druga choroba jest szczególnie groźna dla szczeniąt. Wskutek parwowirozy może rozwinąć się zachłystowe zapalenie płuc. Z pewnością to nie poprawi i tak ciężkiego na ogół stanu psiaczka. Im młodsze szczenię, tym obie przypadłości są dla niego groźniejsze!
Nie lekceważ nigdy zachłyśnięcia, kaszlu i innych objawów mogących pochodzić z górnych dróg oddechowych czy też dalszych odcinków układu oddechowego. Prawidłowa opieka, dobra dieta i ograniczenie stresu wpływają pozytywnie na odporność. Zakażenia układu oddechowego, w tym zapalenie płuc u psa, mają znacznie mniejsze szanse rozwinąć się, gdy zwierzak jest pod czujnym okiem troskliwego właściciela.
To, ile żyje pies z rakiem wątroby, zależy od kilku czynników. Na pewno im wcześniej rak zostanie zdiagnozowany, tym lepsze będą rokowania. Choroba niestety często kończy się eutanazją zwierzaka. Czy można jej uniknąć? Jak wykryć raka wątroby? Czytaj dalej!
Nowotwory wątroby u psów
Nie każdy guz jest takim samym nowotworem, dotyczy to też guzów tego samego narządu. Nowotwory wątroby, niebędące przerzutami z innych narządów w organizmie, uznaje się w weterynarii za rzadkie. Stanowią około 1–1,5% wszystkich nowotworów u psów.
Wśród tzw. pierwotnych nowotworów wątroby najczęściej spotyka się niestety te złośliwe. Mięsaki są rzadsze niż zmiany wywodzące się z hepatocytów. Nie tak częste są guzy niezłośliwe. Czy to ma znaczenie i może wpłynąć na to, ile żyje pies z rakiem wątroby? Tak! Mogą się różnić tempem wzrostu oraz podatnością na leczenie, a co za tym idzie – rokowaniem.
Nowotwór wątroby u psa – przyczyny
Przyczyny nowotworów wątroby mogą być różne. U ludzi często powodem jest marskość wątroby. U psów również może tak być. Oprócz tego lekarze weterynarii wymieniają m.in. niektóre związki chemiczne, a nawet inwazje pasożytów. Przyczyną raka wątroby u psa może być także promieniowanie radiacyjne.
Z reguły na raka tego narządu cierpią starsze psy, w wieku powyżej 10. roku życia. Jeśli guz jest przerzutem, jego przyczyną może być nowotwór gruczołu mlekowego (dotyczy to zwłaszcza suk), a także trzustki. Takie nowotwory wątroby mogą także powstawać wskutek rozrostu chłoniaków oraz w przebiegu białaczki.
Nowotwór u psa – objawy guza wątroby
Od szybkiego wyłapania objawów przez opiekuna i celnej diagnozy zależy to, ile żyje pies z rakiem wątroby. Niestety z nowotworami sprawa jest skomplikowana. Bardzo często dają objawy, które przypominają symptomy innych chorób wątroby.
Dotyczy to też typowych problemów z wątrobą, np. łagodnej niewydolności. Takie psy często są leczone na coś innego, proponowana jest też karma dla psa z chorą wątrobą.
Na co zwrócić uwagę?
Co powinno zaniepokoić właściciela? Każdy objaw taki jak:
apatia;
brak lub zmniejszenie apetytu;
wymioty;
zwiększone pragnienie;
biegunka.
W zależności od rodzaju i stopnia zaawansowania raka, mogą np. pojawić się objawy neurologiczne, wodobrzusze lub zażółcenie błon śluzowych.
Diagnostyka i leczenie onkologiczne u psa
Do postawienia diagnozy niezbędne są badania. Najpierw badania krwi – morfologia i biochemia. Jeśli wyniki są niepokojące, weterynarz zaleci wykonanie badań obrazowych – badanie RTG lub USG jamy brzusznej. Pozwala ono stwierdzić, czy proces nowotworowy rzeczywiście istnieje i gdzie dokładnie choroba się rozwija.
