Owczarek środkowoazjatycki

Owczarek środkowoazjatycki to bardzo stara rasa psów, która w naszym kraju pojawiała się dopiero w latach osiemdziesiątych poprzedniego wieku. Podobnie jak owczarek kaukaski, dobrze sprawdza się w roli stróża. Kto powinien zastanowić się nad przygarnięciem takiego czworonoga? A w jakich warunkach lepiej się na niego nie decydować? Przeczytaj. Rozwiejemy twoje wątpliwości! 

Jakie są najważniejsze fakty o tej rasie?

Jak wygląda owczarek azjatycki?

Już na pierwszy rzut oka widać, że owczarek środkowoazjatycki jest psem wyjątkowo potężnym i silnym. Jest wyraźnie umięśniony i krzepki, a jednocześnie zbudowany harmonijnie. Sprawia wrażenie czworonoga niezłomnego i szybkiego. 

Jak duży jest ałabaj?

Jak podaje wzorzec ZKwP, rasę charakteryzuje wyraźny dymorfizm płciowy. Psy mierzą co najmniej 70 cm, a ich waga wynosi zazwyczaj ponad 50 kg. Suki są niższe (co najmniej 65 cm w kłębie) i znacznie lżejsze (ok. 40 kg).

Jakie są wymiary i proporcje owczarka środkowoazjatyckiego?

Chociaż dla hodowców ważne jest, aby ich czworonóg rasy owczarek środkowoazjatycki był jak najwyższy, jego wzrost nie może odbijać się na proporcjach sylwetki. Istotne jest, aby długość tułowia była tylko nieznacznie większa od wysokości w kłębie. 

Grzbiet powinien być dobrze umięśniony i szeroki. Klatka piersiowa zaś – głęboka, długa i rozszerzająca się ku tyłowi. Ogon owczarka jest gruby u nasady, dosyć wysoko osadzony. W niektórych krajach dopuszcza się jego cięcie. W swojej naturalnej postaci jest natomiast luźno zakręcony lub szablasty. 

Jak jest zbudowana głowa ałabaja?

Głowa tych psów jest masywna, prostokątna w kształcie i proporcjonalna w stosunku do reszty ciała. Oczy mają owalny kształt i brązowy kolor – pożądane są jak najciemniejsze. Nos jest spory i czarny, za wyjątkiem psów płowych oraz białych, u których nosy mogą być nieco jaśniejsze. Uszy mają trójkątny kształt, są zwisające i osadzone nisko. Podobnie jak w przypadku ogona, w niektórych krajach uszy mogą być cięte. 

Jaką sierść i umaszczenie ma owczarek środkowoazjatycki?

Sierść u psów tej rasy jest niezwykle twarda i gęsta, z bardzo grubym podszerstkiem. Długość włosa okrywowego może być krótka, tej samej długości na całym ciele (3-5 cm) lub długa. Może wówczas tworzyć kryzę, portki oraz pióra na ogonie, uszach i z tyłu przednich łap (7-10 cm). Dopuszczalna jest niemal każda maść czworonogów. Wyjątki to: 

• błękitna;
• czekoladowa;
• czarno-ruda. 

Jaki jest charakter owczarka środkowoazjatyckiego?

Ałabaj uchodzi za psa niebezpiecznego i trudnego do opanowania. Rzeczywiście, czworonogi tej rasy potrafią być wyniosłe i bardzo niezależne. Osobie, która nie ma żadnego doświadczenia w wychowywaniu psów, trudno będzie wyszkolić ałabaja, ponieważ nie jest to pies podporządkowujący się poleceniom. Nieszkolone i niezsocjalizowane czworonogi rzeczywiście mogą stać się groźne dla otoczenia, gdy ktoś nie umie sobie z nimi poradzić.

Jakie zalety mają te psy?

