Seter szkocki

W połowie 2021 roku Międzynarodowa Federacja Kynologiczna uznała istnienie 354 odmian psów, przy czym warto zaznaczyć, że na liście nie znalazły się niektóre rasy wyodrębnione na przykład w kraju pochodzenia danych zwierząt. Jedną z najliczniejszych grup są psy myśliwskie, do których należą m.in. gończe, aportery, posokowce czy wyżły. Właśnie do ostatniej z nich zalicza się tego szkockiego psa. Sprawdź, co warto o nim wiedzieć przed zakupem.

Podstawowe informacje

Wykorzystanie psów myśliwskich

Psy towarzyszą człowiekowi w pracy od tysięcy lat. Poza pilnowaniem stad zwierząt jednym z ich podstawowych zadań była pomoc w polowaniach, gdzie psy zaganiały zwierzynę, przynosiły upolowane łupy myśliwemu czy węszyły tropy. Grupy, które warto wyróżnić, to:

• aportery – jak wskazuje sama nazwa, do ich zadań należało przynoszenie upolowanej zwierzyny. Przedstawicieli tej grupy można rozpoznać po charakterystycznym członie „retiriever” (od ang. retrieve, czyli „przynosić”). Wyróżnić można tu m.in. golden retrievery czy labradory;
• psy gończe – ich zadaniem było zaganianie zwierzyny, a także jej ściganie, np. podczas polowań konnych, co doprowadzało do zmęczenia łupów myśliwych. Psy, które warto tu wyróżnić, to m.in. beagle, basset oraz ogar polski;
•  teriery – choć obecnie wiele psów tego typu pełni funkcje niezwiązane ze swoim pierwotnym przeznaczeniem, to warto przypomnieć, że często były wykorzystywane jako naganiacze lub poszukiwacze drobnych gryzoni ukrytych w podziemnych norach. Należy tu pamiętać o Jack Russel terierach, foksterierach, a także Airedale terierach;
• spaniele i setery – ich zadaniem było wypłaszanie zwierzyny, która chowała się w zaroślach. Zazwyczaj chodziło tutaj o ptactwo wodne skrywające się w szuwarach nad jeziorami. Wymienić warto przede wszystkim cocker spaniele angielskie i amerykańskie oraz setery: irlandzkie, angielskie i szkockie gordony.

Dlaczego psy myśliwskie to wspaniali kompani całej rodziny?

Większość wymienionych psów musiała odznaczać się określonymi cechami. Oczekiwano od nich posłuszeństwa, aby precyzyjnie wykonywały wszystkie polecenia myśliwego. Oprócz tego musiały również być chętne do pracy i inteligentne. Niepożądana była agresja, która mogłaby zakłócić pracę myśliwego i zmniejszyć szansę na złowienie zwierzyny. Wszystkie te cechy są przydatne w pracy z człowiekiem, ale sprawiają jednocześnie, że psy o charakterze myśliwskim, a więc także seter szkocki, stają się współcześnie doskonałymi towarzyszami rodzin.

Szkocki pies gordon – krótka historia rasy

Ta rasa z grupy wyżłów ma swoje początki w XVIII wieku, kiedy pojawiły się pierwsze wzmianki o czarno-płowych zwierzętach wykorzystywanych na polowaniach. Swoją nazwę psy te wzięły od księcia Gordona, czyli osoby odpowiedzialnej za upowszechnienie szkockiej odmiany seterów. Przeznaczono ją do polowań na ptactwo, a szczególnie na pardwy. Jako że łowy odbywały się przede wszystkim na szkockich wrzosowiskach, zwierzęta te są szczególnie dobrze przystosowane do tego typu podłoża. Obecnie służą zarówno jako psy myśliwskie, jak i domowi przyjaciele.

Jak wygląda seter szkocki gordon?

