Dalmatyńczyki to wyjątkowa rasa psa. Nie chodzi wyłącznie o jego nakrapianą sierść, ale także o własny film Disneya, który przyczynił się do niebywałego wzrostu popularności tych psów. Niestety, moda na konkretną rasę często staje dla niej prawdziwym utrapieniem. Utarło się przekonanie, że są one rozwydrzone, agresywne, a nawet głupie. Prawda o tych psach jest jednak zupełnie inna.
Co warto wiedzieć o dalmatyńczykach?
| Wrażenie ogólne | Dalmatyńczyk jest psem średniej wielkości z prostokątnym tułowiem, znany z charakterystycznych cętek na białej sierści. Prezentuje się harmonijnie i elegancko, z mocną budową mięśniową, a jednocześnie lekko i z gracją |
| Kraj pochodzenia | Chorwacja |
| Klasyfikacja FCI | Grupa 6 – Psy gończe, posokowce i rasy pokrewne /Sekcja 3 – Rasy pokrewne. Rasa nie podlega próbom pracy |
| Rozmiar | Wysokość w kłębie: psy między 56-62 cm, suki między 54-60 cm |
| Waga | Samica: 16-24 kg; samiec: 15-32 kg |
| Szata | Sierść krótka, twarda, lśniąca i gęsta. Podstawowym kolorem jest biel, na której rozmieszczone są cętki. Cętki mogą być czarne lub czekoladowe, równomiernie rozłożone, o średnicy 2-3 cm (czarne) lub 2 cm (czekoladowe) |
| Umaszczenie | Białe z czarnymi lub czekoladowymi cętkami. Cętki powinny być wyraźne, równomiernie rozłożone, z jasno zarysowanymi krawędziami. Niepożądane są duże plamy czy łaty |
| Długość życia | 10-13 lat |
| Charakter | Dalmatyńczyk to pies pełen energii, przyjazny i towarzyski. Nie wykazuje agresji ani lękliwości. Jest oddany swojemu właścicielowi, lecz również niezależny. Łatwo daje się szkolić i dobrze czuje się w rodzinie. Lubi pływać i biegać |
Dalmatyńczyk – jaka jest charakterystyka rasy?
Dalmatyńczyk jest psem harmonijnie zbudowanym i dobrze umięśnionym, którego sylwetka wpisana jest w prostokąt. Tułów jest silny, klatka piersiowa głęboka, a lędźwie – mocne. Psy te wyróżniają się niezwykle elegancką sylwetką oraz pełnym gracji ruchem. Już na pierwszy rzut oka widać, że to zwierzęta stworzone do sportu.
Wysokość w kłębie u suczek powinna mieścić się w przedziale od 54 do 60 centymetrów. Samce są nieco wyższe i mierzą od 56 do 62 centymetrów. Waga psa wynosi od 24 do 32 kilogramów, w zależności od cech osobniczych i płci. To zdecydowanie nie jest mały pies!
Jak prezentuje się wzorzec rasy dalmatyńczyk?
Opis wyglądu tego psa zna chyba każdy. Tym, co najbardziej przyciąga wzrok, jest jego sierść. Krótka, gładka i lśniąca, dosyć dobrze przylega do ciała. Najbardziej spektakularne jest oczywiście umaszczenie. U każdego psa dominuje biel. Najczęściej można spotkać psy w czarne cętki. Nieco rzadziej zdarzają się brązowe – z pigmentacją brązową, o takim właśnie kolorze cętek.
Same cętki powinny być równomiernie rozmieszczone na całym ciele psa. Wzorzec zakłada, że muszą mieć wyraźne kształty i nie powinny się ze sobą zlewać. W okolicach głowy są większe i stopniowo zmniejszają się w kierunku ogona. Taki rodzaj umaszczenia jest absolutnie wyjątkowy i niespotykany u żadnego innego psa.
Dalmatyńczyk – jaki ma charakter?
