Bojownik syjamski (Betta splendens) – wygląd, usposobienie, wymagania

Bojownik syjamski, inaczej nazywany bojownikiem wspaniałym, to prawdziwy klejnot wśród ryb. Jest on jedną z najpopularniejszych rybek akwariowych. Duże zainteresowanie wśród akwarystów gatunek ten zawdzięcza przede wszystkim swojemu pięknemu, niebanalnemu wyglądowi i nieco „zadziornemu” charakterowi. Warto dodać, że jest to jedna z ryb… mięsożernych! Jak wygląda bojownik syjamski? Jakie akwarium spełni jego oczekiwania? Czy jest to pupil dla początkujących? Poznaj wszystkie fakty na temat tej intrygującej rybki!

Bojownik syjamski – charakterystyka

Bojownik syjamski (Betta splendens) to ryba z rodziny guramiowatych. Występuje w różnych odmianach barwnych. Ubarwienie samców jest bardziej jaskrawe niż kolorystyka samiczek. Ryba ta osiąga długość 6–7 cm. Ma wydłużone ciało oraz imponujące płetwy. Płetwa grzbietowa jest długa i wysoka, płetwa ogonowa jest zaokrąglona i tworzy pokaźny wachlarz, płetwy piersiowe i brzuszne natomiast są węższe, choć również długie. Samiec ma dłuższe, lepiej rozwinięte płetwy niż samica. Pysk ryby skierowany jest ku górze. Bojownik, jako ryba mięsożerna, posiada mocną szczękę uzbrojoną w garnitur zębów.

Pochodzenie i naturalne środowisko bojownika

Bojownik syjamski, zgodnie z nazwą, pochodzi z Tajlandii. Spotkać go można w środkowej części kraju. Ryba została ponadto wprowadzona do środowiska w kilku innych krajach: w Singapurze, Malezji, Indonezji, Brazylii, Kolumbii i na Dominikanie. Bojownik żyje w stojących i wolno płynących wodach, m.in. wpływa na zalane pola ryżowe, bagna, do rowów melioracyjnych. Żyje również w stawach i strumieniach.

Ryba ta przyzwyczajona jest do cyklicznych i gwałtownych zmian warunków atmosferycznych, które skutkują m.in. ilością wody w zbiornikach, w których bytuje. Dlatego też wykształciła zdolność oddychania powietrzem atmosferycznym – posiada w tym celu dodatkowy narząd oddechowy, zwany labiryntem. Bojownikowi należy takie warunki odtworzyć – musi mieć możliwość oddychania tlenem pobieranym znad tafli wody!

Bojownik syjamski – usposobienie

Bojownik syjamski jest z natury samotnikiem. Samce i samice łączą się w pary tylko w okresie rozmnażania. Osobniki obu płci są agresywne wobec swego gatunku. Najlepiej więc, aby bojownik przebywał w akwarium sam. Jeżeli jednak chcesz spróbować umieścić w zbiorniku – odpowiednio dużym – kilka osobników, najlepiej zdecydować się na grupę złożoną z jednego samca i kilku samiczek.

Bojowniki nie nadają się także do akwarium towarzyskiego – nie „dogadają się” z blisko spokrewnionymi gatunkami, natomiast ryby większe i bardziej ruchliwe będą zabierały im pokarm. Ewentualnie spróbować można trzymać je we wspólnym akwarium z rybami zbrojnikowatymi czy kiryskowatymi.

Bojownik syjamski – harem samiczek

Jeśli kilka bojowników – to tylko samice. Choć również one są nastawione agresywnie wobec przedstawicieli swego gatunku, ów ładunek agresji jest jednak niższy niż w przypadku samców. Aby zapewnić samicom komfort i prywatność w obrębie jednego zbiornika, należy wydzielić im strefy poprzez przełamanie linii widoku w akwarium oraz posadzenie dużej ilości roślin, jak również umieszczenie innych elementów dekoracyjnych, które będą tworzyły w sposób naturalny rewiry poszczególnych osobników.

Bojownik syjamski – wprowadzanie nowych samic

Liczba ryb powinna być nieparzysta i najlepiej wyższa niż 3 – wówczas ryby utworzą uporządkowaną strukturę społeczną (w tym wypadku – matriarchat). Kolejne, nowe ryby należy wprowadzać za pomocą przezroczystego kotnika wkładanego do akwarium – na czas, w którym inne samice będą prężyły płetwy w ramach pokazu siły wobec rywalki. Po wypuszczeniu nowej ryby należy liczyć się z tym, że konflikty będą miały miejsce do czasu ustalenia rewirów.

Bojownik syjamski – akwarium

Akwarium dla bojownika powinno mieć pojemność ok. 20 litrów. Dla haremu samiczek zalecany jest zbiornik o pojemności co najmniej 54 l. Nie należy trzymać tych ryb w akwarium kulistym ani w zbiorniku niewyposażonym w grzałkę. Temperatura wody w akwarium bojownika powinna wynosić 24–30°C. Jeśli ciepłota spadnie, ryby będą bardziej podatne na choroby, stracą również na ruchliwości, a zwiększy się ich agresywność. Choć bojownik jest raczej wytrzymały, lepiej wyposażyć akwarium w niewielki filtr.

Nie możesz zapominać o regularnej wymianie ok. 30% wody w zbiorniku na świeżą. Bojownik musi mieć dostęp do powietrza nad powierzchnią wody. Zadbaj także o roślinność i ozdoby różnego rodzaju, które będą stanowić doskonałą kryjówkę dla rybek.

