Jaszczurki

Jaszczurki hodowlane, jak chyba żadne inne zwierzaki, dają swojemu opiekunowi możliwość obcowania z naturą. Do ich prawidłowego funkcjonowania potrzebne jest specjalnie dostosowane terrarium, które w skali mikro odtwarza ich naturalne środowisko bytowania. Wiele osób podkreśla także fakt, że jaszczurki domowe są zwierzętami bezproblemowymi, czyli takimi, które raczej nie wchodzą w kontakt z człowiekiem. Inni z kolei przekonują, że jaszczurki są w stosunku do nas bardzo przyjazne. Jaka jest prawda? Dowiedz się z naszego artykułu!

Jaszczurki domowe – nietypowi pupile

Nie da się ukryć, że w ostatnich latach hodowla zwierząt terraryjnych przestaje być niszowym hobby. Właśnie dlatego jaszczurki domowe coraz częściej pojawiają się w domach alergików, którzy marzą o zwierzątku, a także osób, które nie mają miejsca na psa lub kota lub po prostu fascynują się egzotycznymi stworzeniami.

Niestety, przekłada się to także na kupowanie jaszczurek pod wpływem impulsu lub (co gorsza) na prezent. Tymczasem dobrostan tych zwierząt zależy przede wszystkim od tego, czy jesteś przygotowany, by wziąć je pod swój dach.

Dobrze przemyśl, czy kupno jaszczurki to dobry pomysł

Zanim zdecydujesz się na zakup jaszczurki, odpowiedz sobie przede wszystkim na pytanie o to, po co chcesz mieć to zwierzę. Jeżeli masz wrażenie, że jaszczurka domowa będzie egzotycznym zwierzątkiem, które chętnie spędzi z tobą wolny czas, warto dobrze przemyśleć decyzję o jej zakupie.

Jaszczurki domowe a inni pupile

Warto zaznaczyć, że jaszczurki domowe – w odróżnieniu od psów, kotów i niektórych gryzoni – mają bardzo ograniczoną potrzebę kontaktu z człowiekiem. Owszem, niektóre uczą się wchodzić na rękę i chętnie przybiegają także w czasie karmienia. Zdecydowanie nie są jednak zainteresowane spędzaniem czasu z opiekunem i okazywaniem uczuć.

Mimo wszystko jaszczurki hodowlane mogą dawać właścicielowi wiele satysfakcji. Można czerpać radość z samej obserwacji zwierzęcia i jego zachowań.

Terrarium dla jaszczurki, czyli jak się przygotować

Zanim zdecydujesz się na zakup jaszczurki, bardzo istotną kwestią jest zapoznanie się z jej potrzebami. Najbardziej podstawową jest miejsce do życia, czyli terrarium. Doświadczeni hodowcy zdecydowanie odradzają chów bezterraryjny.

To, jakie dokładnie będzie terrarium, zależy w dużej mierze od potrzeb gatunkowych konkretnej jaszczurki. Uniwersalne rozwiązania w tej kwestii nie wchodzą w grę. Zanim skompletujesz wyprawkę, koniecznie zorientuj się, jakie potrzeby ma twój przyszły pupil. Terraria najłatwiej podzielić na:

• horyzontalne;
• wertykalne.

Terraria horyzontalne

Te pierwsze przeznaczone są przede wszystkim dla zwierząt naziemnych. Odnajdzie się w nich jaszczurka pustynna lub półpustynna. Bardziej istotna od wysokości jest tutaj wielkość powierzchni płaskiej terrarium. Najczęściej wypełnia się tę przestrzeń korzeniami i kamieniami, rzadziej zaś żywą roślinnością.

Terraria wertykalne

Terraria wertykalne zarezerwowane są zazwyczaj dla jaszczurek, które występują w terenach tropikalnych i naturalnie wspinają się po korzeniach, gałęziach i drzewach. Takie terrarium oddaje nieco klimat dżungli. Jeśli zdecydujesz się na takie terrarium dla jaszczurek domowych, zadbaj o to, aby zwierzak miał się po czym wspinać. 

Wygląd i wyposażenie terrarium musisz dostosować do potrzeb gatunku, na jaki się zdecydujesz. Podstawą jest odtworzenie w jak największym stopniu naturalnego środowiska twojego jaszczurczego pupila.