Czy dalmatyńczyk faktycznie jest diabłem w ciele psa? Brak zrównoważonego charakteru, a niekiedy nawet agresja, to cechy, które przez wiele lat stawały się prawdziwym ich utrapieniem. Ogromna ich popularność sprawiła, że psy te często rozmnażano bez zwrócenia uwagi na cechy umysłowe. Na szczęście, obecnie moda na rasę przeminęła, a dzięki staraniom hodowców z rozrodu wyeliminowano najbardziej niestabilne osobniki. Czy to oznacza, że psy rasy dalmatyńczyk są dla każdego? Bynajmniej.
Dalmatyńczyk – czy jest inteligentny?
Bardzo charakterystyczny nich jest ich temperament. Dalmatyńczyki mają ogromne zapotrzebowanie na ruch. Zwykły krótki spacer wokół bloku raczej ich nie satysfakcjonuje. Konieczne są codzienne, długie przechadzki, najlepiej z miejscem do biegania i przestrzenią na pracę umysłową.
Wbrew obiegowej opinii dalmatyńczyk to pies bardzo inteligentny. Do bystry zwierzak o świetnej pamięci. Nie jest jednak łatwym uczniem. Od swojego opiekuna wymaga zróżnicowanych ciekawych ćwiczeń z dobrą motywacją. Monotonne powtarzanie tych samych komend szybko go znudzi.
To zapotrzebowanie na umysłowe wyzwania sprawia, że jest on wyjątkowo wymagającym towarzyszem. Bez odpowiedniej stymulacji, dużej dawki ruchu i zadań do wykonania może popaść we frustrację. To przemieni dalmatyńczyka w męczące stworzenie, z którym trudno na co dzień funkcjonować pod jednym dachem.
Dalmatyńczyk – czy to zdrowa rasa?
Średnia długość życia przedstawiciela tej rasy psów wynosi od 10 do 12 lat. Zdrowie zwykle im dopisuje. Niestety, mają pewną skłonność do alergii. Może ona wystąpić w odpowiedzi na:
- ugryzienia owadów;
- pyłki traw;
- zanieczyszczenia wody;
- składniki pokarmowe.
Alergia najczęściej objawia się zmianami skórnymi w postaci niewielkich kropek. Jeżeli zaobserwujesz coś takiego u swojego pupila, dobrym rozwiązaniem będzie odwiedzenie lekarza i w razie potrzeby rozpoczęcie diety eliminacyjnej.
Są one również szczególnie narażone na kamicę moczanową oraz zapalenie nerek i układu moczowego. Aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia tych chorób, należy pilnować, aby nasze zwierzę regularnie i dużo piło.
Czy dalmatyńczyki mają gen głuchoty?
Kolejnym utrapieniem tych zwierząt jest utrata słuchu. Niestety, w Polsce jeszcze ciągle specjalistyczne testy BAER nie są wymagane w uzyskaniu przez psy pozytywnych wyników na przeglądach hodowlanych. W krajach zachodnich taka praktyka jest już normą, dlatego wielu opiekunów decyduje się na sprowadzanie dalmatyńczyka z zagranicy. Niesłyszenie jest trudne do zdiagnozowania, szczególnie jeżeli występuje tylko w jednym uchu. Wychowanie psa, który ma problem ze słuchem, jest jednak zdecydowanie trudniejsze.
Dalmatyńczyk – jak wygląda jego pielęgnacja?
Z pozoru cętkowana sierść dalmatyńczyka wydaje się bardzo łatwa w pielęgnacji. Nic z tych rzeczy. Jak na psy krótkowłose, przedstawiciele tej rasy gubią nieprawdopodobne wręcz ilości sierści, a na dodatek linieją przez cały rok. Jeżeli zdecydujesz się na spędzenie kilkunastu lat życia właśnie z tym psem, zaopatrz się w furminator albo inną szczotkę do wyczesywania podszerstka.
Dalmatyńczyk – jak powinno wyglądać żywienie?
Karmienie dalmatyńczyka może okazać się nieco problematyczne ze względu na często występujące alergie pokarmowe. Trzeba więc przygotować się na to, że konieczna może okazać się dieta eliminacyjna. Pozwoli ona wskazać białko, na które uczulony jest pies.
