Zdarzają się sytuacje, w których pies cierpi tak bardzo, że nie sposób tego nie rozpoznać i nie zareagować wcale lub inaczej niż tylko natychmiastową wizytą u lekarza weterynarii. Są to jednak sytuacje skrajne, kiedy pies np. doznaje poważnego wypadku. Wówczas może m.in. popiskiwać, skomleć, utykać albo nie móc się podnieść, jeśli doznał obrażeń łap czy kręgosłupa. W innych przypadkach, szczególnie wtedy, gdy rozwija się choroba, która długo nie daje oznak zewnętrznych w postaci zmian w wyglądzie lub/i zachowaniu, psy często cierpią w milczeniu. Dlaczego tak się dzieje? Jak pies sygnalizuje ból? Dowiedz się tego, aby móc reagować jak najszybciej! 

Jak pies sygnalizuje ból? Najchętniej tego nie robi!

Z ludzkiego punktu widzenia wydaje się to dość „niepoważne”. Tymczasem Matka Natura, „programując” zwierzę na nieokazywanie dolegliwości bólowych, bardzo dobrze wiedziała, co czyni. Ukrywanie bólu nie jest niczym nadzwyczajnym w świecie zwierząt. Jest to swego rodzaju forma obrony przed wykluczeniem ze stada czy atakiem silniejszego osobnika, a zatem warunkuje przetrwanie. Choć brzmi to okrutnie, zwierzęta, które są wyraźnie słabe i cierpiące, są zbędne w stadzie, a nawet stanowią dla niego zagrożenie, bo osłabiają je. Pies domowy nie musi obawiać się tego wszystkiego, ale instynkt podpowiada mu maskowanie bólu. Dlatego musisz nauczyć się, jak pies sygnalizuje ból, by pomóc mu najszybciej jak to możliwe.

Profilaktyka to podstawa!

W związku z powyższym niezmiernie istotne jest to, aby regularnie zaglądać do gabinetu weterynaryjnego i profilaktycznie przeprowadzać choćby podstawowe badania. Nawet jeśli ty nie wiesz, jak pies sygnalizuje ból, lekarz, już tylko widząc go, jest w stanie częściowo ocenić, w jakiej zwierzak jest formie, a badania i wywiad z właścicielem dopełnią całości. Nie zaniedbuj zatem tej kwestii. Nie bądź gościem gabinetu weterynaryjnego tylko wtedy, gdy jest już naprawdę źle!

Jak pies sygnalizuje ból?

Istnieje wiele mniej czy bardziej subtelnych sygnałów, które mogą wskazywać na to, że coś niedobrego dzieje się w organizmie psa. Bacznie obserwuj pupila. Jak pies sygnalizuje ból? Zwróć uwagę na takie kwestie jak:

• zmiana dotychczasowych zachowań – jeśli twój pupil do tej pory był bardzo aktywny, a nagle próbuje znaleźć sobie miejsce na uboczu i spędza w nim większość czasu, jest to znak, że dzieje się coś niedobrego. Brak chęci zabawy, nagły brak apetytu, unikanie kontaktu – to także powinno wzbudzić niepokój;
• zmiana przyzwyczajeń, nadmierna autopielęgnacja – psy mają tendencję do wylizywania miejsc na ciele, w obszarze których doznają dolegliwości bólowych. Jeśli zauważysz, że twój psiak nadmiernie liże jakąś część ciała, koniecznie skonsultuj się z lekarzem;
• pojawienie się zachowań agresywnych – jeśli twój czworonóg był do tej pory najspokojniejszym i najbardziej uroczym psiakiem na świecie, a nagle zaczyna przejawiać zachowania agresywne w chwili, gdy próbujesz go pogłaskać lub wziąć na ręce, może to oznaczać, że cierpi. Agresja może objawiać się nie tylko w kontakcie z człowiekiem, ale też innymi psami. Jeśli twój pupil uwielbiał zabawy z innymi psami, a nagle stroni od nich lub wręcz zachowuje się agresywnie w celu odsunięcia od siebie czworonogów, to także może świadczyć o bólu.

Pies, którego coś boli, najczęściej staje się apatyczny, nie ma ochoty na nic, choć z drugiej strony może być pobudzony i zdenerwowany. Zazwyczaj też nie może znaleźć sobie miejsca. 

Co zrobić, gdy pies cierpi?

Odpowiedź może tutaj być tylko jedna – udać się do lekarza weterynarii! Jeśli wyraźnie widzisz, jak pies sygnalizuje ból, nie ma na co czekać, bo zwierzę naprawdę cierpi. W żadnym wypadku nie próbuj uśmierzyć bólu samodzielnie i nie podawaj psu żadnych leków na własną rękę. Leki dla ludzi, choć nam pomagają, dla psa mogą stanowić śmiertelne niebezpieczeństwo, ponieważ niektóre substancje używane w ludzkich lekach są toksyczne dla zwierząt. Lekarz musi ocenić stan psa i przeprowadzić badania, by móc dopasować leczenie. 

Czy wiesz, że…

Nie każdy ma tego świadomość, ale istnieją rasy psów mniej i bardziej odporne na ból. Najbardziej odporne i świetnie maskujące ból są rasy psów obronnych. Niektóre osobniki poszczególnych ras, jak np. nieuznany przez Międzynarodową Federację Kynologiczną (FCI) amerykański pitbulterier, posiadają cechę o nazwie gameness. Wiąże się ona z niepohamowaną wolą walki pomimo poważnych obrażeń i, po prostu, z utratą instynktu samozachowawczego.

Wiesz już, jak pies sygnalizuje ból i na jakie objawy zwrócić uwagę. Wszelkie zmiany w zachowaniu swojego psa powinny budzić niepokój właściciela. Pamiętaj o tym, że psy, podobnie jak ludzie, chorują i odczuwają ból. Niestety pies, w przeciwieństwie do człowieka, nie pójdzie do lekarza i nie przyzna się do tego, że coś mu dolega. Dlatego, jeśli zauważysz jakiekolwiek niepokojące zmiany zachowania, jak np. utrata apetytu, złe samopoczucie, apatia, próby chowania się i szukania sobie miejsca, udaj się do lekarza.

Jeśli jesteś właścicielem czworonoga z problemami o podłożu lękowym, feromony dla psa to temat, który z pewnością powinien znaleźć się w centrum twojego zainteresowania. Ich skuteczność i bezpieczeństwo stosowania są potwierdzone licznymi badaniami, dlatego możesz po nie sięgnąć bez obaw. Powinny pomóc, a jeśli nie przyniosą oczekiwanych, spektakularnych efektów, z pewnością nie zaszkodzą. Dowiedz się, czym w ogóle są feromony dla psa, jaka jest ich rola i po co się je stosuje.

Czym są feromony dla psa?

Feromony są tzw. substancjami semiochemicznymi, które należą do grupy związków infochemicznych. Innymi słowy – są to substancje produkowane i następnie wydzielane na zewnątrz organizmu przez zwierzęta oraz rośliny w celu przekazywania konkretnych informacji. Wśród nich można wymienić np. feromony płciowe, które służą wabieniu osobników płci przeciwnej w celu rozmnażania, feromony antagonistyczne (odstraszające), stresu, alarmowe czy uspokajające. 

Psie feromony – w jaki sposób mają pomóc?

Szczególną grupą feromonów są te wydzielane przez sukę niedługi czas po przyjściu szczeniaków na świat, a dokładniej – przez gruczoły łojowe bruzdy mlecznej. Funkcjonują pod nazwą Dog Apeasing Pheromone, w skrócie DAP. Ich działanie jest absolutnie wyjątkowe, ponieważ ma na celu wzbudzenie w szczeniętach poczucia bezpieczeństwa. Działają one wyciszająco i uspokajająco. Co ciekawe, cząsteczki feromonu DAP podobny wpływ wywierają również na dorosłe psy. W związku z tym polecane są one przez wielu lekarzy weterynarii i behawiorystów jako wspomaganie terapii w przypadki zaburzeń zachowania o podłożu lękowym. 

Stosowanie feromonów dla psa – kiedy sięgnąć po syntetyczne odpowiedniki?

Kojące działanie feromonów zwierzęcych można wykorzystać w wielu sytuacjach, w których pies odczuwa lęk i które są dla niego trudne, a należą do nich m.in.:

• lęk separacyjny – zwierzę pozostawione samo w domu bardzo często przejawia zachowania destrukcyjne, a nawet autodestrukcyjne, szczeka, wyje;
• burza – wiele psów boi się burzy i reaguje na nią bardzo gwałtownie, uciekając w popłochu, chowając się w ciasne zakamarki i trzęsąc się ze strachu;
• wizyta w gabinecie weterynaryjnym – mało który pies chętnie tam idzie i dobrze znosi pobyt;
• zmiana miejsca pobytu – psy cenią sobie stałość i przewidywalność, nagłe zmiany, związane np. z podróżą wakacyjną, trafieniem do psiego hotelu czy przeprowadzką wiążą się dla wielu czworonogów z silnym stresem. Od początku można też sięgnąć po feromony, gdy szczeniak trafia do nowego domu.

Feromony dla psa nie sprawią, że pupil po prostu i całkowicie przestanie się bać. Mogą jednak pozytywnie wpłynąć na jego nastrój, uspokoić jego zmysły, co sprawi, że powadzenie terapii czy przyzwyczajanie go do pewnych rzeczy będzie łatwiejsze.

Preparaty zawierające feromony dla psa – jak to działa?

Wiele osób nie ma wyobrażenia, w jaki sposób podaje się psu feromony. Czy są one w postaci tabletek do połknięcia albo maści do smarowania? Nie, występują w formie wygodnego w użyciu sprayu lub dyfuzora, który podłącza się do gniazdka. Spray można wykorzystać w wielu różnych miejscach, np. u lekarza czy w samochodzie. Wystarczy, że zostanie spryskana określona powierzchnia w pobliżu zwierzaka, a powinien on lepiej się poczuć. Dyfuzor można natomiast podłączyć w domu czy w domku wakacyjnym, by bez przerwy wypełniał powietrze cząstkami feromonów i redukował przez to stres. 

Jeśli w wyniku obserwacji pupila zauważysz, że czegoś się boi, jest psem ogólnie zestresowanym i nadmiernie lękliwym, wypróbuj feromony – najlepiej po wcześniejszej konsultacji ze specjalistą. Jeśli bowiem problem jest poważny, może świadczyć o zaburzeniach natury behawioralnej. Feromony dla psa mogą wesprzeć terapię. Są one całkowicie bezpieczne, zatem możesz używać ich bez obaw, wyczuwa je tylko pies. Co ważne, można je stosować także wówczas, gdy pies przyjmuje leki – feromony nie wchłaniają się do organizmu. 

Pies, tak samo jak człowiek, może chorować na zaburzenia psychiczne, włącznie z depresją. Choć większości z nas kojarzy się ona z typowo ludzką przypadłością, nie jest tak. Czworonogi także doświadczają jej przykrych skutków. Dobra wiadomość jest taka, że dzięki rosnącej świadomości właścicieli psów, dzięki temu, że nie bagatelizują niepokojących zmian w zachowaniu swoich podopiecznych, czworonogi coraz częściej otrzymują pomoc. Jeśli zauważasz zmiany w zachowaniu swojego psa, jeśli stał się apatyczny i wycofany, nie zwlekaj, działaj! Dowiedz się więcej na temat psiej depresji.

Depresja u psa – co to jest?

Teoretycznie każdy ma wyobrażenie o tym, czym jest depresja, ale warto nieco poukładać tę wiedzę – zwłaszcza że w przypadku psów jest to temat stosunkowo nowy, dość nieoczywisty i przez to nie każdemu znany. Depresja to choroba. To podstawowy fakt, który musisz znać. A skoro jest chorobą, wymaga podjęcia leczenia.

W dużym skrócie i uproszczeniu zaburzenia depresyjne to cały „zestaw” rozmaitych objawów sprowadzających się przede wszystkim do znacznego obniżenia nastroju, któremu mogą towarzyszyć apatia, smutek, brak pewności siebie, poczucie bezradności. Depresja u psa może też powodować brak apetytu, nadmierną senność lub wręcz przeciwnie – poważne problemy z bezsennością. Depresję nie tylko można, ale trzeba leczyć – także w przypadku zwierząt!

Depresja u psa – jakie są jej objawy?

Nie każdy z poniżej wymienionych objawów musi oznaczać depresję czy inne poważne zaburzenia, ale jeśli zaobserwujesz je u swojego pupila, jest to oznaka tego, że w jego organizmie zachodzą niepokojące zmiany, które należy skontrolować. Pies zawsze do tej pory wesoły, aktywny, chętny do zabawy i szukający kontaktu z opiekunem nie może zupełnie bez powodu, z dnia na dzień, stać się osowiały, wycofany, niechętny do podejmowania jakiegokolwiek działania. Pamiętaj, że twój podopieczny nie przyjdzie do ciebie i nie powie ci, że coś mu dolega.

