Jeśli choć trochę interesujesz się dziedziną kynologii i lubisz zgłębiać tajniki psich zachowań, podczas przeszukiwania internetu na pewno było ci dane trafić na takie sformułowanie jak „drabina agresji u psa”. Co to takiego? Jest to swego rodzaju schemat, który pokazuje, w jaki sposób narasta napięcie u czworonoga w chwili, gdy musi mierzyć się z przykrą, niekomfortową lub niebezpieczną w jego ocenie sytuacją. Co znajduje się na poszczególnych jej szczeblach? Czy każdy pies, który gryzie lub warczy, jest „agresywny”? Koniecznie dowiedz się tego już teraz!

Drabina agresji u psa – musisz ją znać!

Czym jest drabina agresji u psa? Większość opiekunów dostrzega dopiero to, co znajduje się na szczycie drabiny, czyli bardzo wyraźne, ostateczne sygnały wysyłane przez psa, jak np. ugryzienie… Tymczasem prezentowanych przez psa komunikatów jest znacznie więcej. Co ogromnie ważne, jeśli w porę je rozpoznasz i będziesz respektować, możesz uniknąć wielu przykrych, a nawet tragicznych w skutkach zdarzeń.

Ponadto dzięki temu możesz wzmocnić więź ze swoim psem, sprawić, że będzie ci ufał i czuł się przy tobie bezpieczne. To absolutna podstawa każdej dobrej, wartościowej relacji na linii pies-człowiek. Dzięki niej możesz „zarządzać” psem nie przy pomocy smyczy, kagańca czy gróźb i krzyku, ale podstawowych komend, bazując na tym, że twój pupil chce za tobą podążać, bo traktuje cię jako autorytet i przewodnika! Jak zatem wygląda drabina agresji u psa, jak interpretować poszczególne sygnały przez niego wysyłane?

Drabina agresji u psa bez tajemnic

Kolejne szczeble drabiny prezentują się następująco:

• mrużenie oczu, ziewanie, oblizywanie się – to pierwszy, najniższy szczebel drabiny agresji u psa. Są to komunikaty tak subtelne, że niewprawne oko łatwo je przeoczy. A nawet jeśli zostaną dostrzeżone, będą zbagatelizowane przez każdego, kto nie zna podstaw psiej komunikacji. Tymczasem jest to pierwsza oznaka tego, że pies zaczyna czuć się niekomfortowo w sytuacji, w której się znalazł. Zachowania te często są nazywane sygnałami uspokajającymi. W rzeczywistości są to tzw. sygnały stresu. Pies, ziewając czy oblizując się, chce obniżyć narastające w nim napięcie i dać otoczeniu do zrozumienia, że zaczyna się niepokoić;
• odwracanie głowy – to kolejny „szczebel, na który pies wejdzie”, jeśli pierwsze sygnały zostały zignorowane, bo inny pies czy człowiek dalej robi coś, co psa denerwuje czy wzbudza w nim lęk. Odwracanie głowy nadal jest bardzo subtelną informacją, którą łatwo przeoczyć;
• siadanie, podnoszenie przednich łap, odwracanie ciała – jeśli ziewanie czy „nawet” odwracanie głowy nie przyniosło pożądanego przez czworonoga skutku, sięga po kolejne, już nieco bardziej wyraźne komunikaty;
• odchodzenie – zrównoważony pies nigdy nie dąży do konfrontacji. Gdy powyższe działania nie przynoszą efektów, czworonóg po prostu stara się odejść od „problemu”. Najgorsza sytuacja to ta, gdy nie ma takiej możliwości;
• odchylanie uszu, odwrócenie oczu – pies daje do zrozumienia, że nie chce widzieć i słyszeć tego, co się dzieje, nie chce w tym uczestniczyć i pragnie, by trudna sytuacja dobiegła końca. Robi to w dość charakterystyczny sposób, który trudno pomylić z odwracaniem uszu i oczu z ciekawości, gdy zainteresuje go np. jakiś dźwięk;
• podwinięcie ogona i ogólne kulenie się – to także charakterystyczny widok, który bez cienia wątpliwości informuje, że pies naprawdę źle się czuje i okoliczności, w których się znalazł, już nie tylko lekko go niepokoją, ale zaczynają go przerastać. Przyjęcie takiej postawy jest instynktowne i oznacza, że pies próbuje się ochronić;
• przyjmowanie postawy leżącej – jeśli pies do tej pory nie miał szans oddalić się od stresującego go bodźca czy w inny sposób przerwać trudną sytuację, najprawdopodobniej przyjmie postawę leżącą, która z jednej strony ma stanowić ochronę wrażliwych części ciała (jak brzuch), a z drugiej strony informować „agresora” o tym, że nie ma złych zamiarów i nie chce konfrontacji;
• „twardy wzrok” i przyjęcie sztywnej postawy ciała – te sygnały często występują obok siebie. Pies zaczyna intensywnie wpatrywać się w bodziec, który mu zagraża, aby cały czas go kontrolować, i napina wszystkie mięśnie, czego efektem jest sztywna postawa ciała;
• warczenie – pies, który warczy, wcale nie musi być psem agresywnym. Wręcz przeciwnie – to pies, który nie chce ugryźć, bo gdyby chciał, już dawno by to zrobił. Warczenie to bardzo wyraźny sygnał, którym pies mówi „dość, więcej nie zniosę”;
• kłapnięcie zębami w powietrzu – to ostatnia szansa dla zwierzęcia lub człowieka na uniknięcie kontaktu z psimi zębami;
• ugryzienie – czasem pomiędzy kłapnięciem w powietrzu a faktycznym ugryzieniem, w wyniku którego dochodzi do przerwania ciągłości skóry, pies może jeszcze stuknąć zębami. Oznacza to, że pies uderzy zębami w rękę czy nogę. Może to być doświadczenie bolesne, zwieńczone siniakiem, ale na pewno mniej przykre niż rzeczywiste ugryzienie. Jeśli i to nie pomoże w odstraszeniu intruza, pies może przejść do regularnego gryzienia i szarpania.

Analizując poszczególne zachowania psa i wysyłane przez niego informacje, nie możesz rozpatrywać ich w oderwaniu od pozostałych czynników składających się na całość.

Obserwuj, ucz się, wyciągaj wnioski!

Wiesz już, że ziewnięcie, oblizanie się czy odwrócenie wzroku może oznaczać narastanie napięcia i próbę jego obniżenia. Ale oczywiście nie zawsze tak jest. Jeśli chcesz mieć pewność, że właściwie odczytujesz dane zachowanie, patrz szerzej na sytuację, poznaj kontekst. Pies może ziewać także wtedy, gdy jest śpiący, oblizać się, bo właśnie zjadł lub poczuł smakowity kąsek, lub odwrócić wzrok czy całą głowę, bo usłyszał jakiś hałas.

Jeżeli twój pupil właśnie wstał, przeciąga się i ziewa, w domu i na zewnątrz panuje spokój, możesz założyć, że wszystko jest w porządku. Gdy natomiast w pobliżu twojego pupila znajduje się inny pies lub np. dziecko próbuje go ciągnąć za ogon, lub wejść na jego legowisko i pies zaczyna ziewać, to znak, że czas najwyższy udzielić mu wsparcia i zakończyć tę stresującą sytuację! 

Pamiętaj, że czworonóg, który przejawia agresywne zachowania, nie zawsze jest „agresywnym psem”, bo zachowanie agresywne nie zawsze jest problemem behawioralnym! Może ono być zjawiskiem naturalnym, instynktownym i w pełni prawidłowym z punktu widzenia przetrwania. Pies, który jest atakowany przez innego psa i nie ma możliwości ucieczki, musi walczyć, by przeżyć. Oczywiście są to sytuacje skrajne, do których, jako świadomy, odpowiedzialny opiekun, nie możesz dopuszczać.

Drabina agresji u psa – podsumowanie

Wiesz już, czym jest drabina agresji u psa. Chcąc lepiej zrozumieć swojego psa, stworzyć z nim wspaniałą relację i spokojnie wspólnie funkcjonować, musisz zgłębiać tajniki psich zachowań i ich przyczyn. Jeśli wydaje ci się, że twój pies jest agresywny wobec innych psów, zwierząt czy ludzi, poproś o pomoc behawiorystę, który pomoże ci rozwiązać ten trudny problem!

Pies przejawiający agresję jest zwierzęciem niebezpiecznym, dlatego jeśli zauważysz jakiekolwiek symptomy wskazujące na to, że twój pupil jest agresywny, nie bagatelizuj tego. Poszukaj dobrego specjalisty, który pomoże ci w rozwiązaniu tego poważnego problemu. Jednym z rodzajów agresji jest agresja terytorialna u psa, która ma związek z pilnowaniem rozmaitych zasobów i ostrą, nieadekwatną reakcją w celu ich obrony. Sytuacja taka nie ma nic wspólnego z naturalnymi zachowaniami terytorialnymi, jakimi cechują się m.in. psy stróżujące. Dowiedz się więcej na ten temat!

