Gupiki – czy te rybki akwariowe rzeczywiście łatwo hodować?

Gupik pawie oczko to rybka, którą znają chyba wszyscy. Osobniki te wyróżniają się dosyć znacznym dymorfizmem płciowym. Oznacza to, że samca i samicę można łatwo rozróżnić już na pierwszy rzut oka. Jeszcze do niedawna gupiki słynęły z bardzo dużej odporności na choroby.

Niestety, nieodpowiedzialna hodowla komercyjna nieco odwróciła te trendy. Pawie oczka są małe i łatwo się mnożą. Aby dobrze się rozwijały, potrzebują jednak odpowiednich warunków. Jakiego akwarium wymaga gupik? Temperaturę wody i otoczenie poznasz w naszym artykule. Przeczytaj już teraz!

Pawie oczka – pochodzenie

Obecnie znakomita większość gupików, które trafiają do akwariów, to okazy wyhodowane w niewoli. Dzikie osobniki spotykane są niezwykle rzadko. Ryba ta pochodzi jednak z północno-wschodniej części Ameryki Środkowej. Można spotkać ją także na wybrzeżach Karaibów oraz w takich miejscach, jak:

• Gujana;
• Wenezuela;
• Trynidad i Tobago;
• Antyle Holenderskie;
• Surinam;

Gupik, czyli rybka, której niestraszne są nowe miejsca

Gupiki są niezwykle odpornym gatunkiem, który świetnie adaptuje się do panujących warunków. Ryby zostały sztucznie wprowadzone do ekosystemów ponad pięćdziesięciu krajów świata.

Można je obecnie spotkać zarówno w Wielkiej Brytanii, jak i w biedniejszych krajach rejony podzwrotnikowego i zwrotnikowego. Do tych ostatnich gupiki trafiły w celu ograniczenia populacji komarów, przenoszących malarię. 

Gupiki – klasyfikacja

Gupik po raz pierwszy został złowiony na Kubie w 1886 roku. Tę niewielką rybkę zaklasyfikowano do rodziny ryb piękniczkowatych z rodzaju żyworodnych. 

Gupik pawie oczko – wygląd

Gupiki rozróżniamy przede wszystkim ze względu na kształt płetwy ogonowej. Wyróżnia się następujące ich rodzaje:

• dwumiecz;
• welon;
• proporczyk;
• płomyk;
• górny miecz;
• dolny miecz;
• rakietka;
• igiełka;
• łopatka;
• lira;
• gupik Endlera. 

W hodowlach nie jest praktykowane krzyżowanie ryb międzygatunkowo, ponieważ prowadzi to do zubożenia wariantów kolorystycznych. Pawie oczka odławiane z niewoli są w akwariach praktycznie niespotykane. 

Gupik – samica i samiec. Jak ich odróżnić? 

U gupików występuje znaczny dymorfizm płciowy. Samica gupika osiąga wielkość około 5-6 centymetrów. Jej płetwa odbytowa jest nieco zaokrąglona.

W jej obrębie znajduje się nieco ciemniejsza plama brzemienna. Gupik samiec jest z kolei nieco mniejszy i smuklejszy. Jego płetwy (ogonowa i odbytowa) są dłuższe i bardziej okazałe. Samce są także ciekawiej ubarwione. 

Gupiki pawie oczko – charakter i usposobienie

Gupiki to aktywne rybki, które uznawane są za dosyć łagodne. Nierzadko jednak można zauważyć ich tendencję do podskubywania siebie nawzajem. Najbardziej narażone na te nieprzyjemne formy kontaktu są ryby z długimi i weloniastymi płetwami – na przykład skalary. 

Pawie oczka w akwarium – jaki wariant wybrać?

W środowisku naturalnym pawie oczka mieszkają w bardzo dużych skupiskach. W ławicach zawsze dominują samice, których jest zdecydowanie więcej niż samców. Ten schemat warto zachować także w akwarium.

Samce gupika są mocno natarczywe w stosunku do samic, dlatego na jedną powinny przypadać przynajmniej dwa. Najlepszym rozwiązaniem (dla osoby, która nie chce ich rozmnażać) jest zakup osobników tylko jednej płci. Zazwyczaj akwaryści decydują się na samce, które mają bardziej okazały wygląd. 

Ryby gupiki – akwarium i wymagania 

Gupiki to niewielkie ryby, które nie mają wygórowanych oczekiwań. Nie oznacza to bynajmniej, że można trzymać je w kuli czy małym słoiczku. Minimalna wielkość akwarium dla kilku osobników to 54 litry. Pamiętaj jednak, że im większe akwarium, tym lepiej. W większych zbiornikach znacznie łatwiej utrzymać odpowiednie środowisko dla ryb. 

