Border collie

Moda na border collie nie przemija. Często wyszukiwany jest jako owczarek coli albo psy coli. Te psy są obecne w reklamach telewizyjnych, na sesjach zdjęciowych, w filmach i serialach. Naturalną tego konsekwencją jest zwiększony popyt na bordery, określane też, nie do końca poprawnie jako owczarki coli czy psy coli. Zanim jednak otworzysz przeglądarkę i zaczniesz szukać miotów w pobliskich hodowlach, sprawdź, czy nadajesz się na opiekuna tego psa. Border collie wbrew pozorom ma w sobie bardzo mało z idealnego pieska dla rodziny. Co trzeba o nim wiedzieć? Jak wygląda szczenię tej rasy psa? Jeśli chcesz przeczytać więcej o border collie, informacje znajdziesz w naszym artykule!

Jakie są podstawowe informacje o border collie?

Wrażenie ogólne	Harmonijny, o eleganckich liniach, łączy klasę, wdzięk i budowę dostatecznie mocną, aby zapewniała odpowiednią wytrzymałość. Niepożądana budowa ciężka lub subtelna i wiotka.
Kraj pochodzenia	Wielka Brytania
Klasyfikacja FCI	Grupa I Psy pasterskie i zaganiające. Sekcja 1 Psy pasterskie. Obowiązują próby pracy
Rozmiar	wysokość w kłębie: ok. 53 cm, suki są nieco mniejsze masa ciała: od 12 do 20 kg
Waga	15-20 kg
Szata	sierść: krótka lub średnio długa; włos okrywowy gęsty, podszerstek miękki maść: każda bez przeważającej bieli
Umaszczenie	Dopuszczalne rozmaite umaszczenia, ale biel nie może przeważać.
Długość życia	10–17 lat
Charakter	wytrzymały, łatwy w ułożeniu, bystry, inteligentny, aktywny

Jak wygląda border collie?

Border collie to bardzo zróżnicowana wizualnie rasa. Typowy czarno-biały pies z reklamy to tylko jeden z wielu wariantów. Bordery różnią się umaszczeniem w zależności od linii. Sierść border collie może być zróżnicowana do tego stopnia, że dwa psy mogą czasem sprawiać wrażenie przedstawicieli zupełnie odrębnych ras. A co dokładnie mówi nam wzorzec FCI?

Jaki jest wzorzec psa rasy border collie?

Border collie to średniej wielkości pies rasowy. Optymalna wysokość w kłębie dla samca wynosi 53 centymetry, suki są zaś nieco mniejsze i drobniejsze. Psy tej rasy wyróżniają się bardzo harmonijną i proporcjonalną sylwetką. Nie powinny być ani zbyt ociężałe, ani za bardzo drobne. Kończyny są umięśnione z mocno kątowanymi stawami kolanowymi.

Jakie umaszczenie ma border collie?

Dopuszczalne są dwa rodzaje szaty:

• średniej długości – z grzywą, portkami i piórem na ogonie;
• krótka.

W obu przypadkach mowa o włosie raczej twardym, odpornym na tworzenie się kołtunów. W obu wersjach border collie ma podszerstek.

Border collie występuje w wielu maściach, ale ważne jest, aby nie przeważała w nich biel. Choć najpopularniejsze są psy czarno-białe, to jednak dużym zainteresowaniem cieszą się osobniki w barwach tricolor albo merle.

Jaki charakter ma border collie?

Istnieje kilka cech, z których słynie border collie. To przede wszystkim:

• ogromna inteligencja;
• fizyczna aktywność;
• przyjazne podejście do świata. 

Częsta obecność tych psów w mediach to powód, dla którego przyjęło się myślenie o tej rasie jako o idealnej dla rodzin z dziećmi. Duża inteligencja ma być natomiast gwarancją posiadania psa bezobsługowego. Czy ten opis jest prawdziwy? I tak, i nie. 

Przedstawicielom tej rasy nie można odmówić inteligencji. To bardzo czujne i bystre psy pasterskie, które wyjątkowo szybko się uczą, mają też wrodzoną uważność na opiekuna. Nie oznacza to jednak w żadnym wypadku, że nie potrzebują szkolenia. Wręcz przeciwnie. Temperament border collie musi być odpowiednio spożytkowany. Jeżeli tak się nie stanie, pies rozsadzi twój dom. Dosłownie. 

Jaka usposobienie ma border collie?