Agresja terytorialna u psa a naturalne zachowania terytorialne

Wielu psich opiekunów boleśnie przekonało się o tym, że granica pomiędzy jeszcze zdrowym i w wielu sytuacjach pożądanym instynktem terytorialnym i obronnym a agresją terytorialną jest niezwykle cienka. Każdy pies w większym bądź mniejszym stopniu wykazuje zachowania terytorialne, co jest absolutnie naturalne i zrozumiałe. Szczególnie silną potrzebę obrony wyznaczonego terytorium mają rasy psów, które do tego celu były i nadal są hodowane (i w ramach hodowli cechę tę u nich wzmacniano), jak np.:

• owczarek niemiecki;
• rottweiler;
• doberman;
• owczarek kaukaski;
• moskiewski pies stróżujący.

Naturalne i bardzo pożądane cechy psa, którego zadaniem jest stróżowanie i ochrona określonego obszaru, to m.in.:

• nieufność wobec obcych;
• zrównoważonych charakter;
• czujność;
• odwaga;
• szybkość reakcji;
• samodzielność w ocenie sytuacji i podejmowaniu decyzji.

Taki pies w przypadku pojawienia się potencjalnego zagrożenia (np. zbliżającego się obcego zwierzęcia lub człowieka do posesji) powinien zaalarmować opiekuna donośnym szczekaniem i jednocześnie odstraszyć „napastnika”. Szczekanie, warczenie, obnażanie zębów i inne sygnały grożące powinny ustać natychmiast, gdy niepokojący obiekt oddali się lub gdy właściciel psa zaprosi go i w stosowny sposób, np. określoną komendą, zwolni psa z obowiązku pilnowania, pokazując tym samym, że nie ma niebezpieczeństwa. W tych okolicznościach pies nie musi „zaprzyjaźniać się” z obcym, ale w żadnym wypadku nie powinien go nadal przepędzać czy – tym bardziej – atakować!

Kiedy mówi się o agresji terytorialnej u psa?

O agresji terytorialnej u psa można mówić wówczas, gdy pupil reaguje wyjątkowo emocjonalnie (nie potrafi zachować tzw. zimnej krwi), bez przerwy szczeka, próbuje rzucać się na człowieka lub zwierzę i nie przerywa tego zachowania nawet wtedy, gdy „intruz” zniknie lub gdy właściciel wyraźnie próbuje go odwołać. Ten typ agresji dotyczy jednak nie tylko obrony posesji, ale także innych cennych dla psa zasobów, jak np.:

• legowisko;
• miska;
• kość;
• zabawka;
• kanapa;
• opiekun (tak, człowiek także może być dla psa „zasobem”, którego chce bronić).

Szczególnie poważny problem rodzi się wtedy, gdy agresywne zachowania psa kierowane są nie tylko wobec innych psów czy ludzi, przed którymi czworonóg broni terenu i opiekuna, ale także wobec domowników.

Zachowanie agresywne psa wobec najbliższych – przyczyny 

Pies nie jest rzeczą ani narzędziem. To żywa istota, która – podobnie jak człowiek – odczuwa rozmaite emocje i ma określone potrzeby, w tym potrzebę bezpieczeństwa i kontroli nad sytuacją. Pozwolisz na to, aby obca osoba podeszła do ciebie i odebrała ci telefon, zabrała talerz z jedzeniem w restauracji lub weszła do twojego domu i postanowiła odpoczywać na kanapie? Otóż to! Dla psa jego miska, legowisko, zabawka czy inne „dobra” mogą być tak samo cenne. Ma prawo ich bronić, jeśli poczuje zagrożenie i uzna, że ktoś chce mu je bezprawnie zabrać. Nie, nie usprawiedliwiamy agresji terytorialnej u psa!

Musisz jednak mieć świadomość tego, że:

• pies ma prawo bronić się, okazać niepokój, strach, niezadowolenie;
• jeśli twój pies jest agresywny, warczy lub próbuje gryźć ciebie bądź innych członków rodziny, gdy zbliżacie się np. do legowiska czy miski, oznacza to tylko jedno – z jakiegoś powodu nie ufa i odczuwa konieczność obrony zasobów, relacja na linii pies-opiekun zdecydowanie wymaga naprawy;
• psy cechuje bardzo wiele sygnałów, którymi komunikują, jak się czują i jakie mają zamiary – jako odpowiedzialny opiekun musisz nauczyć się je rozpoznawać;
• wspomniane sygnały często są początkowo bardzo subtelne (jak np. trzepnięcie uchem, ziewnięcie, zwiększenie czujności) – ze względu na to są niejednokrotnie pomijane i wówczas pies sięga po kolejne, bardziej intensywne;
• karcenie psa zawsze jest złe i najczęściej przynosi skutek odwrotny do zamierzonego – jeśli okrzyczysz pupila lub uderzysz za to, że np. zawarczał na ciebie, szybko przestanie to robić, przestanie ostrzegać i informować, że jest mu źle, po prostu od razu ugryzie!

Jeśli zauważysz problem i nie wiesz, jak samodzielnie go rozwiązać, skontaktuj się z behawiorystą.

Agresja jako problem behawioralny

Zachowania agresywne u psów zawsze wymagają jak najszybszej konsultacji ze specjalistą. Nie możesz bowiem doprowadzić do tego, aby przybrały na sile, niezależnie od tego, czy jest to agresja wobec obcych ludzi bądź psów, czy domowników. Nie inaczej jest w przypadku agresji terytorialnej u psa. Behawiorysta, po przeprowadzeniu wywiadu i wnikliwej obserwacji psa, wskaże możliwe przyczyny problemu i podpowie, jak można go rozwiązać. Pokaże, jak rozpoznawać i prawidłowo interpretować sygnały wysyłane przez czworonoga, jak i czym nagradzać za pożądane zachowania itd. Być może zaleci także wizytę u lekarza weterynarii i wykonanie podstawowych badań, gdyż częściej niż myślisz, objawy agresji u psa bywają spowodowane złym stanem zdrowia, towarzyszącym mu bólem, dyskomfortem i frustracją z nich wynikającą.

Kastracja jako rozwiązanie problemu agresji?

To dość powszechny pogląd. Tymczasem kastracja psa wcale nie jest lekiem na całe zło. Może pomóc w sytuacji, gdy agresja psa nakierowana jest na inne psy, wiąże się z wysokim poziomem testosteronu i wywołuje „awantury” pomiędzy czworonogami np. o sukę, która ma cieczkę. Jeśli agresja ma zupełnie inne podłoże (np. lęki i fobie) lub jest zachowaniem silnie zakorzenionym, zabieg ten nie pomoże. 

Agresja terytorialna u psa – podsumowanie

Wiesz już, czym jest agresja terytorialna u psa i jak się objawia. Agresywne zachowania wobec innych psów lub ludzi mogą przejawiać nie tylko dorosłe zwierzaki, ale już nawet szczenięta. Oczywiście nie możesz dopuszczać do takich zachowań. Gdy tylko je zaobserwujesz, podejmij działanie! Szybko podjęta terapia behawioralna daje spore szanse na zdecydowaną poprawę zachowania psa i możliwość spokojnego funkcjonowania wśród innych ludzi i zwierząt.

Istnieje wiele rodzajów agresji, ale to agresja lękowa u psów jest jedną z najtrudniejszych w leczeniu. Pies lękliwy, reagujący agresją na bodziec, którego się boi, jest tak naprawdę czworonogiem nieprzewidywalnym, a przez to niebezpiecznym. Życie z pupilem zmagającym się z tego rodzaju problemem jest trudne, naznaczone ciągłym stresem i niepewnością. Pies, który się boi i gwałtownie reaguje na wszelkie niepokojące zmiany w otoczeniu, odczuwa dodatkowo napięcie i frustrację opiekuna, co nie pomaga w rozwiązaniu problemu. Czym jest agresja lękowa i jak pomóc psu, który jej doświadcza? Sprawdź!

Agresja lękowa u psów – co to jest?

Czym jest agresja lękowa u psów? Trudno wskazać tu jedną poprawną definicję, niemniej – jak sama nazwa wskazuje – jej podłożem są najczęściej lęk, strach, poczucie zagrożenia ze strony określonego bodźca. A bodźcem tym może być tak naprawdę wszystko, m.in.:

• Człowiek – każdy obcy człowiek lub np. tylko mężczyźni/kobiety/dzieci, człowiek z wędką, brodą, osoba wymachująca rękami, podnosząca głos czy przechadzająca się po parku w kapeluszu. Wszystko zależy od tego, co i w jakiej sytuacji wywołało lęk u psa i (z jego punktu widzenia) potrzebę obrony poprzez atak.
• Inny pies – każdy pies, grupa psów, psy małe lub duże, w konkretnym typie umaszczenia (czworonogi często boją się dużych, czarnych psów, choć nie jest to regułą), warczące, zachęcające do zabawy (niektóre zwierzęta bywają wówczas natarczywe, co także może wywołać stres i niepokój) czy po prostu przechodzące w niedalekiej odległości.
• Inne zwierzęta – psy mogą bać się wielu innych zwierząt, niekoniecznie dlatego, że te zrobiły im jakąkolwiek krzywdę.
• Dźwięk – zwłaszcza nagły, głośny, ale nie tylko. Jeśli dany dźwięk wybitnie nieprzyjemnie kojarzy się psu, może on na niego reagować próbą ucieczki a w ostateczności agresją, choćby był to najprzyjemniejszy dla ucha ton.
• Zapach – jak wyżej, zapach towarzyszący jakiemuś przykremu wydarzeniu może automatycznie wywoływać bardzo silne emocje, panikę i agresję.
• Miejsce – wiele psów reaguje agresywnie np. już na sam widok gabinetu weterynaryjnego, bo jest to miejsce, które nie kojarzy się dobrze.