Gordony to dość duże psy osiągające pomiędzy 62 a 66 cm wzrostu w kłębie. Ważą zazwyczaj mniej niż 30 kilogramów. Cechują się dość smukłą sylwetką, ale jednocześnie mocną budową kości, niezbyt szeroką głową, opadającymi, długimi włosami i wąskim pyskiem z dużymi faflami. Setery odznaczają się bardzo charakterystyczną pokrywą włosową – na głowie i grzbiecie jest ona gładka i na brzuchu spływa falami. Podobne pióra widać na łapach i ogonie. Umaszczenie określane jest jako smoliście czarne, jednak nie na całym ciele. Na pysku, piersi, łapach i w postaci plamek nad oczami dostrzegalna jest podpalana barwa kasztana.

Seter szkocki – pielęgnacja rasy

Charakterystyczna okrywa włosowa nie powinna sprawić właścicielom wiele kłopotów z pielęgnacją. Te szkockie psy wymagają regularnego wyczesywania kilka razy w tygodniu, zaś w okresie linienia, jak w przypadku większości ras, nieco częściej. Czesanie sierści pomaga pozbyć się nie tylko martwych włosów, lecz także różnego rodzaju zanieczyszczeń, które stosunkowo łatwo czepiają się psa podczas leśnych spacerów. Szczególną uwagę należy zwrócić przede wszystkim na uszy, które pokryte są gęstą sierścią. Mogą się tam łatwo rozwijać różnego rodzaju infekcje, więc należy poświęcić odpowiednio dużo czasu na ich pielęgnację.

Seter gordon – przeciętna długość życia

Setery nie są wyjątkowymi przypadkami, jeśli chodzi o długość życia. Najczęściej dożywają wieku przeciętnego dla psów ich gabarytów, a więc 10–12 lat. Na ilość przeżytych lat wpływa oczywiście odpowiednia opieka oraz zapewnienie psu właściwych warunków przez opiekunów. Wymagają one również dobrego, zrównoważonego odżywiania, choć nie mają wielu wymagań w kwestii składników odżywczych. Ich dieta nie musi się zatem różnić od tej, którą podaje się standardowo innym psom.

Gordon seter i najczęstsze problemy zdrowotne

Setery to psy narażone na kilka charakterystycznych chorób. Do najczęstszych schorzeń tej rasy należą:

• dysplazja stawów biodrowych i łokciowych – praktycznie każda większa rasa psów jest zagrożona tym schorzeniem. Warto zatem przejrzeć rodowód wybranego pupila, aby móc wyeliminować problemy genetyczne u jego rodziców;
• skręt lub rozszerzenie żołądka – podobnie jak dysplazja, dolegliwości żołądka to również standard w przypadku dużych ras. W przypadku tak aktywnych psów jak gordony, trzeba pilnować ich odpoczynku po każdym posiłku;
• młodzieńcze zapalenie tkanki podskórnej – setery często padają ofiarami schorzeń skórnych, również tego typu zapalenia. Zmiany w postaci krost lub wyłysienia obejmują wargi, powieki, uszy i czasem odbyt, a podczas choroby może wystąpić bolesność, gorączka i brak apetytu;
• atopowe zapalenie skóry – to uczulenie występuje nie tylko u ludzi, lecz także u seterów. Cechuje go świąd i zmiany skórne sezonowe lub występujące przez całe życie;
• zwichnięcie rzepki – schorzenie to może przyjąć jeden z czterech stopni: od rzadkiej do stałej kulawizny. Niektóre przypadki da się wyleczyć fizjoterapią, inne wymagają zabiegu chirurgicznego.