To ty, jako troskliwy, odpowiedzialny i świadomy opiekun, musisz bacznie obserwować psa i reagować w przypadku niekorzystnych zmian. Jakie są najczęstsze symptomy depresji u psa? Oto one:

• brak apetytu – może wskazywać na depresję u psa, ale nie musi. Czasem pies po prostu nie jest głodny, np. w okresie upałów wiele psów stroni od jedzenia – i to nie tylko tego w misce, ale nawet od bardzo apetycznych kąsków oferowanych przez opiekuna. Zanik apetytu może być też oznaką rozmaitych schorzeń układu pokarmowego, które trzeba wykluczyć przed rozpoczęciem leczenia z powodu depresji;
• brak energii i chęci do zabawy – większość psów, nawet starszych, lubi spędzać czas z opiekunem na różnego rodzaju zabawach, oczywiście dostosowanych do wieku, stanu zdrowia i możliwości. Jeśli do tej pory pupil był pełen energii i chętnie brał udział we wszelkich aktywnościach, a teraz ich unika lub podejmuje je na wyraźną komendę właściciela z wielką niechęcią i ociąganiem, nie jest to sytuacja w normie. Naturalnie i tutaj przyczyny mogą być inne niż tylko depresja, jak np. dolegliwości bólowe czy duże zmęczenie, upał;
• bezsenność lub nadmierna senność – psy generalnie śpią i drzemią całkiem sporo, bo nawet do 14 godzin na dobę. Nawet jeśli twój pupil stanowi wyjątek, bo śpi znacznie dłużej lub krócej, znasz go i wiesz, czy tak zachowuje się „od zawsze”, czy coś zmieniło się dopiero w ostatnim czasie;
• unikanie interakcji z otoczeniem – nie każdy pies musi być duszą towarzystwa, kochać wszystkich ludzi, psy, koty i inne zwierzęta. Jeżeli jednak dotychczas nie wykazywał dystansu i trudności w kontaktach, a teraz ewidentnie unika wszelkich interakcji z otoczeniem lub przejawia wręcz zachowania agresywne, których podłożem ewidentnie jest lęk, także świadczy to o problemie, który trzeba ustalić.

Depresja u psa może rozwijać się długo i powoli, a kolejne jej objawy mogą uwidaczniać się z czasem, dlatego jeśli zaobserwujesz jeden z nich, nie czekaj, aż pojawią się następne. Zresztą nie muszą one wystąpić wszystkie, a nieleczona choroba będzie się pogłębiać, bo pies sam sobie z nią nie poradzi. 

Przyczyny psiej depresji

Przyczyn depresji u psów jest bardzo wiele. Jedną z głównych jest niezaspokojenie podstawowych potrzeb, takich jak m.in. prawidłowa dieta, poczucie bezpieczeństwa, aktywność fizyczna i umysłowa, towarzystwo bliskich ludzi i przedstawicieli swojego gatunku, węszenie, gryzienie i żucie (czynności bardzo potrzebne, uspokajające i wyciszające). Problem z zaspokojeniem owych potrzeb, jak się okazuje, mają nie tylko psiaki bezdomne, schroniskowe, odebrane z domów, w których stosowana była wobec nich przemoc. Behawioryści obserwują zaburzenia depresyjne u psów, które są naprawdę wspaniale traktowane przez opiekunów. Co zatem tutaj jest powodem?

Niektóre psy, o bardzo wrażliwej psychice, niepewne, z predyspozycjami do lęku, są bardziej podatne na rozwój tego schorzenia niż inne. Czasem wystarczy niewielka zmiana w otoczeniu psa (niewielka, a może nawet bardzo pozytywna w ocenie człowieka!), by pies na tyle źle ją zniósł, że dochodzi do rozwoju choroby. Może to być np. wprowadzenie się do domu nowej osoby dorosłej lub noworodka, remont mieszkania, przeprowadzka do nowego miejsca lub wyprowadzka jednego z domowników, śmierć bliskiego człowieka etc. Niekiedy na psa mogą niekorzystnie wpłynąć – wydawałoby się – znacznie bardziej banalne bodźce, jak np. zmiana pogody czy ciśnienia.

Pies z depresją – co zrobić?

Złe samopoczucie psa zawsze powinno skłonić cię do konsultacji z lekarzem weterynarii. Przeprowadzi on z tobą szczegółowy wywiad i zleci niezbędne badania. Jeżeli długotrwały smutek i inne przykre dolegliwości nie wynikają z chorób ciała, bardzo możliwe, że są to objawy depresji u psa. Wówczas umów się na spotkanie z behawiorystą zwierzęcym. To specjalista, który – po obserwacji psa i rozmowie z tobą – jest w stanie stwierdzić, z jakim schorzeniem zmaga się czworonóg, jaka jest jego przyczyna i co należy zrobić.

Dobry behawiorysta ustali plan terapii, który następnie musisz realizować w stu procentach. Zwierzakowi z depresją bez wątpienia przysłuży się zapewnienie spokojnych, bezpiecznych i przewidywalnych warunków. Postaraj się tak zorganizować dzień, aby być z czworonogiem, spędzać z nim czas na rozmaitych aktywnościach, takich jak spacer, szkolenie, ćwiczenia fizyczne i umysłowe, dzięki którym będzie mógł uczyć się nowych umiejętności, przeżywać sukcesy i budować dzięki temu pewność siebie. Czasem konieczne może okazać się wprowadzenie leczenia farmakologicznego. Jego szczegóły ustalisz z behawiorystą i lekarzem.

Wiesz już, jakie są objawy depresji u psa. Jeśli je zaobserwujesz, nie zwlekaj z reakcją. Poświęć psu czas i uwagę, stosuj się do rad specjalistów. Depresja jest chorobą, której nie da się wyleczyć w kilka dni, dlatego uzbrój się w cierpliwość i bądź dobrej myśli!

Przykro patrzeć na własnego pupila, do tej pory będącego najbardziej aktywnym, najszczęśliwszym i zawsze chętnym do zabawy psem, który staje się smutny, osowiały i kompletnie obojętny na wszystko. Pies to żywa istota, dlatego ma prawo do zmiany nastroju i pogorszenia samopoczucia. Reaguje na zmiany zachodzące w otoczeniu tak samo jak człowiek. Jeśli czuje, że opiekun jest zestresowany czy smutny, też może się tak czuć. Gdy na zewnątrz szalenie niewiarygodny upał, także nie musi mieć dobrego humoru i energii do podejmowania jakichkolwiek aktywności. Ale co w sytuacji, gdy apatia u psa trwa dłużej? Jakie są jej przyczyny? Jak pomóc czworonogowi?

Apatia u psa – jakie są jej oznaki?

Objawy apatii u psa są stosunkowo proste do rozpoznania, bo zmiana w zachowaniu jest zazwyczaj dość nagła i wyraźna. Do tej pory bardziej czy nawet mniej aktywny czworonóg, który miał apetyt, podejmował zabawę, szukał kontaktu z opiekunem, chętnie wychodził na zewnątrz, gdzie mógł węszyć i eksplorować teren – nagle obojętnieje. Pies idzie na legowisko lub szuka innego schronienia, gdzie kładzie się i może leżeć długimi godzinami. Nawet nawoływania opiekuna, próby zachęcenia do zabawy czy spaceru, oferowanie najsmaczniejszych, „zakazanych” kąsków nie przynoszą żadnego efektu. Pies albo podejmuje jakiekolwiek działanie z wyraźną niechęcią i ociąganiem, albo zupełnie ignoruje właściciela – tak, jakby go w ogóle nie słyszał. 

Kiedy objawy apatii u psa należy uznać za niepokojące?

Zasadniczo każda nagła zmiana w zachowaniu psa powinna wzbudzić co najmniej czujność opiekuna i skłonić go do bacznej obserwacji psa. Czasem jednak wyżej wymienione symptomy, jak m.in. złe samopoczucie, osowiałość, stan obojętności i brak energii nie muszą od razu oznaczać poważnych problemów zdrowotnych. Pies może się tak zachowywać chwilowo, z różnych powodów, którymi mogą być np.:

• upał – większość ludzi (i zapewne także psów) lubi umiarkowane ciepło, gdy słońce ogrzewa i wprawia w dobry nastrój. Jeśli jednak temperatura otoczenia sięga 30 i więcej stopni Celsjusza, robi się parno, duszno i nieprzyjemnie, stan taki bardzo niekorzystnie wpływa na organizm. O ile jeden dzień upału można znieść, o tyle całą falę naprawdę trudno przetrwać. Jeśli w tym czasie pies nie chce jeść ani bawić się i szuka chłodnego schronienia, nie zmuszaj go do podejmowania aktywności;
• wizyta w gabinecie weterynaryjnym – większość czworonogów nie ma dobrych skojarzeń z tym miejscem. Zarówno w samym gabinecie, jak i jakiś czas po opuszczeniu go pies może czuć się nieswojo, może być smutny i osowiały, bo przeżył silny stres, który musi teraz z niego „zejść”. Czworonóg podobne objawy może wykazywać ponadto po podaniu leków, szczepionek i środków na odrobaczanie;
• intensywne, stresujące wydarzenia – nie mówimy tu o wydarzeniach traumatycznych, w przypadku których psu natychmiast należy udzielić pomocy, ale np. o długiej podróży, intensywnym treningu etc. Pies może być określonymi okolicznościami zestresowany, a do tego zmęczony.

Jeśli zauważysz spadek formy u psa – zarówno psychicznej i fizycznej – spróbuj przeanalizować sytuację. Jeżeli uznasz, że nie wydarzyło się nic, co mogłoby wywołać chwilowe pogorszenie nastroju lub stanowi temu towarzyszą inne objawy, jak np. biegunka, wymioty, gorączka, zaburzenia równowagi, niezwłocznie udaj się do lekarza weterynarii. 

Apatia u psa – przyczyny

Przyczyny apatii u psa mogą być bardzo różne – związane zarówno z rozwojem chorób fizycznych, jak i zaburzeń behawioralnych. Jeśli pies jest osowiały i smutny przez dłuższy czas, zdecydowanie warto udać się do lekarza i poddać go niezbędnym badaniom.Może bowiem okazać się, że cierpi na jedno z wielu różnych schorzeń, jak np. choroby nerek, wątroby, przewodu pokarmowego, boreliozę i wiele innych. Pies może też walczyć z dolegliwościami bólowymi innego rodzaju, czego nie da po sobie poznać w inny sposób, jak tylko wycofując się z aktywności. Jeśli badania nie wykażą żadnej choroby, umów się na konsultację z behawiorystą zwierzęcym.

Apatia u psa może wystąpić w wielu sytuacjach, gdy w otoczeniu zachodzą niekorzystne w jego odbiorze zmiany. Gdy nagle w domu pojawia się nowy domownik (np. noworodek, nowy partner/partnerka), wszystko dzieje się szybko i bez psiej kontroli. Nowe rzeczy, zapachy, inny plan dnia. Pies tego nie rozumie, może odczuwać stres, frustrację, smutek i po prostu wycofać się. Powodem spadku nastroju mogą być też np.: długie nieobecności opiekuna, lęk separacyjny, przeprowadzka do nowego miejsca, zmiana wypracowanych rytuałów.

Co zrobić, gdy pies jest smutny?

Jak zostało wyżej wyjaśnione, przedłużające się stany apatii u psa zawsze wymagają konsultacji – najpierw lekarskiej (w celu potwierdzenia lub wykluczenia poszczególnych chorób), a następnie, jeśli okaże się to konieczne, behawioralnej. Ty we własnym zakresie także możesz naprawdę wiele zrobić. Przede wszystkim postaraj się zapewnić psu w domu możliwie najspokojniejsze, najbezpieczniejsze warunki. Unikaj też nerwowych, stresujących sytuacji na zewnątrz. Do momentu, gdy pies nie powróci do formy, nie zabieraj go np. w duże skupiska ludzi czy na psie wybiegi.

Okaż psu cierpliwość i wyrozumiałość. Poświęć mu czas, spróbuj zaangażować go w rozmaite aktywności, nie tylko fizyczne, ale też umysłowe, jak np. węszenie, szukanie przysmaków etc. Nie rób jednak niczego na siłę. Zmuszanie psa do czegokolwiek przyniesie dokładnie odwrotny skutek. Ważne jest też, aby przyjrzeć się swojemu własnemu nastrojowi. Psie dolegliwości martwią i smucą każdego opiekuna, to zrozumiałe, ale jeśli pupil będzie czuł twój stres i niepokój, będzie się on mu „udzielać”, co także tylko pogorszy sytuację.

Smutny pies, który wykazuje nagły brak zainteresowania wszystkim tym, co do tej pory go cieszyło, zawsze wymaga obserwacji. Jeżeli niepokojące objawy apatii u psa nie mijają lub wręcz nasilają się, nie zwlekaj z konsultacją u lekarza weterynarii. Pamiętaj o tym, że twój pies nie przyjdzie do ciebie i nie poprosi o pomoc. Twoją rolą, jako troskliwego i świadomego właściciela, jest obserwacja czworonoga i właściwa reakcja, gdy coś cię niepokoi.

Strach i stres u zwierzęcia mogą mieć różne oblicza, najczęściej jednak nie sposób pomylić ich z doskonałą zabawą czy relaksem. Bojący się, silnie zestresowany pies – zwłaszcza wtedy, gdy nie ma możliwości oddalenia się od bodźca, który wprawia go w taki stan – to pies, który może stać się niebezpieczny, jeśli uzna, że jest zmuszony do obrony. Wystraszony pies – objawy, jakie musisz znać? Jak się okazuje, istnieje obszerna lista sygnałów, które wysyła czworonóg i które jasno wskazują na to, że nie czuje się on komfortowo w sytuacji, w której się znalazł. Dowiedz się, jak stwierdzić strach i stres u psa. Sprawdź, co zrobić, gdy twój pupil się boi. 

