Pudel – pies do towarzystwa, który w Europie popularny był już w XVI w. Dziś w obrębie tej rasy psa wyróżnić można zarówno dużego pudla, zwanego królewskim, jak i mniejsze odmiany – średnią, miniaturową i toy. Jak się w tym nie pogubić i wybrać psa, który najlepiej do ciebie pasuje? Podpowiadamy!
Jakie są podstawowe fakty o pudlach?
Ogólny wygląd | średni pies z charakterystyczną, kędzierzawą szatą; ma wygląd psa inteligentnego, zawsze czujnego i aktywnego, a także eleganckiego i dumnego |
Rozmiar | pudel duży: 18–32 kg, wysokość w kłębie 45–60 cm; pudel średni: do 13 kg, wysokość w kłębie do 45 cm; pudel miniaturowy: 4–7 kg, wysokość w kłębie do 35 cm; pudel toy: 3–4 kg, wysokość w kłębie do 28 cm |
Szata | sierść: lokowata lub sznurowa, obfita, o delikatnej, wełnistej strukturze; maść: jednolicie czarna, biała, brązowa, srebrna lub płowa |
Długość życia | 12–15 lat |
Charakter | lojalny, inteligentny, ułożony; szybko się uczy i lubi towarzystwo |
Pochodzenie | Francja, Hiszpania lub Niemcy |
Użytkowość | pies do towarzystwa |
Klasyfikacja FCI | grupa 9 (psy ozdobne i do towarzystwa), sekcja 2 (pudle); nie podlega próbom pracy |
Jakie są pudle królewskie?

Duży pudel królewski to idealny towarzysz dla rodzin z dziećmi oraz seniorów. Lubi być w centrum uwagi i nie znosi samotności. Bywa uparty i lubi stawiać na swoim, ale jednocześnie jest łagodny i empatyczny.
Jaki jest umysł pudla królewskiego?
Ponadto pudel duży to pies bardzo inteligentny. Już krótkie szkolenie przynosi fantastyczne efekty i sprawia, że życie pod jednym dachem z psem tej rasy staje się prawdziwą przyjemnością. Pamiętaj jednak, że pudle są bardzo energiczne – uwielbiają spacery i zabawy, potrzebują także ciągłej stymulacji umysłowej. To typowe psy do pracy i aportery. W związku z tym codziennie trzeba będzie poświęcić czas pupilowi. Znudzony może niszczyć otoczenie.
Jak wygląda pudel duży?
Jak zbudowany jest pudel duży? Psy tej rasy są bardzo proporcjonalne, w związku z czym prezentują się niezwykle elegancko. Uwagę zwraca długa głowa, oczy w kształcie migdałów oraz smukłe ciało. Pudle duże charakteryzują się średnią wagą (od 18 do 32 kg) i wysokością w kłębie sięgającą 45–60 cm. Najczęściej pudel duży występuje w umaszczeniach:
- białym;
- czarnym;
- srebrnym;
- płowym;
- brązowym;
- morelowym.
Czym charakteryzuje się pudel średni?

Pudle tej rasy to osobniki nieco mniejsze od dużych pudli królewskich. W kłębie osiągają do 45 cm i ważą do 13 kg. Ich charakter podobny jest do tego, jaki cechuje większych kuzynów. Pudle średnie bywają uparte, ale są również bardzo inteligentne i skore do nauki.
Jak wiele aktywności potrzebują pudle średnie?
Codziennie potrzebują dużej porcji aktywności fizycznej połączonej z wysiłkiem umysłowym. Wówczas chętniej słuchają swojego opiekuna – do tego stopnia, że przedstawiciele tej rasy uczestniczą nie tylko w wystawach, ale też psich sportach (np. treningach agility).
Jak wszystkie pudle, również przedstawiciele rasy średniej wciąż mają silnie rozwinięty instynkt łowiecki. Mimo że od lat wykorzystywane są jako psy do towarzystwa, wyhodowane zostały przecież jako psy myśliwskie. Warto więc trenować z pupilem aportowanie. Jeśli masz możliwość, możesz pokusić się nawet o zabawę w aport do wody – psy bardzo dobrze pływają i uwielbiają to robić! Dlaczego właśnie ten typ zabaw? W przeszłości pudle szkolone były właśnie do aportowania i przynoszenia upolowanej zwierzyny.
Czym się różni pudel miniaturowy od poprzedników?

Mniejszym przedstawicielem rasy jest pudel miniaturowy. Waga tych psiaków wynosi ok. 4–7 kg, a ich wysokość dochodzi do 35 cm. Pudel miniaturowy to oddany pies rodzinny. Kontakt z ludźmi jest dla niego bardzo ważny, bo psiak mocno przywiązuje się do właścicieli.
Jak wychowywać i szkolić pudla miniaturkę?
Pies tej rasy jest energiczny, radosny i skory do nauki. Często mówi się wręcz, że pudel miniaturowy to jeden z najinteligentniejszych psów. Szybko i łatwo może nauczyć się nawet bardzo skomplikowanych sztuczek.