Przede wszystkim warto zaznaczyć, że border collie jest psem pracującym. Właśnie dlatego potrzebuje domu, który sprosta jego wymaganiom. Biegasz? Jeździsz na rowerze? Chodzisz po górach? Świetnie. Musisz mieć jednak świadomość, że dla bordera to zdecydowanie za mało. Pies tej rasy potrzebuje ciągłej pracy, nauki, nowych wyzwań i stymulacji umysłowej. Przebieżka dookoła osiedla mu nie wystarczy. Bieganie za rowerem – też nie. Pies potrzebuje pracy, zwłaszcza umysłowej!

Od Redakcji

Pamiętaj, że border collie to prawdziwy pracuś! Potrzebuje zajęcia, najlepiej zgodnego z predyspozycjami rasy. Prócz tego musisz jednak nauczyć go też odpoczynku. Bardzo często psy te mają wiele do roboty, a opiekunowie zapominają o tym, że muszą się też regenerować. Dlatego ważne jest, abyś na równi z zajęciami fizycznymi i psychicznymi prowadził też naukę odpoczynku.

Border collie jest psem swojego przewodnika, tak jak wcześniej był psem uważnym na pasterza. Prawdziwym „rzepem”, który potrzebuje kontaktu i ciągłej aprobaty. Nie nadaje się do kojca, nie będzie także szczęśliwy, zostając codziennie w domu na wiele godzin. 

Jak okiełznać border collie?

Oczywiście można (a nawet trzeba) nauczyć psa wyciszania się w domu i znoszenia samotności. Bez aktywnego spędzania czasu z przewodnikiem zwierzak bardzo szybko dorobi się problemów psychicznych.

Niespożytkowana energia bordera zmieni się w prawdziwy huragan. Psy te mają skłonności do niszczenia i są bardzo narażone na lęk separacyjny. Trzeba zapewnić im odpowiednią socjalizację i stopniowo przyzwyczajać do samotnego przebywania w domu. W tym celu sprawdzi się klatka kennelowa.

Jakie są niepokojące zachowania psów border collie

Tak jak większość owczarków, border collie jest psem swojej rodziny. Obcych w najlepszym wypadku ignoruje. 

Psy tej rasy mają naturalną skłonność do pogoni. Nie jest to kwestia instynktu myśliwskiego, wynika raczej z ich „pastuchowej” natury. Niestety, moda na rasę doprowadziła do tego, że często rozmnaża się psy niestabilne, u których skłonność ta urasta do patologicznych rozmiarów. Wówczas border collie „wyłącza” wrażliwość na wszelkie bodźce i skupia się maksymalnie na obiekcie, który chce gonić. Może to być rower, samochód, piłka, kot czy dziecko. W przypadku wystąpienia tego typu objawów trzeba koniecznie skontaktować się z doświadczonym szkoleniowcem i nie zwlekać ani chwili. 

Jaka jest długość życia psów border collie?

Border collie z natury są psami dosyć odpornymi, które dożywają nawet 15 roku życia. Trzeba jednak mieć świadomość, że popularność rasy bardzo mocno wpłynęła na zdrowie tych zwierząt. Wybór hodowli powinien być bardzo dobrze przemyślany, a szczeniaki muszą mieć wykonane wszystkie potrzebne badania genetyczne. 

Jakie są najczęstsze problemy zdrowotne border collie?

Najczęściej pojawiające się w rasie problemy zdrowotne to:

• dysplazja stawu biodrowego;
• atrofia siatkówki;
• padaczka;
• anomalia oka collie (CEA).

Bardzo ważne jest, aby wykonać psu badania na obecność genu MDR1. Jego nosiciele są wrażliwi na wiele leków (w tym popularną iwermektynę). 

Jak wygląda pielęgnacja psów border collie?

Wbrew pozorom pielęgnacja border collie nie jest szczególnie pracochłonna. Zarówno krótkowłose, jak i te o nieco dłuższej sierści border collie znacznie linieją – szczególnie na jesień i wiosnę. Nie jest to jednak poziom owczarka australijskiego ani golden retrievera. Border collie potrzebuje regularnego wyczesywania, aby uchronić nasz dom przed nadmiarem sierści na dywanach i meblach. Wyczesywanie jest szczególnie istotne wśród czworonogów, które mają obfity podszerstek.

Jak karmić border collie?

Border collie to rasa pracująca, dlatego dieta psa zawsze powinna być dostosowana do jego codziennej aktywności. Zawsze wybieraj dobrej jakości karmy, możesz także rozważyć dietę BARF. Jeżeli twój border trenuje sporty kynologiczne, dobrym rozwiązaniem będzie skonsultowanie kaloryczności codziennych posiłków z żywieniowcem.

Jak wybrać hodowlę border collie?