Warto przykładać dużą wagę do diety tych psów. Najlepiej sprawdzi się dieta BARF, jednak dobrym rozwiązaniem mogą okazać się dobrej jakości karmy komercyjne. W razie problemów najlepiej skontaktować się z dietetykiem. Należy też pamiętać, że przez godzinę do dwóch po jedzeniu dalmatyńczykowi powinno się ograniczyć aktywność fizyczną. W przeciwnym razem będzie on narażony jako że inaczej narażony on będzie na skręt żołądka.
Co musisz wiedzieć o hodowli dalmatyńczyków?
W Polsce nie jest to obecnie rasa szczególnie popularna. Istnieje jednak kilka hodowli FCI, w których na świat regularnie przychodzą szczeniaki dalmatyńczyka. Pamiętaj jednak, że nie ma prawnego obowiązku wykonywania psom testów pod kątem zaburzeń słuchu, dlatego musisz porozmawiać z hodowcą i zapytać, czy takie badania zostały wykonane.
Wybieraj wyłącznie hodowle dalmatyńczyków zarejestrowane w Związku Kynologicznym w Polsce (ZKwP). Dobry hodowca nie ma nic przeciwko wizytom w swoim domu. Zaleca się odwiedzenie szczenięcia jeszcze przed kupnem, a także poznanie jego rodziców.
Dalmatyńczyk – ile kosztuje szczeniak?
Cena za dalmatyńczyka z rodowodem FCI wynosi obecnie około 5 tysięcy złotych. Jeżeli zdecydujesz się na sprowadzenie psa z zagranicy, musisz doliczyć do tej kwoty jeszcze koszty transportu.
Jaka jest historia rasy dalmatyńczyk?
Nazwa rasy odnosi się do Dalmacji, czyli krainy na Bałkanach. Nie mamy jednak praktycznie żadnej wiedzy na temat tego, skąd pochodzą dalmatyńczyki. Według podań podobne psy spotykano już w starożytnych Grecji i Rzymie.
Dalmatyńczyk: czy znasz legendy związane z tą rasą?
Według jednej z teorii przodkiem tych zwierząt był pointer. Pochodzenie rasy nie jest jednak dla nas pewne. Faktycznie, budowa ciała tych dwóch ras jest bardzo zbliżona, różni je jedynie kolor sierści. W Europie używane były przede wszystkim do polowań na grubego zwierza. Bardzo szybko stały się też psami do towarzystwa, które towarzyszyły woźnicom w długich podróżach z powozami.
Niezwykły ich wygląd sprawił, że psy te bardzo szybko stały się wyznacznikiem statusu społecznego. Ich popularność znacznie wzrosła w XIX wieku. Przedstawiciele wyższych sfer zakochali się w tej rasie i z Wielkiej Brytanii szybko zawędrowała ona za ocean. Bogaci przedsiębiorcy z południowych stanów obowiązkowo mieli w swoim domu przynajmniej jednego psa tej rasy.
Pierwsze wystawy kynologiczne, w których brały udział, odbywały się pod koniec XIX wieku w Wielkiej Brytanii. Pierwszy wzorzec opracowano w 1896 roku, jednak na powstanie klubu ich miłośników trzeba było poczekać jeszcze trzy dekady. Co ciekawe, został on powołany do działania w Niemczech.
Dlaczego Hollywood uwielbia te cętkowane psy?
Nie da się ukryć, że prawdziwy boom na te nakrapiane psy miał miejsce w 1954 roku, wraz z premierą filmu animowanego wytwórni Walta Disneya – „101 Dalmatyńczyków”. Produkcja bardzo szybko stała się przebojem na całym świecie, a tym samym popyt na rasę stał się tak szeroki, że zaczęło brakować tych psów na rynku. Doprowadziło to do sytuacji, w której bardziej niż zrównoważona psychika zaczął liczyć się eksterier. To z kolei sprawiło, że do dzisiaj na świat przychodzi wiele niestabilnych psychicznie zwierząt tej rasy. W rzeczywistości dalmatyńczyk to pies myśliwski, bardzo wymagający, a nie uroczy kanapowiec.
Kiedy dalmatyńczyki pojawiły się w Polsce?