Czy zawsze wiadomo, czego boi się pies?

O całkiem sporym „szczęściu” może mówić każdy opiekun, który bez cienia wątpliwości wie, czego dokładnie boi się pies, a co więcej, jakie wydarzenie przyczyniło się do rozwoju agresji lękowej u psa. Wówczas znacznie łatwiej zarządzać otoczeniem i po prostu unikać okoliczności, które mogą wywołać gwałtowną reakcję pupila. Jeśli pies jest agresywny np.:

• wobec dzieci – bo jakiś maluch dokuczał czworonogowi, gdy ten był jeszcze szczenięciem, rezygnujesz z tras spacerowych wiodących tuż obok zapełnionych po brzegi placów zabaw;
• wobec innych psów – bo został porządnie poturbowany przez innego czworonoga i teraz wpada w panikę na widok każdego psa, nie idziesz ze swoim podopiecznym do psiego parku;
• wobec wędkarzy – bo… w zasadzie wszystko mogło się wydarzyć, nie zabierasz psa na zawody wędkarskie i rezygnujesz z wycieczek w miejsca, które szczególnie upatrzyli sobie miłośnicy wędkarstwa.

Oczywiście wyżej wymienione przykłady stanowią swego rodzaju uproszczenie, bo pewnych spotkań i sytuacji nie da się uniknąć pomimo największej kontroli. Poza tym większość psów przejawiających agresję lękową to psy generalnie lękliwe, cechujące się niskim progiem odporności na stresujące dla nich wydarzenia. Raczej nie zdarza się, aby pies bał się wyłącznie bodźca X lub Y, a poza tym był absolutnie zrównoważonym, odważnym i pewnym siebie czworonogiem, który wypracował i stosuje efektywne strategie radzenia sobie. Niemniej, jeśli możesz unikać tego, czego boi się twój pupil, rób to!

Agresywne zachowanie psa – zrozumienie to podstawa!

Psa, który przejawia zachowania agresywne, łatwo rozpoznać. Problem w tym, że rozpoznanie najczęściej przychodzi zbyt późno. Pies, zanim zacznie np. warczeć, kłapać w powietrzu, „twardo” wpatrywać się w obiekt, jeżyć sierść etc., wysyła mnóstwo sygnałów, które świadczą o tym, że nie czuje się komfortowo w danej sytuacji i chciałby jak najszybciej wyjść z niej. Należą do nich np. ziewanie, oblizywanie się, odwracanie wzroku, wpatrywanie się w opiekuna (prośba o wsparcie) czy próba odejścia w inną stronę.

Niestety są to sygnały tak subtelne, że osoba niedoświadczona lub pies, który z racji braków w socjalizacji nie potrafi poprawnie komunikować się z innymi przedstawicielami swojego gatunku, nie jest w stanie ich dostrzec. Notoryczne ignorowanie owych komunikatów w końcu doprowadza do sytuacji, w której pies z nich rezygnuje. Bo po co je prezentować, skoro nie przynoszą efektu, a tylko przedłużają chwile napięcia? Wówczas od razu wysyła sygnały bardzo jednoznaczne, jak np. warczenie czy próba ugryzienia, których nie sposób nie zauważyć czy odebrać niewłaściwie. 

Agresja lękowa u psów to problem behawioralny

Wiesz już, że psy prezentują naprawdę wiele sygnałów komunikacyjnych, w tym tych niezwykle „taktownych”, ledwie zauważalnych, które łatwo przeoczyć. Twoim zadaniem – jako odpowiedzialnego, świadomego i troskliwego opiekuna – jest zdobycie umiejętności rozpoznawania ich. Pomoże ci w tym behawiorysta, który doskonale zna „mowę” zwierząt. Zwróci on twoją uwagę na najistotniejsze kwestie, pomoże nauczyć się rozpoznawania poszczególnych sygnałów i właściwego reagowania na nie.

Gdy już się tego nauczysz, co nie jest zadaniem trudnym i czasochłonnym, szybko zauważysz, że dzięki temu jesteś w stanie przerwać wiele trudnych dla psa sytuacji, nie doprowadzając tym samym do eskalacji. Pamiętaj, że udzielanie wsparcia pupilowi, gdy mierzy się z przykrymi emocjami, to tylko jedno z twoich zadań. Zadbaj o to, aby na co dzień wzmacniać pewność siebie twojego psa, m.in. stwarzając mu wiele okazji do przeżywania sukcesów, które wprawią go w dobry nastrój. Zapewnij mu bezpieczne, przewidywalne środowisko, w którym bez presji i stresu będzie mógł funkcjonować i budować wewnętrzną równowagę. 

Agresja lękowa u psów. Podsumowanie

Agresja lękowa u psów to jeden z najczęstszych problemów behawioralnych zgłaszanych przez psich opiekunów. Jeśli nie masz wiedzy i doświadczenia w przeciwdziałaniu niej, zgłoś się do specjalisty. Możliwe, że zaproponuje ci m.in. takie metody terapii jak odwrażliwianie i przeciwwarunkowanie. Na pewno też udzieli wielu cennych rad i wskazówek. Nie pozwól na to, aby problem ten was pokonał. Daj sobie i psu szansę na szczęśliwą, spokojną i bezpieczną przyszłość!

Sypialnia to ważna przestrzeń w domu, w której wypoczywasz i nabierasz sił na kolejny dzień pracy. Dlatego tak ważne jest, aby była ona miejscem komfortowym, w którym chętnie przebywasz. Bywa to trudne, gdy łóżko jest nagminnie zajmowane przez psa, a ślady jego obecności, takie jak ślina i sierść, widoczne są na całej pościeli. W przypadku wielu opiekunów i tak jest to „najmniejszy” problem, ponieważ próby ściągnięcia psa z łóżka kończą się warczeniem i kłapaniem zębami. Nie wiesz, jak oduczyć psa spania w łóżku? Dowiedz się, dlaczego psy lubią leżeć w łóżku i sprawdź, co zaoferować w zamian!

Jak oduczyć psa spania w łóżku? Najpierw poznaj przyczynę!

Wielu właścicieli psów nie ma świadomości, że niejednokrotnie sami tworzą problem. Kiedy pies jest uroczym szczenięciem, które piszczy i domaga się uwagi, zabierają pupila do łóżka, by ten czuł się bezpiecznie. Zdarza się, że powód jest bardziej prozaiczny. Gdy człowiek musi wstać do pracy o 5 rano, nie ma czasu i ochoty, by pół nocy wysłuchiwać psiego skomlenia, zaprasza pupila do siebie. Przygarnięcie psiaka i otulenie kołdrą od razu go uspokaja… Z czasem jednak pies rośnie, a jego zachowanie bywa coraz bardziej uciążliwe. Wśród przyczyn zamiłowania psa do łóżka opiekuna należy wymienić:

• nieświadome postępowanie człowieka – nawet jeśli pies, jak w powyższym przykładzie, nie był notorycznie przygarniany do łóżka w okresie szczenięcym, zdarza się, że właściciele pozwalają swoim psom wchodzić na łóżko okazjonalnie, gdy akurat mają świetny humor i ochotę na przytulanie z pupilem. Pies nie rozumie, że dzisiaj może wejść, jutro niekoniecznie, ale w przyszłą niedzielę ponownie dostanie przyzwolenie. Skoro raz otrzymał zaproszenie i było miło, dlaczego ma nie dążyć do powtórzenia tej przyjemności? Zasady muszą być przejrzyste i nie mogą ulegać zmianie w zależności od nastroju opiekuna. Konsekwencja to podstawa, niezależnie jaką metodę tego, jak oduczyć psa spania w łóżku zastosujesz;
• poczucie bliskości i bezpieczeństwa – ta kwestia wiąże się z atawizmem, czyli zachowaniem charakterystycznym dla przodków psa. Dzikie psy żyły (i w niektórych obszarach świata żyją nadal) w stadach, bo to zapewniało większe bezpieczeństwo i prawdopodobieństwo przetrwania niż życie w odosobnieniu. Przebywanie w grupie dotyczyło nie tylko np. polowania, ale także snu. Co więcej, najlepszym miejscem na sen jest właśnie to na podwyższeniu, z którego można obserwować otoczenie. Pies utulony w ramionach ukochanego człowieka, leżący na wysokim łóżku, czuje się znacznie bezpieczniej niż zmuszony do spania na podłodze;
• tęsknota za właścicielem – ten punkt także związany jest poniekąd z poczuciem bliskości i bezpieczeństwa. Pies, który wskakuje do łóżka podczas twojej nieobecności, nie robi tego złośliwie i nie korzysta z okazji z premedytacją. Łóżko to miejsce, które silnie naznaczone jest zapachem właściciela. Kiedy nie ma go w domu, ów zapach działa na psa zdecydowanie uspokajająco;
• brak własnego legowiska lub niewygodne legowisko dla psa – jak się okazuje, nie każdy pies ma własne legowisko. Brak wygodnego miejsca do spania może więc „rekompensować” sobie wylegiwaniem się w łóżku. Wiele psów posiada też legowiska niedostosowane do ich potrzeb, np. za twarde czy za małe. Dobre posłanie dla psa to takie, na którym może się swobodnie wyciągnąć. Jeśli, chcąc w całości zmieścić się na nim, musi zwijać się w kłębek, oznacza to, że nie jest ono odpowiednie. Poza tym, nawet jeśli „psie łóżeczko” spełnia wszelkie normy, może znajdować się w miejscu, które psu z jakiegoś powodu nie odpowiada.