Hodowlę border collie trzeba wybrać bardzo rozsądnie. Obecnie rasa bije rekordy popularności, dlatego znalezienie szczeniaków nie powinno być problemem. Niestety, ze względu na duży popyt bardzo często ilość przerasta jakość. Nawet wśród hodowli zarejestrowanych w ZKwP zdarzają się takie, które bardziej niż o fizyczne i psychiczne zdrowie psa dbają o jego wygląd. Właśnie dlatego w przypadku border collie opinie miłośników rasy o hodowli powinny być kluczowym kryterium wyboru.

Przed zakupem malucha sprawdź, czy hodowca:

• wykonuje badania genetyczne i prześwietlenia pod kątem dysplazji;
• specjalizuje się w konkretnych liniach – sprzedaje psy do sportu czy raczej na wystawy; 
• zna losy swoich wychowanków, orientuje się w ich sukcesach na zawodach, wie, na co chorowali i odchodzili; 
• nie wmawia ci, że border jest idealnym psem dla każdej rodziny. Taka deklaracja jest najważniejszą czerwoną flagą, która wyraźnie świadczy o tym, że pora uciekać. Pies border collie należy do wymagających ras. Potrzebuje uwagi opiekuna i właściwego podejścia.

Od Redakcji

Jeśli nie chcesz wydawać dużej sumy na psa z rodowodem, nie kupuj psa bez tego dokumentu! Nie masz wówczas kontroli nad tym, czy w ogóle wyrośnie na czworonoga podobnego do tej rasy. Nie wiesz też, czy nie będzie miał problemów z fiksacjami, obecnie częstymi u psów z niestabilnym charakterem. Zamiast tego rozejrzyj się za psem do adopcji. Często taki border collie jest dostępny po podpisaniu dokumentów i spełnieniu warunków adopcyjnych. Zazwyczaj to podrośnięty albo dorosły czworonóg, którego temperament jest już znany, co stanowi dodatkową zaletę.

Jeśli hodowca nie oferuje psów z rodowodem, w ogóle nie rozważaj jego wyboru! Takie szczeniaki border collie będą co najwyżej w typie rasy, ale na pewno nie rasowe! Niestety, sprzedaż psów bez rodowodu nadal jest poważnym problemem, z którym nie poradziła sobie nawet nowelizacja prawa.

Ile kosztuje border collie?

Szczenięta border collie to obecnie wydatek od 3 do 8 tysięcy złotych, w zależności od kryteriów ustalonych indywidualnie przez hodowcę. Ceny mogą różnić się też w zależności od wariantu kolorystycznego szczeniaka – przedstawiciele rasy w umaszczeniu merle często są drożsi. Cena rośnie też przy udowodnionych predyspozycjach do pracy border collie, np. w sytuacji, gdy rodzice należą do ISDS czy są psami pracującymi np. przy wykrywaniu narkotyków.

Jaka jest historia owczarka border collie?

Nazwa rasy wzięła się od hrabstwa, które leży na granicy Anglii i Szkocji. To właśnie tam ukształtowały się niezwykle inteligentne psy pasterskie, które były potomkami zwierząt z Imperium Rzymskiego. Przez lata większość psów miała za zadanie pracę ze stadem. Obecnie border collie również wykazuje chęć do pracy. Psy ratownicze bardzo często są rasy właśnie border collie, ze względu na ich usposobienie i predyspozycje do pracy z człowiekiem.

Jakie są dawne dzieje psów rasy border collie?

Pierwsze wzmianki o psach w typie border collie pochodzą jeszcze z X wieku. Mamy jednak pewność potwierdzoną w źródłach, że od XVI wieku nie tylko wypasały one bydło, lecz także gnały je na targi. Mniej więcej w tym okresie doszło do znacznego zmniejszenia pogłowia dzikich drapieżników. A ponieważ zbiegło się to ze zmianami ekonomicznymi, utrzymywanie bardzo dużych psów pasterskich stało się dla wielu gospodarzy po prostu zbyt kosztowne. Wówczas to zaczęto rozmnażać mniejsze i lżejsze psy w typie borderów. 

Jaka jest historia nazwy borderów?

Już pod koniec XIX wieku organizowano zawody psów pasterskich, które gnały stada przez najeżone przeszkodami tory. Właściciele wydawali im polecenia za pomocą komend i gwizdów. Nazwa border collie została oficjalnie nadana dopiero w 1916 roku, a użyta w 1915 r.

Jaki jest wzorzec rasy border collie?

Hodowcy bardzo długo zwlekali z ustaleniem jednorodnego wzoru rasy. Wynikało to z obaw (z którymi dzisiaj nie sposób się nie zgodzić), że dążenie do ustalenia eksterieru wpłynie negatywnie na cechy użytkowe rasy. Ostatecznie powstał jednak w roku 1963 w… Australii. Stworzyło to paradoksalną sytuację, kiedy brytyjską rasę border collie sędziowano na podstawie australijskiego wzorca. 

