Border collie

Moda na border collie nie przemija. Często wyszukiwany jest jako owczarek coli albo psy coli. Te psy są obecne w reklamach telewizyjnych, na sesjach zdjęciowych, w filmach i serialach. Naturalną tego konsekwencją jest zwiększony popyt na bordery, określane też, nie do końca poprawnie jako owczarki coli czy psy coli. Zanim jednak otworzysz przeglądarkę i zaczniesz szukać miotów w pobliskich hodowlach, sprawdź, czy nadajesz się na opiekuna tego psa. Border collie wbrew pozorom ma w sobie bardzo mało z idealnego pieska dla rodziny. Co trzeba o nim wiedzieć? Jak wygląda szczenię tej rasy psa? Jeśli chcesz przeczytać więcej o border collie, informacje znajdziesz w naszym artykule!

Podstawowe informacje

👉 Rozmiar	wysokość w kłębie: ok. 53 cm, suki są nieco mniejsze masa ciała: od 12 do 20 kg
⭐ Szata	sierść: krótka lub średnio długa; włos okrywowy gęsty, podszerstek miękki maść: każda bez przeważającej bieli
❤️ Długość życia	10–17 lat
🐶 Charakter	wytrzymały, łatwy w ułożeniu, bystry, inteligentny, aktywny

Przeczytaj też: https://filmi.pl/filmy-o-pieskach

Border collie – opis rasy i wygląd

Border collie to bardzo zróżnicowana wizualnie rasa. Typowy czarno-biały pies z reklamy to tylko jeden z wielu wariantów. Bordery różnią się umaszczeniem w zależności od linii. Sierść border collie może być zróżnicowana do tego stopnia, że dwa psy mogą czasem sprawiać wrażenie przedstawicieli zupełnie odrębnych ras. A co dokładnie mówi nam wzorzec FCI?

Wzorzec psa rasy border collie

Border collie to średniej wielkości pies rasowy. Optymalna wysokość w kłębie dla samca wynosi 53 centymetry, suki są zaś nieco mniejsze i drobniejsze. Psy tej rasy wyróżniają się bardzo harmonijną i proporcjonalną sylwetką. Nie powinny być ani zbyt ociężałe, ani za bardzo drobne. Kończyny są umięśnione z mocno kątowanymi stawami kolanowymi.

Border collie – umaszczenie

Dopuszczalne są dwa rodzaje szaty:

• średniej długości – z grzywą, portkami i piórem na ogonie;
• krótka.

W obu przypadkach mowa o włosie raczej twardym, odpornym na tworzenie się kołtunów. W obu wersjach border collie ma podszerstek.

Border collie występuje w wielu maściach, ale ważne jest, aby nie przeważała w nich biel. Choć najpopularniejsze są psy czarno-białe, to jednak dużym zainteresowaniem cieszą się osobniki w barwach tricolor albo merle.

Border collie – charakter

Istnieje kilka cech, z których słynie border collie. To przede wszystkim:

• ogromna inteligencja;
• fizyczna aktywność;
• przyjazne podejście do świata. 

Częsta obecność tych psów w mediach to powód, dla którego przyjęło się myślenie o tej rasie jako o idealnej dla rodzin z dziećmi. Duża inteligencja ma być natomiast gwarancją posiadania psa bezobsługowego. Czy ten opis jest prawdziwy? I tak, i nie. 

Przedstawicielom tej rasy nie można odmówić inteligencji. To bardzo czujne i bystre psy pasterskie, które wyjątkowo szybko się uczą, mają też wrodzoną uważność na opiekuna. Nie oznacza to jednak w żadnym wypadku, że nie potrzebują szkolenia. Wręcz przeciwnie. Temperament border collie musi być odpowiednio spożytkowany. Jeżeli tak się nie stanie, pies rozsadzi twój dom. Dosłownie. 