Jak widzisz, zamiłowanie psa do spania w łóżku to zagadnienie złożone. Jeśli jest to dla ciebie zachowanie uciążliwe i chcesz go oduczyć, skup się nie na karceniu psa czy konsekwentnym mówieniu „nie”, ale przede wszystkim na realizacji psich potrzeb. Jak to zrobić? Czytaj poniżej!

Jak oduczyć psa spania w łóżku? Poznaj sprawdzone sposoby

Zanim podejmiesz jakikolwiek działania, musisz dobrze przemyśleć, co chcesz osiągnąć. Ustalonych zasad musi przestrzegać cała rodzina! Jeśli uznasz, że pies w ogóle nie może wchodzić na łóżko, żaden z jej członków nie może się „wyłamać” i zaprosić psa w chwili słabości. Pies z pewnością z takiego zaproszenia skorzysta. Możesz też ustalić wspólnie z domownikami, że uczycie czworonoga wchodzić na łóżko i schodzić z niego na wyraźną komendę. Jeśli zastanawiasz się, jak oduczyć psa spania w łóżku, pamiętaj o następujących kwestiach:

• nie karć psa – karcenie, bez względu na okoliczności, tak naprawdę nie przynosi efektów, ponieważ nie niesie za sobą informacji o tym, jakiego zachowania oczekujesz od psa! Jest to wyłącznie objaw frustracji i bezsilności właściciela. Co więcej, karcąc pupila, ryzykujesz utratę jego zaufania i pogorszenie relacji;
• zwróć uwagę na legowisko – dobrym pomysłem może okazać się zakup legowiska na podwyższeniu, na którym pies będzie czuł się bezpieczniej. Sprawdź, czy jest ono odpowiednio duże i czy leży we właściwym miejscu. Możesz położyć je przy twoim łóżku, by w nocy pies czuł twoją obecność, pomimo tego, że będzie spał na własnym posłaniu. Przekonaj psa do jego „łóżeczka”, np. naprowadzając go na nie smakołykiem (możesz wyćwiczyć w ten sposób komendę „na miejsce”). Nigdy nie odsyłaj psa na legowisko w ramach kary! Powinno ono budzić w nim wyłącznie dobre skojarzenia i być atrakcyjniejsze od twojego łóżka;
• naucz psa komend „wejdź” i „zejdź” – lub jakichkolwiek innych, które jednak będą oznaczać te konkretne zachowania. To znacznie lepsze rozwiązanie niż ściąganie psa siłą z łóżka i narażanie się na pogryzienie. Do nauki możesz wykorzystać np. niewielki koc. Nałóż go na łóżko i naprowadź na nie psa smakołykiem. Po kilku powtórzeniach, gdy pies zacznie wskakiwać na łóżko, powiedz „wejdź”. Następnie wyrzuć przysmak na podłogę i w chwili, gdy pupil będzie zeskakiwał z łóżka, powiedz „zejdź”. Powtarzaj wielokrotnie. Za każdym razem, zanim zachęcisz psa do wskoczenia na łóżko, nakładaj koc, by pupil skojarzył, że dopiero jego pojawienie się oznacza zielone światło.

Podczas ćwiczeń ważna jest konsekwencja. Pamiętaj o nagradzaniu psa smakołykami, np. gryzakami, i pochwałach za pożądane zachowanie.

Podsumowanie

Wiesz już, jak oduczyć psa spania w łóżku. Pamiętaj o tym, że wyłącznie od ciebie zależy, czy pies będzie spał z tobą, czy na swoim legowisku. Jeśli uwielbiasz wspólne spanie z psem, to twoja decyzja, która też ma wiele zalet! Gdy natomiast uznasz, że pies w łóżku to kiepski pomysł, zastosuj powyższe porady. Pies musi przyzwyczaić się do nowej sytuacji, co może potrwać. Dlatego uzbrój się w cierpliwość i okaż odrobinę wyrozumiałości swojemu podopiecznemu. Jeżeli nie poradzisz sobie samodzielnie lub pies zacznie na ciebie warczeć i próbować gryźć, skonsultuj się z behawiorystą. Powodzenia!

Agresja u psów to temat poważny, wymagający wnikliwej analizy, gdyż jest zjawiskiem wyjątkowo niebezpiecznym. Jeśli zauważysz u psa zachowania agresywne, nie ignoruj ich. Od razu podejmij działanie. Nie posiadasz stosownej wiedzy i doświadczenia w przeciwdziałaniu agresji? Skontaktuj się ze specjalistami – lekarzem weterynarii i behawiorystą. Zaplanują terapię i wskażą krok po kroku działania, które musisz podjąć. Chcąc lepiej zrozumieć swojego psa i zapobiegać niepożądanym zachowaniom w przyszłości, musisz poznać przyczyny agresji i dowiedzieć się, jak postępować. Sprawdź już teraz jak oduczyć psa agresji do innych psów!

Jak oduczyć psa agresji do innych psów? Najpierw poznaj jej przyczyny!

Istnieje wiele przyczyn i rodzajów agresji, najczęściej jednak jej podłoże stanowią lęk i stres. Pies, który podlega permanentnemu stresowi, nie umie komunikować się z innymi przedstawicielami swojego gatunku, a często jest zmuszany do interakcji przez nieświadomego opiekuna (a „przy okazji” boi się także np. ludzi, głośnych dźwięków etc.), szybko może zacząć przejawiać zachowania agresywne. Problemem jest także tzw. agresja wyuczona. Właściciel źle interpretuje zachowania psa (uznaje je np. na przejaw zabawy czy frustracji), dlatego daje przyzwolenie na nie, co powoduje ich utrwalenie.

Jak przeciwdziałać takim zachowaniom?

W przeciwdziałaniu agresji istotne są zatem przede wszystkim takie elementy jak:

• umiejętność właściwego rozpoznawania zachowań agresywnych;
• znajomość psiej mowy ciała, sygnałów komunikacyjnych (tutaj może pomóc wnikliwa analiza etogramu psa domowego);
• świadomość poszczególnych przyczyn zachowań agresywnych;
• dotarcie do przyczyny zachowania w przypadku konkretnego psa (nie zawsze jest to możliwe, gdy np. nie jest znana historia psa bezdomnego, schroniskowego).

Agresywny pies wobec innych psów to pies nieprzewidywalny. Jeśli nie wiesz, jak pracować z takim czworonogiem, koniecznie udaj się do lekarza i behawiorysty. Nieumiejętna praca nad agresją może bowiem przynieść skutek odwrotny do zamierzonego, potęgując problem i czyniąc psa jeszcze bardziej nieobliczalnym. Jakie są najpowszechniejsze przyczyny takich sytuacji? Musisz to wiedzieć, by znaleźć metodę, jak oduczyć psa agresji do innych psów.

Pies atakuje inne psy? Przyczyną mogą być braki socjalizacyjne

Brak socjalizacji, socjalizacja przeprowadzona nieumiejętnie czy w niewystarczającym stopniu to częsta przyczyna przejawiania przez psa zachowań agresywnych. Czworonóg nie umie efektywnie porozumiewać się z innymi psami (prawidłowo komunikować swoich potrzeb i zamiarów oraz rozpoznawać sygnałów wysyłanych przez psy), bo nie nauczył się tego w okresie szczenięcym. W związku z tym każdy kontakt z innymi przedstawicielami psiego gatunku wiąże się z lękiem i stresem. To z kolei może prowadzić do agresywnych zachowań, mających na celu obronę i odstraszenie potencjalnego „napastnika”. 

Niezaspokojenie podstawowych potrzeb

Jeśli pies jest agresywny „bez powodu”, jak uważa wielu opiekunów, warto zastanowić się, czy wszystkie jego podstawowe potrzeby są zaspokojone. Nie chodzi wyłącznie o dostęp do wody i pożywienia. Istotne są m.in. możliwość snu i wypoczynku w spokojnym, odosobnionym miejscu, poczucie bezpieczeństwa, aktywność fizyczna i umysłowa, które nie tylko pozwalają spożytkować nagromadzoną energię, ale wprawiają w dobre samopoczucie i budują pewność siebie. Ta ostatnia jest szczególnie ważna w przypadku psów przejawiających agresję z powodu lęku!