Psiaki tej rasy uwielbiają zabawę z dziećmi oraz psami innych ras. Są bardzo kontaktowe i żywiołowe, każdego dnia wymagają sporej dawki ruchu. Nie lubią jednak samotności. Jeśli więc przez większość dnia psiak musiałby pozostawać sam w domu, raczej nie decyduj się na pudla. Pamiętaj także, że psy tej rasy są dość szczekliwe – w ten sposób wyrażają niezadowolenie.
Jak zbudowane są pudle miniaturowe?
Pudle miniaturowe, tak jak większe pudle królewskie, również charakteryzują się bardzo proporcjonalną, smukłą budową ciała. Mają oczy w kształcie migdałów, krótki grzbiet, a ich ogon jest wysoko osadzony.
Co warto wiedzieć o pudlu toy, najmniejszej odmianie?

Pudel toy to najmniejszy piesek z rodziny pudli – jego wysokość w kłębie dochodzi jedynie do 28 cm. Tak jak pozostałe pudle, również przedstawiciele rasy toy wykazują się wysoką inteligencją, a ich ciała zbudowane są równie proporcjonalnie co większych osobników.
Jak szkolić i wychowywać pudla toy?
W tak małym ciele drzemie jednak silny charakter, dlatego też pudel toy powinien przechodzić gruntowne szkolenie. Dzięki temu pies będzie miał okazję pokazać swoje lepsze strony, w tym łagodność oraz przywiązanie do właścicieli.
Warto także wiedzieć, że najmniejsze pudle, tak jak większe osobniki, są bardzo radosne i figlarne. Lubią zabawy z dziećmi oraz innymi zwierzętami – szczególną przyjemność sprawia im towarzystwo innych czworonogów (psów i kotów). Jednak, z uwagi na rozmiary psiaków, warto obserwować takie zabawy. Zwłaszcza gdy uczestniczą w nich młodsze dzieci albo większe psy.
Jak i czym karmić pudle?
Pudle nie są szczególnie wybrednym typem psów. Chętnie posilają się zarówno mokrą, jak i suchą karmą. Możesz też z powodzeniem samodzielnie przygotowywać dla nich posiłki i karmić ulubieńców stosując zasady diety BARF. Wówczas podajesz psom jedynie surowe mięso, kości, krew i podroby, bilansując dietę o surowe jaja, warzywa i owoce. Te ostatnie możesz przed podaniem zwierzakom rozgnieść albo zetrzeć na tarce – twój pies lepiej przyswoi wówczas znajdujące się w nich substancje odżywcze.
Jakich składników odżywczych potrzebują pudle?
Niezależnie od tego, jaki typ karmienia wybierzesz, zwróć uwagę, aby podawać psom jedzenie wysokiej jakości. Podstawowym składnikiem diety czworonogów powinno być mięso. Inne rodzaje pokarmów (takie jak warzywa, owoce czy zboża) niech stanowią jedynie dodatek.
Czy pudle potrzebują suplementacji?
Pudlom warto także podawać odpowiednio dobrane suplementy – witaminy i nienasycone kwasy tłuszczowe. Dotyczy to w takim samym stopniu zwierząt karmionych naturalnie (BARF), jak i za pomocą gotowych mieszanek! Dzięki suplementom wzmocnisz i poprawisz wygląd okrywy włosowej psiaków.
Jakie suplementy wybierać? To pytanie najlepiej zadać weterynarzowi! Lekarz dobierze preparaty na podstawie stanu zdrowia oraz wieku twojego psa. Poinformuje cię także, w jakich ilościach i jak często podawać specyfiki, aby osiągnąć jak najlepsze efekty dla zdrowia i pięknego wyglądu twojego psa.
Jaka jest optymalna porcja jedzenia dla pudla?
Podczas karmienia zwracaj wreszcie uwagę nie tylko na to, jakie produkty serwujesz pupilowi, ale też na objętość posiłków. Możesz sugerować się wytycznymi producentów (znajdziesz ja na opakowaniach karmy). Dostosuj je jednak do trybu życia twojego ulubieńca. Pudle bardzo aktywne, które uprawiają sporty kynologiczne, powinny jeść znacznie więcej, niż wynika z uśrednionych wartości. Z kolei zwierzęta kanapowe mogą dostawać nieco mniej pokarmu – dzięki temu zachowają zdrową, szczupłą sylwetkę. Pamiętaj, że osobniki przekarmione, otyłe mają większe predyspozycje do chorób kości i stawów, a także cukrzycy!
Jakie są najczęstsze choroby pudli i jak im zapobiegać?
Jeśli zdecydujesz się na hodowlę pudla, możesz być spokojny o jego zdrowie. Twój ulubieniec ma duże szanse dożyć naprawdę sędziwego wieku! Warto jednak regularnie odwiedzać weterynarza.
Pudle wszystkich ras mają tendencję do:
- chorób oczu – a w szczególności zaniku siatkówki. Późno wykryta lub nieodpowiednio leczona choroba może nawet doprowadzić psa do całkowitej utraty wzroku;
- problemów ze stawami – należy więc zawsze dobierać wysiłek fizyczny do możliwości psiaka i nie przeciążać go nadmiernie (zwłaszcza w młodym wieku);
- zapalenia gruczołów łojowych;
- cukrzycy;
- zapalenia dziąseł lub uszu.
