Z artykułu dowiesz się, czym są dirofilarie i jaki jest ich cykl życia. Powiemy, gdzie występuje dirofilarioza i kto jest najbardziej narażony na zachorowanie. Poznasz objawy, jakie patogen wywołuje u chorych zwierząt i ludzi. W tekście znajdziesz również informacje o diagnostyce, leczeniu i zapobieganiu chorobie.

Dirofilarioza – groźna choroba ludzi i zwierząt

Dirofilarioza jest tropikalną chorobą pasożytniczą wywoływaną przez nicienie z rodzaju Dirofilaria. Dirofilarioza występuje w dwóch formach:

• skórnej powodowanej przez gatunek Dirofilaria repens,
• sercowo-płucnej będącej efektem inwazji gatunku Dirofilaria immitis.

Cykl życiowy pasożyta Dirofilaria repens

Dirofilarioza jest chorobą przenoszoną przez komary – żywicieli pośrednich nicieni z rodzaju Dirofilaria. To w ich organizmach dojrzewają larwy, by potem podczas ukąszenia wniknąć do krwi psa, czyli swojego ostatecznego żywiciela. Jednak zanim do tego dojdzie, komar musi sam zainfekować się pasożytem. Ma to miejsce podczas pobierania krwi od chorego zwierzęcia. Znajdują się w niej mikrofilarie wyprodukowane przez dorosłe osobniki. Zaczynają żerowanie i pozostają w ciele komara, dopóki nie osiągną stadium inwazyjnego.

Dorosłe postacie – robaki osiągające nawet 30 cm długości – umiejscawiają się pod skórą i między mięśniami, czego konsekwencją jest powstawanie guzków podskórnych. Klatka piersiowa, szyja, powłoki brzuszne oraz okolice lędźwiowo-krzyżowe to jedne z najczęstszych lokalizacji pasożyta w organizmie psa.

Czy dirofilarioza występuje w Polsce?

Na kontynencie europejskim choroba występuje endemicznie w rejonie basenu Morza Śródziemnego, głównie na terytorium Hiszpanii, Włoch, Grecji i Francji. Mogłoby się wydawać, że pasożyty te spotykane są jedynie w krajach o ciepłym klimacie, jednak postępujące zmiany klimatu prowadzące do stałego wzrostu temperatury, zmieniły sytuację. W Polsce i krajach z nią graniczących odnotowano niejeden przypadek dirofilariozy, a wszystko wskazuje na to, że będzie ich więcej.

Na szczęście spotyka się głównie odmianę podskórną, a nie płucną. Kto jest narażony na infekcję Dirofilaria repens? Przede wszystkim pies, kot, lis, człowiek oraz zwierzęta wolnożyjące.

Objawy dirofilariozy u psów i kotów

Skórna postać dirofilariozy daje charakterystyczne objawy, które ciężko pomylić z inną chorobą. Są nimi przede wszystkim guzy o średnicy ok. 20 mm, które wraz z rozwojem choroby mogą przekształcić się w ropnie. Często chorobie towarzyszy zapalenie skóry oraz świąd. Zdarza się, że zarażone zwierzęta przechodzą ją bezobjawowo.

Jakie są objawy kliniczne w przypadku postaci sercowo-płucnej? Gdy dorosłe pasożyty gromadzą się głównie w naczyniach płucnych, dochodzi do zamknięcia światła małych naczyń tętniczych. Wówczas powstają zatory i zakrzepy, może pojawić się nadciśnienie, duszność i kaszel. Dirofilarioza u kota dodatkowo daje objawy ze strony układu pokarmowego, takie jak wymioty, biegunki czy nadmierne ślinienie się.

Jak potwierdzić obecność dirofilarii?

Proces diagnozy pod kątem dirofilariozy powinno zacząć się od wykonania morfologii z rozmazem krwi. Morfologia wskaże, w jakim stanie ogólnym jest zwierzak. W rozmazie często można zauważyć mikrofilarie, jednak może zdarzyć się inaczej. Wtedy weterynarz wykonuje testy Elisa lub PCR. Pozwalają one wykryć antygeny i przeciwciała pasożyta. Częstymi badaniami uzupełniającymi są RTG klatki piersiowej oraz echokardiografia.

Jak wygląda leczenie psa po zachorowaniu na dirofilariozę?

Podstawą leczenia dirofilariozy jest usunięcie pasożytów z organizmu zwierzęcia. Najpierw zaczyna się od zwalczenia dorosłych form nicieni. Niestety nie jest to łatwe i wiąże się z podaniem psu leków, które mogą wywoływać skutki uboczne takie jak zaburzenia neurologiczne, apatia, biegunka czy wymioty. W dodatku nawet minimalne przedawkowanie substancji aktywnej może doprowadzić zwierzę do śmierci, dlatego nigdy nie powinno się podawać leku bez nadzoru lekarza weterynarii. Po pozbyciu się dorosłych form pasożyta można zastosować preparaty ograniczające liczbę mikrofilarii we krwi.

Po śmierci wszystkich nicieni stan pacjenta może ulec znacznemu pogorszeniu, dlatego powinieneś uważnie obserwować pupila. Czasami dochodzi do powikłań, takich jak zapalenie płuc czy niewydolność serca. W ciężkich przypadkach dirofilariozy zdarza się rozwinięcie zespołu żyły głównej, który wymaga natychmiastowej interwencji chirurgicznej.

Dirofilarioza u ludzi – objawy, diagnostyka, leczenie

Dirofilarioza najczęściej dotyka osób w wieku 30–60 lat, a jej ofiarami o wiele częściej są kobiety niż mężczyźni. Objawy infekcji przypominają te występujące u zwierząt. Charakterystycznym symptomem są podskórne guzki, jednak w przypadku choroby u ludzi towarzyszy im gorączka oraz powiększenie węzłów chłonnym. Często pojawia się również ogólne osłabienie, brak apetytu czy zmęczenie.

Co prawda do zakażenia może dojść wyłącznie poprzez ukąszenie komara, ale objawy mogą pojawić się nawet rok po zajściu, co wyjątkowo utrudnia prawidłowe zdiagnozowanie pacjenta. Badaniami pomocnymi podczas rozpoznania są:

• serologiczne badania krwi;
• RTG klatki piersiowej;
• tomografia komputerowa;
• biopsja;
• badanie histopatologiczne pobranego wycinka.

Leczenie zwykle opiera się głównie na podawaniu środków przeciwpasożytniczych. Guzki usuwa się chirurgiczne. Jeśli istnieje ryzyko pojawienia się zmian na narządach wewnętrznych, kontynuuje się podawanie leków nawet po operacji.

Profilaktyka – jak uniknąć zarażenia dirofilariozą u psa?

Niestety obecnie nie ma na rynku żadnej szczepionki, która pozwoliłaby opiekunom ochronić swojego psa przed tą chorobą. Najlepszym sposobem uniknięcia infekcji jest zapobieganie ukąszeniom komarów. W tej roli doskonale sprawdzają się moskitiery oraz preparaty odstraszające komary. Jeśli podróżujesz z psem do regionów, w których dirofilarioza stanowi problem epidemiologiczny, po powrocie wybierz się z pupilem do kliniki weterynaryjnej. Lekarz może zlecić badanie krwi w celu wykrycia wędrujących po ciele dirofilarii.