Jaszczurka – cena

Jeszcze do niedawna jaszczurki hodowlane kojarzyły się ze zwierzętami egzotycznymi i bardzo drogimi. Obecnie na giełdach zoologicznych i terrarystycznych gady te możemy nabyć nawet za kilkadziesiąt złotych.

Jaszczurki z importu czy domowej hodowli?

Niektórzy hodowcy rozmnażają swoje jaszczurki w warunkach domowych, jednak większość zwierząt dostępnych na naszym rynku pochodzi z importu. Te ostatnie bywają sporo tańsze, jednak doświadczeni opiekunowie i hodowcy zalecają kupowanie raczej tych jaszczurek, który przyszły na świat w niewoli. Zazwyczaj nie ma możliwości zweryfikowania warunków transportu, a importowane gady często mają pasożyty, są wychudzone i były narażone na stres.

Jaszczurki dla początkujących – jakie wybrać?

Jeżeli dopiero zaczynasz swoją przygodę z terrarystyką, zdecyduj się raczej na taki gatunek jaszczurki, który będzie odpowiedni dla początkujących. Lepiej niż kameleon lub legwan sprawdzi się agama (mylona z rośliną i określana błędnie jako agawa) – zwierzę stosunkowo kontaktowe i nieco mniej delikatne. Dla początkującego to bardzo dobry wybór.

Oczywiście, nawet jaszczurki domowe polecane dla początkujących muszą mieć zapewnione odpowiednie warunki bytowania. Terrarium i dieta to podstawa. Warto także dokształcić się w kwestii tego, jak twój przyszły zwierzak okazuje ból czy dyskomfort.

Agama (a nie agawa) – jaszczurka, od której warto zacząć

Popularną jaszczurką dla początkujących jest agama brodata. To dosyć kontaktowy gad, który prowadzi dzienny tryb życia. Agamy często określane są jako jaszczurki-smoki. Faktycznie, są to dosyć duże gady, które (o czym warto pamiętać) wymagają dużego terrarium.

Agama i jej charakterystyka

Agama brodata to zwierzak wszystkożerny, którego dieta powinna składać się w 80% z pokarmów roślinnych i w 20% z mięsnych. Zwierzę może być trzymane w pojedynkę lub w większych stadach.

Charakterystycznym, bardzo ciekawym zachowaniem agam jest tak zwany waving, czyli unoszenie jednej łapki i wykonywanie nią w powietrzu okrężnych ruchów, które przypominają machanie. Co one oznaczają? Prawdopodobnie agama chce dać znać o swojej obecności.

Gekon lamparci – jaszczurka domowa w kropki

Gekon lamparci, który jest nazywany także gekonem tygrysim, zawdzięcza swoją nazwę nietypowemu umaszczeniu i przypomina wielkiego kociego drapieżnika. To dobra jaszczurka dla początkujących – zwierzak jest niewielki, ale ufny w stosunku do człowieka. Szybko pokonuje nieśmiałość i ze swobodą przemierza terrarium.

Charakterystyka gekonów

To jaszczurka pustynna, która potrzebuje terrarium utrzymanego w suchym klimacie. Lubi kamienie, na które może się wspinać. Gekony lamparcie pilnują swojego terytorium, dlatego lepiej nie trzymać w jednym zbiorniku dwóch samców. Co istotne, nie powinieneś trzymać także parki, ponieważ w okresie godowym jedna samica może zostać zamęczona przez samca.

Gekony to jaszczurki hodowlane, które dobrze czują się w samotności lub w tak zwanych haremach, czyli stadach złożonych z samca i kilku samic.

Anolis zielony – mała jaszczurka z Ameryki Północnej

Innym chętnie wybieranym przez początkujących gatunkiem jaszczurki jest anolis zielony. To bardzo małe zwierzątko o wydłużonej głowie, która przypomina nieco tę aligatora.

Anolis zielony to prowadzi dzienny tryb życia. Te jaszczurki domowe wymagają półwilgotnego terrarium o dobrej wentylacji, z cienką warstwą podłoża.

Jaszczurki tego gatunku w naturze często bywają pożywieniem dla większych zwierząt. Z tego powodu nie dożywają zazwyczaj pierwszego roku życia. W niewoli w dobrych warunkach mogą żyć nawet pięć lat.