Nie oznacza to jednocześnie, że pozbawione są jakichkolwiek pozytywnych cech. Bywają bardzo przyjacielskie i szybko przywiązują się do opiekunów, którzy traktują je z czułością i szacunkiem. Chociaż psy dość dobrze znoszą samotność, potrzebują także kontaktu z właścicielami. Każda dłuższa nieobecność i odcięcie czworonoga od obecności człowieka może negatywnie odbić się na psiej psychice. 

Jakie cechy czynią tego owczarka doskonałym stróżem?

Owczarki środkowoazjatyckie docelowo były przeznaczone do pilnowania stada i gospodarstwa, dlatego już wieki temu rozwinął się u nich bardzo silny instynkt stróżowania. Cechy, które czynią je idealnymi psami stróżującymi, to:

• niezależny, silny charakter;
• duża odwaga;
• inteligencja.

Czworonogi tej rasy do tej pory idealnie nadają się do pilnowania domostwa – a warto dodać, że podchodzą do tego zadania bardzo poważnie. Nie są szczekliwe, ale po wyczuciu intruza mogą wyraźnie dawać znać o tym opiekunowi i jednocześnie odstraszać obcych donośnym szczekiem. Jeżeli to nie wystarcza, nie wahają się nawet przed atakiem. 

Jakiego szkolenia wymagają owczarki środkowoazjatyckie?

Chociaż owczarki nie należą do psów nazbyt energicznych, nadal potrzebują one pewnej dawki ruchu, celem zachowania odpowiedniej kondycji. Nie powinny jednak być przesadnie forsowane. Codzienne, długie, ale powolne spacery powinny w zupełności wystarczyć. Nie zapominaj także o tym, że naukę komend należy rozpocząć już od wczesnego szczenięctwa owczarków środkowoazjatyckich. Treningi powinny być systematyczne i trwać do końca życia psa. Wówczas możesz liczyć na to, że pies będzie podporządkowywał się zasadom. 

Czy to zdrowa i długowieczna rasa?

Ałabaj to rasa psa wyjątkowo odporna i silna. Pies dożywa ok. 11 lat, nie ma także predyspozycji do poważnych chorób. Co ciekawe, pełną dojrzałość osiąga dopiero ok. 3. roku życia. Owczarkom, tak jak innym dużym psom, zdarzają się:

• problemy z żołądkiem (skręt żołądka);
• dysplazja stawów biodrowych i łokciowych. 

Jeżeli pies pochodzi z renomowanej hodowli, powinien być już odpowiednio przebadany pod kątem zdrowotnym. Dzięki temu można wykluczyć możliwe występowanie schorzeń genetycznych. Mimo to warto trzymać rękę na pulsie i regularnie odwiedzać z psem weterynarza. 

Jak pielęgnować ałabaja?

Pielęgnacja sierści tych psów nie należy do skomplikowanych. Tracą one sierść w stopniu umiarkowanym. W okresie linienia pojawia się jej nieco więcej. Ważne jest zatem, aby regularnie wyczesywać martwe włosy. Powinieneś stopniować częstotliwość zabiegów w zależności od pory roku. 

Jak karmić owczarka środkowoazjatyckiego?

Żywienie owczarka środkowoazjatyckiego powinieneś dostosowywać przede wszystkim do wieku oraz aktywności psa. Rasa nie jest nazbyt żarłoczna, zatem nie obawiaj się skłonności do tycia. Aby owczarek rozwijał się prawidłowo i pozostawał w jak najlepszym zdrowiu, powinieneś dostarczać mu posiłki bogate w odpowiednią dawkę mikroelementów. Dość często opiekunowie rasy decydują się na żywienie BARF-em (surowe mięso, plus suplementy). 

Czy ałabaj znosi skrajne temperatury?

Dzięki gęstej sierści pies ten jest przystosowany do mroźnej pogody. Niskie temperatury i trudne warunki pogodowe zimą są mu niestraszne. Gorzej ma się sprawa z upałami, które owczarek środkowoazjatycki znosi dużo gorzej. Wówczas musisz zapewnić mu odpowiednio dużo wody. Zaprowadź go do miejsca chłodnego i zacienionego, w którym mógłby odpocząć. 