Oczywiście zawsze lepiej jest zapobiegać niż leczyć. Jednak jeśli nie udało ci się zabezpieczyć czworonoga przed ugryzieniami komarów, powinieneś bacznie obserwować zachowanie pupila. Wdrożenie ewentualnego leczenia tuż po wystąpieniu objawów dirofilariozy znacząco zwiększa szanse zwierzęcia na przeżycie. Nie zapominaj, że to choroba, która jest niebezpieczna również dla ludzi. Gdy zauważysz u siebie, któryś z niepokojących symptomów niezwłocznie skonsultuj się z lekarzem.

Choroba odkleszczowa u psów może wyjątkowo szybko pozbawić je zdrowia, a nawet życia. Sukces leczenia zależy głównie od tego, jak szybko zostanie podjęte. Sprawdź jakie objawy powinny cię zaniepokoić.

Cykl życia i żywiciele kleszczy

Z początkiem lata samica kleszcza składa nawet 5 tysięcy jaj, po czym umiera. Miesiąc później wykluwają się z nich larwy, które szukają niewielkich rozmiarów żywicieli, głównie nornic. Po 2–3 dniach odżywiania się ich krwią przechodzą linkę. Przybierają nową formę i na kolejnych 5 dni wybierają większą ofiarę, zwykle zajęczaki lub łasicowate. Następnie przechodzą ostatnią wylinkę i stają się dorosłe. Wtedy zaczynają szukać większych żywicieli takich jak psy czy ludzie.

Choroba odkleszczowa u psów – w jaki sposób dochodzi do zarażenia?

W Polsce najpowszechniejsze są kleszcze łąkowe, pospolite i psie. Są one nosicielami drobnoustrojów chorobotwórczych takich jak Babesia canis, Borrelia burgdorferi, flawiwirusów oraz wielu innych pasożytów. Zwykle znajdują się one w gruczołach ślinowych kleszcza. Gdy dojdzie do ukąszenia, zostają wprowadzone do organizmu psa wraz ze śliną kleszcza i zaczynają atakować jego kolejne narządy wewnętrzne.

Ryzyko zakażenia chorobą odkleszczową u psów zwiększa się, gdy:

• żerowanie kleszcza trwa ponad 24 godziny;
• pasożyt został wyjęty w nieprawidłowy sposób;
• ukąszenie przez kleszcza nastąpiło tuż po oderwaniu go od chorego zwierzęcia.

Najpowszechniejsza choroba odkleszczowa u psów – poznaj objawy babeszjozy u psa

Babeszjoza jest chorobą o gwałtownym przebiegu, dlatego niezwykle ważne jest, by umieć rozpoznać jej pierwsze objawy. Po zakażeniu pies staje się apatyczny, ma gorączkę i traci apetyt. Później pojawiają się wymioty oraz biegunka. Przyczyną tych symptomów są pierwotniaki, które rozmnażając się, doprowadzają do rozpadu krwinek czerwonych, a w konsekwencji do anemii.

Anaplazmoza, odkleszczowe zapalenie mózgu i borelioza u psa

Anaplazmoza to choroba odkleszczowa u psów wywoływana przez bakterie gram-ujemne. Rozpoznanie należy do trudnych zadań, ponieważ zwykle schorzenie przebiega bezobjawowo, ale w niektórych przypadkach może doprowadzić do zniszczenia szpiku kostnego oraz odklejenia siatkówki.

Szacuje się, że co trzeci kleszcz jest nosicielem G-bakterii. To patogen wywołujący boreliozę – chorobę atakującą głównie stawy psów. Odkleszczowe zapalenie mózgu to choroba, która zdecydowanie częściej dotyczy ludzi, ale nie omija również psów. Prowadzi do zapalenia mózgu i opon mózgowo-rdzeniowych.

Choroby odkleszczowe u psów – objawy

Każda choroba odkleszczowa u psów wykazuje te same objawy. Są to:

• apatia;
• osowiałość;
• brak apetytu;
• gorączka.

Jeśli zauważysz któryś z tych symptomów u swojego pupila, powinieneś natychmiast udać się do lekarza weterynarii. Każda choroba odkleszczowa u psów może wywoływać też specyficzne objawy:

• zażółcenie lub bladość błon śluzowych to objaw choroby charakterystyczny dla babeszjozy w dosyć zaawansowanym stanie i ostatni moment na szybką reakcję;
• anaplazmoza często objawia się zapaleniem stawów, zaburzeniami krzepnięcia krwi oraz krwawieniami;
• w przebiegu boreliozy nierzadko pojawiają się objawy neurologiczne i charakterystyczna kulawizna (pies kuleje raz na jedną, raz na drugą łapę);
• postać ostra erlichiozy to dolegliwość najczęściej występująca u psów z osłabionym układem odpornościowym. Jej charakterystycznym symptomem są krwawe wylewy i wybroczyny. Choroba może mieć też postać przewlekła, która trwa nawet 5 lat i poza klasycznymi objawami przejawia się częstym krwawieniem z nosa, powiększeniem węzłów chłonnych, śledziony i wątroby;
• zapalenie mózgu wywołane przez kleszcze to schorzenie, które daje silne objawy ze strony układu nerwowego – chory pies często zachowuje się, jakby cierpiał na wściekliznę.

Choroba odkleszczowa u psów – leczenie

Przed rozpoczęciem leczenia niezbędne jest postawienie prawidłowej diagnozy. Weterynarz powinien zlecić morfologię z rozmazem krwi. To niezwykle ważne badanie, które pozwoli sprawdzić między innymi, czy nie doszło do uszkodzenia wątroby lub ostrej niewydolności nerek. Kleszcze przenoszą wiele patogenów, a rozmaz pozwoli ocenić, czy pies jest nosicielem choroby, którą podejrzewamy. W zależności od stanu czworonoga niezbędne mogą się okazać inne badania, np.:

• USG jamy brzusznej;
• test PCR;
• badanie płynu mózgowo-rdzeniowego.

Leczenie choroby odkleszczowej u psów będzie opierać się przede wszystkim na preparatach, których zadaniem jest usunięcie patogenu z organizmu. Będą to przede wszystkim antybiotyki, leki przeciwwirusowe oraz pierwotniakobójcze. Dodatkowo wdraża się leczenie objawowe oraz wspomagające. Opiera się ono głównie na podawaniu płynów wzbogaconych w witaminy, składniki odżywcze oraz środki wspomagające działanie narządów wewnętrznych. Rokowanie w głównej mierze zależy od rodzaju choroby odkleszczowej u psa i tego, jak szybko pies otrzymał pomoc.