Bardzo ważne jest to, aby akwarium dla gupików było wypełnione wieloma roślinami. 

Woda dla gupików

Gupiki nie są szczególnie wymagające w kwestii parametrów wody, jednak trzeba zachować je na odpowiednim poziomie. 

• temperatura wody – około 26-28^o Celsjusza; 
• pH wody dla gupików – 7-8;
• twardość wody – 10-30 dGH (ryby te wymagają dosyć twardej wody).

Co ciekawe, pawie oczka są bardzo tolerancyjne w kwestii zasolenia wody. Czują się dobrze zarówno w słodkiej, bachicznej (lekko słonej), jak i morskiej. 

Z jakimi rybami trzymać gupiki? 

Gupiki najlepiej czują się w towarzystwie własnego gatunku, dlatego nadają się świetnie do akwariów gatunkowych. Można także z powodzeniem trzymać je w towarzystwie innych piękniczkowatych:

• gambusiów;
• mieczyków;
• platek.

Jakie ryby nie powinny mieszkać z gupikami?

W zbiorniku możesz także umieścić tęczaki, danio czy żyjące przy dnie kiryski. Zdecydowanie nie warto jednak trzymać ich z rybami, takimi jak:

• bojowniki;
• brzanki;
• tetry;
• glonojady syjamskie;
• kolcobrzuchy. 

Dla dużych ryb mięsożernych (podobnie jak dla popularnych w ostatnim czasie krabów) pawie oczka będą raczej obiadem niż towarzystwem. 

Gupiki – rośliny w akwarium

Gupiki powinny mieszkać w akwariach z bujną roślinnością. Biocenoza wodna jest wówczas bardziej stabilna. Roślinność okazuje się nieodzowna dla tych rybek. Dla młodych osobników jest źródłem pożywienia, dorosłym zaś służy za kryjówkę, istotną szczególnie nocą podczas snu. 

W zbiorniku możesz także wykorzystać roślinność pływającą. Nie powinna być jednak zbyt bujna, ponieważ ograniczy dopływ promieni słonecznych. 

Gupiki  – żywienie

Zarówno w środowisku naturalnym, jak i w akwarium gupiki nie gardzą praktycznie żadnym pożywieniem. To ryby wszystkożerne, które bardzo lubią larwy komarów. W naturalnym środowisku jedzą przede wszystkim:

• insekty wodne;
• pająki;
• niewielkie mięczaki;
• larwy;
• pająki.

Co ciekawe, według badań prowadzonych na pawich oczkach ich dieta jest związana z miejscem bytowania i szerokością geograficzną, pod jaką występują. 

Co jeszcze podawać gupikom?

Żywy pokarm będzie dla nich najbardziej odżywczy. Jego przygotowanie jest jednak dosyć czasochłonne i nie wszyscy się na to decydują. Można także z powodzeniem postawić na popularny wśród akwarystów pokarm w płatkach. Warto jednak wybierać produkty dobrej jakości, polecane przez doświadczonych hodowców. 

Zróżnicowany pokarm dla gupików to między innymi:

• blanszowany szpinak;
• oczlik;
• dafnia;
• wodzień;
• artemia;
• płatki ze spiruliną.

Pawie oczka czasami podgryzają niektóre rośliny akwariowe. Poszukują także alg, które znajdują się na korzeniach i kamieniach. 

Gupiki – częstotliwość karmienia

Gupiki mają dosyć szybką przemianę materii i potrafią strawić spożyty posiłek w mniej niż godzinę. Właśnie dlatego warto zapewnić im nieco częstsze karmienie mniejszymi porcjami. Ryzyko przekarmienia jest tutaj nie mniejsze niż w przypadku innych ryb, dlatego trzeba bardzo uważać. 

Gupiki  – rozmnażanie

Rozmnażanie gupików w akwarium

Samce tych rybek są niezwykle żywiołowe i zawsze chętne do rozmnażania. Właśnie dlatego tak ważne jest to, aby na jednego samca przypadały przynajmniej dwie samice. W przeciwnym wypadku pani gupikowa może zostać zamęczona przez swojego partnera. 

Jak widać, rozmnażanie gupików (tak jak zresztą większości rybek żyworodnych), jest niezwykle łatwe. Gupik w ciąży jest przynajmniej przez trzy tygodnie, a ten czas przedłuża się nieraz do miesiąca. Pawie oczka to bardzo płodne ryby. Już kilka godzin po porodzie samica jest ponownie zdolna do zapłodnienia. 

Jak wygląda proces rozmnażania gupików i ile rybek przeżywa?

Wstęp do tarła jest u gupików dosyć… widowiskowy. 