Często od razu wykonywana jest biopsja, która pozwala określić rodzaj zmian nowotworowych i na tej podstawie dobrać leczenie. To, ile żyje pies z rakiem wątroby, jest zależne m.in. właśnie od badań i dalszego postępowania. Leczenie polegać może na chemioterapii, radioterapii, a także zabiegu chirurgicznym.
Profilaktyka
Trudno jest zapobiegać nowotworom. Nigdy nie masz pewności, co je wywołało. To, co możesz zrobić dla swojego psa, to pamiętać o regularnych wizytach u weterynarza i wykonywaniu badań. Obserwuj także jego zachowanie i reaguj na wszelkie niepokojące cię zachowania.
Jeśli pies przestał jeść, regularnie wymiotuje lub powiększył mu się obwód brzucha, mimo że ilość karmy i spacerów nie uległa zmianie, nie licz, że samo przejdzie! Dbaj o swojego psiaka, ponieważ tylko pacjent onkologiczny w dobrej kondycji będzie miał siły do walki z ciężką chorobą, nawet w podeszłym wieku.
Ile żyje pies z rakiem wątroby?
Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, ile żyje pies z rakiem wątroby. Wszystko bowiem zależy od tego:
jak szybko zostały zauważone objawy nowotworu przez opiekuna;
jak szybko postawiono trafną diagnozę;
jak silny jest organizm psa;
od rodzaju nowotworu, złośliwego, przerzutu, łagodnego;
jak zaawansowana jest choroba nowotworowa;
czy leczenie przynosi zamierzony efekt.
Czasem mogą to być tygodnie lub wręcz dni. Bywa jednak, że są to lata.
Rak wątroby u pupila to diagnoza, która kochającego opiekuna wbija w fotel. Myśl o tym, że ukochany pies cierpi, jest nie do zniesienia. Każdy zastanawia się, dlaczego spotkało to jego psinę. Nie pytaj, ile żyje pies z rakiem wątroby. Zamiast tego pogłaszcz swojego czworonożnego przyjaciela, ciesz się z nim każdym jego dniem i daj z siebie wszystko w walce z jego chorobą.
Niestety, tak – mopsy mają tendencje do wypadania gałki ocznej. Nie one jedne, ponieważ jest jeszcze kilka takich ras psów. Nie bez powodu niektóre rasy brachycefaliczne to „ulubieńcy” lekarzy weterynarii. Przykładem są mopsy. Wypadające oczy – dlaczego tak się dzieje?!
Psy z krótką kufą, czyli które?
Rasy brachycefaliczne to ogólna nazwa dla grupy ras, które łączy jedno: kufa u psa jest krótka. To m.in.:
Wypadnięcie gałki ocznej z oczodołu zdarza się najczęściej u psów reprezentujących rasy brachycefaliczne. Nie u wszystkich jednak tendencja ta jest jednakowa. Ten uraz jest dość częsty u takich psów, jak pekińczyki czy mopsy. Wypadające oczy u boksera czy buldoga angielskiego to raczej rzadkość. Choć łączy je skrócona kufa, każda rasa brachycefaliczna jest zbudowana inaczej, co ma wpływ na ich potencjalne problemy zdrowotne lub ich brak. Mops to jedna z ras, których to dotyczy.
Od czego to zależy?
Wypadnięcie gałki ocznej dla wielu właścicieli psów jest egzotyką. Jednak dla opiekunów mających pekińczyki, buldogi francuskie i mopsy wypadające oczy i inne problemy okulistyczne to często chleb powszedni. Choć nie są to jedyne rasy o krótkiej kufie, to właśnie im wypadnięcie gałki ocznej zdarza się najczęściej. Ich pyszczek jest bardzo mocno skrócony nawet w porównaniu choćby z bokserami. Cechą tych piesków są bardzo duże, czasem wręcz wyłupiaste oczy, szczególnie u psów w typie tych ras. W dodatku oczodół jest u nich często płytki… Nie ma się co dziwić, że u ras takich jak mopsy wypadające oczy to przykra norma…
Wypadnięcie gałki ocznej – jak to wygląda?