Profilaktyka – jak uniknąć chorób przenoszonych przez kleszcze

Choroba odkleszczowa u psa może skończyć się poważnymi powikłaniami, a nawet zgonem zwierzaka. Dlatego, zamiast leczyć najlepiej zapobiegać i zadbać o odpowiednią profilaktykę. Niestety obecnie nie ma szczepionki, która skutecznie chroniłaby przed zachorowaniem na choroby przenoszone przez kleszcze. Co zatem możemy zrobić? Przede wszystkim nie dopuścić do tego, by na naszym psie bytowały pasożyty zewnętrzne. Jest na to kilka sprawdzonych sposobów.

Obroże i krople odstraszające kleszcze

To jedne z najpopularniejszych rozwiązań wśród opiekunów zwierząt. Nie sprawdzą się one jednak u większości psów z długim włosem. Jeśli w twoim domu mieszka też kot, powiedz o tym lekarzowi weterynarii, od którego kupujesz preparat. Niektóre składniki w kroplach przeznaczonych dla psów mogą być trujące dla kotów.

Tabletki bójcze

To preparaty, które wywołały wiele kontrowersji. Były one spowodowane głównie tym, że tabletki są na rynku od stosunkowo niedawna, chociaż przeszły wszystkie niezbędne testy. Doskonale sprawdzą się w przypadku wszystkich ras i skutecznie chronią przed każdą chorobą odkleszczową u psów. Aczkolwiek ich podanie zawsze powinno być skonsultowane z weterynarzem.

Metody naturalne

Niestety używanie olejków eterycznych w większości przypadków będzie nieskuteczne. Warto obejrzeć skórę zwierzęcia po powrocie do domu, ale powinno być to jedynie dodatkiem do ochrony przy pomocy preparatów z gabinetu weterynaryjnego.

Choroba odkleszczowa u psów często wywołuje specyficzne objawy, ale też symptomy typowe dla ogółu tego rodzaju schorzeń. Niewątpliwie każda zmiana w zachowaniu pupila powinna być skonsultowana z lekarzem weterynarii. Rokowania znacznie się pogarszają wraz z upływem czasu, więc warto działać szybko. Najlepszą profilaktyką chorób odkleszczowych u psów jest zabezpieczenie ich przed ugryzieniami kleszczy.

Istnieje wiele przyczyn nietrzymania moczu u psa. Mogą nimi być łatwe do wyleczenia infekcje, wrodzone wady anatomiczne, a nawet problemy neurologiczne wynikające z uszkodzenia kręgosłupa. To przypadłość, której absolutnie nie wolno bagatelizować, ponieważ nieleczona może odebrać pupilowi zdrowie, a nawet życie. Dowiedz się o niej więcej.

Czym jest nietrzymanie moczu u psa?

Nietrzymanie moczu u psa to stan, w którym zwierzak nie ma kontroli nad opróżnianiem swojego pęcherza moczowego. Czworonóg orientuje się, że odczuwa potrzebę mikcji dopiero w momencie załatwiania się. Nie ma to nic wspólnego z jego wolą, a on sam często może czuć się zaniepokojony sytuacją. Zwykle przyczyną nietrzymania moczu u psa są problemy behawioralne lub choroby. Nie powinno się go mylić z sytuacją, w której zwierzak nie jest nauczony zasad czystości w domu lub znaczy swoje terytorium.

Objawy nietrzymania moczu

W jaki sposób odróżnić mimowolne popuszczanie moczu przez psa od problemów związanych z brakiem przyswojenia odpowiednich zasad czystości albo znaczeniem terenu? Zwierzak, który jest chory lub mierzy się z problemami behawioralnymi, może popuszczać podczas snu, co dość łatwo zauważyć, ponieważ zostawia wtedy mokre plamy na posłaniu, a sam zaczyna pachnieć moczem. Możesz też zaobserwować kapanie moczu podczas chodzenia czy stania. Oznacza to, że pies nie zdążył kucnąć, ponieważ nie zarejestrował w odpowiednim czasie potrzeby mikcji.

Dlaczego młody pies nie trzyma moczu?

Problemy z nietrzymaniem moczu u szczeniąt są dosyć powszechne. Podobnie jak u ludzi przeważnie wynika to z niedojrzałości zwierzęcia. Psiak może reagować w ten sposób na silne emocje takie jak strach czy radość. Dzieje się tak, ponieważ jego mózg jeszcze nie potrafi wystarczająco dobrze odczytywać docierających do niego sygnałów.

Pamiętaj, że szczeniak nie robi tego złośliwie, tylko jak każde dziecko wciąż uczy się na błędach. Jeśli zadbasz o zapewnienie mu terapii wzmacniającej pozytywne zachowania, to z pewnością maluch w przyszłości nie będzie oddawał moczu w domu. Co prawda źródłem problemów zwykle nie są choroby, ale każde szkolenie powinno być poprzedzone wizytą u lekarza weterynarii.

Gdy starszy pies popuszcza mocz

Nietrzymanie moczu przez psa w podeszłym wieku często jest uważane za normalne zachowanie związane z wiekiem. To prawda, że starsze osobniki częściej mierzą się z tego typu problemami, jednak w żadnym wypadku nie powinno się uznawać tego za naturalną kolej rzeczy. Dzięki wdrożeniu odpowiedniego leczenia można wydłużyć okres życia zwierzęcia i zwiększyć jego komfort. Możliwych Przyczyn nietrzymania moczu u psa jest wiele, a do postawienia diagnozy niezbędna jest wizyta w przychodni weterynaryjnej. Może okazać się, że zwierzak cierpi, na którąś z chorób lub po prostu mięśnie miednicy zwiotczały wraz z wiekiem, a cewka moczowa osłabiła się, czego skutkiem są tego typu problemy.

Pokastracyjne nietrzymanie moczu u psa

Problem nietrzymania moczu u psa po kastracji w rzeczywistości o wiele częściej dotyczy samic niż samców. Zaburzenia kontyngencji moczu pojawiają się w przypadku 20% sterylizowanych suk dużych ras. Co ciekawe, nie występują one od razu, a dopiero po kilku dniach lub nawet kilku tygodniach po zabiegu. Jest to spowodowane spadkiem poziomu estrogenów, który następuje zwykle w takim czasie od operacji.

Nietrzymanie moczu z powodów hormonalnych to przypadłość, którą można skutecznie leczyć, dlatego niezbędne jest udanie się do lekarza weterynarii w celu wykonania odpowiedniej diagnostyki i wdrożenia kuracji. Po wykluczeniu innych chorób układu moczowego weterynarz przepisze tabletki hormonalne i leki działające na zwieracz cewki moczowej, które rozwiążą problem.

Infekcje układu moczowego

Powodem nietrzymania moczu u psów najczęściej są infekcje dróg moczowych. Głównym objawem choroby jest właśnie niekontrolowana mikcja, ale towarzyszy jej też ogromny ból zwierzęcia. Postawienie właściwej diagnozy w przypadku tej jednostki chorobowej nie należy do trudnych, a infekcje przeważnie są łatwe do wyleczenia. Wybierając się do weterynarza, pamiętaj o zabraniu ze sobą próbki do badania moczu. Pomoże to ustalić jakie patogeny zaatakowały układ moczowy zwierzaka i ułatwi leczenie.

