Szczeniaki to po prostu młode psy. Zazwyczaj terminem tym obejmuje się albo zwierzęta od narodzin aż do dorosłości, albo młode czworonogi na pierwszym etapie życia, przed wejściem w fazę juniorów. Na potrzeby tego artykułu przyjmiemy pierwszą z definicji, która wydaje się nam właściwsza. Co warto wiedzieć, zanim adoptuje się lub kupi szczeniaka?
W jakim wieku szczeniaki mogą zmienić dom?
Ten aspekt najczęściej interesuje te osoby, które marzą, aby w ich domu pojawił się pies. Szczeniak powinien zmienić dom dopiero w okolicach od 8 do 12 tygodnia, zależnie do dotychczasowych warunków życia. W tym okresie szczeniaki do nowych domów wydają zazwyczaj hodowcy zrzeszeni w ZKwP. Nie brak też takich miejsc, które decydują się na oddanie zwierząt starszych – między 12 a 16 tygodniem.
Dlaczego szczeniaki młodsze nie powinny być zabierane do matki? Przyczyn jest kilka:
- częściowe żywienie szczeniaków przez matkę mlekiem;
- brak nabytej odporności w przypadku szczeniaków poniżej 4. tygodnia życia;
- brak szczepień, które dawałyby odporność wtórną;
- zaniedbana socjalizacja, która wynika z kontaktu z matką i rodzeństwem.
Oczywiście są przypadki, w których szczeniaki są wydawane nowym właścicielom wcześniej. Mowa przede wszystkim o sytuacjach, w których matka szczeniąt zginęła. Dotyczy to głównie zwierząt bezdomnych, bo hodowca szuka dla miotu zwykle matki zastępczej albo wykarmia go sam, oddając socjalizację między psami reszcie dorosłych osobników w stadzie.
Szczeniaki – jak długo rosną?
Wszystko zależy od tego, jak duże mają być w przyszłości psy. Szczeniaki ras miniaturowych i małych, których waga zwykle nie przekracza ok. 5 kg, dojrzewają już w okolicach 12 miesiąca życia. Z kolei rasy olbrzymie mogą na dobre wkroczyć w dorosłość nawet dopiero po dwóch latach!
Co z tego wynika? Przede wszystkim szczeniaki, które w przyszłości wyrosną na psy duże, wymagają większej suplementacji wapnia i fosforu. Ich dieta powinna być inaczej zbilansowana przez dłuższy czas niż w przypadku szczeniąt ras miniaturowych.
Szczeniaki – opieka weterynaryjna
Bardzo ważnym aspektem opieki nad szczeniakami jest zapewnienie im odpowiedniej opieki weterynaryjnej. Co to oznacza? Musisz przede wszystkim zadbać o to, aby szczenię było regularnie odrobaczane i szczepione. W pierwszym roku swojego życia musi przejść kilka odrobaczeń i szczepień, według kalendarza określonego przez lekarza weterynarii. Szczenię z hodowli często ma część dawek za sobą. Na pewno jednak zostanie mu szczepienie przypominające i to przeciwko wściekliźnie. Pamiętaj, aby nie odrobaczać psa w dniu szczepienia, tylko najlepiej ok. 7 dni wcześniej.
Prócz tego zadbaj o regularne wizyty profilaktyczne. W ten sposób nie tylko na bieżąco sprawdzisz, czy pies jest w dobrej kondycji, ale też przyzwyczaisz szczeniaka do wizyt w gabinecie weterynaryjnym. Nie zapominaj też o ochronie przed pasożytami zewnętrznymi, przede wszystkim pchłami i kleszczami.
Kwarantanna dla szczeniaka – tak czy nie?
Wiele kontrowersji budzi temat kwarantanny, zwłaszcza w przypadku szczeniaków z adopcji, które nie mają szczepień, a także psów zaszczepionych w niepełnym stopniu. W kwestii tego zagadnienia istnieją dwie grupy. Jedna uważa, że wyprowadzanie na spacery psów bez odporności może skończyć się ich chorobą, często poważną, zagrażającą śmiercią, jak np. parwowiroza. Druga grupa jest zdania, że kwarantanna prowadzi do powstawania problemów behawioralnych. Wszystko dlatego, że jej okres przypada na czas socjalizacji, który psu zwyczajnie umyka.
Najlepszym rozwiązaniem z obu punktów widzenia jest zabieranie szczeniaka na dwór np. w plecaku, aby nie miał kontaktu z wydzielinami innych zwierząt. Osoby, które mają zabezpieczone podwórko, na które nie mogą dostać się obce zwierzęta, mogą na nim puszczać szczenię luzem czy uczyć chodzenia na smyczy.
Żywienie szczeniaków – na co zwrócić uwagę?