Czy ta rasa hodowana jest w Polsce?

Hodowla ałabajów rozpoczęła się w latach 30. XX wieku. Do Polski psy tej rasy trafiły w latach 80, jednak dopiero dekadę później zdobyły większą popularność. Obecnie cieszą się one sporym zainteresowaniem i można znaleźć na kilka hodowli, które oferują szczeniaki tej rasy. Przed zakupem czworonoga warto:

• zasięgnąć opinii o danej hodowli;
• zapoznać się ze stanem zdrowia i stopniem zsocjalizowania poszczególnych osobników. 

Ile kosztuje owczarek środkowoazjatycki?

Cena za szczeniaka owczarka środkowoazjatyckiego waha się zazwyczaj od 3000 do 4000 zł. Bywa jednak, że osobniki cechujące się wyjątkowym rodowodem wyceniane są nawet na 20000 złotych. To naprawdę imponująca kwota.

Dla kogo ta rasa? 

Owczarki środkowoazjatyckie zdecydowanie nie nadają się dla początkujących. Przez swoją niezależność oraz upór niedoświadczonym osobom niełatwo jest odpowiednio wyszkolić owe psy. Ze względu na siłę i rozmiary niewyszkolony „azjata” może stać się wyjątkowo niebezpieczny. 

Chociaż owczarki potrafią dostosować się do niesprzyjających warunków mieszkaniowych, trzymanie ich w kilkumetrowej kawalerce może być wyjątkowo niewygodne i frustrujące, zarówno dla czworonoga, jak i jego właściciela. 

Czy to dobry towarzysz dla dzieci, seniorów i innych zwierząt?

Inne psy, a także mniejsze zwierzęta mogą żyć z owczarkiem azjatyckim w zgodzie. Czworonóg na pewno nie będzie w stosunku do nich nazbyt wylewny ani przyjacielski, ale będzie tolerował ich obecność, szczególnie jeżeli wychowywali się razem od małego. Chociaż owczarki nie powinny być agresywne w stosunku do małych dzieci, zazwyczaj nie są zbyt często polecane rodzinom z maluchami. Nie nadają się także na psy dla osób starszych, ponieważ są zbyt silne i zdecydowanie za duże. 

Owczarki azjatyckie potrafią być sympatycznymi i bardzo oddanymi czworonogami. Są bardzo inteligentne i doskonale nadają się na psy stróżujące. Potrzebują jednak opiekuna silnego, stanowczego i znającego potrzeby rasy, który będzie umiał odpowiednio je wychować.

Jaka jest historia rasy owczarek środkowoazjatycki?

Źródła wskazują, że rasa owczarek środkowoazjatycki istnieje już 4500 lub nawet 5000 lat. Psy pochodzą najprawdopodobniej z rejonów Kazachstanu, Kirgistanu, Uzbekistanu i Turkmenistanu. Niegdyś wykorzystywano je do pilnowania stad i dobytku. Obecnie coraz rzadziej spotyka się owczarki pełniące taką funkcję. Powoli zastępowane są bowiem przez owczarki kaukaskie. Rasa została uznana przez FCI w latach 80. XX wieku i mniej więcej w tym samym czasie pierwsze owczarki środkowoazjatyckie trafiły na tereny Polski. 

Jaki związek ma ałabaj z mastifem tybetańskim?

Owczarek środkowoazjatycki należy do jednej z najstarszych ras, których pochodzenia nie da się jednoznacznie określić. Wiadomo, że należy do tej samej rodziny, co mastif tybetański. Nie wiadomo jednak, który pies wywodzi się od którego.

Jak ałabaje prezentują się w obiektywie?

Bibliografia

Wzorzec FCI nr 335 /09.02.2011/GB, https://www.zkwp.pl/wzorce/335.pdf, data publikacji oryginalnego wzorca: 13.10.2010.