Po przeprowadzeniu odpowiedniej diagnostyki może się okazać, że przyczyną powstałego zakażenia jest obecność kryształów i kamieni moczowych, przerost prostaty, zapalenie pęcherza lub młodzieńcze zapalenie pochwy u suczek, które będzie wymagać dłuższego leczenia.

Anatomiczne przyczyny popuszczania

Proces prawidłowego trzymania moczu u psa bywa zaburzony ze względu na wady anatomiczne. Najczęstszym z nich jest wrodzone przemieszczenie moczowodów. To sytuacja, w której ujście moczowodów znajduje się w cewce moczowej, okolicy pęcherza moczowego lub w pochwie. Do innych wad utrudniających funkcjonowanie dolnych dróg moczowych i zamykanie cewki moczowej należy nieprawidłowa budowa pęcherza lub jego niedorozwój, a także nieprawidłowości w budowie lub rozmieszczeniu cewki moczowej.

Leczenie nietrzymania moczu u zwierząt

Nie ma jednego leku na nietrzymanie moczu u psa, a proces leczenia musi być zawsze poprzedzony dokładną diagnostyką. Badanie ogólne krwi i moczu oraz USG jamy brzusznej to podstawowe procedury przeprowadzane u zwierząt przejawiających takie objawy. Niemniej ważny jest dokładny wywiad, dlatego przed wizytą w gabinecie lekarza weterynarii dokładnie przemyśl, od jak dawana występują niepokojące symptomy.

Gdy problem zostanie odpowiednio zdiagnozowany, można zacząć leczenie. Zwykle będzie się ono ograniczać do podawania leków przez określony czas, niekiedy niezbędna będzie ingerencja chirurgiczna. W przypadku zaburzeń związanych z hormonami przeważnie terapia jest stosowana do końca życia zwierzęcia. Jeśli lekarz nie znalazł żadnej fizycznej przyczyny problemów z oddawaniem moczu przez psa, należy udać się z pupilem do behawiorysty.

Obowiązkiem każdego właściciela jest uważna obserwacja psa. Nietrzymanie moczu może mieć podłoże chorobowe, leżące np. w niewydolności układu, lub behawioralne. Zanim zdecydujesz się na leczenie lub szkolenie, zawsze musisz poddać zwierzę wszystkim niezbędnym badaniom w gabinecie lekarza weterynarii. Absolutnie nie wolno karcić psa za oddawanie moczu w domu, ponieważ nie rozwiąże to problemu, a może doprowadzić do poważnych zaburzeń behawioralnych.

Higiena jamy ustnej jest czymś oczywistym dla większości z nas. Mało kto jednak na co dzień myśli o tym, że nasze czworonogi również potrzebują profilaktyki chorób zębów i dziąseł. Niestety, zaniedbania w tym obszarze prowadzą do gromadzenia się kamienia nazębnego. Ten z kolei po jakimś czasie doprowadza do chorób przyzębia. Zapalenie dziąseł u psa to problem, który trzeba jak najszybciej zdiagnozować i rozpocząć leczenie.

Zapalenie dziąseł u psa – jakie są jego przyczyny?

W jamie ustnej psa ciągle bytują różne bakterie. Kiedy stykają się one z resztkami pokarmu, dochodzi do gromadzenia się płytki nazębnej. Jeżeli nie jest ona regularnie usuwana, twardnieje i zmienia się w kamień nazębny. Ten gruby, zwapniony i chropowaty nalot rozrasta się pod dziąsła, co w dłuższej perspektywie powoduje stan zapalny.

Niektóre rasy psów są szczególnie narażone na pojawienie się kamienia nazębnego. Często cierpią na niego jamniki i charty, a także owczarki szkockie collie oraz psy z syndromem brachycefalicznym, czyli te, które mają bardzo krótkie kufy (buldogi, pekińczyki czy boston terriery). Istnieje kilka czynniki, które znacznie zwiększają ryzyko zapalenia dziąseł u psa. Mowa tu o kwestiach, takich jak:

• budowa zgryzu – małe psy o bardzo stłoczonych zębach mają większy problem z kamieniem;
• choroby przewlekłe – przede wszystkim cukrzyca, ale także zaburzenia hormonalne;
• specyficzny skład śliny;
• błędy dietetyczne.

Objawy zapalenia przyzębia u psa

Zapalenie dziąseł u psa jest widoczne gołym okiem. Rozpoznasz je po zmianie koloru tkanek. Ten bez zmian chorobowych są gładkie i lśniące w kolorze różowym lub czarnym (u niektórych psów jest to naturalna pigmentacja). Kiedy pojawia się stan zapalny, błona śluzowa jest zaczerwieniona szczególnie w miejscu styku dziąseł z zębami. Zaniedbanie problemu (lub niedostrzeżenie go w odpowiednim czasie) prowadzi do zaostrzenia się stanu zapalnego. Wówczas dziąsła stają się opuchnięte i bardzo czerwone. Może pojawiać się krwawienie. Dochodzi do rozchwiania, a nawet wypadania zębów.

Inne symptomy zapalenia dziąseł u psa to:

• nieprzyjemny zapach z pyska;
• ślinotok,
• bolesność w okolicy zębów,
• spadek apetytu i utrata masy ciała.

Jak leczyć choroby przyzębia u psów?

Warto zaznaczyć, że nie istnieją żadne skuteczne domowe sposoby na pozbycie się chorób przyzębia u psa. Raz w tygodniu staraj się przeprowadzać kontrolę stanu jamy ustnej. Jeżeli zauważysz, że pojawiają się w niej zmiany, konieczna będzie jak najszybsza wizyta u lekarza weterynarii.

Stan zapalny zwalczany jest odpowiednio dobranym antybiotykiem. To jednak nie wszystko. Kamień nazębny musi zostać usunięty specjalnym skalarem stomatologicznym. To zabieg, który przeprowadzany jest w znieczuleniu ogólnym. Tak jak każda narkoza niesie za sobą ryzyko, dlatego w tym przypadku bardzo ważne jest to, aby działać szybko.

Jeżeli zapalenie dziąseł u psa uczyniło duże spustoszenie w psim pysku, konieczne może być także usunięcie części uzębienia. Długotrwały stan zapalny może doprowadzić wtórnie do paradontozy.

Konsekwencje przewlekłego zapalenia dziąseł

Już pierwsze symptomy zapalenia dziąseł u psa, takie jak nieprzyjemny zapach z jamy ustnej czy zaczerwienienie błony śluzowej, powinny być powodem do wizyty u weterynarza. Niestety, problemy z zębami u psa często są ignorowane. To bardzo zła decyzja.

Zakażenia bakteryjne mogą prowadzić do bardzo poważnych konsekwencji zdrowotnych. To nie tylko nieustanny ból i dyskomfort, który utrudnia zwierzęciu jedzenie. Przy każdym przełknięciu śliny zwierzak połyka ślinę z bakteriami, które dostają się dalej do organizmu. Potencjalne konsekwencje to:

• choroby serca (m.in. zapalenie wsierdzia);
• uszkodzenie wątroby;
• zapalenie wątroby;
• uszkodzenie płuc.

