Polskie rasy koni to te, których księgi stadne są prowadzone przez Polski Związek Hodowców Koni (PZHK). Aktualnie w zbiór tych ras zalicza się dziewięć ras koni w Polsce:

  • małopolska;
  • wielkopolska;
  • polski koń szlachetny półkrwi;
  • śląska;
  • polski koń zimnokrwisty;
  • arden polski,;
  • huculska;
  • konik polski;
  • kuc.

Polskie rasy koni – hodowla

Rasy koni polskich hoduje się, stosując nowoczesne metody hodowlane. Programy hodowlane przygotowane są z uwzględnieniem potrzeb konkretnej rasy. Korzysta się z nowych metod oceny ich wartości użytkowej oraz podejmuje się próby szacowania wartości hodowlanej. Aktualnie ogiery szlachetnych ras, które wchodzą w skład hodowli, muszą przejść próbę dzielności poprzedzoną odpowiednimi treningami. Natomiast klacze, zanim zostaną dopuszczone do programu hodowlanego, będą zdawały stacjonarne albo polowe próby dzielności.

Koń rasy śląskiej – mistrz zaprzęgów

Koń śląski to duma wśród polskich koni, ponieważ osiąga fantastyczne wyniki w sportach zaprzęgowych, a konkretnie w powożeniu. Hodowla tej rasy sięga XIX wieku i rozpoczęła się na terenach Dolnego Śląska – w Książu i Lubiążu. Wyróżnia się dwa typy budowy tych zwierząt. Konie starego typu charakteryzuje masywna, ciężka budowa, natomiast konie śląskiego typu są zdecydowanie lżejsze i wierzchowe. Cechuje je przyjazny charakter i otwartość na współpracę z człowiekiem. Użytkowane są głównie w sportach zaprzęgowych, ale również w skokach i jeździectwie.

Koń wielkopolski – polski koń szlachetny półkrwi

Rasa koni wielkopolskich, to najliczniejszy gatunek koni półkrwi w Polsce. Odmiana pochodzi z dawnych ośrodków hodowlanych w Gnieźnie, Starogardzie oraz Sierakowie. Powstał z krzyżówek regionalnych odmian z zagranicznymi końmi – trakeńskimi i wschodniopruskimi. To koń o wyjątkowej gracji i elegancji. Występuje we wszystkich rodzajach maści z wyjątkiem dereszowatej. Cechuje je łagodny charakter, są stosunkowe łatwe w ułożeniu, więc warto poświęcić im trochę czasu na naukę kiedy są młode, aby później cieszyć się doskonale wychowanym koniem.

Koń rasy małopolskiej – zwierzę o orientalnej urodzie

Wyróżnia się cztery odmiany konia małopolskiego:

  • dąbrowsko-tarnowską,
  • kielecką,
  • sądecką;
  • lubelską.

W przeszłości chętnie były wykorzystywane w celach militarnych, np. korzystała z nich husaria. Cechuje je duża inteligencja, odwaga i otwarte nastawienie na współpracę z człowiekiem. Są wykorzystywane zarówno do jazdy sportowej, jak i rekreacyjnej, jednak nie można przeprowadzać nadmiernych treningów, ponieważ zwierzę może nabawić się kontuzji. Dlatego nie zaleca się treningów dłuższych niż 4 godziny na dzień. W związku z pokrewieństwem z konikiem polskim długość życia konia tej rasy może przekroczyć 25 lat, a nawet dojść do 30.

Rasa huculska – najstarsza polska rasa konia

Konie huculskie, inaczej nazywane hucułami, to rasa, której pochodzenie nie jest do końca znane. Wiadomo, że pierwsi przedstawiciele tej rasy żyli na terenie Karpat wschodnich, ale nie wiadomo konkretnie, z jakiej rasy się wywodzi. Tak jak i Konik Polski, koń huculski również jest typem konia prymitywnego. To bardzo łagodne, przyjazne i inteligentne zwierzęta, które cechuje wytrzymałość, odporność i pracowitość. Niegdyś stosowany był do prac pociągowych, aktualnie wykorzystywany jest w hipoterapii, jeździe rekreacyjnej oraz agroturystyce.

Koń szlachetnej półkrwi, czyli Polski koń sportowy

Za konie szlachetnej półkrwi przyjmowane jest potomstwo koni ras szlachetnych, na przykład rasy wielkopolskiej i małopolskiej kojarzonych z końmi pełnej krwi angielskiej, a także innymi gorącokrwistymi rasami. Hodowla konia od początku miała na celu stworzeniu doskonałego konia sportowego. Obecnie w głównej mierze użytkowana jest w jeździeckim sporcie wyczynowym. Polskie konie sportowe należą do jednej z najpopularniejszych ras koni w Polsce. Charakteryzuje je łagodny charakter, chęć współpracy z człowiekiem i duża dzielność. Występują we wszystkich rodzajach umaszczenia, jednak najczęściej spotykane są konie o maści gniadej i ciemnogniadej.

Konik polski – rasa koni prymitywnych

Niewielkie konie o niezwykle łagodnym charakterze i odporności na trudne warunki. Za ich przodków uważa się tarpany leśne odnalezione przez Nikołaja Przewalskiego w II połowie XIX wieku w Azji – stąd nazwa koń Przewalskiego. Obecnie głównie użytkowane są w jeździe rekreacyjnej, np. w rajdach konnych, oraz pracy z dziećmi i hipoterapii. Nazwę „Konik polski” jako pierwszy zaczął stosować profesor Tadeusz VetulaniIch (entuzjasta i popularyzator tej rasy), a inna nazwa to konik biłgorajski. Poza prywatnymi hodowlami można jest spotkać w hodowlach o rezerwatowych warunkach w:

  • Zwierzyńcu;
  • Biebrzy;
  • Popielnie;
  • Zielonym Ostrowiu;
  • Klinisku;
  • Miliczu.

Polskie rasy koni to wspaniałe odmiany tych zwierząt, które cieszą się uznaniem hodowców z całego świata, jednak pomimo ciągle rosnącej popularności na rodzimym rynku, nadal często nie są doceniane. Dlatego warto przyjrzeć się bliżej populacjom zarejestrowanym przez Polski Związek Hodowców Koni.

Archiwum: czerwiec 2022
Photo of author

Ewa Malinowska

Weterynarz z wykształcenia i pasji. Aktualnie uczęszcza na kurs i zdobywa kwalifikacje z zakresu behawiorystyki zwierzęcej. Prywatnie „mama” dwóch psów i kota. W wolnych chwilach spaceruje z pupilami i odkrywa nowe, zielone zakątki swojego ukochanego miasta – Wrocławia.