Border collie – charakterystyka rasy

Przede wszystkim warto zaznaczyć, że border collie jest psem pracującym. Właśnie dlatego potrzebuje domu, który sprosta jego wymaganiom. Biegasz? Jeździsz na rowerze? Chodzisz po górach? Świetnie. Musisz mieć jednak świadomość, że dla bordera to zdecydowanie za mało. Pies tej rasy potrzebuje ciągłej pracy, nauki, nowych wyzwań i stymulacji umysłowej. Przebieżka dookoła osiedla mu nie wystarczy. Bieganie za rowerem – też nie. Pies potrzebuje pracy, zwłaszcza umysłowej!

Od Redakcji

Pamiętaj, że border collie to prawdziwy pracuś! Potrzebuje zajęcia, najlepiej zgodnego z predyspozycjami rasy. Prócz tego musisz jednak nauczyć go też odpoczynku. Bardzo często psy te mają wiele do roboty, a opiekunowie zapominają o tym, że muszą się też regenerować. Dlatego ważne jest, abyś na równi z zajęciami fizycznymi i psychicznymi prowadził też naukę odpoczynku.

Border collie jest psem swojego przewodnika, tak jak wcześniej był psem uważnym na pasterza. Prawdziwym „rzepem”, który potrzebuje kontaktu i ciągłej aprobaty. Nie nadaje się do kojca, nie będzie także szczęśliwy, zostając codziennie w domu na wiele godzin. 

Jak okiełznać border collie?

Oczywiście można (a nawet trzeba) nauczyć psa wyciszania się w domu i znoszenia samotności. Bez aktywnego spędzania czasu z przewodnikiem zwierzak bardzo szybko dorobi się problemów psychicznych.

Niespożytkowana energia bordera zmieni się w prawdziwy huragan. Psy te mają skłonności do niszczenia i są bardzo narażone na lęk separacyjny. Trzeba zapewnić im odpowiednią socjalizację i stopniowo przyzwyczajać do samotnego przebywania w domu. W tym celu sprawdzi się klatka kennelowa.

Niepokojące zachowania psów border collie

Tak jak większość owczarków, border collie jest psem swojej rodziny. Obcych w najlepszym wypadku ignoruje. 

Psy tej rasy mają naturalną skłonność do pogoni. Nie jest to kwestia instynktu myśliwskiego, wynika raczej z ich „pastuchowej” natury. Niestety, moda na rasę doprowadziła do tego, że często rozmnaża się psy niestabilne, u których skłonność ta urasta do patologicznych rozmiarów. Wówczas border collie „wyłącza” wrażliwość na wszelkie bodźce i skupia się maksymalnie na obiekcie, który chce gonić. Może to być rower, samochód, piłka, kot czy dziecko. W przypadku wystąpienia tego typu objawów trzeba koniecznie skontaktować się z doświadczonym szkoleniowcem i nie zwlekać ani chwili. 

Border collie – długość życia i zdrowie

Border collie z natury są psami dosyć odpornymi, które dożywają nawet piętnastego roku życia. Trzeba jednak mieć świadomość, że popularność rasy bardzo mocno wpłynęła na zdrowie tych zwierząt. Wybór hodowli powinien być bardzo dobrze przemyślany, a szczeniaki muszą mieć wykonane wszystkie potrzebne badania genetyczne. 

Najczęściej pojawiające się w rasie problemy zdrowotne to:

• dysplazja stawu biodrowego;
• atrofia siatkówki;
• padaczka;
• anomalia oka collie (CEA).

Bardzo ważne jest, aby wykonać psu badania na obecność genu MDR1. Jego nosiciele są wrażliwi na wiele leków (w tym popularną iwermektynę). 

Border collie – pielęgnacja 

Wbrew pozorom pielęgnacja border collie nie jest szczególnie pracochłonna. Zarówno krótkowłose, jak i te o nieco dłuższej sierści border collie znacznie linieją – szczególnie na jesień i wiosnę. Nie jest to jednak poziom owczarka australijskiego ani golden retrievera. Border collie potrzebuje regularnego wyczesywania, aby uchronić nasz dom przed nadmiarem sierści na dywanach i meblach. Wyczesywanie jest szczególnie istotne wśród czworonogów, które mają obfity podszerstek.