Zapalenie dziąseł u psa – profilaktyka

Wszyscy wiemy, że zdecydowanie lepiej zapobiegać niż leczyć. Najlepszą profilaktyką jest szczotkowanie zębów psa. W dobrych sklepach zoologicznych dostępne są specjalne pasty dla psów i kotów, których smak jest akceptowalny dla zwierzaka. Możesz skorzystać także z wacików nasączonych specjalnym płynem oczyszczających zęby. Regularne szczotkowanie jest jednak najlepszym sposobem na usuwanie płytki nazębnej twojego psa i tym samym dbanie o stan uzębienia. Zgromadzony kamień nazębny można usunąć tylko w gabinecie weterynaryjnym, więc zdecydowanie lepszym rozwiązaniem jest profilaktyka.

Dodatkowe sposoby na ochronę dziąseł i zębów

Wbrew wielu opiniom sucha karma nie jest uniwersalnym lekiem na wszystkie problemy z zębami. Odpowiednia dieta ma jednak znaczenie. Warto ograniczyć zwierzęciu podaż węglowodanów. Wybieraj karmy bezzbożowe, pozbawione wypełniaczy, takich jak ryż czy kukurydza. W oczyszczeniu zębów pomagają także gryzaki czy żwacze. Nic jednak nie zastąpi w profilaktyce zapalenia dziąseł u psa odpowiedniej higieny jamy ustnej.

Stan zapalny dziąseł to poważny problem, z którym trzeba walczyć już od pojawienia się pierwszych objawów. Jest on konsekwencją zaniedbania higieny i pojawienia się kamienia nazębnego. Zapalenie dziąseł u psa leczy się odpowiednio dobranymi antybiotykami. Zazwyczaj konieczna jest także sanacja. Droga do zdrowych dziąseł u psa zaczyna się od codziennej higieny jamy ustnej. Ważna jest także odpowiednia dieta oraz regularne kontrole stanu jamy ustnej czworonoga u weterynarza.

Wczesne wykrycie ropomacicza u psa pozwala zwiększyć szansę na wyleczenie i przeżycie zwierzęcia. Dlatego niezwykle ważne jest poznanie pierwszych symptomów choroby i szybkie zgłoszenie się do weterynarza. Oczywiście tak samo, jak w przypadku innych schorzeń, o wiele lepiej jest zapobiegać niż leczyć. Sprawdź, jak to zrobić.

Czym jest ropomacicze u psa?

Ropomacicze u psa to powszechna nazwa schorzenia znanego medykom jako zespół EPC, czyli endometritis–pyometra complex. To choroba macicy występująca u niekastrowanych suk. Polega na torbielowatym rozroście gruczołów błony śluzowej macicy, któremu najczęściej towarzyszy również stan zapalny i zakażenie bakteryjne. Za proces powstawania tego schorzenia w głównej mierze odpowiedzialne jest działanie hormonów.

Fazy cyklu płciowego u suczek

Główną przyczyną ropomacicza u psa jest działanie hormonów, dlatego do zrozumienia mechanizmu powstawania rozwijającej się w macicy choroby niezbędne jest zrozumienie cyklu płciowego u psów. Wyróżniamy jego 4 fazy:

• proestrus to czas, kiedy wargi sromowe suczki są powiększone, a z dróg rodnych wypływa krwista wydzielina. Trwa ok. 9 dni, samica w tym okresie jeszcze nie akceptuje samca;
• estrus to faza, która wraz z fazą proestrus nazywana jest cieczką. Wargi sromowe są jeszcze mocniej powiększone, a wypływ z dróg rodnych jest znacznie bardziej rozwodniony. Ten okres również trwa ok. 9 dni, a suka akceptuje podczas niego samca;
• diestrus to tzw. faza lutealna, podczas której ciałko żółte zaczyna wydzielać progesteron, który silnie wpływa na macicę. Poziom hormonów w organizmie suki jest bliski temu występującemu podczas ciąży. To okres, w którym może dojść do rozwinięcia się EPC, trwa od 60 do 70 dni;
• metestrus to okres spokoju płciowego. Na ogół trwa ok. 4 miesięcy.

Przyczyny ropomacicza u suk

W fazie lutealnej macica znajduje się pod wpływem działania progesteronu wydzielanego przez ciałko żółte. Dochodzi wtedy do rozrostu błony śluzowej macicy, która po każdej cieczce produkuje więcej wydzieliny – doskonałej pożywki do rozwoju bakterii. Właśnie dlatego ropomacicze u psa rozwija się w fazie diestrus.

Co gorsza, drogi rodne suki nie są jałowe, a najczęściej znajdowana bakterią w organie psów z ropomaciczem jest E.coli – ta sama, którą znajduje się również w psim kale. Sprawę pogarsza fakt, że wielu opiekunów niekastrowanych suk podaje im antykoncepcję hormonalną. Niestety jest to kolejny czynnik, który może zwiększyć ryzyko rozwoju ropomacicza.

Postacie ropnego zapalenia macicy u suk

Rozróżnia się dwa rodzaje zespołu EPC. Ropomacicze otwarte to takie, w którym szyjka macicy jest otwarta, a wydzielina z macicy wypływa na zewnątrz. Zwykle ma ona charakter śluzowo-krwisty lub ropny i intensywny zapach. Ta postać choroby daje bardziej optymistyczne rokowania, ponieważ zaniepokojony ropnym wypływem z dróg rodnych opiekun zwykle zgłasza się z psem do weterynarza.

Drugim rodzajem schorzenia jest ropomacicze zamknięte, podczas którego szyjka macicy jest zamknięta, a wydzielina, zamiast wydobywać się na zewnątrz, gromadzi się wewnątrz macicy. W przypadku tej postaci choroby objawy są znacznie zaostrzone, przeważnie nie obywa się również bez powikłań. Dzieje się tak, ponieważ toksyny, nie mogąc wydostać się na zewnątrz ciała, zaczynają wchłaniać się do krwi i powodować uszkodzenie narządów wewnętrznych.

Jakie są objawy ropomacicza u psa?

Pierwsze objawy zwykle pojawiają się 4–10 tygodni po zakończeniu cieczki i obejmują:

• wylizywanie okolic sromu;
• przedłużanie się cieczki;
• apatię;
• brak apetytu;
• wymioty;
• zwiększone pragnienie;
• częstsze oddawanie moczu.

Kiedy choroba jest zaawansowana, pojawia się również wyciek z pochwy, opuchlizna brzucha, odwodnienie oraz zapaść. Szczególnie w przypadku zamkniętej szyjki macicy nie będziemy mieli do czynienia z typowymi objawami klinicznymi. Dlatego niezwykle ważne jest, żeby w przypadku jakichkolwiek zmian w zachowaniu psa szybko udać się do weterynarza i zwiększyć szansę zwierzaka na pełny powrót do zdrowia.