Bojownik syjamski – jakość wody

Jeśli woda, którą napełniasz zbrojnik, ma wysoki poziom chloru, niezbędne może się okazać dodanie kilku kropli dechloratora do wody (przed dodaniem jej do akwarium). Elementy dekoracyjne znajdujące się w akwarium czyść natomiast przy pomocy ciepłej wody i szczotki – nie używaj do tego celu detergentów ani mydła. Kolejnym parametrem, poza poziomem chloru i wspomnianą wcześniej temperaturą, na który należy zwrócić uwagę, jest odczyn pH wody. Bojowniki preferują wodę o pH mieszczącym się w granicach 6,5 do 7,5.

Bojownik syjamski – pożywienie

Bojownik to ryba mięsożerna. Jego dieta powinna się więc składać przede wszystkim z drobnych bezkręgowców. Te małe drapieżniki chętnie jedzą pokarm pochodzenia zwierzęcego, taki jak m.in.:

• larwy komara;
• larwy ochotki;
• wodzień;
• rureczniki;
• dafnie;
• niewielkie krewetki.

Może otrzymywać także dostępny w sklepach gotowy pokarm suchy (płatki, granulat), przygotowany specjalnie pod kątem tego gatunku. Od właściwej diety zależy nie tylko zdrowie i długość życia bojownika (a ta wynosi zwykle 2–3 lata), ale również intensywność jego ubarwienia.

Hodowla bojownika syjamskiego

Akwarium tarliskowe powinno zawierać wodę o temperaturze ok. 2 stopnie wyższej niż woda znajdująca się w zbiorniku, w którym ryby przebywają na co dzień. Powinna być to woda miękka, o pH 6,0 do 6,5. Poziom wody powinien wynosić około 20 cm, w proporcjach podobnych jak w zwykłym zbiorniku (1/3 świeżej wody, 2/3 starszej).

Do rozrodu wybiera się osobniki w wieku 6–10 miesięcy. Samica powinna być gotowa do tarła – da się to poznać po tym, że robi się znacznie grubsza w części brzusznej. To również samica rozpoczyna gody, podpływając do samca. Samiec natomiast będzie budował gniazdo z własnej śliny. Do tarła powinno dojść w ciągu doby od umieszczenia pary ryb razem. Ikra jest przenoszona przez samca do gniazda. Co bardzo ważne, bojowników w okresie tarła nie należy karmić.

Bojownik syjamski – samiec bojownika opiekunem gniazda

Po tarle samicę należy odseparować od samca (odłowić do innego zbiornika). Jest to konieczne, gdyż w naturze samiec przegania samicę po złożeniu ikry, a w ograniczonym rozmiarami zbiorniku mógłby ją po prostu zamęczyć. Samiec od tej chwili opiekuje się ikrą – w większości przypadków. Jeśli nie wykaże zainteresowania jajeczkami, można spróbować zająć się nimi samodzielnie, delikatnie napowietrzając. Inną opcją jest podrzucenie ikry innemu samcowi, który może „adoptować” jajeczka.

Bojownik syjamski – zdrowie

Podstawą zdrowia i dobrej kondycji bojowników jest sprostanie ich preferencjom dotyczącym temperatury i jakości wody oraz zapewnienie im odpowiedniej diety. Najczęściej spotykaną u bojowników chorobą jest natomiast przeziębienie. Jest ono następstwem różnicy temperatur między wodą a powietrzem wokół akwarium, którą ryba odczuwa w momencie, gdy wypływa ku powierzchni, aby zaczerpnąć powietrza atmosferycznego. Wówczas może przeziębić swój narząd oddechowy – labirynt.

Bojownik syjamski – przeziębienie

Przeziębienie może doprowadzić do zaburzeń funkcjonowania pęcherza pławnego, a nieleczone nawet do śmierci ryby. Przeziębiony bojownik jest płochliwy, traci apetyt, jego kolory blakną. Wykazuje też charakterystyczne zachowanie – podpływa szybko ku powierzchni, a następnie równie energicznie odpływa z powrotem w dół.

Woda w akwarium przeziębionego bojownika powinna być cieplejsza (optymalna temperatura to 32–33°C), a akwarium należy przykryć. Potrzebny będzie specjalny preparat leczniczy dla bojowników, przynoszący ulgę przy różnych infekcjach. Dodatkowo warto zastosować liście migdałecznika morskiego. Przez pierwsze dwie doby kuracji nie należy karmić bojownika, a światło najlepiej pozostawić zgaszone. Cała kuracja trwa 5 dni.

Bojownik syjamski – inne choroby

Do innych chorób, na które narażone są bojowniki, należą np.:

• „sklejone płetwy” – groźna choroba, którą trzeba leczyć jak najszybciej odpowiednim preparatem;
• oodinoza objawiająca się brązowym nalotem; wymaga natychmiastowego leczenia;
• puchlina brzuszna spowodowana przekarmieniem.

Do leczenia tych i innych chorób należy zastosować specjalne preparaty przeznaczone dla tego gatunku ryb.

Bojownik syjamski – cena

Bojownik hodowlany nie jest drogą rybą. Możesz ją kupić już za około 5 zł za sztukę. Rozbieżność cenowa jest jednak spora, bo znajdziesz też oferty rybek nawet za 100 zł! Najlepszym rozwiązaniem jest zakup pupila w profesjonalnym sklepie akwarystycznym.

Choć bojownik wspaniały jest wyjątkowo popularną rybą, która kusi początkujących akwarystów swoim wyjątkowo atrakcyjnym wyglądem, nie jest polecany osobom niedoświadczonym. Jeśli chcesz hodować bojownika, koniecznie dobrze przygotuj się na jego zakup, aby nic cię nie zaskoczyło. Wyposaż się w niezbędną wiedzę na temat tego gatunku i jego niełatwej hodowli. To ryba wyjątkowo piękna i interesująca, ale jednocześnie stanowiąca wyzwanie!