Braki w szkoleniu i wychowaniu

Szkolenie i prawidłowe wychowanie powinny stanowić podstawę codzienności z pupilem u boku. Pies, który ma jasno wytyczone granice, w obrębie których może się poruszać i których nie może przekraczać, to pies naprawdę szczęśliwy i zrównoważony. Wówczas nie będziesz mógł się zastanawiać, jak oduczyć psa agresji do innych psów, ponieważ pupil nie będzie jej przejawiał. Taki czworonóg nie żyje w ciągłym stresie i nie musi bez przerwy domyślać się, czego oczekuje od niego opiekun, bo zasady są jasne i przejrzyste. Psiaki – wbrew pozorom! – bardzo lubią spokojne, przewidywalne środowisko, gdyż daje im ono poczucie stałości i bezpieczeństwa. Gdy tego brakuje, może pojawić się agresja. 

Obrona terytorium i potomstwa

Tak zwana agresja terytorialna pojawia się wtedy, gdy pies próbuje bronić czegoś, co uważa za swoje, co stanowi dla niego cenny zasób. Może to być cała posesja, ale też miska z jedzeniem, legowisko, zabawka etc. Poważny problem rodzi się wówczas, gdy czworonóg uważa za konieczną obronę swoich zasobów przed członkami rodziny lub/i innym psem w domu. Powód takiego zachowania jest prosty – brak zaufania i poczucia bezpieczeństwa, niewłaściwe relacje. Suki często bronią swojego potomstwa, gdy jest małe i bezbronne. Ten rodzaj „agresji” mija jednak zazwyczaj dość szybko, gdy szczeniaki urosną. 

Choroba

Pies chory, cierpiący, który czuje, że w przypadku konfrontacji nie będzie w stanie obronić się przed agresorem, sam może stać się agresywny w celu zwiększenia dystansu pomiędzy sobą i potencjalnym niebezpieczeństwem. O ile – jeśli relacja między nim i opiekunem jest silna – może dopuścić do siebie człowieka, o tyle z pewnością będzie unikać bliskich spotkań z psami. Zanim odpowiemy wprost na pytanie, jak oduczyć psa agresji do innych psów przedstawimy jeszcze jedno źródło niepożądanych zachowań.

Złe doświadczenia

Pies, który raz został zaatakowany przez innego czworonoga, prawdopodobnie będzie wystrzegać się jakichkolwiek interakcji z psami. Kiedy zaś do niej dojdzie – zwłaszcza, gdy nie będzie mógł bezpiecznie odejść, bo będzie np. na smyczy – bardzo możliwe, że zareaguje gwałtownie, nawet decydując się na atak.

Jak oduczyć psa agresji do innych psów? Podstawowe zasady

Jak oduczyć psa agresji do innych psów?

1. W pierwszej kolejności głoś się do lekarza weterynarii. Jak już wiesz, niepożądane, niebezpieczne zachowania mogą być skutkiem bólu i choroby.
2. Jeżeli wszelkie schorzenia zostaną wykluczone, udaj się na konsultację do behawiorysty. Postępuj zgodnie z jego wytycznymi. Z pewnością zaleci ci na początek zapewnienie psu wspomnianego już bezpiecznego, przewidywalnego środowiska (m.in. poprzez wdrożenie szkolenia, zasad i jasnych granic).
3. Aby możliwie najefektywniej zminimalizować stres psa, staraj się unikać sytuacji, w których pies może mieć kontakt z przypadkowymi, obcymi psami.

Co jeszcze warto wiedzieć?

Możliwe, że behawiorysta zaproponuje ci wdrożenie przeciwwarunkowania lub/i odwrażliwiania, które polegają – w dużym skrócie – na stopniowym przyzwyczajaniu psa do innych zwierząt i nagradzaniu smakołykami za właściwe reakcje. To metody przynoszące wspaniałe rezultaty, ale muszą być prowadzone z wyczuciem. Jeśli chcesz uniknąć błędów, naucz się rozpoznawać sygnały werbalne i niewerbalne wysyłane przez pupila. W ten sposób możesz zapobiec wielu przykrym zdarzeniom i zapewnić psu poczucie bezpieczeństwa. Jeśli pokażesz, że wspierasz go i może ci zaufać, to też pozytywnie wpłynie na jego emocje i kontakty z otoczeniem.

Dobrym pomysłem mogą okazać się ponadto tzw. spacery socjalizacyjne. Nie może to jednak być spacer w tłumie zupełnie przypadkowych psów! Początkowo niech to będzie zaledwie jeden pies – znany ci, zrównoważony i spokojny. Podczas spaceru zachowaj odległość pomiędzy psami i obserwuj pupila. Jeśli widzisz oznaki stresu, zwiększ odległość. Pies, obserwując innego czworonoga, może uczyć się od niego właściwej komunikacji.

Podsumowanie

Jeżeli obecność innych psów wywołuje u twojego pupila gwałtowne reakcje, takie jak m.in. warczenie, szczekanie, próby pogryzienia, może to świadczyć o tym, że potrzebuje twojej pomocy. Pies musi wiedzieć, że może ci zaufać i czuć się przy tobie bezpiecznie. Takie poczucie znacząco przełoży się na poprawę jego zachowania i kontakty z otoczeniem. Niektóre psy mogą mieć większe skłonności do agresji od innych ras, co wynika m.in. z ich historii i przeznaczenia. Nie oznacza to jednak, że pewne rasy psów są całkowicie wolne od agresji, a inne na pewno będą przejawiać takie zachowania. Warto jednak szukać sposobów na to, jak oduczyć psa agresji do innych psów, jeśli ją przejawia.

Ciągnięcie na smyczy w trakcie spaceru jest nie tylko przykre i zniechęcające, ale przede wszystkim niebezpieczne. Szczególnie w przypadku potężnych czworonogów, które niejednokrotnie ważą tyle samo a nawet więcej od swoich właścicieli! Wyjście z ciągnącym psem mniejszych rozmiarów, choć może nie grozi w takim samym stopniu „wyrwanymi” rękami, także nie ma nic wspólnego z relaksem i przyjemnością. Jak oduczyć psa ciągnięcia na smyczy? Aby zrobić to skutecznie, musisz dowiedzieć się, jakie są przyczyny takiego zachowania i wyeliminować je. Poznaj najważniejsze fakty!

Jak oduczyć psa ciągnięcia na smyczy? Poznaj przyczyny!

Jak głosi stare powiedzenie, lepiej zapobiegać, niż leczyć. Dlatego właśnie, jeśli masz szczeniaka lub dopiero rozważasz jego zakup, od pierwszych chwil, gdy pojawi się w twoim domu, ucz go prawidłowych zachowań. Znacznie łatwiej bowiem nauczyć psa nowego, pożądanego zachowania, niż oduczać mocno zakorzenionych nawyków, które do tej pory bez przerwy powielał. Dotyczy to także kwestii tego, jak oduczyć psa ciągnięcia na smyczy, o czym szerzej poniżej. Teraz natomiast skupmy się na przyczynach ciągnięcia. Jest ich sporo, a należą do nich m.in.:

• nieświadome przyzwolenie właściciela – to jedna z najczęstszych przyczyn tego kłopotliwego zachowania. Zupełnie niechcący możesz nauczyć psa ciągnięcia. Dzieje się tak, gdy np. twój pupil pędzi na smyczy, by wejść na trawnik czy przywitać się z innym psem, a ty pozwalasz na to. Denerwujesz się i upominasz go, by nie ciągnął, ale jednocześnie podążasz za nim i pies ostatecznie osiąga cel? To częsty obrazek. Wówczas uczysz psa, że… warto ciągnąć! Może trochę się zmęczy, ale skoro dostanie to, czego chce, będzie to zachowanie powielał. Co więcej, będzie ono przybierać na intensywności;
• smycz typu flexi – to bardzo popularny typ smyczy, przez wiele osób uznawany za niezwykle wygodny. Stosowanie jej przyczynia się jednak do potęgowania problemu ciągnięcia na smyczy. Jak zostało wyżej nadmienione, ciągnący pies, który osiąga swój cel, będzie owo ciągnięcie powielał. Co wspólnego ma z tym flexi? Otóż to, że aby iść na tym typie smyczy, pies tak naprawdę musi ciągnąć cały czas. Nawet jeśli wydaje ci się, że tego nie robi, on czuje lekki opór i wie, że musi pociągnąć, by iść naprzód;
• za krótka smycz – minimum to 3 m, optymalnie 5 m. To na tyle, by pies mógł swobodnie chodzić i eksplorować otoczenie, a jednocześnie nie za dużo – dzięki takiej długości zachowasz kontrolę nad psem i w razie konieczności szybko zbierzesz smycz do ręki. Zbyt krótka smycz powoduje, że pies na krok nie może odejść od twojej nogi. Nie może się pochylić, by powęszyć, bo już wtedy smycz jest napięta! Ciągłe chodzenie przy nodze to nie spacer, o czym nieco szerzej poniżej. Pies musi mieć możliwość swobodnego ruchu, w innym przypadku będzie sfrustrowany i będzie ciągnąć;
• wolne tempo właściciela – ten powód niejednokrotnie poważnych problemów może wydawać się nietypowy, ale rzeczywiście zbyt wolne tempo spaceru może „zmusić” nieco bardziej niecierpliwe i energiczne psiaki do pociągnięcia swojego opiekuna. Dlatego właśnie tak istotne są świadoma decyzja o nabyciu psa i przemyślany wybór rasy, której potrzeby opiekun będzie w stanie realizować (w tym potrzebę aktywności fizycznej);
• ciekawość – pies z natury jest zwierzęciem bardzo ciekawym otaczającego świata. Uwielbia węszyć, bo w ten sposób zbiera informacje o otoczeniu. Zsocjalizowane, odważne i pewne siebie psy chętnie wchodzą w interakcje z napotkanymi na swojej drodze ludźmi, psami i innymi zwierzętami. Gdy ciekawość i ekscytacja biorą górę, pies może się nieco zapomnieć i pociągnąć, by dotrzeć do interesującego go celu;
• strach, próba ucieczki – pies, który się czegoś lub kogoś wystraszy (np. obcego człowieka, psa, nagłego dźwięku), zechce czym prędzej oddalić się od źródła potencjalnego zagrożenia. Jeśli w porę tego nie dostrzeżesz i nie mienisz kierunku spaceru, pies w popłochu i panice może zrobić to sam, intensywnie ciągnąć i biegnąc na oślep. Czasem – choć jest to sytuacja skrajna, świadcząca o bardzo złych relacjach pomiędzy psem i opiekunem – czworonóg może ciągnąć na smyczy, by jak najbardziej zwiększyć dystans pomiędzy sobą i właścicielem.