Seter – pies o zrównoważonym charakterze

Gordony są – w porównaniu z innymi seterami – stosunkowo spokojną odmianą. W pracy cechują się wręcz powolnością, ale za to dużą dokładnością. Nie powinno to jednak nikogo zmylić. Nadal są to psy chętne do pracy i bardzo aktywne, potrzebujące ciągłej stymulacji i urozmaiconych zajęć. Mają dość silny charakter, zatem podczas prowadzenia konieczna jest silna ręka opiekuna. W przeciwnym wypadku mogą wejść mu na głowę. Szkockie psy charakteryzują się dużą inteligencją i uporem, a więc do szkolenia potrzebują dużego doświadczenia swojego właściciela. Nie są to psy obronne, choć wobec obcych wykazują dużą rezerwę. Dla bliskich są raczej lojalne i oddane.

Gordon – pies idealny dla rodziny z dziećmi?

Psy tej rasy cechują się dużą wrażliwością oraz łagodnością. W stosunku do dzieci są uważne i nieagresywne, więc dobrze nadają się na towarzyszy zabawy. Dobrze dogadują się też z innymi psami, także tej samej rasy lub podobnej wielkości. Z racji tego, że są to zwierzęta myśliwskie, w stosunku do niektórych mogą wykazywać instynkty łowieckie i np. ścigać koty. Ze względu na swoją żywotność i dużą potrzebę ruchu wymagają rodziny, która preferuje aktywny wypoczynek. Z tego samego powodu nie będą dobrym wyborem dla osób starszych, a także tych, które mają problemy z poruszaniem się.

Seter szkocki – szczeniaki czy dorosłe psy? Które lepiej przygarnąć?

Niezależnie od wieku setery szkockie charakteryzują się dużą inteligencją i łagodnością. Warto jednak pamiętać, że im wcześniej rozpocznie się socjalizację i naukę odpowiednich zachowań, tym lepiej. Można wówczas przyzwyczajać zwierzę do innych czworonogów, aby wyeliminować wszelkie negatywne zachowania, np. skłonność do gonienia. Można także przyzwyczajać psy do kontaktu z dziećmi, dzięki czemu będą się one odznaczać większą uważnością wobec nich w przyszłości. Warto zauważyć, że kupno szczeniaka jest znacznie łatwiejsze niż nabycie dorosłego psa, zwłaszcza jeśli chodzi o czworonogi czystej krwi.

Seter szkocki – cena psa z hodowli

Chcąc kupić psa tej rasy, najlepiej jest znaleźć odpowiednią hodowlę i porozumieć się z jej właścicielami. Zapisanie się na miot z wyprzedzeniem to najpewniejszy sposób na zdobycie upragnionego szczeniaka. Trzeba na to przeznaczyć przynajmniej 2000 zł, choć cena może wzrosnąć aż do 4500 zł. Jeśli oferowana cena jest o wiele niższa, powinna wzbudzić twoje wątpliwości. Może to świadczyć o niskiej jakości hodowli lub o tym, że jest to wręcz pseudohodowla. Psy pochodzące z takich miejsc są mocno obciążone wadami genetycznymi i bywają traktowane bardzo źle. Miejsc tego typu trzeba się bezwzględnie wystrzegać.

Seter szkocki – hodowla tych psów w Polsce

Setery ze Szkocji nie są w naszym kraju szczególnie popularne, choć oczywiście można spotkać je na ulicach. Istnieje kilka hodowli zarejestrowanych w Związku Kynologicznym w Polsce, w których można bezpiecznie kupić szczenięta. Są one zlokalizowane w różnych miejscach kraju, więc nie powinno być problemu z wyborem dogodnego punktu. Większość hodowli koncentruje się wyłącznie na prowadzeniu psów tej rasy, choć istnieją także te hodowle mieszane, zajmujące się również chowaniem wyżłów weimarskich czy seterów irlandzkich.

Seter szkocki to doskonały towarzysz dla całej rodziny. Jeśli zapewnisz mu odpowiednią dawkę ruchu oraz właściwe szkolenie, stanie się naprawdę wiernym towarzyszem.

Bibliografia

Wzorzec FCI nr 6/28.10.2009, https://www.zkwp.pl/wzorce/6.pdf, data publikacji obowiązującego wzorca: 28.07.2009.