1. Samiec przechodzi do zalotów, które mogą mieć formę natrętnego napastowania. Pływa za samicą, pręży płetwy i zachęca ją do kopulacji. Co istotne, w wielu przypadkach dochodzi do wymuszenia tarła, które polega na umieszczeniu gonopodium w narządzie rodnym samicy. 
2. Po trzytygodniowej zazwyczaj ciąży dochodzi do porodu. Samica rodzi narybek partiami nawet przez kilka godzin. Małych gupików może być naprawdę bardzo dużo, nawet niemal sto osobników.
3. Niestety, malutkie rybki są bardzo często zjadane przez innych mieszkańców akwarium lub rzeczki, a nawet stają się pokarmem własnych rodziców. Zazwyczaj można spodziewać się od 30 do 50 sztuk narybku.

Jak uniknąć konsumpcji maluchów przez inne gupiki? Najlepszym rozwiązaniem jest zapewnienie dorosłym rybom różnorodnego i dobrze zbilansowanego posiłku. 

Rozmnażanie się gupików w warunkach naturalnych

A jak pawie oczka rozmnażają się w naturze? Wielkość jednorazowego miotu jest tam bardzo zróżnicowana. Wiele zależy od tego, jak bardzo ryby narażone są na atak drapieżnika. Im większa ławica, tym większe szanse na przeżycie. Na obszarach, gdzie występowanie drapieżnych ryb jest bardziej prawdopodobne, samice rodzą więcej mniejszych potomków. 

Niebagatelny wpływ ma także dostęp do pokarmu. Jeżeli jest go mniej, zwierzęta potrafią zmniejszać liczbę potomstwa. Trzeba też wspomnieć, że im więcej jest gupików na danym obszarze, tym większy spadek reprodukcji, ponieważ wzrasta ryzyko kanibalizmu. 

Gupiki  – cena i hodowla

Gupiki nie są szczególnie drogimi rybami. Są nie tylko bardzo małe, lecz także łatwe do rozmnożenia. Bardziej popularne odmiany mogą kosztować nawet 2-3 złote za sztukę. Za te rzadsze, na przykład Koi czy Magic Violet trzeba zapłacić nawet 20 złotych. Rybki pawie oczka najlepiej kupuj u sprawdzonych hodowców. 

Gupiki  – choroby

Te zwierzaki jeszcze do niedawna uchodziły za bardzo odporne na choroby i słynęły z tego, że świetnie dostosowują się do warunków panujących w akwarium. Do pewnego stopnia jest to prawda.

Lata nieodpowiedzialnej hodowli i krzyżowania ze sobą poszczególnych odmian sprawiły jednak, że gupiki stały się zdecydowanie mniej odporne, a według niektórych – wręcz chorowite. Grożą im przede wszystkim:

• pleśniawka – na tę chorobę najbardziej narażone są pawie oczka o dłuższych płetwach. Objawia się ona białym nalotem, a do jej leczenia konieczny jest środek dezynfekujący. Przy pleśniawce trzeba także zadbać o natlenienie wody, podniesienie temperatury i usunięcie zalegającego na dnie pokarmu; 
• martwica płetwy – to choroba bakteryjna, która najczęściej dotyka zestresowanych pawich oczek żyjących w zbyt ciasnych akwariach. Leczenie sprowadza się do kąpieli w specjalistycznych roztworach i poprawy warunków bytowania ryb. Martwica płetw nie jest zaraźliwa;
• choroba bawełniana gupików – to choroba bakteryjna, która objawia się zmianą zachowania. Chore ryby chowają się, stają się ospałe i bardziej apatyczne. Pojawia się martwica naskórka. Konieczne jest dokładne posprzątanie i odkażenie akwarium; 
• rybia ospa – to bardzo popularna choroba ryb, która dotyka także gupików. Jak z nią walczyć? Istotne jest przede wszystkim zasolenie wody i podniesienie jej temperatury. 

Gupik – podsumowanie 

Gupiki to bardzo popularne ryby, które dosyć szybko dostosowują się do nowych warunków. Najlepiej czują się w akwariach o bujnej roślinności, ale mogą mieszkać zarówno w słonej, jak i w słodkiej wodzie.

Warto zapewnić im jednak dosyć duży zbiornik, w którym nie będzie znajdowało się zbyt dużo ryb. W złych warunkach pawie oczka stresują się, co prowadzi do wielu chorób. 

Ze względu na stosunkowo niską cenę i dużą tolerancję na warunki w akwarium, pawie oczka mogą być odpowiednie dla początkujących akwarystów. Jeśli jesteś jednym z nich, pamiętaj, aby stworzyć im optymalne warunki w zbiorniku.