Musisz pamiętać, że niezależnie od tego, jaka jest przyczyna ciągnięcia na smyczy, zawsze wiąże się ona z silnymi emocjami. I to bez względu na to, czy są to emocje pozytywne, jak np. radość ze spotkania z ulubionym psem, czy emocje trudne, wywołujące duży dyskomfort. Twoją rolą jest doprowadzenie do sytuacji, w której pies będzie w stanie kontrolować swoje emocje. Aby tak się stało, musisz stworzyć mu odpowiednie warunki do nauki. 

Jak oduczyć psa ciągnięcia na smyczy? Naucz go chodzenia na smyczy!

Jak już zostało nadmienione, łatwiej nauczyć nowego zachowania, którego pies jeszcze nie zna, niż oduczyć starego. Zamiast więc skupiać się na tym, jak oduczyć psa ciągnięcia na smyczy, naucz go prawidłowo na niej chodzić. W pierwszej kolejności wypracuj z nim tzw. sygnał podążający. Stań przed psem i powiedz radosnym głosem komendę „idziemy”, podaj przysmak. Powtórz kilkakrotnie. Następnie ponownie powiedz „idziemy” i odejdź tyłem kilka kroków. Gdy pies za tobą podąży, podaj nagrodę. Później wykonaj to samo ćwiczenie, idąc przodem. Początkowo chodź po linii prostej, później zmieniaj kierunki.

Kiedy pies opanuje powyższe etapy i będzie za tobą podążał, przypnij smycz i ćwicz dalej. Początkowo w domu, następnie w spokojnym miejscu na zewnątrz. Podnoś poprzeczkę stopniowo. Smycz powinna być luźna. Pies może eksplorować otoczenie na jej długość. Trzymanie psa przy nodze powinno być sporadyczne (gdy np. chcesz przejść z nim przez ulicę), bo wiąże się ze stresem i koniecznością skupienia uwagi. Jeśli zdarzy się, że pies zacznie ciągnąć lub wyczujesz moment, zanim zacznie to robić, zmień kierunek lub zatrzymaj się. Idź dalej dopiero wówczas, gdy przestanie ciągnąć i spojrzy na ciebie. 

Luźna smycz i nauka chodzenia a wyjątkowe sytuacje

Wiesz już, jak oduczyć psa ciągnięcia na smyczy. Zmiana kierunku bądź zatrzymanie się i czekanie na to, aż pies przestanie napinać smycz, to metody skuteczne, ale wymagające czasu. Po drodze mogą wydarzyć się sytuacje, które wymagać będą szybkiej reakcji. Jedną z nich jest ta, w której pies czegoś się wystraszy i będzie chciał oddalić się od bodźca, który wywołuje w nim lęk. Stojąc i uniemożliwiając pupilowi odejście, nie tylko doprowadzisz do ogromnego stresu, ale także do pogorszenia waszych relacji. Jeśli pies się boi, musisz okazać mu wsparcie i odejść od bodźca, by wiedział, że może ci ufać i czuć się przy tobie bezpiecznie! 

Podsumowanie

Psy w naturze nie chodzą na smyczy, nie jest to zachowanie wpisane w ich gatunek! Pamiętaj więc o tym, że chcąc nauczyć psa chodzenia na smyczy, musisz wykazać się sporą dawką wyrozumiałości i cierpliwości. Jeśli zastanawiasz się nadal, jak oduczyć psa ciągnięcia na smyczy, pamiętaj także o swoim podejściu. Nie krzycz na niego, nie denerwuj się, chwal go i wykorzystaj smakołyki do nagradzania pożądanego zachowania. Obserwuj czworonoga, by lepiej zrozumieć, co czuje i czego potrzebuje. 

W artykule opowiemy o tym, dlaczego pies gryzie smycz. Znajdziesz tutaj również informacje, które pomogą ci oduczyć tego twojego pupila. Na końcu poradnika przedstawimy szybkie sposoby pozwalające wyeliminować tego typu problemy.

Dlaczego pies gryzie smycz na spacerach?

Twój pies gryzie smycz na spacerze? Istnieje wiele możliwych przyczyn takiego zachowania, a zanim przejdziesz do pracy ze swoim podopiecznym, dobrze jest zidentyfikować, co sprawia, że twój pupil rozwinął taki nawyk. W dalszej części artykułu przedstawimy najczęstsze powodu podgryzania smyczy przez psa.

Być może to efekt… nudy?

Większość psów, zwłaszcza młodych i energicznych uwielbia zabawę w przeciąganie liny. Widząc zwisającą nad ich głowami smycz, mogą uznać ją za zabawkę i zacząć ją gryźć. W większości przypadków opiekun z łatwością rozpozna zamiary zwierzaka. Będzie o tym przemawiać przede wszystkim jego mowa ciała. Radosne oczy i machający ogon zdecydowanie wskazują na chęć zabawy. Czworonogi często podskakują, by zaczepiać swoich właścicieli i zachęcić ich do wspólnego przeciągania linki. Może zdarzyć się, że psiak będzie delikatnie powarkiwać oraz przyciągać smycz do ziemi.

Zachowanie to wynika z nudy oraz niewystarczającej dawki aktywności fizycznej i stymulacji umysłowej. Najlepszym sposobem zapobiegania łapaniu zębami za smycz jest zapewnienie psu odpowiedniej dawki zabaw i ruchu, ale również uzupełnienie braków edukacyjnych.

Szarpak zamiast smyczy – sposób na okazanie frustracji

Pies gryzie smycz? Być może doskwiera mu brak swobody podczas waszych wędrówek. Opiekunowie często zapominają o tym, że zwierzęta podczas spacerów załatwiają wiele swoich potrzeb, nie tylko fizjologicznych. Jeśli nie pozwolisz czworonogowi wąchać interesujących miejsc, witać się z innymi psami ani czasami zboczyć z trasy, w kierunku, który ten chciałby obrać, spotkasz się z jego frustracją. Zwierzak może zacząć gryźć smycz, ponieważ chce odzyskać nieco swobody.

Oczywiście absolutnie nie można pozwalać psu na wszystko podczas wspólnych wędrówek, spożycie przez niego toksycznej substancji lub podbiegnięcie do nieznajomego psa może skończyć się dla niego tragicznie. Do zapobiegania takim nieszczęściom służy smycz. Natomiast jej nadużywanie zdecydowanie jest niewskazane. Pies poza załatwieniem potrzeb fizjologicznych potrzebuje również stymulacji węchowej oraz kontaktów z innymi zwierzakami (o ile nie wykazuje wobec nich agresji ani nie reaguje lękowo).

Agresywne psy szarpiące smycz

Nierzadko zdarza się, że pies gryzie smycz, by rozładować swoje emocje, ponieważ nie potrafi zrobić tego w inny sposób. U wielu lękowych i agresywnych osobników takie zachowania uaktywniają się w sytuacjach stresowych, na przykład podczas mijania innych spacerowiczów lub zwierząt. W takich momentach pies chce ugryźć smycz i szarpać nią na boki.

Właściciel od razu będzie w stanie zauważyć emocje swojego podopiecznego, jeśli zwróci uwagę na jego mowę ciała. Spojrzenie zwierzaka będzie poważne, ciało silnie napięte, a pies będzie wkładał dużo energii w ciągnięcie liny, chcąc wyładować swoje emocje.

Nie zwracasz uwagi na psa? To może być przyczyna problemu

Pies, który chwyta za smycz, może zwyczajnie chcieć zwrócić na siebie uwagę właściciela, który go wyprowadza. Nieraz oczekuje w zamian smaczków, często zabawki, a niekiedy po prostu zainteresowania się nim. Najczęściej podczas gryzienia zwierzę spragnione uwagi próbuje również skakać na człowieka, łapać pyskiem jego dłoń lub delikatnie podgryzać kostki.