Border collie – żywienie

Border collie to rasa pracująca, dlatego dieta psa zawsze powinna być dostosowana do jego codziennej aktywności. Zawsze wybieraj dobrej jakości karmy, możesz także rozważyć dietę BARF. Jeżeli twój border trenuje sporty kynologiczne, dobrym rozwiązaniem będzie skonsultowanie kaloryczności codziennych posiłków z żywieniowcem.

Border collie – szczeniaki i hodowla

Hodowlę border collie trzeba wybrać bardzo rozsądnie. Obecnie rasa bije rekordy popularności, dlatego znalezienie szczeniaków nie powinno być problemem. Niestety, ze względu na duży popyt bardzo często ilość przerasta jakość. Nawet wśród hodowli zarejestrowanych w ZKwP zdarzają się takie, które bardziej niż o fizyczne i psychiczne zdrowie psa dbają o jego wygląd. Właśnie dlatego w przypadku border collie opinie miłośników rasy o hodowli powinny być kluczowym kryterium wyboru.

Przed zakupem malucha sprawdź, czy hodowca:

• wykonuje badania genetyczne i prześwietlenia pod kątem dysplazji;
• specjalizuje się w konkretnych liniach – sprzedaje psy do sportu czy raczej na wystawy; 
• zna losy swoich wychowanków, orientuje się w ich sukcesach na zawodach, wie, na co chorowali i odchodzili; 
• nie wmawia ci, że border jest idealnym psem dla każdej rodziny. Taka deklaracja jest najważniejszą czerwoną flagą, która wyraźnie świadczy o tym, że pora uciekać. Pies border collie należy do wymagających ras. Potrzebuje uwagi opiekuna i właściwego podejścia.

Od Redakcji

Jeśli nie chcesz wydawać dużej sumy na psa z rodowodem, nie kupuj psa bez tego dokumentu! Nie masz wówczas kontroli nad tym, czy w ogóle wyrośnie na czworonoga podobnego do tej rasy. Nie wiesz też, czy nie będzie miał problemów z fiksacjami, obecnie częstymi u psów z niestabilnym charakterem. Zamiast tego rozejrzyj się za psem do adopcji. Często taki border collie jest dostępny po podpisaniu dokumentów i spełnieniu warunków adopcyjnych. Zazwyczaj to podrośnięty albo dorosły czworonóg, którego temperament jest już znany, co stanowi dodatkową zaletę.

Jeśli hodowca nie oferuje psów z rodowodem, w ogóle nie rozważaj jego wyboru! Takie szczeniaki border collie będą co najwyżej w typie rasy, ale na pewno nie rasowe! Niestety, sprzedaż psów bez rodowodu nadal jest poważnym problemem, z którym nie poradziła sobie nawet nowelizacja prawa.

Border collie – cena

Szczenięta border collie to obecnie wydatek od 3 do 8 tysięcy złotych, w zależności od kryteriów ustalonych indywidualnie przez hodowcę. Ceny mogą różnić się też w zależności od wariantu kolorystycznego szczeniaka – przedstawiciele rasy w umaszczeniu merle często są drożsi. Cena rośnie też przy udowodnionych predyspozycjach do pracy border collie, np. w sytuacji, gdy rodzice należą do ISDS czy są psami pracującymi np. przy wykrywaniu narkotyków.

Owczarek border collie – historia rasy

Nazwa rasy wzięła się od hrabstwa, które leży na granicy Anglii i Szkocji. To właśnie tam ukształtowały się niezwykle inteligentne psy pasterskie, które były potomkami zwierząt z Imperium Rzymskiego. Przez lata większość psów miała za zadanie pracę ze stadem. Obecnie border collie również wykazuje chęć do pracy. Psy ratownicze bardzo często są rasy właśnie border collie, ze względu na ich usposobienie i predyspozycje do pracy z człowiekiem.