Czy ciąża chroni przed ropomaciczem u psa? Które zwierzęta są najbardziej narażone?

Ropomacicze to choroba najczęściej występująca u suk niekastrowanych. Kastracja to najlepsza metoda zapobiegania zachorowaniu na zespół EPC. W końcu usunięty narząd nie może zostać zaatakowany przez infekcję. Zagrożenie zachorowaniem rośnie wraz z wiekiem, a jego ofiary zwykle mają między 6 a 8 lat, chociaż zdarzają się przypadki ropomacicza u dużo młodszych lub starszych psów. Ryzyko znacznie zwiększa także stosowanie antykoncepcji hormonalnej. Niestety ciąża nie chroni przed zachorowaniem, a sama w sobie jest stanem zagrażającym życiu suczki.

Rozpoznanie i diagnoza chorób macicy

Rozpoznanie ropomacicza, szczególnie kiedy nie mamy do czynienia z przypadkiem otwartej szyjki macicy, nie jest łatwym zadaniem. Lekarz weterynarii powinien zacząć od zebrania wnikliwego wywiadu. Jeśli przygotowujemy się na wizytę w gabinecie weterynarii, przypomnijmy sobie dokładnie, kiedy miała miejsce ostatnia cieczka naszej suki i od jak dawna występują objawy.

Weterynarz powinien zlecić rozszerzone badanie krwi, włączając w to morfologię i biochemię. W takim badaniu przeważnie da się zauważyć znaczne zwiększenie ilości leukocytów, podwyższenie OB, spadek czerwonych krwinek i płytek krwi, zwiększoną aktywność enzymów wątrobowych oraz podwyższenie zawartości mocznika i kreatyniny – w przypadku, gdy doszło do uszkodzenia nerek.

Badanie krwi powinno być zawsze zlecone. Jedynym odstępstwem od tej reguły jest sytuacja, w której mamy do czynienia z zaawansowaną postacią ropomacicza u psa i niezbędna jest natychmiastowa ingerencja chirurgiczna.

Badanie USG powinno być pierwszym badaniem wykonanym w przypadku podejrzenia ropomacicza. Dzięki badaniu ultrasonograficznemu można z łatwością dostrzec powiększoną macicę wypełnioną płynem. Zwykle pozwala to na ostateczne postawienie diagnozy. Innymi pomocnymi badaniami są cytologia, RTG lub waginoskopia, ale nie wykonuje się ich rutynowo.

Metody leczenia ropomacicza u psa

Leczenie ropomacicza polega na usunięciu jajników i macicy wraz z jej zawartością, czyli zabiegu kastracji. Niestety w przypadku choroby jest on o wiele bardziej ryzykowny dla suki, ponieważ w trakcie może dojść do pęknięcia macicy, a w efekcie do zapalenia otrzewnej. Dlatego przed zabiegiem należy wykonać badania laboratoryjne, które pozwolą ocenić stan ogólny pacjentki. Opieka po operacji polega na leczeniu przeciwbólowym, podawaniu antybiotyków o szerokim spektrum działania oraz leków przeciwzapalnych.

Istnieje również leczenie farmakologiczne. W głównej mierze polega ono na podawaniu preparatów mających na celu opróżnienie macicy oraz wzmocnienie błony śluzowej. Jest to rozwiązanie stosowane jedynie w przypadku suk hodowlanych. W takiej sytuacja samica powinna zostać pokryta w pierwszej cieczce po terapii i wykastrowana natychmiast po zakończeniu karmienia szczeniąt. Leczenie farmakologiczne może być stosowane jedynie doraźnie, ponieważ nie da się w ten sposób całkowicie wyleczyć ropomacicza i daje ono niemalże gwarancję nawrotu choroby w kolejnych cyklach.

Pies po usunięciu ropomacicza – jak powinna wyglądać opieka po operacji?

Pies po każdej operacji zwykle jest zdezorientowany i rozkojarzony. Pamiętaj, że twój zwierzak powinien być całkowicie wybudzony w momencie odbierania go z kliniki weterynaryjnej. Gdy narkoza będzie przestawać działać suka może odczuwać chłód i powinno się zagwarantować jej dodatkowe źródło ciepła, na przykład koc.

Jeśli czworonóg na co dzień śpi na kanapie, łóżku lub innym legowisku na podwyższeniu, jeszcze przed powrotem z gabinetu powinniśmy zorganizować mu inne posłanie na podłodze. Skakanie chwilę po operacji brzucha może skończyć się tragicznie, dlatego na czas rekonwalescencji najlepiej spać oddzielnie lub przenieść się wraz z psem na podłogę.

Przez pierwszych 12 godzin po ingerencji chirurgicznej nie powinniśmy karmić zwierzaka, ponieważ leki podane podczas operacji wciąż mogą działać i wywoływać skutki uboczne w postaci wymiotów. Poza tym przez cały czas zdrowienia niezbędna jest dokładna obserwacja suki i szybka interwencja w razie pojawienia się niepokojących objawów.

Ropomacicze u psa – objawy i choroby, których mogłoby nie być

EPC to schorzenie, któremu możemy łatwo zapobiegać i co najważniejsze z 100% pewnością. Część osób obawia się kastracji i ryzyka związanego z podaniem znieczulenia ogólnego. To naturalne, że każdy, kto troszczy się o swojego psa, będzie mieć tego typu obawy. Jednak powinny one zostać rozwiane przez lekarza, który opiekuje się pupilem. Jeśli twój weterynarz nie mówił ci o konieczności wykonania takiej operacji u niewykastrowanej suki, zdecydowanie powinieneś szukać innego specjalisty.

Część osób twierdzi, że ciąża zapobiega wystąpieniu ropomacicza u psa. Niestety nie jest to prawda. Co więcej, to stan, który już sam w sobie jest zagrożeniem życia i zdrowia każdej suki. W dodatku, jeśli nasz zwierzak nie posiada rodowodu, jego rozmnażanie jest co najmniej wątpliwe etycznie.

Niektórzy rezygnują z kastracji na rzecz antykoncepcji hormonalnej. Niestety to również ogromny błąd. Nie dość, że nie zmniejszy ryzyka zachorowania, to dodatkowo je zwiększy. Jeśli twój weterynarz poleca tę metodę, warto rozważyć rezygnację z jego usług. Nie ma żadnych wskazań przemawiających za stosowaniem antykoncepcji hormonalnej u suk.

Jeśli nie masz funduszy na pokrycie jednorazowego kosztu kastracji, możesz skorzystać z dofinansowań rządowych lub zgłosić się do jednej z fundacji zajmujących się ochroną zwierząt. Pamiętaj, że koszt tradycyjnej kastracji jest kilkukrotnie niższy od usunięcia macicy z zaawansowanym ropomaciczem, a cierpienia psa nie sposób przeliczyć na pieniądze.