Brytyjski powstał dopiero w latach 80., przy czym bardzo jasno zaznaczono, że na wystawach kynologicznych tytuł championa mogą otrzymywać tylko psy, które przeszły próby pracy. Rasa jednak wyraźnie rozdzieliła się na dwie linie: 

• show – psów wystawowych;
• work – psów pracujących. 

Co ciekawe, jednym z „praojców” współczesnych borderów był legendarny Old Hemp, który miał ogromny wpływ na współczesny wzór rasy. 

Jak wygląda kwestia border collie w Polsce?

W Europie psy tej rasy rozpowszechniły się już w latach pięćdziesiątych XX wieku. Do naszego kraju psy dotarły w latach dziewięćdziesiątych, jednak rasa zaczęła być naprawdę popularna w Polsce na początku poprzedniej dekady. 

Dla kogo pies pasterski border collie?

Border collie to pies dla osoby, która zdaje sobie sprawę z tego, że ma do czynienia z psem pracującym. Najstarsze polskie hodowle nastawione były przede wszystkim na sport, dlatego Polska ma długą tradycję w kształtowaniu psich championów. 

Osławiona inteligencja bordera skutkuje tym, że większość psów tej rasy bardzo szybko nudzi się dobrze znanymi zabawami i komendami. Psy te powinny być ciągle stymulowane nowymi bodźcami i nastawione na rozwój, dlatego wskazana jest nauka nowych sztuczek i doskonalenie tych już znanych.

Border collie będzie doskonałym przyjacielem dla osoby, która ma doświadczenie w sportach kynologicznych. Jeżeli planujesz zacząć przygodę z psimi sportami najlepiej zacząć od innej rasy. Pies jest przyjacielem na długie lata, więc jeżeli ty szybko stracisz zapał, brak pracy szybko skończy się frustracją i problemami behawioralnymi u bordera. 

Czy border collie jest dobry do uprawiania sportu?

W sportach border collie są niezwykle wszechstronne. Można uprawiać z nimi:

• frisbee;
• agility;
• dog diving;
• obedience; 
• coursing;
• flyball;
• wypasanie;
• canicross;
• dogtrekking.

Najlepiej, jeżeli border może mieć możliwość sprawdzenia się w kilku dziedzinach. Treningi agility czy frisbee można urozmaicić okazyjnymi wyprawami „na owce” (oczywiście pod kontrolą w specjalnie przeznaczonych do tego miejscach – nie wypuszczaj psa w pasące się na łące czyjeś stado!).

Czy border collie dogaduje się z innymi psami?

Bordery raczej nie mają problemów z akceptacją innych zwierząt. Dobrze dogadują się z psami, kotami i królikami. Muszą być jednak poddane odpowiedniej socjalizacji. Szczenię zapisz do psiego przedszkola i znajdź w swojej okolicy szkoleniowca, który odpowiednio zaplanuje i przeprowadzi jego szkolenie. 

Czy border collie jest dobry dla dzieci?

W stosunku do dzieci w swojej rodzinie są raczej przyjazne i chętnie się z nimi bawią. Border collie nie będzie jednak dobrym psem „dla dziecka”. Maluch nie będzie w stanie ani nad nim zapanować, ani go wychować. 

Czy inteligencja bordera może być wadą?

Przy tej okazji warto wyraźnie zaznaczyć, że duża inteligencja nie sprawia bynajmniej, iż border jest człowiekiem w psim futerku. Ogromne możliwości intelektualne sprawiają, że rasa jest niezwykle wymagająca pod względem szkolenia. Opanowanie posłuszeństwa nie wystarczy. Brak rozwoju (a musi to być rozwój ciągły) w połączeniu z temperamentem szybko zmieni psa w maszynkę do niszczenia mebli. 

Można więc śmiało założyć, że border collie to rasa dla osób, które mają pomysł na to, co chcą robić z psem. Jeżeli pies podoba ci się wizualnie, jednak szczytem aktywności jest dla ciebie długi spacer po lesie, zdecyduj się na inną rasę. 

Jak wygląda border collie? Galeria zdjęć

Jakie są popularne imiona dla border collie?

Popularne imiona dla psa rasy border collie to:

• Luna;
• Lexi;
• Bella;
• Max;
• Leo.

Bibliografia

Wzorzec FCI nr 297/28.10.2009, https://www.zkwp.pl/wzorce/297.pdf, data opublikowania obecnej wersji wzorca: 24.06.1987.