Wystraszony pies – objawy i przyczyny, które musisz znać

To, w jaki sposób zachowa się pies w sytuacji, która jest dla niego trudna, uzależnione jest od wielu czynników, takich jak m.in.: stopień pewności siebie, poziom socjalizacji i habituacji, doświadczenie, okoliczności, miejsce, obecność opiekuna, możliwość oddalenia się. Wystraszony pies objawy stresu może zaprezentować w pełni lub tylko jako pojedyncze zachowania. Warto przyjrzeć się każdej z tych kwestii osobno oraz poznać etogram psa domowego, czyli cały „zestaw” psich zachowań i ich znaczenie.

Stopień pewności siebie

Istnieją psy mniej i bardziej pewne siebie, mniej i bardziej odważne, dlatego różne czworonogi na to samo zdarzenie mogą zareagować w skrajnie odmienny sposób. Jeden pies, np. słysząc nagły, głośny dźwięk lub widząc szybko poruszający się obiekt, w ogóle nie zwróci na nie uwagi, inny nieco wzdrygnie się i np. otrzepie (jest to forma „zrzucania stresu” po nieprzyjemnej sytuacji) lub będzie oblizywać, a jeszcze inny popędzi w panice na oślep.

Poziom socjalizacji i habituacji

Ten punkt, tak i pozostałe, wiąże się z poprzednim i kolejnymi, bo wszystkie wzajemnie się uzupełniają i przeplatają. Socjalizacja dotyczy kontaktu z istotami żywymi, takimi jak ludzie, psy i inne zwierzęta. Habituacja związana jest z przyzwyczajaniem się do różnego rodzaju bodźców nieożywionych (jak np. wspomniany dźwięk, zapach, rodzaj powierzchni etc.). Prawidłowo przeprowadzona socjalizacja powoduje, że pies jest pewny siebie, odważny, nie boi się ludzi, psów i innych zwierząt, umie się z nimi komunikować i zachować w każdej sytuacji. Z kolei właściwie przeprowadzona habituacja powoduje, że pies nie reaguje w nieadekwatny sposób na bodźce, które (choć czasem „straszne”) nie pociągają za sobą żadnych istotnych zmian.

Doświadczenie

Jeśli pies już raz zaznał krzywdy w kontakcie z określonym bodźcem, istnieje duże prawdopodobieństwo tego, że następnym razem zareaguje na niego co najmniej niepokojem. Przykładowo, jeśli czworonóg był ciągnięty za uszy i ogon przez dziecko, może nie mieć ochoty na interakcję nie tylko z tym konkretnym urwisem, ale z dziećmi w ogóle. Jeżeli doświadczenie to było dla niego nieprzyjemne, na widok dziecka może próbować odsunąć się, ziewać nerwowo, otrzepywać czy węszyć (tzw. zachowanie przeniesione). Jeśli jednak doświadczenie było wyjątkowo straszne i krzywdzące, może zareagować znacznie gwałtowniej, np. podejmując próbę ucieczki w panice lub warcząc i pokazując zęby.

Okoliczności/miejsce

Pies może czuć się zdecydowanie pewniej i bezpieczniej w miejscu, które zna i w sytuacji, która nie jest mu obca. Zupełnie obca przestrzeń i okoliczności, z jakimi mierzy się pierwszy raz w życiu, bez wątpienia będą potęgować stres, a co za tym idzie, mogą pociągać za sobą gwałtowniejszą reakcję.

Twoja obecność lub jej brak

Jeśli masz ze swoim czworonogiem wspaniałą relację, opartą na zaufaniu i poczuciu bezpieczeństwa, jeśli twój pupil wie, że może liczyć na twoją pomoc i wsparcie w każdej sytuacji, z pewnością lepiej zniesie każde „zło”, gdy będziesz obok. Dokładnie ta sama sytuacja może go mocno przerosnąć, jeśli cię zabraknie.

Możliwość uniknięcia konfrontacji

Każdy zrównoważony pies, jeśli tylko będzie miał wybór, wybierze ucieczkę zamiast ewentualnej walki. Jeśli czworonóg oceni, że nie ma możliwości ucieczki, jego stres zdecydowanie się zwiększy. Ty, jako świadomy opiekun swojego pupila, musisz bacznie go obserwować, prawidłowo interpretować wysyłane sygnały, szybko i adekwatnie do sytuacji reagować, aby nie narażać czworonoga na niepotrzebny stres i trudne emocje. 

Obserwacja to podstawa – na co zwrócić uwagę?

Sygnały stresu i lęku wysyłane przez psa, przez wiele osób nieprawidłowo interpretowane i nazywane „sygnałami uspokajającymi”, stanowią bardzo obszerną grupę zachowań. Początkowo, kiedy dana sytuacja tylko lekko niepokoi psa, są to sygnały bardzo subtelne, które możesz przeoczyć, jeśli nie obserwujesz psa lub/i nie wiesz, na co zwracać uwagę. Do pierwszych objawów u wystraszonego psa należą m.in.:

• częste oblizywanie nosa;
• dyszenie – które staje się szybsze, coraz bardziej widoczne i nerwowe w miarę narastania stresu;
• ziajanie – jak wyżej;
• intensywne ziewanie – różni się ono od ziewania ze zmęczenia, jest znacznie bardziej nerwowe;
• odwracanie głowy, unikanie kontaktu wzrokowego;
• unoszenie przedniej łapy;
• otrzepywanie się;
• skupienie uwagi i baczna obserwacja – pies ma bardzo skupiony wzrok, nadstawia uszu, jego ciało jest napięte.

Oczywiście nie każde odwrócenie głowy, ziewnięcie czy ziajanie musi oznaczać lęk, zdenerwowanie i stres. Czasem pies odwraca głowę, by sprawdzić, co ciekawego dzieje się za nim, ziewa, bo jest zmęczony i zieje, bo jest mu gorąco. Poszczególnych sygnałów nie można interpretować w odosobnieniu, ale wraz z całym kontekstem sytuacyjnym. Im bardziej pies się niepokoi i pragnie zakończyć sytuację, w której czuje się niekomfortowo, tym wyraźniejsze są jego zachowania, a należą do nich m.in.:

• nerwowe chodzenie w pobliżu wyjścia – np. wzdłuż płotu czy ściany – które świadczy o tym, że pies, jeszcze nie w panice, ale coraz bardziej desperacko poszukuje wyjścia z sytuacji;
• zachowania zastępcze (inaczej przeniesione) – są to zachowania, które pies podejmuje w celu oddalenia się od problemu, jeśli np. zmuszony jest do przebywania z drugim psem na niewielkiej przestrzeni, idzie intensywnie wąchać trawę lub podłogę, pić wodę, rozkopywać ziemię etc., co ma też działanie uspokajające;
• intensywna pielęgnacja – np. bardzo energiczne, nerwowe gryzienie i wylizywanie się, np. swojego ogona lub łap, które nosi znamiona zachowań obsesyjno-kompulsywnych;
• łupież – u psa, który ulega silnemu stresowi, często w jednej chwili pojawia się łupież.

Bardzo wystraszony pies objawy wykazuje już takie, których nie sposób pomylić z niczym innym. A należą do nich m.in.:

• drżenie całego ciała;
• przyjmowanie skulonej postawy ciała, podkulony ogon – jednocześnie może pojawić się oddawanie moczu;
• piszczenie, skomlenie, intensywne ślinienie się;
• paniczna próba ucieczki lub wręcz przeciwnie – zamarcie z przerażenia.

Pamiętaj o tym, że jeśli wystraszony pies nie będzie mógł uciec, może pojawić się agresja i np. próba gryzienia.

Nie bagatelizuj objawów u wystraszonego psa, ponieważ ich skutki mogą być tragiczne (np. zaginięcie podczas panicznej ucieczki). Nie wiesz, jak pomóc psu w przypadku objawów stresu? Rozważ konsultację u lekarza weterynarii lub/i psiego behawiorysty. W pierwszej kolejności musisz sprawić, by pies poczuł się bezpiecznie i mógł zrelaksować. Zastanawiasz się nad lekami uspokajającymi? Mogą one pomóc, ale powinny stanowić wyłącznie środek do celu, a nie rozwiązanie problemu. Jeśli specjalista uzna, że środki uspokajające nie są potrzebne i długotrwały stres można pokonać inaczej, zastosuj się do jego rad i postępuj zgodnie z wyznaczonym planem terapii.

Starość jest jednym z etapów życia. Psy również się starzeją, i to w tempie znacznie szybszym niż ludzie. Decydując się na zaproszenie czworonoga pod swój dach, musisz mieć świadomość, że przyjdzie ci patrzeć na to, jak ulega on procesowi starzenia. Wraz z jego postępowaniem mogą pojawić się właściwe dla wieku dolegliwości. Jedną z nich jest demencja u psa. Jest jednak także dobra wiadomość. Choć nie jesteś w stanie nic zrobić, by pupil był wiecznie młody, możesz spowolnić starzenie się jego organizmu i sprawić, że nawet do późnej starości będzie żył w dobrym zdrowiu i komforcie, otoczony opieką i miłością!

Demencja u psa – co to jest?

Demencja u psa jest przewlekłą chorobą neurodegeneracyjną. Oznacza to, że doprowadza ona co zaniku komórek nerwowych. Proces ten skutkuje m.in. upośledzeniem funkcji intelektualnych. Myślenie zostaje spowolnione, u twojego psa mogą pojawić się problemy z pamięcią, uczeniem się nowych rzeczy, a nawet utrata pamięci. Do tego dochodzi jeszcze zazwyczaj szereg innych przykrych objawów starzenia się organizmu, co skutkuje ogólnym obniżeniem nastroju psa. Choroba ta nie ujawnia się z dnia na dzień. Wiąże się ona z długotrwałym procesem, w wyniku którego stopniowo pojawiają się kolejne symptomy demencji starczej.

Trudno jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie o to, czy pies zachoruje, a jeśli tak, jak będzie się zachowywał. Demencja u psa prowadzi do zmian osobowości i zespołu zaburzeń poznawczych, ale nie sposób przewidzieć, w jakim stopniu będą one nasilone. Pupil borykający się z psią demencją z jednej strony może stać się bardzo apatyczny i wycofany, a z drugiej strony może zacząć przejawiać nawet zachowania agresywne. Może być ciągle pobudzony i silnie sfrustrowany. Niestety jest to schorzenie postępujące i nieuleczalne. Niemniej, im lepiej zajmiesz się psem, tym większa szansa na to, że zmiany będą postępować wolniej. 

Jak długo żyje pies?

Psy ras miniaturowych, małych i średnich, oczywiście statystycznie, żyją dłużej niż czworonogi będące przedstawicielami ras dużych i olbrzymich. Oto przeciętna długość życia kilku popularnych małych ras psów:

• yorkshire terrier – ten miniaturowy piesek, choć nie jest wolny od różnego rodzaju schorzeń, jest rasą stosunkowo długowieczną, bo dożywa nawet 16 lat;
• maltańczyk – ta rasa statystycznie żyje niewiele krócej, bo 15 lat;
• szpic miniaturowy – przeciętnie 15–16 lat;
• chihuahua – nawet 18 lat!

A teraz kilka przykładów psów ras zdecydowanie większych:

• dog niemiecki – przeciętnie 8 lat, choć oczywiście – przy naprawdę dobrej opiece i genach – może żyć nieco dłużej;
• buldog angielski – około 8–10 lat;
• wilczarz irlandzki – to piękny, olbrzymi pies, który jednak niestety żyje bardzo krótko, bo bywa, że zaledwie 6 lat.

Psy dojrzewają bardzo szybko – w porównaniu z człowiekiem. Po zaledwie kilkumiesięcznym okresie szczenięcym (u małych ras jest on nieco wydłużony) wchodzą w tzw. etap młodzieńczy. W wielu przypadkach pies niespełna roczny jest już tak naprawdę nastolatkiem, który ma za sobą okres buntu i burzy hormonów. Przez kilka kolejnych lat można mówić o wieku dorosłym. Przyjmuje się, że psy stają się seniorami, czyli wchodzą w etap geriatryczny, przeciętnie około 8 roku życia w przypadku ras dużych i nieco później, bo około 10, a nawet 11 roku życia w przypadku ras małych. To czas, gdy możesz zaobserwować u swojego pupila oznaki starości.

Nieuniknione można odwlec…

Nie przywrócisz psu młodości, nie zatrzymasz procesu starzenia się, ale na pewno możesz go nieco spowolnić. Musisz jednak mieć świadomość tego, że nic nie zadzieje się z dnia na dzień. Kiedy zauważysz oznaki demencji u psa, udaj się do lekarza weterynarii. Jak zostało nadmienione, jest to schorzenie nieuleczalne, ale dzięki współczesnemu postępowi medycyny, także tej weterynaryjnej, istnieją leki, które mogą choć trochę poprawić samopoczucie twojego pupila i tym samym uczynić jego życie bardziej komfortowym. Oczywiście to lekarz musi ocenić stan psa i zadecydować o włączeniu farmakoterapii lub wstrzymaniu się z nią jeszcze przez jakiś czas.

Zapewnij swojemu psiakowi warunki, w których będzie mógł dobrze funkcjonować. To, że jest seniorem, nie oznacza, że ma tylko leżeć i spać. Pozostawienie psa „w spokoju, bo jest stary”, tylko pogorszy sytuację, bo przyspieszy proces otępienia zarówno umysłu, jak i ciała. Starsze psy naturalnie nie będą szaleć do upadłego niczym szczenięta, ale regularna aktywność fizyczna jest niezmiernie ważna dla zachowania dobrej kondycji i sprawności narządu ruchu. Równie istotna jest aktywizacja umysłowa. Dzięki niej pies cały czas będzie w formie, będzie uczył się nowych rzeczy, będzie pracował i po prostu funkcjonował jak należy.  