Szczepienia przeciwko wściekliźnie są obowiązkowe dla każdego psa. Większość opiekunów traktuje je jako coś oczywistego. Z jednej strony to dobrze, ponieważ szczepionka chroni zwierzę przed zachorowaniem i przeniesieniem wirusa dalej. Z drugiej jednak świadomość tego z jak groźną chorobą mamy do czynienia jest w gruncie rzeczy dosyć ograniczona. Wścieklizna u psów i innych ssaków zawsze kończy się śmiercią a schorzenie jest groźne także dla ludzi. Jakie metody profilaktyczne pozwolą się przed nią ustrzec? Przeczytaj!

Wścieklizna u psów – co to za choroba?

Wścieklizna (łac. rabies) to groźna choroba zakaźna, która powodowana jest przez wirusa z rodziny Rhabdoviridae. Występuje niemal na całym świecie, jednak najwięcej ludzi umiera z jej powodu w Indiach. W Polsce wścieklizna u psów zdarza się relatywnie rzadko ze względu na obowiązek szczepień. Trzeba jednak pamiętać, że choroba ta może dotknąć niemal każdego ssaka.

Wścieklizna jest chorobą, która dotyka ośrodkowego układu nerwowego. Jest śmiertelna, dlatego jej profilaktyka ma ogromne znaczenie.

Jak dochodzi do zakażenia wścieklizną?

Aby doszło do zarażenia wścieklizną, krew psa (lub innego ssaka) musi zetknąć się z moczem lub śliną zakażonego osobnika. Wydalanie wirusa z moczem jest bardzo niskie, dlatego możliwość zarażenia się w ten sposób jest naprawdę niewielka. Największym zagrożeniem jest ślina.

Do zakażenia najczęściej dochodzi wskutek ugryzienia. To jednak nie jedyna możliwość. Teoretycznie wirusa możesz złapać w momencie, kiedy chory pies lub kot poliże cię po skaleczonej łydce.

Inkubacja wirusa wścieklizny u zwierząt

Po wniknięciu do organizmu wirus potrzebuje czasu na wędrówkę do tkanek docelowych. W przypadku wścieklizny jest to centralny układ nerwowy i ślinianki. W zależności od gatunku i okoliczności trwa to od kilku dni do kilku miesięcy. W przypadku wścieklizny u psów od zakażenia do wystąpienia pierwszych objawów upływa około 30 dni. Tydzień to zaś zwykle czas od pierwszych objawów do śmierci.

Objawy wścieklizny u psa

Objawy kliniczne wścieklizny różnią się w zależności od postaci choroby. Występuje ona w dwóch formach:

• szałowej (od której choroba wzięła swoją nazwę);
• porażennej.

Objawy szałowej wścieklizny u psa

Wścieklizna szałowa ma trzy stadia:

• stadium zwiastunowe;
• stadium pobudzenia;
• stadium porażeń.

Jak przebiegają kolejne etapy?

1. W stadium zwiastunowym pojawiają się pierwsze zmiany w wyglądzie i zachowaniu psa. Pojawia się jadłowstręt i awersja do wody. Źrenice stają się nienaturalnie rozszerzone. Może pojawić się zez i dobrze widoczna trzecia powieka.
2. W następnej kolejności następuje stadium pobudzenia, w którym pojawiają się zachowania silnie agresywne. Charakterystyczne objawy to wówczas skłonność do atakowania ludzi i innych zwierząt, dysfonia – zwierzę wydaje nienaturalne dźwięki (jest to wiązane z deformacją mięśni krtani), dysfagia – skłonność do zjadania niejadalnych przedmiotów, a także ślinotok.
3. W ostatnim stadium objawy pobudzenia zaczynają znikać. Pojawiają się natomiast problemy z koordynacją ruchową i drgawki. Z czasem objawy neurologiczne wścieklizny u psów pogłębiają się, a ostatecznie dochodzi do porażenia mięśni oddechowych i śmierci.

Szałowa wścieklizna u psów diagnozowana jest najczęściej objawowo. Potwierdzenie medyczne da się uzyskać wyłącznie po histopatologicznym badaniu tkanki mózgowej. Próbkę można pobrać tylko od martwego zwierzęcia.

Objawy porażennej wścieklizny u psa

W przypadku wścieklizny porażennej nie dochodzi do stadium pobudzenia, a zwierzę nie jest agresywne. Od razu pojawia się stadium porażenne, czyli dochodzi do stopniowo pogłębiających się zaburzeń neurologicznych, które prowadzą do zgonu. Wścieklizna porażenna jest o wiele trudniejsza do zdiagnozowania, szczególnie na początku. Zazwyczaj lekarz weterynarii bierze pod uwagę również inne schorzenia.

Szczepienia przeciw wściekliźnie

Wścieklizna jest chorobą śmiertelną, na którą nie ma lekarstwa. Wbrew wielu mitom chorują na nią nie tylko nietoperze czy lisy. Co roku w Polsce zdarzają się przypadki chorych zwierząt, a wirus jest niebezpieczny nie tylko dla psów i kotów, lecz także dla ludzi.

Profilaktyczne działania przeciwko wściekliźnie u psów

Na szczęście, wściekliźnie u psów można zapobiegać. Wystarczy stosować szczepienia ochronne. W Polsce odpowiednia ustawa przewiduje obowiązkowe ochronne szczepienie przeciwko wściekliźnie u psów. Dotyczy to każdego czworonoga, który przynajmniej 30 dni wcześniej ukończył trzeci miesiąc życia. Pupila trzeba doszczepiać przynajmniej raz w roku.

Chociaż na większości obszarów kraju nie jest to obowiązkowe, to na wściekliznę warto zaszczepić także kota. Dawki przypominające powtarzaj tutaj co dwa-trzy lata.

Wścieklizna u psów – podsumowanie

Wścieklizna nie jest chorobą wyłącznie dzikich zwierząt. W Polsce co roku pojawiają się nowe ogniska zakażeń. Zwalczanie chorób zakaźnych jest możliwe dzięki wyszczepieniu jak największej liczby zwierząt. Wścieklizna u psów występuje relatywnie rzadko, jednak nie wolno zapominać o zagrożeniu. Pogryzienie przez chore zwierzę może poskutkować zakażeniem także u człowieka.

Chociaż nazwa mogłaby wskazywać, że organem dotkniętym zakażeniem jest wątroba, w rzeczywistości zakaźne zapalenie wątroby jest chorobą wielonarządową. Na jej przebieg wpływa wiele różnych czynników. Niekiedy objawy są tak słabe, że nie jesteśmy w stanie ich dostrzec, podczas gdy w innym przypadku mogą rozwinąć się na tyle szybko, by pozbawić zwierzę życia w ciągu kilku godzin. Choroba Rubartha często zabija nagle i nieprzewidzianie. Dowiedz się o niej więcej, by lepiej chronić swojego pupila.

CAV-1 – patogen wywołujący zakaźne zapalenie wątroby u psa

Zakaźne zapalenie wątroby psów wywołane jest przez wirusy należące do rodziny Adenoviridae. Natomiast bezpośrednim czynnikiem etiologicznym choroby jest adenowirus psów typu 1 (w skrócie CAV-1 od Canine adenovirus 1). Charakteryzuje się jednorodnością antygenową i jest spokrewniony z adenowirusem typu 2, czyli CAV-2, który odpowiada za wywoływanie zakaźnego zapalenia tchawicy i oskrzeli.