Mniejsze pudle (miniaturowe i toy) często borykają się również z problemem wypadającej rzepki. Z kolei większe psy może dotknąć skręt żołądka – bolesna i niezwykle niebezpieczna choroba, która może zakończyć się nawet śmiercią zwierzaka!
Co warto wiedzieć o pielęgnacji pudli?
Pielęgnacja pudli kojarzy się przede wszystkim z koniecznością częstego czesania i kąpania pupili. Niektórzy właściciele decydują się więc krótko strzyc sierść ulubieńców, inni wolą skorzystać z usług psiego fryzjera. Ważne jest przy tym to, że włosy rosną przez całe życie psa, ale pudle nie linieją.
Jak często czesać i kąpać pudla?
Niezależnie od rasy psa, włosy pudli trzeba czesać bardzo często – najlepiej co 1–2 dni. Wszystko przez strukturę sierści przypominającą wełniste loki, które mają tendencję do plątania się.
Minimum raz w miesiącu będziesz musiał również wykąpać pupila. Zarezerwuj sobie sporo czasu na ten zabieg. Po kąpieli na włosy pudla trzeba nałożyć odżywkę, a potem suszyć i szczotkować je jednocześnie. Taka czynności u przedstawicieli większych ras może trwać nawet 5–6 godzin! Na szczęście pudle to bardzo cierpliwe psy, więc twój pupil ze spokojem powinien znosić całą toaletę – zwłaszcza jeśli przyzwyczaisz go do tego od najmłodszych lat. Pamiętaj, że bez regularnego czesania i kąpieli sierść pupila szybko zamieni się w nieestetyczne kołtuny. Mogą one podrażniać wrażliwą skórę psa, powodować ból i duży dyskomfort.
Jakich dodatkowych zabiegów wymagają pudle?
Przy pielęgnacji sierści nie zapominaj o tym, aby dbać o nią również poza domem. Zimą dobrze jest sprawić psiakowi ubranko, które osłoni jego włosy przed kurzem i brudem. Będzie też stanowiło ochronę przed zimnem – pudle nie mają bowiem podszerstka.
Pamiętaj też, że czesanie i strzyżenie to nie jedyne zabiegi, jakim warto poddawać psa. Pudle, z uwagi na swoją budowę i bardzo wąskie szczęki, mają tendencję do odkładania się kamienia nazębnego. Warto więc dbać o higienę ich jamy ustnej pupila – poddawaj jej nawet szczenię! Dzięki temu wyrobisz dobry nawyk i łatwiej będzie ci czyścić zęby dorosłego psa.
Jakie są najlepsze ciekawostki o rasie?
Pudle to nie tylko jedna z najinteligentniejszych, ale też starszych ras psów na świecie. Wiadomo, że istniały już przeszło 600 lat temu. Nie wiadomo jednak dokładnie, gdzie wyhodowano pierwsze osobniki tej rasy. Na pewno było to w Europie, jednak różne źródła wskazują na inne kraje. Najczęściej za ojczyznę pudli podaje się Francję, Hiszpanię albo Niemcy.
Już od XV wieku pudle towarzyszyły arystokratom i koronowanym głowom nie tylko jako psy myśliwskie, ale również kanapowi ulubieńcy. Przedstawiciele tej rasy byli w późniejszym czasie pupilami takich znanych postaci jak Ludwik van Beethoven czy królowie Ludwik XV i Zygmunt Stary. W XVIII wieku pudle zaczęto przyuczać do uczestnictwa w polowaniach na ptactwo wodne (miały zastąpić w tym psy rasy barbet). Prawdopodobnie z tamtego okresu wywodzi się ostateczna nazwa rasy. Niemieckie określenie puddeln dosłownie oznacza pluskanie się w wodzie.
Jak zmieniało się przeznaczenie rasy?
Z biegiem czasu zmieniał się charakter i użyteczność rasy. Z uwagi na swoją nieprzeciętną inteligencję i łatwość w tresurze, pudle trafiły do cyrków, zaczęły też grać w filmach i uczestniczyć w wielu pokazach (pojawiały się np. na wybiegach podczas pokazów mody). W XIX wieku furorę robiła historia o psie rasy pudel, który podobno opanował nawet umiejętność podawania wyników prostych działań matematycznych!
Z czasem pudle straciły na popularności, a ich miejsce zajęły psy innych ras. Obecnie jednak te wyjątkowe czworonogi różnych wielkości powracają do łask w wielkim stylu. Znajduje to odbicie w ich cenach – za rodowodowego szczeniaka ze sprawdzonej hodowli (uznanej przez FCI) trzeba zapłacić nawet 10 000 zł!
Bibliografia
Wzorzec FCI N° 172, 23.01.2015 /EN, https://www.zkwp.pl/wzorce/172.pdf, aktualizacja: Renata Berlińska, język oryginału: angielski, data publikacji obowiązującego wzorca: 03.11.2014.