Alzheimer u psa – zapewnij pupilowi bezpieczeństwo

Demencja u psa wiąże się ze znacznym pogorszeniem codziennego funkcjonowania. Dezorientacja, stres, frustracja – to wszystko niekorzystnie wpłynie na czworonoga. Może on poczuć się zagubiony w domu, który przecież zna całe życie. Zapewnij swojemu podopiecznemu komfort i bezpieczeństwo. Zaoferuj wygodne legowisko, właściwe do wieku i możliwości zabawki, a nawet – jeśli zajdzie taka konieczność – specjalną rampę lub schodki, którymi będzie mógł dostać się na kanapę i bezpiecznie z niej zejść, jeśli od zawsze było to jego miejsce.

Musisz mieć świadomość tego, że stary pies może być sfrustrowany (i przez to niespokojny, a nawet agresywny) tym, że nie ma już możliwości wykonywania czynności, które podejmował zawsze i które uwielbiał. Dlatego, w miarę możliwości, postaraj się organizować jego czas tak, aby mógł zaspokajać swoje podstawowe potrzeby i odczuwać satysfakcję.

Demencja u psa to przykra i trudna choroba. Jako odpowiedzialny i świadomy właściciel możesz jednak całkiem sporo zrobić, aby ułatwić swojemu psu codzienne funkcjonowanie i poprawić jakość życia na tym jego szczególnym etapie. Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości, porozmawiaj z lekarzem weterynarii lub/i godnym zaufania behawiorystą. Gdy twój pupil ma także problemy z poruszaniem się, nieoceniona może okazać się pomoc fizjoterapeuty.  

Żaden młody, do tej pory w pełni zdrowy pies nie powinien nagle tracić równowagi. Jeśli tak się dzieje, jest to sytuacja wysoce niepokojąca, bo może świadczyć m.in. o poważnych objawach neurologicznych. Oczywiście jednorazowe zdarzenie nie musi od razu budzić niepokoju, bo pies – tak jak każdy – może się np. po prostu przez przypadek potknąć i wywrócić. Jeżeli jednak nie potrafi wstać lub utrzymać się na łapach, złapać równowagi, a do tego ogólnie jest jakiś nieswój (każdy opiekun zna swojego pupila i wie, jak się na co dzień zachowuje), nie należy zwlekać z wizytą u lekarza. Dowiedz się więcej na temat zaburzeń równowagi u psa!

Zaburzenia równowagi u psa – poznaj możliwe przyczyny

Większość przyczyn zaburzeń równowagi u psów na swoje podłoże w schorzeniach o naturze neurologicznej, czyli dotyczy układu nerwowego. Do najczęstszych powodów zaburzeń tego rodzaju zalicza się m.in. takie dolegliwości jak:

• dyskopatia – wiąże się ona ze zwyrodnieniem kręgosłupa. Pies może mieć problemy z utrzymaniem równowagi w wyniku ucisku kręgów na rdzeń kręgowy. Jest to schorzenie, które nie tylko powoduje trudności w poruszaniu się, ale wywołuje też ogromny dyskomfort i ból. Im szybciej zostanie rozpoznane i poddane leczeniu, tym większe prawdopodobieństwo powrotu psa do zdrowia i sprawności;
• zespół przedsionkowy – pod tą tajemniczą nazwą kryje się dolegliwość, która często wynika z uszkodzenia błony bębenkowej lub/i zapalenia ucha środkowego. Chwiejność, trudności z chodzeniem, przewracanie się to nie jedyne objawy choroby neurologicznej, jaką jest zespół przedsionkowy obwodowy. Jej charakterystycznymi symptomami są m.in. przechylenie głowy i oczopląs;
• udar mózgu – w przypadku psów występuje rzadziej niż dwie wyżej wymienione przyczyny, ale jest możliwy. Jako że jest to stan bezpośrednio zagrażający życiu, pies musi jak najszybciej trafić pod opiekę lekarza weterynarii.

Bez konsultacji lekarskiej i przeprowadzenia szeregu badań nie jesteś w stanie samodzielnie stwierdzić, co wywołuje zaburzenia równowagi u psa. Dlatego, gdy tylko zaobserwujesz niepokojące objawy, nie zwlekaj z wizytą u specjalisty.

Leczenie zaburzeń równowagi u psa

Leczenie zaburzeń równowagi u psa jest oczywiście uzależnione od przyczyny. Dlatego tak ważne jest, aby w możliwie najszybszym tempie do niej dotrzeć, powstrzymać dalsze rozprzestrzenianie się niekorzystnych zmian i po prostu pomóc psu w powrocie do zdrowia. Żaden doświadczony, świadomy lekarz nie będzie wyrokował bez przeprowadzenia diagnostyki. Choć może podejrzewać przyczynę, musi przeprowadzić szereg badań, by potwierdzić lub obalić swoją hipotezę. Należą do nich m.in. szczegółowe badania krwi, rezonans magnetyczny, tomograf komputerowy, RTG.

Lekarz będzie też w dużej mierze opierał się na wywiadzie z właścicielem, ponieważ zanim otrzyma wyniki badań, musi wdrożyć leczenie objawowe, które choć na chwilę poprawi stan czworonoga i przyniesie złagodzenie bólu, jeśli ten występuje. Postaraj się możliwie najdokładniej zobrazować lekarzowi, kiedy i w jaki sposób objawiają się zaburzenia równowagi u psa. 

Jakie jest rokowanie w leczeniu problemów z równowagą?

Trudno tutaj udzielić jednoznacznej odpowiedzi, ponieważ zależy to od wielu czynników, takich jak m.in. wiek psa, jego ogólny stan zdrowia, stopień zaawansowania schorzenia i przyczyna zaburzeń równowagi u psa. W niektórych przypadkach wystarczy wdrożenie właściwie dopasowanej farmakoterapii. W innych, szczególnie w przypadku zmian zwyrodnieniowych bądź nowotworowych, konieczna może się okazać interwencja chirurgiczna. Po niej pies będzie musiał przejść rekonwalescencję pod czujnym okiem lekarza i opiekuna.

Jak dbać o psa z zaburzeniami równowagi?

Pierwszą i najważniejszą kwestią jest naturalnie wizyta w gabinecie weterynaryjnym. Niezależnie od tego, co zaleci lekarz, dostosuj się do jego wskazówek. Jest to bardzo ważne, aby nie pogorszyć stanu zwierzęcia. Nie podejmuj żadnych działań na własną rękę, bez wiedzy i zgody lekarza, nawet jeśli wydaje ci się, że właśnie tak będzie dobrze. Postaraj się zapewnić psu w miarę możliwości ciągłą opiekę. Jeśli nie jesteś w stanie być przy nim bez przerwy, to przynajmniej w tym pierwszym okresie, zanim poczuje się lepiej, spróbuj zorganizować opiekę z zewnątrz. Być może masz w niedalekiej odległości od siebie bliską rodzinę, przyjaciół lub po prostu kogoś, kto zawodowo zajmuje się opieką nad zwierzętami.

Chory pies sam w domu

Jeżeli żadna z powyższych opcji nie jest możliwa i pies musi zostać sam, zadbaj o to, aby właściwie zabezpieczyć psa na czas twojej nieobecności. Najlepiej, aby przebywał na wyznaczonym przez ciebie niewielkim fragmencie domu/mieszkania, gdzie prawdopodobieństwo zrobienia sobie krzywdy w razie utraty równowagi jest niewielkie. Unikaj zostawiania psa przy otwartych oknach czy w przestrzeni, w której znajdują się schody. Przygotuj pupilowi wygodne legowisko, na którym chętnie będzie odpoczywał.

Choroba a aktywność

Jeśli masz bardzo aktywnego czworonoga, który – mimo komplikacji zdrowotnych – próbuje dokazywać jak dotychczas, zaangażuj go w aktywności umysłowe, takie jak np. mata węchowa. Możesz też zostawić mu smakowitą kość lub inny gryzak, ponieważ gryzienie i żucie uspokaja psa i wprawia go w doskonały nastrój. Aktywność fizyczną dostosuj do stanu zdrowia psa – najlepiej w tej kwestii skonsultuj się z lekarzem. Jeśli zaleci, by mimo wszystko ograniczyć aktywność, posłuchaj go, choćby pies rwał się do biegu lub/i szalonych zabaw z innymi psami. Ćwiczenia fizyczne możesz zastąpić wspomnianymi aktywnościami umysłowymi, które także porządnie zmęczą psa i pozwolą mu zrelaksować się, by mógł spokojnie spać.

Leki i dieta

W przypadku, gdy zwierzak bierze leki, skrupulatnie pilnuj godzin podania i przestrzegaj zaleceń dotyczących ustalonych dawek. Jeśli pies ma problemy z połknięciem tabletki, nie siłuj się z nim i nie stresuj. Ukryj ją sprytnie np. w kawałku sera, kiełbasy czy pasztetu. A skoro mowa o jedzeniu – psy, które źle się czują, często cierpią na brak apetytu. Psiak musi jednak przyjmować pokarm, aby dostarczać do organizmu niezbędne składniki odżywcze i energię do funkcjonowania. Jeśli odmawia jedzenia, spróbuj nieco „dosmaczyć” jego karmę, np. rosołem. Pamiętaj – wywar tylko na mięsie i warzywach, żadnych przypraw! Gdy to nie pomoże, zastanów się nad zmianą diety na bardziej aromatyczną, która zachęci psa do konsumpcji. 

Problemy z poruszaniem i zaburzenia równowagi u psa to poważna sprawa, która wymaga wizyty u weterynarza. Najczęstszą ich przyczyną jest występowanie chorób neurologicznych, jak np. uszkodzenia narządu przedsionkowego u psa. Po właściwie wdrożonym leczeniu objawy zespołu przedsionkowego ustępują i istnieje spora szansa, że pies wróci do sprawności. Jeśli zauważysz u swojego psa jakiekolwiek niepokojące objawy, nie zwlekaj z wizytą u lekarza!

W artykule przedstawimy najpopularniejsze rodzaje tasiemców oraz cykl rozwojowy jednego z nich. Wymienimy także objawy inwazji bąblowca u psa oraz symptomy, jakie może wywołać obecność tego pasożyta w ciele człowieka. Dowiesz się także, jak możesz uchronić się przed zachorowaniem na niezwykle groźną chorobę, jaką jest bąblowica jednojamowa lub wielojamowa.

Rodzaje tasiemców u psa

Tasiemce to pasożyty należące do grupy płazińców. Ich ciała tworzą człony przypominające wyglądem pestki ogórka. W zależności od gatunku atakują i prowadzą do uszkodzenia różnych narządów wewnętrznych. Powszechnie występujący tasiemiec psi kolonizuje jelito cienkie, z kolei kręćkowy bytuje w mózgu, a bąblowiec dociera do jelit, skąd może migrować aż do płuc, serca, wątroby lub mózgu. Najlepszą metodą zapobiegania ich inwazji i rozprzestrzenianiu się jest regularne stosowanie weterynaryjnych środków przeciwpasożytniczych oraz utrzymywanie odpowiedniej higieny.

Bąblowiec u psa – obszar występowania

Chociaż głównym obszarem występowania pasożyta jest Ameryka Łacińska oraz Afryka, zagrożenie zakażeniem bąblowcem u psa istnieje również w Europie. Jego formy inwazyjne zostały wykryte u pacjentów mieszkających w następujących państwach europejskich:

• Polska;
• Austria;
• Niemcy;
• Czechy;
• Chorwacja;
• Wielka Brytania;
• Rosja;
• Ukraina;
• Białoruś;
• Litwa;
• Słowacja;
• Węgry;
• Bułgaria;
• Rumunia;
• Bośnia i Hercegowina;
• Serbia;
• Grecja;
• Włochy;
• Hiszpania;
• Portugalia.

W Polsce najwięcej przypadków zarażeń tasiemcem wywołującym bąblowicę jednojamową oraz wielojamową zostało odnotowanych na terenie województwa mazowieckiego i warmińsko-mazurskiego.

Echinococcus granulosus – cykl życiowy tasiemca bąblowcowego

Dojrzały tasiemiec mierzy zaledwie od 3 do milimetrów długości i składa się z 3 lub 4 segmentów, a jego ostatni człon jest wypełniony nawet 500 jajami pasożyta. Cykl życiowy bąblowca zaczyna się w jelicie cienkim żywiciela ostatecznego, to tam dochodzi do oderwania się ostatniego segmentu, a w efekcie uwolnienia jaj bąblowca u psa. Następnie są one wydalane wraz z kałem i czekają na spożycie przez żywiciela pośredniego.

Kiedy ten połknie jaja bąblowca, dotrą one do przewodu pokarmowego, po czym w jelitach przeobrażą się w onkosfery. Te dzięki swojej budowie mogą przedostać się do pozostałych organów wewnętrznych, a zwłaszcza wątroby i płuc. Tam dochodzi do przekształcenia w torbiele – w tej formie czekają aż żywiciel ostateczny, zje tkanki z formą larwalną pasożyta. Po dostaniu się do jego organizmu przyczepią się do błony śluzowej jelita, gdzie będą mogły przeobrazić się w dorosłe osobniki.

Żywicielami pośrednimi bąblowca są:

• zwierzęta gospodarskie, na przykład świnie czy krowy;
• zwierzęta leśne, zwykle jelenie i dziki;
• przypadkowym żywicielem może być też człowiek, o czym świadczy rosnąca liczba zachorowań na bąblowicę u ludzi.