Psy border collie i ich dawne dzieje

Pierwsze wzmianki o psach w typie border collie pochodzą jeszcze z X wieku. Mamy jednak pewność potwierdzoną w źródłach, że od XVI wieku nie tylko wypasały one bydło, lecz także gnały je na targi. Mniej więcej w tym okresie doszło do znacznego zmniejszenia pogłowia dzikich drapieżników. A ponieważ zbiegło się to ze zmianami ekonomicznymi, utrzymywanie bardzo dużych psów pasterskich stało się dla wielu gospodarzy po prostu zbyt kosztowne. Wówczas to zaczęto rozmnażać mniejsze i lżejsze psy w typie borderów. 

Historia nazwy borderów

Już pod koniec XIX wieku organizowano zawody psów pasterskich, które gnały stada przez najeżone przeszkodami tory. Właściciele wydawali im polecenia za pomocą komend i gwizdów. Nazwa border collie została oficjalnie nadana dopiero w 1916 roku, a użyta w 1915 r.

Wzorzec rasy i jego ciekawa geneza

Hodowcy bardzo długo zwlekali z ustaleniem jednorodnego wzoru rasy. Wynikało to z obaw (z którymi dzisiaj nie sposób się nie zgodzić), że dążenie do ustalenia eksterieru wpłynie negatywnie na cechy użytkowe rasy. Ostatecznie powstał jednak w roku 1963 w… Australii. Stworzyło to paradoksalną sytuację, kiedy brytyjską rasę border collie sędziowano na podstawie australijskiego wzorca. 

Brytyjski powstał dopiero w latach 80., przy czym bardzo jasno zaznaczono, że na wystawach kynologicznych tytuł championa mogą otrzymywać tylko psy, które przeszły próby pracy. Rasa jednak wyraźnie rozdzieliła się na dwie linie: 

• show – psów wystawowych;
• work – psów pracujących. 

Co ciekawe, jednym z „praojców” współczesnych borderów był legendarny Old Hemp, który miał ogromny wpływ na współczesny wzór rasy. 

Rasa border collie w Polsce

W Europie psy tej rasy rozpowszechniły się już w latach pięćdziesiątych XX wieku. Do naszego kraju psy dotarły w latach dziewięćdziesiątych, jednak rasa zaczęła być naprawdę popularna w Polsce na początku poprzedniej dekady. 

Pies pasterski border collie – dla kogo?

Border collie to pies dla osoby, która zdaje sobie sprawę z tego, że ma do czynienia z psem pracującym. Najstarsze polskie hodowle nastawione były przede wszystkim na sport, dlatego Polska ma długą tradycję w kształtowaniu psich championów. 

Osławiona inteligencja bordera skutkuje tym, że większość psów tej rasy bardzo szybko nudzi się dobrze znanymi zabawami i komendami. Psy te powinny być ciągle stymulowane nowymi bodźcami i nastawione na rozwój, dlatego wskazana jest nauka nowych sztuczek i doskonalenie tych już znanych.

Zapał bordera i właściciela muszą się łączyć

Border collie będzie doskonałym przyjacielem dla osoby, która ma doświadczenie w sportach kynologicznych. Jeżeli planujesz zacząć przygodę z psimi sportami najlepiej zacząć od innej rasy. Pies jest przyjacielem na długie lata, więc jeżeli ty szybko stracisz zapał, brak pracy szybko skończy się frustracją i problemami behawioralnymi u bordera. 

Border collie, czyli psi sportowiec

W sportach border collie są niezwykle wszechstronne. Można uprawiać z nimi:

• frisbee;
• agility;
• dog diving;
• obedience; 
• coursing;
• flyball;
• wypasanie;
• canicross;
• dogtrekking.

Najlepiej, jeżeli border może mieć możliwość sprawdzenia się w kilku dziedzinach. Treningi agility czy frisbee można urozmaicić okazyjnymi wyprawami „na owce” (oczywiście pod kontrolą w specjalnie przeznaczonych do tego miejscach – nie wypuszczaj psa w pasące się na łące czyjeś stado!).