Szczeniaki mają specjalne potrzeby żywieniowe. Choć istnieją pokarmy przeznaczone dla psów we wszystkich grupach wiekowych, tzw. all life stages, z zasady warto karmić szczenię pokarmem przeznaczonym konkretnie dla jego rozmiaru i grupy wiekowej. Dotyczący to zwłaszcza psów ras dużych i olbrzymich, u których podaż niektórych składników jest po prostu wyższa.
Wielu opiekunów zadaje sobie pytanie, czy wybrać karmę mokrą, półwilgotną czy suchą. Właściwie wybór jest dowolny, o ile jest to pokarm pełnoporcjowy i ma odpowiedni skład. Można natomiast żywić szczeniaki również na inne sposoby. Mowa na przykład o diecie BARF albo gotowaniu posiłków. W obu tych przypadkach musisz skontaktować się jednak z dietetykiem zwierzęcym, aby ustalić adekwatną suplementację.
Tego nie dawaj szczeniakowi!
Pamiętaj, aby nie podawać szczenięciu mleka krowiego! Psy, jak i pozostałe ssaki, piją mleko swojego gatunku, pochodzące od matki. Na dalszych etapach życia ten składnik diety nie jest im już potrzebny.
Nie podawaj też produktów szkodliwych dla psów, takich jak:
- winogrona;
- czekolada;
- alkohol;
- rodzynki;
- cytrusy.
Kości i gryzaki w diecie szczeniaka
Jeśli chcesz zapewnić szczeniakowi smaczną przekąskę, postaw na wysokiej jakości produkty. Nie kupuj gryzaków z prasowanej skóry, bo nie są one wcale zdrowe dla psa. Jeśli podajesz kości, to tylko pod kontrolą – nie mogą być po obróbce termicznej i powinny to być kości mięsne. Jednakże szczeniakom karmionym suchą i mokrą karmą nie poleca się serwowania kości w żadnej formie.
Jakie przysmaki na czas treningu wybrać? Dobrze sprawdzą się:
- kawałki mięsa świeże lub suszone;
- skrawki mięsne do kupienia w sklepach zoologicznych;
- miękkie przysmaki o dobrym składzie.
Jeśli decydujesz się na ciastka dla psów, najpierw przeczytaj skład. Nie wszystkie będą prawidłowym, zdrowym wyborem dla twojego pupila.
Szczeniaki a nauka czystości
Nauka czystości często spędza sen z powiek opiekunów. Szczeniaki według nich nie są chętne do załatwiania spraw na dworze, a niekiedy nawet boją się spacerów. To zazwyczaj wynika ze stresu i nieodpowiedniej socjalizacji. Szczeniaki są młode i nie mają doświadczeń dorosłych psów; nie wiedzą, że wyjście wiąże się zwykle z przyjemnym spacerem. Człowiek im tego nie ułatwia, jeśli zmusza je, np. ciągnąć na smyczy, do podchodzenia do różnych strasznych dla nich przedmiotów. W efekcie szczeniak załatwia się w domu, po spacerze, wzbudzając złość opiekuna.
Jeśli twoje szczenię załatwia się w domu, oznacza to po prostu, że jest szczeniakiem. Pojemność pęcherza zwiększa się z wiekiem i wtedy też poprawia się praca zwieraczy. To znaczy, że młodsze psy zwyczajnie mogą nie trzymać potrzeb, bo nie pozwala im na to ich fizjologia. Musisz uzbroić się w cierpliwość. Konsekwencja, ignorowanie załatwiania potrzeb w domu oraz nagradzanie załatwiania na dworze zwykle daje efekty po kilku dniach do kilku tygodni. Wpadki zdarzają się jednak szczeniakom nawet do pierwszego roku życia.
Szczeniaki – z czym się liczyć?
Pamiętaj, że twój pies może przejawiać wiele zachowań, które są słodkie, gdy jest szczeniakiem, ale mogą być kłopotliwe, gdy dorośnie. Nie pozwalaj na podgryzanie – przekierowuj uwagę psa na zabawki. Od małego zostawiaj szczeniaka w domu samego, najpierw na chwilę, a potem wydłużaj ten czas. W ten sposób unikniesz z dużym prawdopodobieństwem lęku separacyjnego.
Pamiętaj, że szczeniaki często niszczą rzeczy, dlatego nie warto kupować im w ramach wyprawki drogiego legowiska. Schowaj rzeczy, na których ci zależy, aby pies ich nie zniszczył. Zapewnij też pupilowi gryzaki gumowe i lateksowe, zwłaszcza w okresie wymiany zębów.
Warto też uczyć szczeniaki chodzenia na luźnej smyczy przy nodze, aby potem nie musieć się z nimi siłować. To samo dotyczy przychodzenia na zawołanie.
Szczeniaki są słodkie, ale bywają też kłopotliwe, zwłaszcza gdy nie wiesz, jak z nimi postępować. Jeśli zadbasz o podstawowe wychowanie, a także profilaktykę zdrowia swojego pupila, nie będzie ci on sprawiał większych kłopotów. W efekcie wasze wspólne życie będzie przyjemnością.