Żywicielem ostatecznym jest pies, ale zdarzają się również zachorowania wśród wilków.

Bąblowica wielojamowa – choroba wywoływana przez pasożyta Echinococcus multilocularis

To pasożyt, który nie jest tak groźny dla domowych czworonogów, jak wcześniej wymieniony Echinococcus granulosus. Jego żywicielami pośrednimi są gryzonie, a ostatecznymi przede wszystkim lisy, wilki, jenoty oraz rysie. Koty i psy na ogół nie zarażają się tasiemcem tego gatunku.

Jest on jednak niezwykle niebezpieczny dla ludzi, u których może wywoływać bąblowicę wielojamową nazywaną również echinokokozą wielokomorową. To choroba pasożytnicza wykazująca wiele cech nowotworzenia, a lekarze często diagnozują ja poprawnie dopiero podczas usuwania zmiany, którą przed zabiegiem uważali za nowotworową.

Objawy inwazji bąblowca u psa

Jakie symptomy mogą sugerować obecność bąblowca u psa? U szczeniąt będą to przede wszystkim objawy ze strony układu pokarmowego, czyli biegunka, wymioty, powiększony i bolący brzuch. Wraz z postępem rozwoju pasożyta zamieszkującego jelita zwierzęcia dochodzi do upośledzenia trawienia i wchłaniania substancji odżywczych, w efekcie czego pacjent szybko chudnie. Nierzadko inwazji towarzyszą także objawy nerwowe, które są skutkiem działania toksycznych metabolitów produkowanych przez bytujące w organizmie pasożyty.

Diagnostyka. Jak wykryć zakażenie tasiemcem u psa? Badaj kał!

Jeśli podejrzewasz obecność bąblowca u psa, koniecznie zgłoś się do lekarza weterynarii, który zleci wykonanie badań kału. Gdy występowanie pasożytów w odchodach będzie potwierdzone, weterynarz wdroży leczenie farmakologiczne. Na szczęście terapia u zwierząt domowych nie jest trudna, a rokowania zwykle są dobre. Po wykryciu pasożytów u swojego pupila należy dokładnie go wykąpać, by uniknąć przeniesienia ich na sierść psa.

Bąblowiec u człowieka – co musisz wiedzieć?

Bąblowiec u psa nie jest poważnym problemem zdrowotnym. Zwykle wystarcza leczenie farmakologiczne, jednak w przypadku ludzi sprawa znacznie się komplikuje. Chociaż człowiek jest jedynie przypadkowym żywicielem, zakażenie tasiemcem bąblowcowym jest dla niego niezwykle niebezpieczne. Na zachorowanie szczególnie narażone są dzieci, ponieważ uwielbiają zabawy ze swoimi czworonożnymi przyjaciółmi, a często zapominają o regularnym myciu rąk.

W organizmie człowieka z jaj tasiemca powstają torbiele. Zwykle jednokomorowe cysty rozwijają się przede wszystkim w wątrobie i płucach. Przez wiele lat zakażenie może przebiegać całkowicie bezobjawowo, ponieważ wzrost torbieli zwykle jest powolny. Jednak zdarza się, że osiągają one nawet 30 centymetrów średnicy, a w przypadku bąblowicy wielojamowej występują mnogo, co dodatkowo utrudnia leczenie.Kiedy otorbiony pasożyt urośnie do większych rozmiarów, wywołuje nieprzyjemne objawy, które mogą znacznie się różnić w zależności od jego lokalizacji w ciele człowieka.

Rozpoznanie bąblowca u psa jest o wiele łatwiejsze niż w przypadku człowieka, ponieważ ze względu na rzadkość występowania choroby lekarze na ogół jej nie podejrzewają. Zwykle obecność pasożyta wykrywa się przypadkiem podczas badania USG lub RTG wykonywanego z innych przyczyn.

W przypadku stwierdzenia obecności tasiemca zaleca się wykonanie zabiegu chirurgicznego, podczas którego usuwa się tkanki zaatakowane przez pasożyta. Niestety to zabieg obarczony dużym ryzykiem, ponieważ pęknięcie torbieli może wywołać wstrząs anafilaktyczny, rozsianie się larw bąblowca i wtórne zakażenie. Jeśli pacjent nie kwalifikuje się do operacji, musi bezterminowo przyjmować leki przeciwpasożytnicze.

Profilaktyka – pasożyty, pchły i higiena. Jak nie zarazić się tasiemcem psim?

By uniknąć zarażenia bąblowcem u psa, a także innymi groźnymi pasożytami, należy stosować się do kilku ważnych zasad:

• regularne odrobaczanie psa zgodnie z harmonogramem ustalonym przez lekarza weterynarii;
• stosowanie środków chroniących przed pasożytami zewnętrznymi takimi jak pchły, wszy czy kleszcze;
• niespożywanie surowego mięsa oraz produktów odzwierzęcych o nieznanym pochodzeniu, w szczególności wieprzowiny;
• stosowanie podstawowych zasad higieny, zwłaszcza mycie rąk po kontakcie ze zwierzętami domowymi;
• mycie warzyw i owoców przed ich spożyciem, przede wszystkim owoców leśnych oraz grzybów,
• sprzątanie odchodów po swoich zwierzętach domowych i wyrzucanie ich do dedykowanych pojemników,
• regularne sprzątanie pomieszczeń, w których żyją psy i koty.

Bąblowiec u psa to przede wszystkim niebezpieczeństwo dla człowieka

Bąblowiec u psa zwykle nie wywołuje uciążliwych objawów i nie jest zagrożeniem dla życia czworonoga. Niestety w przypadku ludzi zakażenie jest niezwykle niebezpieczne, mimo że nie występuje często. Dlatego pamiętaj o regularnym odrobaczaniu swojego pupila, które oprócz tasiemca pomoże wyeliminować z jego przewodu pokarmowego wiele innych pasożytów stanowiących zagrożenie zarówno dla niego, jak i dla ciebie.

W artykule opowiemy o tym, jak dochodzi do zarażenia drożdżakami u psa oraz jakie są przyczyny pojawienia się choroby. Przedstawimy również objawy drożdżycy i wyjaśnimy, w jaki sposób ją rozpoznać. W dodatku znajdziesz tutaj informacje dotyczące procesu diagnozy oraz leczenia tej przypadłości. Sprawdź, co musisz wiedzieć o grzybicy u psa!

Drożdżaki u psów – jak dochodzi do zarażenia?

Drożdżaki są składnikiem naturalnego mikrobiomu zdrowych zwierząt, jednak w niektórych przypadkach mogą stanowić czynnik chorobotwórczy. Dzieje się tak, w przypadku obniżonej odporności danego osobnika lub uszkodzenia naskórka i przedostania się grzybów drożdżakopodobnych do organizmu. To wtedy zaczynają się one intensywnie namnażać, wskutek czego zaczynają się powikłania innych, obecnych infekcji. Kiedy dochodzi do intensywnego namnażania się drożdżaków u psa, trzeba poszukać pierwotnej przyczyny infekcji. Najczęściej będzie to:

• łojotokowe lub atopowe zapalenie skóry,
• zaburzenia w procesie keratynizacja naskórka,
• zaburzenia metaboliczne,
• alergia lub nadwrażliwość pokarmowa,
• choroby przewlekłe lub leczenie obniżające odporność zwierzaka.

Czy grzybica skóry jest zaraźliwa dla ludzi?

Wiele ze znanych rodzajów grzybów wywołujących choroby u psów może stać się przyczyną zakażeń u ludzi. Szczególnie narażone są osoby o niskiej odporności, dlatego niezwykle ważne jest zadbanie o higienę po każdym kontakcie z czworonogiem, zwłaszcza jeśli jest to zwierzak, którego się nie zna.

Jak rozpoznać grzybicę u psa?

Grzybica może wywoływać różne objawy w zależności od rodzaju grzyba, jaki atakuje zwierzaka. W tej części skupimy się na infekcjach spowodowanych przez drożdżaki u psów, czyli grzyby drożdżakopodobne z rodzaju Malassezia. Najczęstszym objawem choroby jest zaczerwienienie połączone z nadmiernym przetłuszczaniem się skóry szczególnie w okolicach brzucha, części twarzowej czaszki, między palcami, w fałdach pachowych i pachwinowych.

Jeżeli infekcja jest przewlekła do tych symptomów, może dołączyć również zliszajowacenie skóry, a także jej zaciemnienie. Co ciekawe grzybice stosunkowo rzadko wywołują świąd, który jest objawem najczęściej kojarzonym z tą chorobą.

Rodzaje grzybicy. Nie tylko Malassezia Pachydermatis jest niebezpieczny!

Grzybice u psa dzieli się przede wszystkim na powierzchowne i głębokie. Pierwsze rozwijają się na powierzchni skóry u psa, a ich leczenie jest stosunkowo proste. Zmiany skórne są też zwykle łatwo zauważalne przez opiekuna, w związku z czym zwierzaki szybko trafiają do gabinetów weterynaryjnych i szybko rozpoczynają kurację. Niestety objawy grzybicy głębokiej nie są tak dobrze widoczne, a postawienie odpowiedniej diagnozy często zajmuje dużo więcej czasu, co dodatkowo utrudnia proces leczenia.

Najczęstszym typem tej choroby jest odmiana powierzchowna wywoływana głównie przez dermatofity oraz grzyby drożdżopodobne – to na nich skupimy się w dalszej części artykułu.

Drożdżaki u psa na skórze i pazurach

Jak wcześniej wspominaliśmy sama obecność drożdżaków u psa w uchu, na łapach i w skórze nie jest problemem, a naturalnym stanem. Jednak, kiedy dojdzie do zbyt dużego namnożenia, a w pobranej próbce znajduje się 5 komórek grzybów, trzeba zacząć odpowiednie leczenie.

Niestety większość objawów zakażenia Malassezia będzie przypominać symptomy pojawiające się przy alergii, czyli swędzenie, miejscowe wyłysienie, łuszczenie się skóry, przebarwienia, strupki, rumienie, saneczkowanie, nasilony łojotok i rogowacenie, intensywny zapach kojarzący się ze zużytym olejem lub popcornem oraz brązowy nalot wokół łożyska pazura (występuje szczególnie często przy stwierdzeniu obecności drożdżaków u psa na łapach).

Leczenie grzybicy skórnej. Zakażenia grzybami drożdżakopodobnymi zwykle są wtórne!

By wdrożyć odpowiednie leczenie, lekarz weterynarii najpierw pobiera materiał ze zmienionej chorobowo tkanki do wykonania badania mikroskopowego. Dopiero wtedy możliwe jest jednoznaczne stwierdzenie nadmiarowej obecności zarodników grzybów w skórze psa i postawienie odpowiedniej diagnozy.

Należy pamiętać o tym, że infekcja drożdżakami u psa przeważnie nie jest pierwotna, tylko wikła inne, obecne już zakażenie. Dlatego poza leczeniem pupila z powodu grzybicy czy drożdżakowego zapalenia skóry, weterynarz powinien szukać pierwotnej przyczyny tego stanu.

Jeśli choroba nie jest bardzo zaawansowana, zwykle zaleca się leczenie miejscowe, które wywołuje stosunkowo niedużo skutków ubocznych, a daje dobre efekty terapeutyczne. W przypadku grzybów z rodzaju Malassezia najskuteczniejsze są preparaty zawierające:

• mikonazol;
• klotrimazol;
• posakonazol.

Zaleca się ogolenie sierści wokół zmienionej chorobowo zmiany, by ułatwić zadbanie o higienę.

Niestety drożdżyca i grzybica to choroby, którym często towarzyszą zakażenia bakteryjne, dlatego niekiedy wdrażana jest również antybiotykoterapia. W przypadku infekcji w kanale słuchowym zaleca się zachowanie szczególnej higieny przy pomocy preparatów o odpowiednim pH. Jeżeli choroba jest bardzo zaawansowana wdraża się terapię ogólną opartą na podawaniu leków takich jak itrakonazol, ketokonazol, flukonazol czy terbinafina.

Masz psa alergika? Drożdżyca może być powikłaniem!

Objawy psiej alergii często bardzo przypominają te wywoływane przez grzybice czy inne choroby dermatologiczne. Niestety nierzadko to właśnie leczenie uczuleń jest przyczyną zwiększenia się populacji drożdżaków u psa. Po diagnozie alergii zwykle zaleca się kąpiele w preparatach zawierających sterydy. Są to leki, które świetnie radzą sobie z łagodzeniem stanów zapalnych, ale ich stosowanie obniża odporność.

Kiedy uczulony zwierzak się drapie, dochodzi do uszkodzenia naskórka, powstaje stan zapalny, wskutek którego rośnie temperatura ciała oraz jego wilgotność, a leczenie alergii osłabia działanie układu odpornościowego – w ten sposób powstają doskonałe warunki środowiskowe do rozwoju drożdżaków.

Czy domowe sposoby są skuteczne?

Część osób stosuje domowe środki zaradcze w nadziei, że to wystarczy, by wyleczyć ich pupila. Niestety, to za mało. Niezbędne jest przede wszystkim właściwe zdiagnozowanie bakterii lub grzyba, którym został zakażony czworonóg i dobranie odpowiednich leków. Jeśli zauważyłeś u swojego zwierzaka jakiekolwiek zmiany skórne, od razu pędź do lekarza weterynarii!

Infekcje drożdżakami u psa – które rasy są najbardziej narażone zakażenie?

