Z artykułu dowiesz się, jak poprawnie interpretować sygnały wysyłane zarówno przez twojego psa, jak i bezpańskie zwierzęta. Poznasz psi język i nauczysz się stosowania odpowiednich gestów rozumianych przez czworonogi.
Psi język – z czego się składa mowa psa?
Psy komunikują się na wiele różnych sposobów, używając do tego sygnałów werbalnych i niewerbalnych. Do pierwszych należy między innym szczekanie, popiskiwanie, wycie czy warczenie. Jednak prawdziwym kluczem do zrozumienia twojego pupila jest mowa ciała. W psim języku do komunikacji niewerbalnej wykorzystywane są praktycznie wszystkie mięśnie i każda część ciała czworonoga. Mowa ciała służy najczęściej do komunikacji z innymi osobnikami tego samego gatunku, ale ty też możesz czerpać z niej garściami.
W obserwacji psiego języka szczególną uwagę należy zwrócić na język, uszy, głowę i pysk zwierzęcia. Co ciekawe, w drodze ewolucji psy wykształciły o wiele więcej mięśni głowy, dookoła oczu i pyska, aby móc lepiej się komunikować z człowiekiem, niż mają ich wilki. Pozostaje ci nauczyć się podstawowych sygnałów wysyłanych przez ciało pupila, o czym przeczytasz w dalszej części artykułu.
Mowa ciała psa – oznaka strachu
Nauka psiego języka jest prosta, ale musisz zapomnieć wszystko, co do tej pory wiesz. Dla przykładu pozycja, która w bajkach i filmach interpretowana jest często jako przepraszająca, wcale taką nie jest. Na pewno kojarzysz pozycję czworonoga, w której całe ciało jest skulone na ugiętych łapkach, ogon schowany pod siebie, a uszy położone wzdłuż głowy. W filmach taki psiak przedstawiany jest najczęściej po tym, kiedy coś nabroi.
Wyżej wymieniona pozycja nie znaczy jednak, że piesek cię przeprasza czy czegoś żałuje. Zwierzęta nie odczuwają takich emocji i nie czują żalu. Jest to poza świadcząca o strachu przed karą lub po prostu wyrażająca zaniepokojenie i niepewność. Towarzyszy temu często położenie się na grzbiecie i odsłonięcie brzucha na znak uległości.
Sygnały uspokajające
Sygnały uspokajające pojawiają się zazwyczaj przed tymi oznaczającymi strach. Pies poprzez różne czynności sam próbuje się uspokoić. Zaniepokojone zwierzę mruży oczy i próbuje unikać kontaktu wzrokowego. Uszy mogą być położone wzdłuż głowy lub delikatnie będą się poruszały, co oznacza, że pies jest czujny, nasłuchuje i próbuje przygotować się na rozwój sytuacji.
Znaki, które dodatkowo świadczą o zaniepokojeniu, to kompulsywne oblizywanie się. Pies może też zacząć ziewać i drapać się lub ustawiać do ciebie bokiem. Jeśli zauważysz takie zachowanie, warto odwrócić uwagę pupila jakimś smakołykiem, komendą lub zabawką. Co ciekawe, ziewanie u psów jest zaraźliwe, podobnie jak u ludzi. W momencie, kiedy zauważysz, że twój pupil się stresuje, możesz zacząć ziewać, co spowoduje, że i psu się to udzieli i zacznie się uspokajać.
Pies agresywny – w jaki sposób komunikuje chęć do konfrontacji?
Psi język nie jest trudno odczytywać. Szczególnie łatwo zauważyć, kiedy zwierzę jest agresywne, ponieważ wysyła jasne sygnały. Już sam wygląd zwierzęcia, którym rządzi złość, potrafi przerazić osobę kompletnie nieznającą mowy ciała.
Zwierzę agresywne zachowuje się w bardzo charakterystyczny sposób. Każdy mięsień ciała jest napięty do granic możliwości. Ciężar ciała przenoszony jest na przednie łapy, głowa nisko, a wzrok skupiony na celu. Często takiemu zachowaniu towarzyszy położenie uszu wzdłuż głowy, szczekanie i warczenie oraz szczerzenie zębów. Sierść na grzbiecie może być postawiona w pióropusz. Ogon zdenerwowanego psa może się poruszać, ale nie myl tych nerwowych ruchów z merdaniem! Jeśli występują w powyższym kontekście, nie jest to gest powitania!