Temperament border collie a inne zwierzęta i dzieci

Bordery raczej nie mają problemów z akceptacją innych zwierząt. Dobrze dogadują się z psami, kotami i królikami. Muszą być jednak poddane odpowiedniej socjalizacji. Szczenię zapisz do psiego przedszkola i znajdź w swojej okolicy szkoleniowca, który odpowiednio zaplanuje i przeprowadzi jego szkolenie. 

W stosunku do dzieci w swojej rodzinie są raczej przyjazne i chętnie się z nimi bawią. Border collie nie będzie jednak dobrym psem „dla dziecka”. Maluch nie będzie w stanie ani nad nim zapanować, ani go wychować. 

Czy inteligencja bordera może być wadą?

Przy tej okazji warto wyraźnie zaznaczyć, że duża inteligencja nie sprawia bynajmniej, iż border jest człowiekiem w psim futerku. Ogromne możliwości intelektualne sprawiają, że rasa jest niezwykle wymagająca pod względem szkolenia. Opanowanie posłuszeństwa nie wystarczy. Brak rozwoju (a musi to być rozwój ciągły) w połączeniu z temperamentem szybko zmieni psa w maszynkę do niszczenia mebli. 

Można więc śmiało założyć, że border collie to rasa dla osób, które mają pomysł na to, co chcą robić z psem. Jeżeli pies podoba ci się wizualnie, jednak szczytem aktywności jest dla ciebie długi spacer po lesie, zdecyduj się na inną rasę. 

Dobrze przemyśl, czy border to pies dla ciebie

Duża popularność border collie spowodowała nie tylko wysyp pseudohodowli. Jej skutkiem jest także mnóstwo małych dramatów ludzi, którzy spodziewali się pięknego i mądrego psa „z reklamy”, a otrzymali wymagającego, hiperaktywnego zwierzaka, z którym nie potrafią (i często nie chcą) sobie poradzić. W końcu: są to dramaty psów, które w „lepszych” sytuacjach są po prostu wiecznie sfrustrowane i nieszczęśliwe. W gorszych zaś trafiają do schronisk. 

Praca z zaniedbanym psychicznie border collie wymaga czasami lat treningów pod okiem profesjonalnego szkoleniowca i behawiorysty. Zanim więc znajdziesz dla siebie hodowlę, trzy razy zastanów się, czy decyzja jest naprawdę dobrze przemyślana. 

Border collie przez wieki służył przede wszystkim jako pies do zaganiania owiec. Rasa do dzisiaj podlega próbom pracy i do tej pracy została stworzona. To psy ekstremalnie wymagające, które jednak dają przewodnikowi z siebie bardzo dużo. Zdecydowanie nie nadają się dla osób, które po prostu chcą mieć psa. Nawet aktywna rodzina nie będzie w stanie sprostać ich potrzebom, jeśli nie zrozumie, że border collie muszą pracować i ciągle się rozwijać.

Border collie – galeria zdjęć

Popularne imiona dla psa rasy border collie

Popularne imiona dla psa rasy border collie to:

• Luna;
• Lola;
• Maks;
• Bruno;
• Nela.

Najczęściej zadawane pytania

Czy border collie to pies rodzinny?

Jeśli masz na myśli psa, który spędza czas z rodziną na niedzielnych spacerach i na tym kończy się jego aktywność, to zdecydowanie nie! Czworonóg ten potrzebuje nie tylko odpowiedniej dawki ruchu, ale i właściwej ilości zajęć psychicznych. Wtedy będzie dobrym towarzyszem dla rodziny.

Czy border collie nadaje się do mieszkania w bloku?

Tak, jeśli zapewnisz temu temperamentnemu pupilowi odpowiednie zajęcie. W takim przypadku nie będzie miało dla niego znaczenia, czy mieszka w domu, czy w bloku.

Dlaczego border collie gryzie?

Z zasady psy tej rasy nie są agresywne. Jeśli border podgryza, np. podczas spaceru większą grupą, może to świadczyć o chęci zagonienia stada. W takim przypadku warto pracować z psem, np. pod opieką specjalisty.