Stan chorobowy pojawia się dopiero wtedy, kiedy w skórze znajduje się nadmiar grzyba. Jego ulubionymi miejscami do bytowania są fafle na pysku lub ciele oraz oklapłe, zamknięte uszy. Właśnie dlatego do najczęstszych ofiar drożdżaków u psów należą:

• jamniki;
• bassety;
• buldogi;
• boksery;
• cocker i springer spaniele;
• west highland white terriery;
• pudle;
• pekińczyki;
• maltańczyki;
• owczarki niemieckie i szetlandzkie.

Profilaktyka. Jak zapobiegać chorobie?

Warto zadbać o czystość w domu, ponieważ zarodniki grzybów łatwo rozwijają się w kurzu. Poza tym pamiętaj o regularnym czyszczeniu akcesoriów dla psów oraz legowisk. Pasożyty zewnętrzne takie jak pchły są nosicielami wielu drobnoustrojów chorobotwórczych, również tych odpowiedzialnych za choroby skóry, dlatego zabezpieczaj swojego pupila odpowiednimi preparatami przez cały rok.

Nie należy przesadzać z kąpielami, ponieważ mogą one obniżać naturalną warstwę ochronną zwierzaka i zwiększać ryzyko zakażenia. Warto za to zadbać o higienę uszu, które są często zaniedbywane przez opiekunów. Czyszcząc je, korzystaj ze specjalnych preparatów i zawsze dokładnie wycieraj ich wnętrze, ponieważ wilgoć stwarza świetne warunki do namnażania się drobnoustrojów chorobotwórczych.

Poza tym niezwykle ważnym elementem dbania o zdrowie zwierzaka jest odpowiednia dieta. Jeśli będziesz żywić swojego pupila niskiej jakości pokarmem składającym się głównie ze zboża, jego układ odpornościowy może działać mniej efektywnie.

Drożdżaki u psów zwykle namnażają się zbyt intensywnie, kiedy zwierzak cierpi z powodu innego schorzenia, na przykład alergii lub choroby obniżającej odporność. Dlatego niezwykle ważne jest znalezienie kliniki weterynaryjnej, w której pracują specjaliści z różnych dziedzin. W ten sposób łatwiej będzie znaleźć pierwotną przyczynę choroby i wyleczyć zwierzaka.

Po czym poznać alergię pokarmową u psa? Objawy mogą sugerować inne choroby, dlatego niełatwo właściwie ją zdiagnozować. Przedstawimy je w naszym poradniku i opowiemy również o procesie diagnozy oraz leczenia tej przypadłości. Znajdziesz tutaj także informacje oraz wskazówki, które pomogą ci odpowiednio żywić twojego czworonoga.

Czym jest alergia pokarmowa u psa? Czy różni się od nietolerancji?

Alergia to nieprawidłowa, nadmierna reakcja obronna organizmu na niektóre substancje nazywane w tym przypadku alergenami. Z kolei nietolerancja pokarmowa również jest nieprawidłową reakcją na niektóre substancje, ale odpowiada za nią nadwrażliwość przewodu pokarmowego, a nie układu immunologicznego. Ich rozróżnienie jest niezwykle ważne, zanim wdroży się proces leczenia, ponieważ obydwie przypadłości wymagają zastosowania innych terapii.

Rodzaje alergii u psów. Co może wywoływać reakcje alergiczne?

Wyróżniamy 3 rodzaje alergii u psów, czyli:

• alergia kontaktowa wywoływana przez środki chemiczne zawarte na przykład w miskach, legowiskach;
• alergia wziewna wywoływana przez unoszące się w powietrzu zarodniki grzybów oraz pleśni, a także pyłki traw czy drzew;
• alergia pokarmowa wywoływana przez składniki pokarmu znajdujące się w diecie psa.

Czy wiesz, co uczula? Najczęstsze alergeny znajdujące się w diecie

Zwierzęta, podobnie jak ludzie, mogą znacznie różnić się od siebie, dlatego nie sposób określić jednoznacznie składników, które będą uczulać lub nie. Jednak według przeprowadzonych badań istnieją substancje, które o wiele częściej wywołują alergię pokarmową u psa.

Tak samo jak u ludzi, jednym z najczęstszych alergenów u psa jest nabiał, a w szczególności krowie mleko. Przede wszystkim uczulają zawarte w nich białka, a zwłaszcza kazeina oraz białko serwatkowe. Jednak to nie wszystko – niebezpieczne są również cukry, głównie laktoza. Co ciekawe, to składnik, który alergizuje również szczenięta. Chociaż mleko matki posiada w składzie ten związek, to w o wiele mniejszej ilości niż mleko krowie.

Czy wiesz, że mięso również może wywołać uczulenie? Najczęściej będzie uczulało to pochodzące z kurcząt, ale nierzadko psi alergicy nie mogą spożywać jagnięciny, a czasem również wołowiny i wieprzowiny. Chociaż ryby wydają się bezpieczniejsze, część z nich jest bogata w histaminę – substancję, przez którą dochodzi do wystąpienia świądu. Niestety wiele karm na rynku ma w składzie tłuszcz z kurczaka, co znacznie utrudnia znalezienie odpowiedniego produktu dla uczulonego pupila, ale nie jest to niemożliwe.

Poza tym alergizują białka zbóż, a zwłaszcza te pochodzące z pszenicy, nieco rzadziej z kukurydzy czy soi. To składniki, które często umieszcza się w karmach hipoalergicznych, dlatego czasem, wbrew pozorom, o wiele lepszym wyborem są wysokomięsne karmy dedykowane dla zdrowych zwierząt.

Może też okazać się, że alergenem są substancje zupełnie niepotrzebne w diecie psa, na przykład barwniki czy chemiczne wzmacniacze smaku. W takiej sytuacji wystarczy zmiana karmy na produkt lepszej jakości, pozbawiony takich dodatków.

Alergia pokarmowa u psa – objawy to nie tylko problemy skórne!

Najczęściej z wystąpieniem alergii pokarmowej u psa kojarzą się objawy skórne. Przeważnie uczulony pies cierpi z powodu silnego świądu, zwłaszcza w okolicy łap, uszu oraz łopatek. Nierzadko swędzenie jest tak silne, że zwierzę, liżąc się lub drapiąc, wyrywa sierść i rani skórę. Z kolei uszkodzony naskórek tworzy idealne warunki do rozwinięcia się stanu zapalnego lub różnego rodzaju zakażeń.

Jednak problemy skórne to niejedyne symptomy nietolerancji czy alergii. Czynnik uczulający może wywołać także objawy ze strony układu pokarmowego. Biegunka, wymioty oraz wzdęcia to dolegliwości, które często występują u psów mających alergię.

Jakie są inne, mniej oczywiste objawy uczulenia? U części pacjentów występuje łzawienie oczu, katar oraz uporczywe kichanie. Zdarza się, że opiekunowie psów cierpiących na alergię zauważają pogorszenie się stanu sierści zwierzaka.

Rozpoznanie. Od czego powinien zacząć właściciel psa alergika?

Alergie pokarmowe u psa nie są schorzeniami łatwymi do zdiagnozowania. Najpierw opiekun powinien wybrać się ze swoim pupilem do kliniki, w której lekarze weterynarii wykonają badania wykluczające inne choroby mogące wywoływać podobne objawy. Jeśli w wynikach badań nie będzie nic niepokojącego, należy udać się do weterynarza specjalizującego się w leczeniu alergii pokarmowej u psa. Lekarz wykona testy, dzięki którym możliwe będzie znalezienie alergenów. Niestety badania nie są 100% wiarygodne, dlatego znalezienie czynników uczulających twojego psa może okazać się nieco trudniejsze.

Dieta eliminacyjna, czyli sprawdzanie reakcji na pokarm. Czym karmić psa?

Zastosowanie diety eliminacyjnej pozwala zweryfikować, po spożyciu których składników pojawia się nadmierna reakcja ze strony organizmu psa. Zanim przejdziesz do zmian w jadłospisie, zacznij od dokładnej weryfikacji produktów, które obecnie je twój pupil. Zaleca się zastąpienie popularnych, często alergizujących rodzajów mięsa bezpieczniejszymi alternatywami. Coraz większą popularnością cieszą się karmy bazujące na białku pochodzącym z owadów. Poza tym warto wprowadzić do diety jeden rodzaj węglowodanów, w produktach hipoalergicznych zwykle jest to skrobia, rzadziej zboże.

Niezwykle ważna jest konsekwencja w działaniu. By ustabilizować stan psa z alergią pokarmową, trzeba wytrwale stosować się do ustalonych z lekarzem wytycznych. Nawet jeden przysmak może doprowadzić do komplikacji w leczeniu.

Alergia pokarmowa u psa – leczenie i odczulanie

Leki sterydowe to jedne z najczęstszych środków stosowanych w leczeniu alergii pokarmowej u psa. Trzeba jednak pamiętać, że to substancje działające jedynie na objawy, a nie przyczyny schorzenia. Skutecznie łagodzą objawy takie jak świąd, wysypka czy zapalenie skóry, ale ich długotrwałe stosowanie może mieć bardzo zły wpływ na zdrowie psa, więc powinno korzystać się z nich jedynie doraźnie.

Czasem lekarze weterynarii wdrażają leczenie przy pomocy leków immunosupresyjnych, które zmniejszają nasilenie nieprawidłowych reakcji układu odpornościowego na alergen. Niestety podawanie tych środków również nie jest pozbawione skutków ubocznych, a zwierzak je przyjmujący jest bardziej narażony na rozwinięcie się różnego rodzaju infekcji.

W sytuacji, kiedy nie ma możliwości wyeliminowania kontaktu z alergenem, zalecana jest immunoterapia swoista nazywana też odczulaniem. Jak wygląda taka kuracja? Co 2 lub 7 dni lekarz weterynarii podaje psu zastrzyk zawierający alergen w niskim stężeniu. Po pewnym czasie organizm zaczyna lepiej tolerować czynnik uczulający, aż w końcu objawy znikają. To leczenie, które świetnie sprawdza się w przypadku zwierzaków uczulonych na pyłki traw.

Jak wybrać karmę dla psa z alergią?

Jeśli udało Ci się znaleźć składniki pokarmowe uczulające twojego podopiecznego, znalezienie odpowiedniej karm nie powinno być trudne. Przede wszystkim, zanim zdecydujesz się na zakup, dokładnie sprawdź skład produktu. W przypadku zwierzaka, który ma alergię jedynie na jeden składnik, wybór nie powinien nastręczyć zbyt wielu kłopotów.

Jednak kiedy uczulenie u psa obejmuje kilka czy nawet kilkanaście składników, sytuacja staje się o wiele cięższa. Co wtedy zrobić? Dobrze sięgnąć po wersje hipoalergiczne. Skład takich karm jest zwykle opracowany w takich sposób, by mieć jak najmniejszy potencjał alergizujący. Zamiast kurczaka częściej znajdziesz w nich rzadkie rodzaje mięsa, jak np. koninę czy kangura.

Leczenie alergii jest możliwe! Odpowiednia dieta psa to podstawa. Leczenie alergii pokarmowej u psa nie jest łatwym zadaniem, ale zdecydowanie warto się na nie zdecydować. Dzięki odpowiednio przeprowadzonej diecie eliminacyjnej z pewnością znajdziesz karmę, po której twój pupil znowu odzyska komfort życia.

W artykule przedstawimy rolę hormonów produkowanych przez nadnercza oraz wyjaśnimy, dlaczego zaburzenia w pracy tego narządu są tak niebezpieczne. Znajdziesz tu też informacje dotyczące niezbędnych do wykonania badań oraz procesu leczenia choroby Addisona u psów. Opiszemy również przyczyny i objawy niedoczynności nadnerczy.

Jaka jest rola hormonów nadnerczy w organizmie twojego psa?

Nadnercza mają ledwie 3 centymetry długości, ale pełnią ważną funkcję w organizmie. Zwierzak pozbawiony tych organów umarłby w ciągu kilku dni, dlatego nawet niewielkie nieprawidłowości w ich działaniu mają bardzo niekorzystny wpływ na zdrowie psa. Dlaczego są tak istotne? Wraz z innymi narządami tworzą układ endokrynny, który jest odpowiedzialny za produkcję hormonów regulujących pracę niemalże wszystkich organów w ciele psa.

Warstwa kłębkowata kory nadnerczy produkuje hormony nazywane mineralokortykoidami, do których zalicza się między innymi aldosteron. To substancje odpowiedzialne za regulacje ciśnienia krwi oraz gospodarki wodno-elektrolitowej.

Warstwa pasmowata narządu zajmuje się wydzielaniem glikokortykoidów, a przede wszystkim kortyzolu, kortykosteronu i kortyzonu. Pełnią one szereg ważnych funkcji w organizmie, są odpowiedzialne między innymi za:

• regulację procesów przemian węglowodanów, białek oraz tłuszczów;
• pobudzenie glukoneogenezy;
• stymulację syntezy kwasów nukleinowych;
• hamowanie niektórych reakcji immunologicznych;
• warunkowanie pracy serca;
• regulację gospodarki wapniowo-fosforanowej.

Androgeny należą do grupy hormonów steroidowych produkowanych w głównej mierze przez jądra i w niewielkiej ilości przez komórki jajowe. Ich najważniejszą funkcją jest regulacja popędu płciowego oraz determinacja męskich cech wyglądu, ale mają również wpływ na komórki mięśniowe.

Katecholaminy, a przede wszystkim adrenalina, noradrenalina i dopamina, są produkowane w rdzeniu kory nadnerczy. To hormony pełniące liczne funkcje, ale w głównej mierze są odpowiedzialne za odpowiednią reakcję na sytuacje stresowe.