Do naszego kraju pierwsze dalmatyńczyki trafiły już w latach dwudziestych XX wieku. Na hodowlę dalmatyńczyków z prawdziwego zdarzenia musieliśmy jednak poczekać aż do roku 1968 roku. Wówczas to pierwsze psy hodowlane sprowadzono z Anglii. Ważnymi psami w polskich hodowlach były także te, które dekadę później dotarły do nas ze Stanów Zjednoczonych.
Dalmatyńczyki nad Wisłą największą popularnością cieszyły się w latach dziewięćdziesiątych, kiedy na kasetach VHS wydano odnowioną cyfrowo wersję „101 Dalmatyńczyków”. Obecnie nie są szczególnie często widywane na naszych ulicach.
Dalmatyńczyk – dla kogo?
Dalmatyńczyki zdecydowanie nie są psami dla każdego. To psy gończe, wymagające i potrzebujący ogromnej dawki ruchu i ćwiczeń umysłowych z prawdziwego zdarzenia. Niestety, duża popularność kreskówek sprawiła, że bardzo często wybierane były jako prezenty dla dzieci. Trudno o bardziej nietrafiony pomysł.
Dalmatyńczyk: czy dogada się z dziećmi i innymi zwierzętami?
Dalmatyńczyk nie jest maskotką. Zdecydowanie nie nadaje się dla niedoświadczonego opiekuna, a już na pewno nie będzie odpowiednim towarzyszem dla dziecka. Wprawdzie wychowane z maluchami, chętnie się z nimi bawią, jednak warunkiem jest odpowiednia socjalizacja i jednoczesne zapewnienie psu odpowiednich stymulacji.
Ze względu na silny instynkt łowczy mogą być problematycznymi towarzyszami dla kotów i mniejszych zwierząt. Oczywiście, największą rolę gra tutaj odpowiednia socjalizacja i przyzwyczajanie psa do obecności innych ssaków. Trzeba jednak zdawać sobie sprawę z tego, że – tak jak w przypadku wszystkich ras myśliwskich – zawsze będzie to decyzja obarczona pewnym ryzykiem.
Jak powinno wyglądać szkolenie dalmatyńczyka?
Dalmatyńczyk wymaga odpowiedniego szkolenia. Jeżeli nie masz dużego doświadczenia w wychowywaniu psa, najlepiej skorzystać z pomocy profesjonalnego szkoleniowca. Dobrym pomysłem będzie psie przedszkole i zajęcia w terenie. Ze względu na duży temperament i skłonność do szybkiego pobudzania się oraz pewne zapędy do dominacji jego, szkolenie powinno rozpocząć się już w wieku szczenięcym.
Jakich aktywności potrzebuje dalmatyńczyk?
Popularny film Disneya oraz jego reprodukcje przyzwyczaiły nas do wizji tego zwierzęcia jako idealnego psa rodzinnego, idącego grzecznie na smyczy u boku dystyngowanego angielskiego gentlemana. To jednak bardzo skrzywiony obraz. Psy tej rasy nie nadają się dla domatorów i osób, które – jak filmowy Robert – cenią sobie ciszę i spokój. Zdecydowanie nie będą także wdzięcznymi towarzyszami dla osób starszych.
Dalmatyńczyk – czy wiesz jak wygląda?
Dalmatyńczyk – czy znasz te ciekawostki?
Psy te, służące na dworze sułtana jako psy obronne stały się jednym z łupów wojennych Jana III Sobieskiego po udanej odsieczy wiedeńskiej.
W Ameryce psy tej rasy są maskotkami strażaków. Przed epoką wozów strażackich faktycznie pomagały nowojorskim strażakom w przenoszeniu węży gaśniczych.
Szczeniaczki przychodzą na świat całkiem białe. Charakterystyczne czarne lub brązowe cętki dają o sobie znać dopiero po kilkunastu dniach od urodzenia.
Opis rasy daje jasny wgląd w usposobienie zwierzęcia. Dorosły dalmatyńczyk to pies wymagający, który nie ma wiele wspólnego z obrazem z bajki. Warto mieć to na względzie, decydując się na takiego czworonoga.
Bibliografia
FCI-Standard N° 153, 30.05.2011/EN, https://www.zkwp.pl/wzorce/153.pdf, data publikacji obowiązującego wzorca: 13.10.2010.