Z pewnością nie jest to przyjemny widok! Na szczęście sytuacje, kiedy oko wypada całkiem i zwisa, są rzadkie. Najczęściej dochodzi do przemieszczenia gałki ocznej, która wysuwa się z oczodołu. Powieka nie może jej przykryć. Inne objawy takiego przemieszczenia gałki ocznej to:
zez;
źrenica niereagująca na bodźce;
krew w okolicy oka.
Widząc taką sytuację, nie próbuj działać sam. Możesz tylko zaszkodzić psu. Skontaktuj się z lekarzem wet. i do chwili dotarcia do kliniki chroń oko przed wysuszeniem.
Kiedy może dojść do wypadnięcia gałki ocznej?
Choć pewne typy psów mają do niej szczególny „talent”, zawsze może się zdarzyć, że psu wypadnie gałka oczna, niezależnie od rasy. Może być skutkiem kontuzji, walki, a nawet bardzo silnego pociągnięcia za smycz lub obrożę. U psów takich jak shih tzu czy mopsy wypadające oczy mogą się zdarzyć podczas zwykłej zabawy, a przy odrobinie pecha nawet bez większego wysiłku… Przemieszczenie gałki ocznej z oczodołu może być także spowodowane nowotworem umiejscowionym w tych okolicach. Jeżeli zauważysz, że coś dzieje się z okiem twojego psa, nie zwlekaj z wizytą u weterynarza.
Wypadające oko – jak mogę pomóc psu?
Wypadające oczy wymagają szczególnego postępowania, ponieważ tu bardzo liczy się czas reakcji. Każda minuta jest na wagę złota! Im więcej czasu stracisz, tym mniejsza szansa, że uda się uratować wzrok u psa. W takiej sytuacji:
zachowaj zimną krew;
zadzwoń natychmiast do lecznicy weterynaryjnej i powiedz, co się stało;
nie pozwól psu pocierać oka łapą;
nie dopuść do przesuszenia oka – należy je regularnie nawilżać, gdyż pies sam tego nie zrobi.
Należy to robić roztworem soli fizjologicznej, kroplami nawilżającymi do oczu lub przegotowaną, letnią wodą. Jedź do lecznicy najprędzej.
Mopsy, wypadające oczy i skutki
Na miejscu lekarz weterynarii zbada oko i poda psu odpowiednie leki, w tym przeciwbólowe. Kontuzja ta niestety zalicza się do bardzo bolesnych! Następnie, jeśli tylko pies może być znieczulony, chirurgicznie „wsadza się” gałkę oczną do oczodołu oraz… zszywa powieki. Może zdarzyć się również, że weterynarz usunie oko całkowicie. Wszystko zależy od tego, z jak poważnym stanem pacjenta ma do czynienia. Wiele zależy od szybkiej reakcji opiekuna. Jej brak może uniemożliwiać uratowanie psiego oka. Niestety efektem wypadnięcia gałki ocznej często jest utrata wzroku przez psa.
Dla weterynarzy leczących mopsy wypadające oczy to standard
Medycyna weterynaryjna niejedną patologię już widziała. Wysunięta gałka oczna nie jest niczym nowym dla lekarzy weterynarii. Szczególnie gdy regularnie przyjmują w gabinetach shih tzu i mopsy. Wypadające oczy znają aż za dobrze lub słyszeli masę historii takich przypadków. Wielu weterynarzy jest co najmniej sceptycznie nastawiona do wielu ras brachycefalicznych. Nie tylko z powodu wypadających oczu, ale też ich problemów z oddychaniem (tzw. BOAS, czyli przewlekła duszność typowa dla ras brachycefalicznych), skłonności wielu z nich do alergii i przerostu podniebienia miękkiego.
U niektórych ras brachycefalicznych, jak mopsy, wypadające oczy to problem, z którego wystąpieniem trzeba się liczyć. Dobrze wiedzieć, co wtedy należy robić. Dlaczego jednak rozmnaża się przesadnie zbudowane psy, których budowa ewidentnie może je narazić na tak poważny uraz? W pierwszej kolejności powinno się postawić na opamiętanie wśród (pseudo)hodowców oraz… nabywców szczeniąt.