Jeśli spotkasz na swojej drodze takiego psa, nie krzycz na niego, nie wykonuj gwałtownych ruchów. Najlepszym sposobem jest powolne i ostrożne wycofanie się, żeby zwiększyć dzielący was dystans. Unikaj bezpośredniego kontaktu i postaraj się ustawić do niego bokiem. Jest to gest mówiący, że nie jesteś zagrożeniem. Staraj się nie patrzeć psu w oczy, by go nie prowokować.
Komunikowanie chęci do zabawy
To kolejne po agresji zachowanie, które bardzo łatwo rozpoznać. Pies skory do zabawy może wyciągać do ciebie przednie łapy, uginając grzbiet w ukłonie. Zwierzę w tej sytuacji często też macha wesoło i swobodnie ogonem, trąca łapką, nosem, a nawet delikatnie podgryza. W zależności od rasy i charakteru pupila może pojawić się zachęcające do zabawy szczekanie, a pysk jest najczęściej półotwarty.
Zrelaksowany pies
Główną oznaką, że twój pies jest spokojny i zrelaksowany będzie rozluźnienie całego ciała i brak widocznego napięcia mięśni. Pysk twojego pupila powinien być przymknięty lub delikatnie otwarty, ogon ułożony na posłaniu, uszy nasłuchujące, ale bez oznak niepokoju. Takie zachowanie najłatwiej zaobserwować, kiedy pies jest zmęczony i udał się na odpoczynek.
Jak rozpoznać, że pies jest skupiony?
Psi język pełni funkcję komunikacyjną między osobnikami tego samego gatunku. Oznaki skupienia zwierzęcia informują innych, że dzieje się coś wartego uwagi. Najłatwiej je zauważyć, kiedy zwierzę obserwuje ptaki czy inne małe zwierzęta albo w trakcie zabawy, kiedy oczekuje, aż właściciel rzuci mu ulubioną piłkę.
Skoncentrowanie na obiekcie wymaga od czworonoga nieustannej czujności. Widać je od razu po uszach, które najczęściej są postawione, skierowane do przodu i nasłuchują każdego dźwięku. Zwierzę wyciąga również szyję i unosi głowę wysoko. Jeśli skupienie wywołane jest chęcią zapolowania, pupil może unieść i zgiąć lekko przednią łapę.
Zmęczenie
Pies, który jest zmęczony, wysyła jasne sygnały. Jeśli wywołane jest forsowną zabawą, długim biegiem lub inną aktywnością, czworonóg będzie dyszał z wysuniętym językiem. Nie zainteresuje go żadna zabawka, smakołyk i niechętnie będzie wykonywał komendy. Pamiętaj, aby zapewnić swojemu zwierzakowi stały dostęp do wody, szczególnie w upalne dni, kiedy narażony jest na wystąpienie udaru cieplnego.
Psi język jest bardzo specyficzny, dla człowieka może wydawać się nieraz agresywny. Jeśli opiekujesz się dwoma czworonogami, to dopóki ze sobą nie walczą, nie powinieneś reagować. Sporadyczne powarkiwanie jest całkowicie normalne. Zmęczony pies może wysyłać w ten sposób sygnały drugiemu osobnikowi, żeby dał mu spokój, ponieważ nie jest zainteresowany zabawą czy jakąkolwiek interakcją.
Warto zwrócić uwagę na swojego pupila, czy zmęczenie nie jest objawem choroby. Następujące po dużym wysiłku jest całkowicie naturalne, jednak jeśli pies jest ciągle osowiały, nieskory do zabawy, może to być objawem choroby i wymagać kontaktu z weterynarzem.
Psi język jest bardzo bogaty i wiele możesz się dowiedzieć o aktualnym stanie psychicznym i fizycznym swojego pupila. Warto znać podstawowe gesty mowy ciała, ponieważ ułatwi ci to zadbanie o pupila w jak największym stopniu.