CAV-1 jest oporny na działanie czynników fizycznych i chemicznych. Przy pokojowej temperaturze powietrza może przeżyć kilka dni, a gdy spadnie ona poniżej 4°C, okres ten wydłuża się do kilku miesięcy. Co więcej, drobnoustrój ten może przetrwać dezynfekcję formaliną, kwasami, estrami, chloroformem oraz światłem UV.

Na szczęście istnieją sposoby na jego unieszkodliwienie. Doskonale sprawdzi się dezynfekcja przy użyciu pary wodnej, ponieważ w temperaturze powyżej 50°C patogen ulega inaktywacji w ciągu 3–5 minut. W dodatku skutecznie inaktywują go takie substancje jak podchloryn sodu, wodorotlenek sodu, fenol oraz jodyna.

Które zwierzęta są narażone na zakażenie adenowirusem?

Adenowirus typu 1 wykazuje chorobotwórczość dla psów, lisów, wilków, kojotów oraz innych psowatych, a także niedźwiedziowatych. Do infekcji CAV-1 zwykle dochodzi drogą kropelkową lub pokarmową, a zakażenia nim stosunkowo często towarzyszą innym chorobom zakaźnym, między innymi parwowirozie i nosówce.

Wirus po dostaniu się do organizmu zwierzęcia zaczyna namnażać się w węzłach chłonnych i migdałkach, po czym z krwią wędruje do komórek wątroby i śródbłonka naczyń krwionośnych. Zainfekowane zwierzę może roznosić drobnoustroje chorobotwórcze nawet przez 6 miesięcy po pomyślnym zakończeniu leczenia. Znajdują się one przede wszystkim w moczu, kale, ślinie i wymiocinach. Patogen rozprzestrzenia się przez kontakt bezpośredni z zanieczyszczonymi przedmiotami lub na rękach. Zdarza się także, że jest przenoszony przez pasożyty zewnętrzne, takie jak pchły czy kleszcze.

Choroba Rubartha występuje na wszystkich szerokościach geograficznych, ale najczęściej do jej ofiar należą młode czworonogi. Niemniej jednak nieszczepione psy są wysoce narażone na zarażenie niezależnie od wieku. Podatne mogą być również osobniki starsze lub osłabione przez poważne schorzenia drobnoustrojowe.

Choroba Rubartha – objawy kliniczne

Wyróżniamy kilka postaci choroby Rubartha. Najgroźniejszą z nich jest postać nadostra, która zabija psa tak szybko, że przeważnie nawet nie dochodzi do jej rozpoznania. Opiekun podejrzewa śmierć w wyniku zatrucia i nie zgłasza się do weterynarza. Do objawów chorobowych postaci ostrej zaliczają się przede wszystkim:

• wybroczyny;
• kaszel;
• powiększone węzły chłonne;
• zapalenie migdałków i gardła;
• wymioty;
• bóle brzucha;
• biegunkę;
• wysoką gorączkę.

Zwykle objawy trwają 5–7 dni.

Postać przewlekła rozwija się, kiedy zwierzę osiągnęło jedynie częściową odporność. W większości przypadków prowadzi do rozwinięcia się przewlekłego zapalenia wątroby u psa oraz zwłóknienia wątroby. Postać oczna daje charakterystyczny objaw dla choroby Rubartha – niebieskie oko. Pojawia się obrzęk rogówki, która staje się błękitna. Może również dojść również do zapalenia błony naczyniowej oka. Bardzo rzadko mogą pojawić się objawy ze strony układu nerwowego, takie jak:

• depresja;
• dezorientacja;
• napady padaczki;
• skurcze toniczno-kloniczne;
• śpiączka.

Diagnostyka – najczęściej wykonywane badania

Chorobę Rubartha należy podejrzewać u psów niezaszczepionych, z gorączką. Postawienie odpowiedniego rozpoznania na początku infekcji nie należy do łatwych zadań, ponieważ jej przebieg zwykle jest wtedy łagodny. Często prawidłowa diagnoza jest stawiana, dopiero kiedy pojawią się charakterystycznej dla tej choroby u psów objawy. Istnieją jednak badania, które lekarz weterynarii powinien wykonać, chcąc potwierdzić infekcję.

Badanie biochemiczne, hematologiczne i molekularne krwi pozwala wykluczyć inne infekcje, które występują szczególnie u osobników pozbawionych dostępu do opieki weterynaryjnej. Są to przede wszystkim:

• anaplazmoza;
• babeszjoza;
• erlichioza.

Oczywiście przy okazji pobrania krwi zawsze wykonywana jest morfologia, która pozwoli ocenić ogólny stan pacjenta.

Badanie molekularne moczu jest zwykle „kropką nad i” w procesie diagnozowania zwierząt cierpiących na chorobę Rubartha. Dzięki wykorzystaniu techniki PCR, można jednoznacznie stwierdzić lub wykluczyć obecność materiału genetycznego adenowirusa CAV-1 w moczu chorego. Badanie USG jamy brzusznej powinno być wykonane zawsze w przypadku objawów ze strony układu pokarmowego. U osobników zainfekowanych widoczne będą zmiany struktury wątroby.

Leczenie choroby Rubartha u psa

W przypadku choroby Rubartha leczenie polega na łagodzeniu objawów, zapobieganiu wtórnym zakażeniom, a także ułatwianiu regeneracji uszkodzonych przez patogeny narządów. Duża odpowiedzialność spoczywa również na opiekunie zwierzaka, który musi zadbać o to, by pupil się nie przemęczał i nie miał kontaktu z innymi zwierzętami. Niezbędna jest również dietoterapia opierająca się na żywieniu pacjenta karmą typu hepatic, czyli przeznaczoną dla psów z osłabioną wątrobą.

Niestety wielu zakażonych psów nie udaje się uratować, szczególnie szczeniąt do 2. tygodnia życia, dla których infekcja zwykle kończy się śmiercią. Dlatego, zamiast leczyć, najlepiej jest ochronić psa przed chorobą Rubartha.

Zapobieganie chorobie Rubartha

Najskuteczniejszą formą przeciwdziałania temu schorzeniu jest zaszczepienie psów przeciwko chorobie Rubartha. Szczepionkę podaje się szczeniętom po raz pierwszy ok. 8–10 tygodnia życia oraz po raz drugi 3–4 tygodnie później. Następne wakcynacje wykonuje się co roku lub zgodnie z zaleceniami lekarza weterynarii.

Obecnie produkowane szczepionki kojarzone chronią młodego psa nie tylko przed zarażeniem się chorobą Rubartha, ale również kaszlem kennelowym, leptospirozą, nosówką, parwowirozą oraz koronawirozą. Wystarczą dwa zastrzyki za kilkadziesiąt złotych, by znacznie zwiększyć szanse swojego pupila na dożycie późnej starości. To jedna z najbardziej opłacalnych inwestycji, jakich możesz dokonać.