Przyczyny choroby Addisona u psów

Proces powstawania choroby Addisona u psów nie jest do końca znany. W większości przypadków schorzenie jest skutkiem występującego w organizmie procesu autoimmunologicznego, który polega na produkcji przeciwciał niszczących enzymy odpowiedzialne za produkcję hormonów, wskutek czego dochodzi do powstania stanu zapalnego i niszczenia kory nadnerczy. Objawy kliniczne zwykle ujawniają się, kiedy jedynie 10% powierzchni narządu działa sprawnie, a w przypadku atypowej postaci choroby, gdy dojdzie do uszkodzenia warstwy pasmowatej odpowiedzialnej za produkcję glikokortykosteroidów.

Co jest przyczyną tego procesu? Atypowa i pierwotna postać choroby Addisona u psów najczęściej rozwija się w przypadku:

• wad wrodzonych;
• zaburzeń metabolicznych;
• zakrzepicy;
• chorób zakaźnych;
• krwotoków lub zawałów tego narządu;
• interwencji chirurgicznych w okolicach organu.

Z kolei wtórna niedoczynność kory nadnerczy rozwija się w sytuacji, kiedy dojdzie do zaburzeń w pracy przysadki mózgowej oraz podwzgórza, w efekcie czego pojawiają się problemy z produkcją ACTH. Zwykle przyczyną rozwinięcia się choroby jest działanie glikokortykosteroidów stosowanych między innymi w leczeniu nadczynności kory nadnerczy.

Choroba Addisona u psów – które rasy są najbardziej narażone?

Czy wiesz, że osobniki niektórych ras psów są bardziej narażone na rozwinięcie się u nich choroby Addisona? Zalicza się do nich przede wszystkim:

• west highland white terriery;
• pekińczyki;
• pudle;
• wyżły niemieckie;
• labradory;
• sznaucery olbrzymie;
• nowofundlandy;
• dobermany.

Objawy choroby Addisona u psów

Choroba Addisona u psów jest bardzo trudna do zdiagnozowania, ponieważ jej objawy nie są specyficzne i częściej kojarzą się z innymi dolegliwościami. Na początku opiekunów niepokoi przede wszystkim:

• biegunka;
• utrata apetytu;
• wymioty;
• apatia;
• ogólne osłabienie.

To symptomy, które zwykle kojarzą się z problemami z układem pokarmowym, jednak w przypadku niedoczynności kory nadnerczy mają tendencję do wznawiania się co jakiś czas.

Wraz z rozwojem choroby do wyżej wymienionych objawów może dołączyć także hipotermia, czyli obniżenie temperatury ciała, wypadanie sierści, depresja, problemy z poruszaniem się oraz zaburzenia rytmu serca. Nierzadko niedoczynności nadnerczy towarzyszą również symptomy mogące sugerować pojawienie się chorób nerek, czyli zwiększone pragnienie, wielomocz, azotemia i izostenuria. W zaawansowanym stadium choroby Addisona u psa może pojawić się przełom nadnerczowy – najcięższa postać niedoczynności kory nadnerczy.

Przełom nadnerczowy to stan zagrożenia życia

Przełom nadnerczowy, czyli ostra niewydolność kory nadnerczy, to stan, który wymaga natychmiastowej interwencji lekarza weterynarii. Następuje on, gdy organ nie jest w stanie wyprodukować odpowiedniej ilości hormonów w odpowiedzi na zwiększone zapotrzebowanie.

Po czym go rozpoznać? Przede wszystkim objawem wstrząsu będzie hipowolemia, podczas której zwierzę ma znacznie obniżoną temperaturę ciała, słabe i nierówne tętno, blade błony śluzowe i jest wyraźnie otępiałe. Poza tym pojawiają się symptomy ze strony układu pokarmowego, czyli biegunka, wymioty czy brak apetytu, które z czasem stają się coraz to bardziej intensywne.

Diagnostyka. Jakie badania wykonać, by uzyskać właściwe rozpoznanie?

Proces diagnostyczny powinien zacząć się od wykonania badania krwi wraz z oznaczeniem poziomu elektrolitów w surowicy. To jedno z najbardziej podstawowych narzędzi, ale dostarczy wielu cennych informacji. W wynikach chorego zwierzaka widoczna będzie:

• limfocytoza – podwyższenie poziomu leukocytów,
• eozynofilia – podwyższenie poziomu granulocytów kwasochłonnych,
• hiponatremia – obniżenie poziomu sodu we krwi,
• hipochloremia – niedobór chloru we krwi,
• hiperkalemia – podwyższenie poziomu potasu we krwi,
• nieprawidłowy stosunek sodu do potasu.

W zaawansowanej postaci choroby mogą pojawić się także nieprawidłowe parametry nerkowe, w tym podwyższony poziom mocznika, kreatyniny oraz fosforanów. Gdy pojawi się krwawienie w przewodzie pokarmowym, badanie krwi wykaże silną niedokrwistość.

Warto wykonać również badanie EKG, by sprawdzić, czy nie doszło do zaburzeń rytmu serca. Dzięki USG, tomografii komputerowej czy rezonansie magnetycznym można ocenić kształt, strukturę i wielkość nadnerczy oraz zweryfikować, czy na organach nie występują żadne niepokojące zmiany. Istnieją specjalistyczne badania, które są specjalnie ukierunkowane na zbadanie pracy nadnerczy. Należą do nich między innymi badanie stężenia kortyzolu i aldosteronu w surowicy oraz test stymulacji ACTH.

Leczenie niedoczynności kory nadnerczy

Leczenie choroby Addisona u psów powinno opierać się przede wszystkim na uzupełnianiu niedoborów hormonów niezbędnych do życia i prawidłowego funkcjonowania organizmu. Poza tym konieczne jest przeciwdziałanie negatywnym skutkom wywołanym przez schorzenie. Najczęściej wdraża się płynoterapię z odpowiednio dobranym poziomem cukru, sodu i potasu. To zabieg, który znacznie poprawi perfuzję niedotlenionych tkanek zwierzęcia. Kuracja wymaga dużego zaangażowania ze stron opiekuna zwierzęcia, ponieważ niezbędne jest częste podawanie leków oraz regularne wizyty w gabinecie weterynaryjnym, ale jeśli czworonóg zacznie leczenie odpowiednio wcześnie, rokowania są dobre.

Mechanizm powstawania zarówno wtórnej, jak i pierwotnej niedoczynności kory nadnerczy nie jest dobrze poznany i weterynarze wciąż nie wiedzą, jak skutecznie zapobiegać chorobie Addisona u psów. Jednak dzięki kontrolnym badaniom można wcześnie wykryć jej objawy i od razu zacząć leczenie, co jest niezwykle ważne i znacznie wpływa na jego skuteczność.

W artykule opowiemy o procesie powstawania ropnia u psa i o predyspozycjach do jego tworzenia się. Przedstawimy też obecne metody leczenia tego schorzenia i badania niezbędne do postawienia właściwej diagnozy. Znajdziesz tutaj również informacje, które pozwolą ci sprawdzić, czy rana twojego pupila goi się w odpowiedni sposób. Sprawdź!

Powstanie ropnia u psa – jak do niego dochodzi?

Czym w ogóle jest ropień u psa? To nic innego jak nagromadzenie się ropy w przestrzeni tkankowej. Może on powstać zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz organizmu. Najczęściej pojawia się on w takich miejscach jak:

• skóra;
• okolice między łopatkami;
• łapy;
• przestrzenie pomiędzy opuszkami palców;
• okolice pyska;
• jama ustna.

To częsta przypadłość u psów, bez względu na ich rasę, wiek czy rozmiar.

Jak powstaje ropień? Na początku dochodzi do naruszenia bariery skórnej, przeważnie dzieje się to w wyniku jej zadrapania, przecięcia czy otarcia, ale nierzadko również w wyniku ugryzienia przez inne zwierzęta lub zwykłego zastrzyku. Zranione miejsce jest szczególnie narażone na namnażanie się patogenów, przede wszystkim bakterii, czasem pierwotniaków.

Najczęściej izolowanym z wydzieliny ropnej mikroorganizmem jest Staphylococcus intermedius – gram-dodatni tlenowiec, zdarzają się również infekcje bakteriami beztlenowymi oraz zakażenia grzybicze, ale należą one do rzadkich przypadków.

Organizm, chcąc zwalczyć infekcję, zaczyna wysyłać tam coraz więcej białych krwinek, czyli leukocytów odpowiedzialnych za mechanizmy obronne. W okolicy zranienia powstaje stan zapalny, który ma pomóc zwierzakowi pozbyć się drobnoustrojów chorobotwórczych z zainfekowanej rany.

Czasem namnażanie się mikroorganizmów postępuje zbyt szybko, by komórki układu odpornościowego mogły je zwalczyć. Właśnie wtedy dochodzi do rozwoju ropnia lub nieestetycznego czyraka u psa.

Wokół toksycznej, ropnej wydzieliny powstaje torbiel, której zadaniem jest ochrona okolicznych, zdrowych tkanek. Stopień zaawansowania ropnia u psa zależy od kilku czynników, przede wszystkim ma na to wpływ napięcie skóry, ilość martwej przestrzeni znajdującej się pod nią oraz ciążenie wysięku poniżej rany.

Jakie są czynniki predysponujące do wystąpienia ropnia u psa?

Najczęstszymi przyczynami powstawania ropnia u psa są wszelkiego rodzaju rany, w związku z tym jest to schorzenie wyjątkowo często spotykane wśród psów myśliwskich oraz zwierzaków mających problemy z agresją. Nierzadko towarzyszą one innym schorzeniom dermatologicznym, ponieważ te często wywołują świąd, w efekcie czego zwierzak drapie się lub wygryza sierść i uszkadza skórę, przez którą wnikają bakterie.

Istnieją też rasy, które mają większe predyspozycje do tworzenia się tego typu zmian niż inne czworonogi. Należą do nich przede wszystkim: labrador i golden retriever, buldog francuski oraz shar pei.

Jak wygląda ropień u psa? Po czym poznać, że rana psa nie goi się dobrze?

Większość symptomów może być niespecyficzna i jedynie sugerować jakiś stan zapalny. Niekiedy ropień może wyglądać jak wrzód u psa. Dlatego zawsze, kiedy zauważysz jakiekolwiek niepokojące objawy u swojego pupila, powinieneś od razu udać się do lekarza weterynarii, który postawi właściwą diagnozę i wdroży odpowiednie leczenie.

Jakie objawy może wywoływać ropień?

• Przede wszystkim będzie to obrzęk, zgrubienie lub opuchlizna skóry.
• Zwykle widoczne są symptomy wskazujące na stan zapalny w zainfekowanym miejscu, czyli zaczerwienienie, uporczywe lizanie rany, utrata sierści wokół niej, krwawienie oraz nieprzyjemny zapach.
• Często stan zapalny wywołuje ogólną apatię, brak apetytu, a także gorączkę.
• W zależności od lokalizacji ropnia u psa mogą pojawić się także inne specyficzne symptomy. Jeśli znajduje się on między palcami czworonoga, zauważalna jest niechęć do chodzenia oraz wyraźna kulawizna. Z kolei ropień gruczołu krokowego powoduje problemy z wypróżnianiem się, ból podczas oddawania kału i popiskiwanie w trakcie tej czynności. Ropień zęba u psa może sprawiać, że czworonóg będzie mieć trudności z pobieraniem pokarmu lub całkowicie przestanie jeść.
• Gdy ropień pęknie, może dojść do samoistnego wylewania się z niego wydzieliny wraz z krwią.

Jak leczyć ropień? Co zrobić, kiedy pęknie? O antybiotykach i drenażu

Jeśli twój zwierzak zranił się i zauważyłeś jakiekolwiek niepokojące objawy, koniecznie udaj się do gabinetu weterynaryjnego. Dla specjalisty postawienie odpowiedniej diagnozy zwykle nie jest trudne i opiera się na dobrze zebranym wywiadzie oraz badaniu fizykalnym.

Weterynarz zleci dodatkowe badania, które pozwolą potwierdzić ropny charakter zmiany. Poza tym warto wykonać badanie RTG klatki piersiowej, USG jamy brzusznej oraz badanie krwi i moczu, by uzyskać obraz ogólnego stanu pacjenta.

By wyleczyć ropne zapalenie, potrzeba zaangażowania opiekuna, ponieważ kuracja w głównej mierze przeprowadzana jest w domu. Jeśli nie jest to pęknięty ropień, lekarz zaczyna od jego nakłucia lub nacięcia, by umożliwić wypłynięcie toksycznej zawartości. Taki zabieg zawsze musi zostać wykonany w znieczuleniu miejscowym lub ogólnym.

Nierzadko ropień powstaje w wyniku utknięcia w tkance obcego przedmiotu. W takiej sytuacji niezbędne jest jego usunięcie operacyjne lub poprzez wypłukiwanie. Następnie należy odkazić i oczyścić jamę ropnia, wykorzystując do tego strzykawkę bez igły oraz sterylny roztwór soli fizjologicznej.

Niezbędne jest również wprowadzenie antybiotykoterapii, a niekiedy również leków przeciwzapalnych. Zaleca się zastosowanie kołnierza, by uniemożliwić zwierzęciu wylizywanie rany i wprowadzanie do niej drobnoustrojów chorobotwórczych obecnych w ślinie.

Poza tym niezbędne jest zachowanie odpowiedniej higieny. Ropień u psa opiekun musi przepłukiwać i aplikować leki do jego wnętrza nawet kilka razy dziennie. Niezwykle ważne jest zachowanie sterylności podczas tych zabiegów, w innym wypadku będą one szkodzić, zamiast pomagać zwierzakowi.

