Pielęgnice to dorodne ryby o zróżnicowanych rozmiarach. Mogą mieć nawet do pół metra długości. Są charakterystyczne pod względem wyglądu, a przy tym często agresywne. Mogą jednak stanowić niezastąpioną ozdobę zbiornika. Sprawdź, jak je wybrać i hodować.
Pielęgnice i ich pochodzenie
Jako ryby pielęgnice należą do podrzędu wargaczowców. Są jedynymi rybami słodkowodnymi w tej klasyfikacji. Żyją przede wszystkim w Ameryce, zwłaszcza Południowej, nieco rzadziej w Afryce. Są to ryby wymagające wysokich temperatur.
W naturze małe rybki pielęgnice poławiane są dla akwarystów. Z kolei duże okazy przeznaczone są przede wszystkim do jedzenia, z uwagi na bardzo smaczne mięso.
Co ciekawe, pielęgnice są bardzo cenione w miejscach, w których występują. Wszystko dlatego, że są naturalnymi wrogami komarów. Dzięki temu, że zjadają ich osiedlające się w wodzie larwy, zwalczają również je same. To ogranicza roznoszenie malarii, stanowiącej poważny problem w krajach tropikalnych.
Ryba pielęgnicowata – wygląd
Przede wszystkim gatunek ma wpływ na to, jak wyglądają pielęgnice. Ryby te są bardzo zróżnicowane pod względem budowy. W większości przypadków ich ciało jest bocznie spłaszczone, z wydatnym grzbietem oraz krępe. Część pielęgnic ma bardzo wydatną czaszkę, a większość – wyjątkowe, niejednokrotnie jaskrawe kolory.
Rozmnażanie pielęgnic
Para, która nie jest wobec siebie agresywna, może się swobodnie rozmnożyć. Pielęgnice są w stanie złożyć do 600 jaj w trakcie pojedynczego tarła. Zbiornik tarliskowy powinien mieć przynajmniej 150 cm długości. Pielęgnice bardzo dbają o swoje potomstwo, stąd zresztą wzięła się ich polska nazwa.
Po wykluciu larw przenoszą je w odpowiednie, bezpieczne miejsce. Gdy narybek pływa, może żywić się samodzielnie, specjalnie podawanym pokarmem.
Pielęgnice – rodzaje
Pielęgnice to jedynie nazwa bardzo licznej grupy gatunków, które mają podobny wygląd i wymagania. Sprawdź, jakie pielęgnice w akwarium sprawdzą się najlepiej i czego możesz się po nich spodziewać. Warto zauważyć, że wiele pielęgnic to gatunki endemiczne. Oznacza to, że często występują tylko w jednym miejscu na ziemi.
Pielęgnica – gatunki
Ryby pielęgnicowate to kilka różnych gatunków. Mowa tutaj tylko o tych, których nazwa pochodzi od samych pielęgnic. Część z nich jest bardziej popularna, a inne – mniej. Pielęgnice zazwyczaj są stosunkowo agresywne, nawet do pobratymców, co determinuje sposób ich hodowli.
Oto niektóre rodzaje pielęgnic dostępne w sprzedaży dla akwarystów:
- Pielęgnica cytrynowa – z wydatną głową, dorastająca nawet do 35 cm długości. Gatunek ten jest bardzo agresywny również w stosunku do swoich pobratymców. Jednocześnie, pielęgnice mogą nauczyć się sztuczek, co wskazuje na ich wysoką inteligencję. Nadają się do akwarium o minimalnym litrażu 240 l w przypadku jednego osobnika. Akwaria wielogatunkowe powinny mieć przynajmniej 1000 l.
- Pielęgnica managuańska – a akwariach gatunek ten dorasta mniej więcej do 40 cm. Są bardzo efektowne pod względem wyglądu – złote lub srebrne, z ciemnymi znaczeniami oraz nietypowymi, barwnymi dodatkami. Pielegnice są agresywne, okresowo terytorialne, mogą żyć najwyżej w parach. Potrzebują zbiornika o pojemności przynajmniej 400 l. Mogą żyć z innymi pielęgnicami, o ile mają jeszcze większe akwarium.
- Pielęgnica niebieskołuska, zwana też plamistą – mniejsza, bo dorastająca do 25 cm, niezwykle efektowna ryba akwariowa. Ta pielęgnica ma ciemne ciało i opalizujące, niebieskie lub turkusowe plamki. Może mieszkać z innymi rybami, o ile są one na tyle duże, że nie dają się zjeść. Z pielęgnicami może mieszkać tylko w parze.
- Pielęgnica papuzia – jedna z najbardziej charakterystycznych pielęgnic. Ten gatunek pielęgnic ma niezwykle zdeformowany pyszczek, co sprawia nierzadko problemy przy pobieraniu przez niego pokarmu. Ryba dorasta do 25 cm i przypomina wyglądem nieco złotą rybkę. Jest to gatunek sztucznie uzyskany.
- Pielęgnica pawiooka – gatunek dorastający do 25 cm. Wymaga bardzo dużego zbiornika, przynajmniej o pojemności 400 l na jednego osobnika. Może być maksymalnie trzymany w parach albo z innymi, wybranymi gatunkami. Ma charakterystyczną, złoto-czarną barwę.
Pielęgnice afrykańskie – gatunki
Wśród różnych ryb z gatunku pielęgnic pojawiają się również te, których nazwy brzmią zupełnie inaczej. Są to pielęgnice afrykańskie, do których zalicza się takie gatunki jak na przykład:
- barwniak czerwonobrzuchy;
- tilapia wielkogłowa;
- czerwieniak kongijski.
Zazwyczaj łączy je to, że wymagają wysokich temperatur w zbiornikach. Dodatkowo, akwaria, w których żyją pielęgnice, powinny być też odpowiednio duże. Mowa przede wszystkim o właściwym litrażu.
Ryby pielęgnice i ich wymagania
Akwaria, w których mogą mieszkać pielęgnice, powinny być odpowiednio duże. Zazwyczaj dla pojedynczej ryby wystarczający jest zbiornik od 200 do 400 l, zależnie od jej rozmiarów. W przypadku par rozmiar akwarium zazwyczaj przynajmniej się podwaja. Bardzo rzadko pielęgnice można trzymać w więcej niż parach. Zwykle dotyczy to jedynie mniejszych i mniej agresywnych gatunków.
Wszystkie pielęgnice wymagają zastosowania filtrów, a większość z nich – również deszczowni. W praktycznie każdym zbiorniku niezbędna jest grzałka. Wszystko dlatego, że ryby te oczekują zwykle bardzo wysokiej temperatury, często przekraczającej 30 stopni. Nie da się jej uzyskać i stabilnie utrzymać w warunkach domowych bez profesjonalnego sprzętu.
Woda w akwarium powinna mieć pH około 7.0. Bardzo ważne jest wyposażenie akwarium w odpowiednią liczbę kryjówek oraz gęstą roślinność, zwłaszcza dalszego planu. To sprawia, że pielęgnice zyskują miejsca odosobnienia. Dno powinno być piaszczyste.
Zależnie od wybranego gatunku, ceny pielęgnic mogą się wahać od kilkunastu do nawet kilkuset złotych. Wiele zależy od częstotliwości napotykania danej odmiany barwnej. Niektóre pielęgnice da się kupić wyłącznie u profesjonalnych hodowców. W takim przypadku warto postawić na pasjonata, który sprzedaje nadwyżki z własnej hodowli.