Niekiedy przyczyną warczenia i zainteresowania smyczą może być ból

Zdarzają się przypadki, kiedy pies gryzie smycz i warczy, ponieważ idąc, odczuwa ból. Może być on skutkiem źle dobranych szelek lub efektem korzystania z kolczatki. Dlatego, zanim przejdziesz do uczenia psa komend oraz pożądanych zachowań, koniecznie skonsultuj się z lekarzem weterynarii.

Z dalszej części artykułu dowiesz się jak podjąć kompleksowe działania, które pomogą twojemu psu z łatwością zrozumieć nowe zasady i reguły obowiązujące podczas spacerów.

Ignorować czy oduczyć szczeniaka gryzienia smyczy?

Na początku najważniejsze jest określenie powodów, które sprawiają, że pies gryzie smycz. Zanim przejdziesz do jakiejkolwiek nauki, zaopatrz się w szarpak oraz paczkę smaczków.

Jeśli pupil gryzie smycz, ponieważ się nudzi poza zadbaniem o odpowiednią dawkę ruchu, warto nauczyć swojego podopiecznego, że to opiekun wyznacza czas na zabawę. Zacznij od nauki komendy „puść”, kiedy twój pies przestanie gryźć smycz, możesz nagrodzić go ulubionym smakołykiem. W momencie, gdy będzie spokojny, możesz wyjąć szarpak lub gryzak i zacząć zabawę. Nie zaczynaj bawić się z pupilem, kiedy ten wciąż gryzie, ponieważ w ten sposób osiągniesz skutek odwrotny do zamierzonego.

Jeśli pies gryzie smycz, chcąc uzyskać uwagę właściciela, prawdopodobnie otrzymuje jej zbyt mało lub rozwinęło się u niego silne przywiązanie. W takiej sytuacji najlepiej udać się do doświadczonego behawiorysty, który dokładnie przeanalizuje zachowania zwierzaka i zaproponuje odpowiednie szkolenie.

Zawsze pracując z psem, pamiętaj o cierpliwości i nagradzaniu nawet małych postępów. Pod żadnym pozorem nie stosuj kar. Podopieczny, który straci twoje zaufanie, nie będzie chciał więcej z tobą pracować.

Szybkie sposoby, które pozwolą oduczyć łapania smyczy na spacerach

Znasz już najczęstsze przyczyny, dla których pies gryzie smycz. Poznałeś też sposoby na pracę z podopiecznym, a teraz przedstawimy szybkie do wprowadzenia triki, dzięki którym łatwiej będzie ci zapanować nad psem gryzącym smycz. Poznaj najlepsze z nich:

1. Wymień obrożę na dobrze dopasowane szelki.
2. Zawsze zabieraj ze sobą szarpak lub gryzak.
3. Wymień smycz na taką zrobioną z łańcuszka. Psy niechętnie gryzą metal.
4. Możesz również posmarować smycz, którą już masz preparatem przeciw obgryzaniu paznokci o gorzkim smaku. Tak przygotowana lina z pewnością nie pozostanie długo w psim pysku.
5. Regularnie chwal i nagradzaj swojego pupila za grzeczne zachowanie podczas spacerów. Zwierzak będzie wiedział, że warto być posłusznym.

Istnieje wiele przyczyn niepożądanych zachowań u psa, a podstawą do pracy z oduczaniem złych nawyków jest wyeliminowanie ich. Obserwuj uważnie swojego podopiecznego i bądź cierpliwy, a z pewnością osiągniesz sukces.

Jeśli zastanawiasz się nad tym, jak oduczyć psa szczekania raz na zawsze, podpowiadamy: nie rób tego! Psie szczekanie jest niczym ludzka mowa. Między innymi właśnie przez nie pies komunikuje się z otoczeniem, wysyłając bardzo konkretne informacje. Twoim zadaniem, jako świadomego i odpowiedzialnego opiekuna, jest rozpoznanie, dlaczego pies szczeka (co chce w ten sposób przekazać) i podjęcie działań, aby przestał. Ale nie siłą czy groźbą. Musisz „rozwiązać problem” psa i odpowiedzieć na jego potrzeby, by ten zwyczajnie nie czuł przymusu wokalizowania.

Jak oduczyć psa szczekania? Nie igraj z Matką Naturą!

Problem nadmiernego szczekania jest dość częsty i na tyle uciążliwy, że wielu opiekunów czworonogów decyduje się na konsultację z behawiorystą zwierzęcym. Co odpowiada specjalista, gdy słyszy od klienta pytanie: jak oduczyć psa szczekania? By nie próbować tego robić, bo pies musi szczekać! To prawda. Psy szczekają (jedne więcej, inne mniej, ale zawsze), ponieważ jest to zupełnie naturalne zachowanie, w które „wyposażyła” je sama Matka Natura. Szczekanie jest naturalną formą komunikacji. Pies szczekając, wyraża naprawdę wiele. Twoją rolą jest właściwa interpretacja i stosowna reakcja.

Rodzaje szczekania, czyli odrobina obserwacji

Pamiętaj, że szczekanie szczekaniu nierówne. Pies może wokalizować na wiele sposobów, a każdy z nich oznacza coś innego. Możesz usłyszeć np. donośne szczekanie bez przerwy, pojedyncze szczeknięcia, wysokie szczekanie, połączone z warczeniem, skomleniem, a także wycie lub skowyt. Duże znaczenie ma kontekst, w którym występuje szczekanie (np. dzwonek do drzwi, spotkanie innego psa) i inne sygnały wysyłane przez czworonoga (np. zrelaksowana postawa ciała, wesołe machanie ogonem lub sztywna postawa, najeżona sierść, nerwowe ruchy ogonem). Zrozumienie tego, co chce przekazać pies, nie jest trudne, jeśli znasz swojego pupila i bacznie go obserwujesz. Wówczas przestaniesz zastanawiać się nad tym, jak oduczyć psa szczekania na ludzi, inne zwierzęta czy dźwięki lub przedmioty.

Dlaczego pies szczeka?

Wiesz już, że szczekanie jest zachowaniem naturalnym, wpisanym w psi gatunek. Ale po co pies szczeka? Co chce w ten sposób przekazać? Oto najważniejsze kwestie, których musisz mieć świadomość, chcąc pomóc swojemu pupilowi i uczynić wspólne życie łatwiejszym:

• szczekanie to psia „praca” – szczególnie wrażliwe na zmiany otoczenia i wyjątkowo czujne są m.in. psy stróżujące. Od wieków ich zadaniem jest ostrzeganie właściciela o tym, że na jego terenie ktoś się pojawia – być może ktoś nieproszony. Sporo szczekają także psy myśliwskie. W ich przypadku to cecha bardzo pożądana, gdyż w ten sposób doprowadzają myśliwych do upolowanej zwierzyny. Psu, który przez większość życia szczekał w ramach „obowiązków służbowych” (i był za to nagradzany!), nie można nagle zabronić szczekać;
• pies grozi i ostrzega – „funkcja” szczekania jest tutaj naprawdę bardzo przydatna, bo pozwala rozprawić się z przeciwnikiem bez rozlewu krwi i ryzyka poważnego uszczerbku na zdrowiu. Dobrze wychowany, zrównoważony pies nie zaatakuje od razu, bez ostrzeżenia, jeśli np. będzie chciał przepędzić intruza, oddalić zagrożenie od siebie i swoich bliskich. Najpierw zaprezentuje cały szereg sygnałów odstraszających (m.in. właśnie szczekanie, zjeżona sierść, napięta postawa, czujność etc.). Większość psów, pod warunkiem, że przeszły właściwą socjalizację, bez trudu rozpoznaje owe sygnały, prezentuje swoje własne „stanowisko” i także najczęściej dąży do polubownego „załatwienia sprawy”;
• radość i ekscytacja często są głośne – szczekanie, niezależnie od przyczyny, zawsze wiąże się z silnymi emocjami. Powrót opiekuna do domu po wielu godzinach nieobecności, perspektywa wyjścia na spacer czy odwiedziny ulubionych gości to zdecydowanie poważny powód do zadowolenia i sporego podekscytowania. Zabranianie psu okazywania radości lub wręcz karcenie go za to mocno nadszarpnie relacje, poczucie bezpieczeństwa i zaufanie psa do swojego opiekuna. Jeżeli ekscytacja jest nadmierna i objawia się m.in. równie przesadną wokalizacją, z psem należy pracować, by umiał regulować swoje emocje;
• strach – wiele psów szczeka, gdy się boją lub przynajmniej są czymś zaniepokojone. Głośne szczekanie, jeżenie sierści, napięcie mięśni i inne tego rodzaju zabiegi mają sprawić, że pies stanie się „większy” i tym samym zyska szansę na odstraszenie potencjalnego zagrożenia;
• lęk separacyjny, nuda, frustracja – szczekając, pies niejednokrotnie „umila” sobie w ten sposób czas. Nie jest to szczególnie pożądana przez opiekuna (i sąsiadów!) strategia radzenia sobie z danym problemem. Jeśli jednak pozwala psu spożytkować energię i przynosi ulgę, będzie ją powielał, ilekroć pozostanie w domu sam, będzie znudzony, smutny czy zaniepokojony;
• nawyk szczekania i wymuszanie uwagi właściciela – opiekunowie często nieświadomie tworzą kłopot, reagując entuzjazmem i nagradzając pupila w wielu sytuacjach, w których „przy okazji” szczeka. Problem zaczyna się zazwyczaj w okresie szczenięcym, gdy uroczy szczeniak daje o sobie znać, zaczepiając łapką, trącając pyszczkiem i wydając z siebie pierwsze niezbyt jeszcze głośne i uciążliwe dźwięki. Psy uczą się na podstawie bezpośrednich konsekwencji swojego zachowania. Jeżeli więc pies szczeka, słyszy od opiekuna komunikat „już dobrze, nic się nie dzieje, ale bądź cicho” i jednocześnie jest głaskany, zachowanie (tj. szczekanie) ulega wzmocnieniu. Przyjemny głos opiekuna (bez względu na to, co mówi) i głaskanie są nagrodą, do której będzie dążył. Wiele czasu zajmuje później praca nad tym, jak oduczyć psa szczekania, kiedy wcześniej tak długo był za to nagradzany.