Zanim zaczniesz jakiekolwiek czynności pielęgnacyjne, dokładnie umyj i odkaź dłonie, po czym załóż nowe, lateksowe rękawiczki. Następnie wyczyść zainfekowane miejsce przy pomocy jałowych gazików i soli fizjologicznej. Dopiero teraz możesz zaaplikować przepisane przez lekarza weterynarii leki.

Ropień nie zawsze można leczyć w domu. Jest to niemożliwe w przypadku, kiedy występuje on wewnątrz ciała, obok zębów lub jest oporny na działanie zastosowanych leków. Wtedy niezbędna jest szybka interwencja chirurgiczna. Mimo że na ogół nie jest to ciężkie schorzenie, może skończyć się ono zachorowaniem na posocznicę, a nawet śmiercią zwierzaka.

Zakażenia nie dotyczą tylko zaniedbanych zwierząt. Ropień u psa to częsty problem, który dotyczy zwierząt wszystkich ras i w różnym wieku. Nigdy nie lekceważ niepokojących objawów u swojego pupila i zawsze konsultuj je u swojego lekarza wet. Pamiętaj, że zachowanie sterylności to jeden z najważniejszych czynników wpływających na skuteczność i efekty wdrożonego leczenia.

Nowotwory skóry stanowią aż 30% wszystkich nowotworów u psów. Jakie są ich przyczyny? Jak wygląda droga od pierwszej wizyty do rozpoczęcia leczenia? Jakie są najczęściej występujące rodzaje raka skóry u psa? Odpowiedzi na te i wiele innych pytań znajdziesz w naszym poradniku.

Przyczyny raka skóry u psa

Nie do końca wiadomo, co dokładnie wywołuje chorobę, ale dzięki badaniom naukowym udało się ustalić kilka czynników, które mogą wpływać na jej rozwój. W większości przypadków rak jest wywoływany przez spontanicznie zachodzące mutacje w genach. By rozwinął się nowotwór, nie wystarczy jedna nieprawidłowość, trzeba licznych defektów w chromosomach i molekułach genetycznych – właśnie dlatego choroba nowotworowa zarówno u ludzi, jak i u zwierząt najczęściej pojawia się w podeszłym wieku.

Coraz więcej wiadomo o czynnikach środowiskowych, które są odpowiedzialne za rozwinięcie się raka. Wśród nich wyróżniamy między innymi czynniki biologiczne, czyli: wirusy i drobnoustroje chorobotwórcze, pasożyty oraz hormony. Drugą, ważną grupą są czynniki chemiczne, do których można zaliczyć przede wszystkim: barwniki, metale ciężkie, środki konserwujące oraz związki toksyczne. To nie jedyne przyczyny środowiskowe, poza tym istotne są również czynniki fizyczne, między innymi promieniowanie UV.

Kto jest najbardziej narażony? Czy rasa ma znaczenie?

Tak samo, jak w przypadku każdej innej choroby nowotworowej najbardziej narażone są starsze osobniki. Jednak rasa zwierzaka również nie jest bez znaczenia. Według najnowszych wyników badań część psów może być bardziej narażona na rozwinięcie się danego typu nowotworu skóry. Na przykład rak płaskokomórkowy najczęściej występuje wśród beagli, dalmatyńczyków i whippetów. Z kolei podstawnokomórkowy jest diagnozowany przede wszystkim u owczarków szetlandzkich oraz pudli.

Jedną z najbardziej narażonych ras jest golden retriever, ponieważ dotyczy go zwiększone ryzyko zachorowania na aż 5 rodzajów raka skóry u psa, w tym:

• guz mieszków łojowych;
• włókniak;
• guz z komórek tucznych;
• ziarniak grzybiasty;
• histiocytoza złośliwa.

Do innych ras, u których często diagnozuje się tego typu nowotwory, należą bokser, siberian husky i labrador.

Rak skóry u psa – objawy

Objawy nowotworu skóry mogą się różnić w zależności od rodzaju i lokalizacji guza. Pierwszym zauważalnym symptomem jest pojawienie się zmiany skórnej. Właśnie dlatego niezwykle ważne jest codzienne oglądanie swojego psa, szczególnie jeśli posiada on długą sierść, w której ciężej dostrzec wszelkie nieprawidłowości. Jak wygląda rak skóry u psa? Zdjęcia, które znajdziesz w internecie, przedstawiają różne rozmiary i kształty guzów.

Nigdy nie próbuj sam diagnozować swojego pupila! Każda zmiana powinna zostać zbadana przez lekarza weterynarii! Niektóre nowotwory skóry mogą wywoływać stany zapalne oraz krwawienia. Objawami, które często towarzyszą chorobie, są:

• swędzenie;
• nadmierne wylizywanie zmiany;
• apatia i zmęczenie.

Rozpoznanie nowotworu skórnego. O badaniu histopatologicznym

Na początku wizyty weterynarz przeprowadza wywiad z opiekunem i bada zmianę palpacyjnie. Czekając na badanie, przypomnij sobie, kiedy dokładanie pojawiły się wszystkie objawy, by lekarz miał możliwie jak największą wiedzę na temat twojego pupila. Podczas oględzin możliwe jest ustalenie, czy guz jest związany z naskórkiem, skórą właściwą czy tkanką podskórną, a także czy zmiana w skórze jest pojedyncza czy rozsiana. Ostateczną diagnozę stawia się dopiero po otrzymaniu wyników badania histopatologicznego.

Chociaż badanie laboratoryjne krwi nie jest kluczowe do postawienia rozpoznania, zawsze powinno być wykonane. Pozwala ono ocenić ogólny stan pacjenta i zweryfikować, czy nie pojawiły się objawy wywoływane przez niektóre typy nowotworów.

Niezwykle ważne są badania obrazowe. Badanie radiologiczne klatki piersiowej wykonuje się przede wszystkim w celu ocenienia stadium zaawansowania choroby nowotworowej. Bywa niezwykle przydatne także w przypadku guzów naciekających oraz zamian zlokalizowanych blisko kości. USG jamy brzusznej, a w szczególności śledziony, wątroby i nerek jest wykorzystywane do oceny stopnia zaawansowania raka skóry u psa w przypadku występowania guzów składających się z komórek tucznych. Poza tym obydwa badania pozwalają ocenić stan węzłów chłonnych.

Biopsja aspiracyjna cienkoigłowa to najważniejsze badanie w przypadku zmian na skórze psa. W zależności od rodzaju i lokalizacji zmiany pozwala ona na ostateczną diagnozę lub określenie stopnia złośliwości nowotworu skóry.

Badania kliniczne są niezwykle ważne w diagnostyce i absolutnie nie powinno się z nich rezygnować.

Leczenie nowotworu u psa

W przypadku pojedynczych zmian skórnych najlepsze efekty daje leczenie chirurgiczne. Niestety całkowite usunięcie zmiany nowotworowej skóry może okazać się niemożliwe w przypadku guzów naciekających lub w sytuacji, kiedy przed zabiegiem przeoczono przerzuty. Czasem zdarza się, że zmiana zostanie usunięta ze zbyt małym marginesem bezpieczeństwa, co skutkuje wznową i rozrostem nowotworu.

W przypadku, kiedy chirurgiczne leczenie guza skóry okazuje się niewystarczające, lekarze zwykle zalecają chemioterapię. Część nowotworów jest całkowicie odpornych na działanie cytostatyków, inne reagują dobrze na wybrane z nich. Tego typu leczenie bardzo obciąża organizm, dlatego w przypadku pacjentów w podeszłym wieku i ogólnym złym stanie może okazać się niemożliwe do przeprowadzenia.

Radioterapia jest trudnodostępna w Polsce, w związku z czym stosuje się ją niezwykle rzadko. Poza wyżej wymienionymi metodami niezbędne jest stosowanie dodatkowego leczenia, które wzmocni organizm pacjenta, zalicza się do nich między innymi płynoterapia.

Rokowania. Jakie są szanse na wyleczenie?

Istnieją różne rodzaje raka skóry u psa i każdy z nich jest inny, w związku z czym nie sposób jednoznacznie określić szans na wyleczenie. Wcześnie leczone guzy o charakterze łagodnym zwykle nie powracają po ich wycięciu, ale przy niektórych nowotworach dających przerzuty rokowania są ostrożne. Nie bez znaczenia jest również wiek psa, młody zwierzak ma o wiele większe szanse na przeżycie chemioterapii i całkowite wyleczenie.

Rodzaje nowotworów skóry

Rak skóry u psa może atakować różne tkanki i przybierać różnorodne formy. Najczęściej spotyka się łagodne nowotwory, które nie dają przerzutów. Wśród nich wyróżnia się przede wszystkim:

• raka podstawnokomórkowego;
• tłuszczaka;
• brodawczaka;
• histiocytomę skórną.

Złośliwe nowotwory skóry występują dwa razy rzadziej, są to między innymi:

• czerniak;
• mięsak;
• rak płaskonabłonkowy;
• guz komórek tucznych.

Rak płaskonabłonkowy skóry u psa

Ten złośliwy typ nowotworu stanowi ok. 5% wszystkich zachorowań na raka skóry u psa. Zmiany zwykle pojawiają się w miejscach słabo owłosionych, które są narażone na działanie promieniowania UV, czyli na kończynach, mosznie, nosie, palcach oraz wargach, jednak zdarzają się przypadki guzów w jamie ustnej. Najczęściej przybiera formę pojedynczej, wrzodziejącej zmiany, ale wraz z rozwojem choroby pojawia się owrzodzenie i krwawienie. Kluczowe jest szybkie usunięcie guza, a w przypadku, kiedy nie jest to możliwe, stosuje się krioterapię lub miejscową chemioterapię.

Mastocytoma, czyli guz z komórek tucznych

Mastocytoma stanowi aż 20% wszystkich zachorowań na nowotwór skóry u psa. Chociaż dotyka głównie starszych osobników, zdarza się, że diagnozuje się ją nawet u kilkumiesięcznych szczeniąt. Zmiany o niskim stopniu złośliwości zwykle są pojedyncze i wolno rosną, natomiast agresywne guzy często występują mnogo oraz charakteryzuje je szybki przyrost.

Wspólną cechą dla wszystkich zmian tego typu jest czerwone ubarwienie spowodowane wydzielaniem się histaminy.Jednak to nie jedyny skutek działania tej substancji, wywołuje ona również takie objawy, jak:

• niedokrwistość;
• owrzodzenie żołądka;
• wymioty;
• czarne stolce;
• perforację jelita.

Podstawą leczenia jest usunięcie zmiany w obrębie zdrowej tkanki z odpowiednim marginesem bezpieczeństwa. Dodatkowo stosuje się również chemioterapię i radioterapię.

Mięsaki tkanek miękkich

Mięsaki tkanek miękkich stanowią ponad 20% wszystkich nowotworów złośliwych skóry. Głównie występują u psów w średnim i starszym wieku. Guzy tego typu często osiągają duże rozmiary i dają przerzuty do odległych narządów wewnętrznych, jak np. żołądek, śledziona czy wątroba. Nierzadko wrastają w okoliczne tkanki miękkie, co utrudnia ich chirurgiczne usunięcie i zmniejsza szanse na całkowite wyleczenie zwierzaka.

Guz mieszków włosowych i gruczołów łojowych

Rak skóry u psa może wywodzić się również z komórek budujących mieszki włosowe czy gruczoły łojowe. Większość z nich ma charakter łagodny, z wyłączeniem gruczolakoraków, które są złośliwe i wymagają natychmiastowej interwencji chirurgicznej. Występuje często u psów w starszym wieku, ale zdarzają się również przypadki zachorowań wśród młodszych pacjentów. Bezwłose guzy przybierają różne kształty i rozmiary w zależności od stopnia zaawansowania choroby.

Profilaktyka. Jak zmniejszyć ryzyko zachorowania na raka skóry u psa?

Rak skóry u psów powstaje w wyniku licznych mutacji zachodzących w chromosomach i molekułach genetycznych. Co prawda nie da się całkowicie wyeliminować ryzyka zachorowania, ale można znacznie je zmniejszyć. Podstawą profilaktyki powinna być ochrona zwierzaka przed szkodliwym promieniowaniem UV. Pies nie powinien wychodzić w godzinach najsilniejszego nasłonecznienia, warto również pamiętać, by nie strzyc pupila zbyt krótko i stosować kremy ochronne z filtrem UV dla zwierząt.

Poza tym należy zadbać o to, by czworonóg nie miał dostępu do żadnych substancji toksycznych oraz spożywał wysokiej jakości karmę. Nie zawsze da się zapobiec zachorowaniu, ale dzięki regularnej kontroli skóry można szybko zauważyć zmiany i rozpocząć leczenie, co znacznie zwiększa szanse zwierzęcia na przeżycie. Pamiętaj, że aż 2/3 zmian guzów u psów to zmiany o charakterze łagodnym, które leczy się stosunkowo łatwo.

Rak skóry u psa to nie wyrok. Jeśli zauważysz o swojego pupila guzek, nie przejmuj się. Przede wszystkim może być to zmiana dermatologiczna, a nawet jeżeli twój zwierzak zachorował na nowotwór, nie musi to oznaczać smutnego zakończenia. Guzy mogą być łagodne i złośliwe, a szanse na całkowite wyleczenie każdego z nich mogą różnić się od siebie. Pamiętaj, że im wcześniej udasz się do lekarza, tym większe prawdopodobieństwo, że twój pupil wyzdrowieje!