Ile kosztuje border collie?

Psy tej rasy kosztują od 3000 zł do nawet 8000 zł.

Czy border collie mnie obroni?

Nie jest to pies obronny. Raczej jest pozytywnie albo neutralnie nastawiony do ludzi, nie odstrasza też rozmiarem czy posturą.

Czy border collie jest łagodny?

Pochodzącego z dobrej hodowli psa będzie cechowała wysoka inteligencja, a także łagodność. Jeśli jednak nie zaspokoisz ogromnej chęci pracy tej rasy, możesz sprawić, że twój pupil będzie sfrustrowany, co przełoży się na jego zachowanie.

Czy border collie jest groźny?

Psy tej rasy z zasady nie są groźne. Ich rolą nie była obrona człowieka czy terytorium.

Czy border collie jest szczekliwy?

Choć nie należą one do bardzo szczekliwych psów, mogą być dość hałaśliwe. Wiele zależy od warunków życia czy metody wychowania.

Jak się bawić ze szczeniakiem border collie?

Warto od pierwszych chwil kształtować w nim posłuszeństwo, zwłaszcza poprzez zabawę. Jeśli planujesz pracować z psem w przyszłości, dobrze przemyśl zabawy. W ten sposób od małego będziesz kształtować u pupila pożądane zachowania.

Czy border collie jest trudny?

Pomimo inteligencji pies ten uchodzi za dość trudnego do ułożenia, przede wszystkim z powodu dużego popędu do pracy. Jeśli chcesz zachować pas w dobrej formie psychicznej, zapewnij mu odpowiednie zajęcie.

Jak uspokoić border collie?

Border collie od małego wymaga nauki wyciszenia i uspokojenia. Zadbaj o nią, nie nakręcaj dodatkowo psa na aktywność i nie pozwalaj mu na fiksowanie się na niektórych zachowaniach.

Czy border collie ucieka?

Z zasady pies ten trzyma się blisko człowieka. Jeśli jednak opiekun nie jest dla niego atrakcyjny, border może uciekać i znajdować sobie zajęcie na własną łapę.

Czy border collie lubią koty?

Nie są to psy myśliwskie, dlatego nie mają potrzeby gonienia mniejszych zwierząt. Odpowiednio wychowane, mogą dogadać się z kotami.

Czy border collie może mieszkać na podwórku?

Nie jest to pies do budy. Nie tylko będzie cierpiał, odseparowany od człowieka, ale i znudzi się oraz sfrustruje.

Gdzie trzymać border collie?

Border collie najlepiej czuje się blisko swojego opiekuna. Nie jest to też pies, który dobrze znosi rozłąkę czy mieszkanie w budzie. Najlepiej, aby mieszkał w domu lub mieszkaniu.

Jak dobrze wychować border collie?

Od szczenięctwa zaplanuj pracę z psem tak, aby poprzez zabawę kształtować u niego pożądane zachowania. W efekcie zyskasz czworonoga, który będzie nie tylko posłuszny, ale i wolny od fiksacji.

Co lubi robić border collie?

To bardzo wszechstronny czworonóg. Dobrze sprawdza się w pracy z owcami, ale również dogfrisbee, agility i innych sportach kynologicznych, również związanych z posłuszeństwem.

Jak często kąpać psa border collie?

Kąp bordera wtedy, kiedy tego wymaga. Wierzchnia, gęsta okrywa jest dość twarda i odporna na zabrudzenia, dlatego twój pupil nie będzie wymagał regularnych kąpieli, tylko raczej wyczesywania.

Ile śpi pies border collie?

Tak jak każdy pies, również border collie powinien spać minimum 12 godzin na dobę. Jeśli jest inaczej, naucz psa odpoczywania. Jest to ważne dla zdrowia jego organizmu i psychiki.

Bibliografia

Wzorzec FCI nr 297/28.10.2009, https://www.zkwp.pl/wzorce/297.pdf, data opublikowania obecnej wersji wzorca: 24.06.1987.