Jak widzisz na powyższych przykładach, szczekanie to absolutnie normalna sprawa – i co więcej – jest psu w wielu sytuacjach niezbędne. Czasem jednak zdarza się, że pies „rozszczekuje się” nadmiernie. Wówczas musisz podjąć działania mające na celu przywrócenie równowagi. Innymi słowy, musisz nauczyć psa szczekania w rzeczywiście adekwatnych do tego okolicznościach oraz wyrobić w nim umiejętność zachowania spokoju wtedy, gdy obiektywnie nie ma potrzeby wokalizacji. 

Pies nie szczeka złośliwie!

Koniecznie pamiętaj o tym, że pies nigdy nie szczeka bez powodu i nie robi tego po to, aby zrobić ci na złość! Zamiast więc stresować się, denerwować i zastanawiać, jak oduczyć psa szczekania, spróbuj dotrzeć do przyczyn nadmiernej wokalizacji. Być może jest ona spowodowana nadmiarem energii, nudą, strachem, chęcią zwrócenia na siebie uwagi bądź ostrzeżeniem? Ty, jako właściciel psa, znasz go najlepiej. Możesz często obserwować go w różnych sytuacjach i analizując je, wyciągać wnioski. 

Jak oduczyć psa szczekania? Wyeliminuj przyczynę!

Jak zostało już nadmienione, nie możesz żądać od psa, aby całkowicie zaniechał szczekania. Jest to bowiem jedna z ważnych form komunikacji, dzięki której może przekazać wiele cennych informacji na temat swoich zamiarów, samopoczucia i emocji. Jeśli zauważasz jednak, że jest nadmiernie rozszczekany, spróbuj dotrzeć do przyczyny takiego zachowania i wyeliminować ją. Próba uciszenia psa (m.in. poprzez stosowanie metod awersyjnych) nie jest dobrą metodą, jak oduczyć psa szczekania, lecz wyłącznie „leczeniem” objawów. Wcale nie doprowadza do zażegnania problemu, a jedynie jego chwilowego zamaskowania. Co więcej, może prowadzić do poważnych następstw, w tym do powstania kolejnych problemów natury behawioralnej. 

Czy i jak oduczyć psa szczekać?

Od razu należy zaznaczyć, że szczekanie może być uciążliwe i stanowić problem dla ciebie czy np. dla twoich poirytowanych sąsiadów, co nie musi być równoznaczne z tym, że zachowanie to nie mieści się w granicach normy. Zanim więc zaczniesz pracować nad tym, jak oduczyć psa szczekania, dobrze zastanów się, czy twój pies naprawdę szczeka nadmiernie, czy robi to w uzasadnionych przypadkach. Oto przykładowe sposoby postępowania w wybranych, najczęściej występujących okolicznościach:

• szczekanie na inne psy lub/i ludzi podczas wyjścia z domu – tutaj najczęstszą przyczyną jest zazwyczaj strach. Pies boi się, jest niepewny, nie czuje też wystarczającego wsparcia ze strony opiekuna. Szczeka, by odstraszyć potencjalnych napastników. W tej sytuacji rozwiązaniem powinno być budowanie pewności siebie oraz poczucia bezpieczeństwa psa (pupil musi wiedzieć, że może ci zaufać i nic mu przy tobie nie grozi!), a nie notoryczne uciszanie go, które może doprowadzić kiedyś do tego, że pies co prawda już nie zaszczeka, ale np. zaatakuje innego czworonoga lub człowieka bez ostrzeżenia;
• szczekanie podczas nieobecności opiekuna – może być spowodowane nudą, frustracją lub/i lękiem separacyjnym. Jeśli planujesz przebywać poza domem przez dłuższy czas, zapewnij psu moc atrakcji, jak np. maty węchowe, zabawki interaktywne etc. Sprawdzą się w przypadku nudy. Jeśli pies naprawdę boi się samotnego pobytu w domu i cierpi z powodu twojej nieobecności, nawet ich nie tknie. Szczekanie nie jest wtedy jedynym objawem problemu, zazwyczaj współwystępuje m.in. z niszczeniem rzeczy, a nawet wypróżnianiem. Wówczas koniecznie zasięgnij porady behawiorysty zwierzęcego. Do rozpoczęcia pracy nad tym, jak oduczyć psa szczekania w domu, przyda się umieszczenie kamery i nagranie zachowania psa, które bardzo wiele wyjaśni;
• nadmierne podekscytowanie – i tu istnieje wiele sposobów na „opanowanie” niesfornego szczekacza. Jeśli pies szczeka z radości, gdy wracasz do domu lub gdy odwiedzają was jego ulubieni goście, od razu po przekroczeniu progu domu zaproponuj mu np. zabawkę, gryzak. Gryzienie i żucie bardzo uspokaja psy i pozwala im „zejść z emocji”. Możesz też wyrzucić garść smakołyków (pies, który je, nie szczeka) albo poprosić o wykonanie sztuczki, którą uwielbia i która świetnie mu wychodzi. Takie odwrócenie uwagi może się sprawdzić.

Pies ciągle szczeka – tego nie rób!

W żadnym wypadku nie karć psa. Zburzysz wypracowaną relację i zaufanie podopiecznego do ciebie. Z drugiej strony nie nagradzaj go za to zachowanie, np. próbując go uspokoić i głaszcząc, bo jest to dla niego nagroda.

Jak oduczyć psa szczekania na inne psy? Staraj się wyeliminować bodziec, który wywołuje taką reakcję. Zamiast więc np. brać psa na ręce, gdy zacznie szczekać na innego zbliżającego się psa (częsta „przypadłość” opiekunów małych piesków), po prostu odejdź w innym kierunku, by zwiększyć odległość. Kiedy pies poczuje się bezpiecznie, powinien przestać zawzięcie ujadać.

Nie próbuj dróg na skróty w postaci tzw. obroży antyszczekowych i innych tego rodzaju wynalazków. Obroża taka w chwili wokalizacji, w zależności od typu, może np. razić psa prądem lub uwalniać nieprzyjemną substancję w sprayu. Pies rzeczywiście szybko skojarzy, że szczekanie wywołuje taką reakcję i zaprzestanie go, ale… jak zostało już wspomniane, może zamiast tego np. od razu zaatakować. Poza tym stosowanie takiej obroży wiąże się z ogromnym stresem dla psa i – co z tego wynika – rozwojem kolejnych poważnych problemów, w tym zaburzeń behawioralnych. 

Nauka komendy „daj głos” i „cisza”

Warto o tym wspomnieć, ale tylko w ramach ciekawostki. Dlaczego? Przewrotnym sposobem, jak oduczyć psa szczekania, może być… nauka szczekania. Niektórzy opiekunowie szczekaczy decydują się nauczyć psa komendy „daj głos” i jednocześnie wprowadzenie komendy „cisza”. Sięgając po tę metodę, można osiągnąć pożądany efekt, ale, aby tak się stało, trzeba wiedzy, doświadczenia, umiejętności obserwacji i odrobiny szczęścia. Wielu opiekunów, którzy zdecydowali się na jej wdrożenie bez pomocy specjalisty, tylko pogłębiło problem. Czy jest to metoda dla ciebie? Dobrze się zastanów i miej świadomość konsekwencji, jeśli się nie uda!

Wielu miłośników psów zastanawia się, czy w ogóle istnieje pies, który nie szczeka. Tak, pies pluszowy! Decydując się na czworonoga, trzeba mieć świadomość tego, że szczeka. Istnieją rasy bardziej i mniej rozszczekane, ale nie ma takiej rasy, która w ogóle nie wydawałaby z siebie żadnych dźwięków. Jeśli twój podopieczny jest zdecydowanie za głośny i często wokalizuje, postaraj się poznać przyczynę takiego zachowania. Nie masz pewności, czy sobie poradzisz? Zgłoś się do specjalisty.