Eublefar gruboogonowy – długowieczny przybysz z Afryki

Ta bardzo urodziwa jaszczurka nie jest tak ufna w stosunku do człowieka, jak agama brodata. Jest jednak bardzo inteligentna, więc stosunkowo łatwo ją oswoić i nauczyć wchodzenia na rękę.

Eublefar gruboogonowy może żyć nawet ćwierć wieku. Jest jaszczurką naziemną, pozbawioną przyssawek na łapach. Niektóre osobniki lubią jednak wspinać się po niewysokich, lekko pochyłych kawałkach drewna lub po kamieniach.

Eublefary jako jaszczurki domowe

Dla młodego eublefara odpowiednie będzie nawet stosunkowo nieduże terrarium, po którym nie rozbiegnie się podawana na obiad karmówka. W miarę dorastania jaszczurki domowej powierzchnię będzie trzeba zwiększać. Lepiej nie trzymać w terrarium dwóch samców, ponieważ prędzej czy później doprowadzi to do krwawych walk o dominację na terytorium.

Scynk berberyjski – niewielka jaszczurka pustynna

Scynk berberyjski to pustynna jaszczurka, która ma barwę zbliżoną do piaskowego podłoża. W dobrych warunkach może dożyć nawet dwudziestego roku życia.

Jaszczurki tego gatunku potrzebują terrarium o niskiej wilgotności powietrza (30-40%). Z racji naziemnego trybu życia powinno to być terrarium horyzontalne o powierzchni około 100 x 40 cm. Warto także umieścić w zbiorniku dosyć dużą liczbę kryjówek.

Jaszczurki hodowlane – skąd je wziąć?

W przeciwieństwie do psów i kotów jaszczurki domowe nie pochodzą z hodowli, które są zarejestrowane w związkach. Mimo wszystko warto zadbać o to, aby zwierzę, które pojawi się w naszym domu, pochodziło z wiarygodnego źródła.

Jak już wspomnieliśmy, warto postawić przede wszystkim na jaszczurki domowe urodzone w niewoli. Unikaj sieciowych sklepów zoologicznych, gdzie najczęściej sprzedawane są zwierzęta pochodzące z importu. Dobrym rozwiązaniem będzie natomiast poszukanie gadów w miejscach, takich jak:

• giełdy terrarystyczne;
• fora internetowe zrzeszające miłośników gadów;
• sklepy zoologiczne specjalizujące się w terrarystyce.

Jak rozpoznać, czy jaszczurka jest zdrowa?

Zawsze pytaj o to, skąd pochodzi jaszczurka, którą chcesz kupić. Zwracaj także uwagę na stan zwierzaka. Zdrowy gad powinien:

• mieć czyste okolice oczu i nosa;
• przyjmować pokarm;
• poruszać się w prawidłowy sposób;
• nie być wychudzony;
• mieć wszystkie kończyny i ogon w prawidłowym stanie (nie powinny być wygięte).

Mało kto zdaje sobie sprawę z tego, że jaszczurki można adoptować. Znajdziesz je w lokalnym schronisku lub fundacji. Czasami porzucane są tam jaszczurki domowe. Wolontariusze i pracownicy organizacji dbają, aby nie wpadły one w niepowołane ręce.

Istnieją także organizacje, które zajmują się wyłącznie pomocą gadom. W Gdańsku od niedawna działa fundacja Help4Herps, która niedługo otworzy w tym mieście profesjonalny Gadzi Azyl.

Jaszczurki domowe – ciekawostki

W ostatnim czasie dosyć dużym zainteresowaniem cieszy się aksolotl, mylnie opisywany przez niektórych jako jaszczurka wodna. Aksolotl nie jest jaszczurką. Nie jest nawet gadem – to płaz ogoniasty. Jak widzisz, jaszczurki domowe to gady, których potrzeby musisz bardzo dobrze poznać, zanim zdecydujesz się na zakup. Kilka propozycji dla początkujących, które przedstawiliśmy, mogło cię zainteresować. Pamiętaj jednak, że odpowiednie warunki dla zwierzaka to podstawa, więc jeśli nie będziesz w stanie ich zapewnić, lepiej zdecyduj się na innego pupila.