Jeśli od zawsze interesują cię jaszczurki i poważnie rozważasz zakup tak wyjątkowego pupila, kameleon jemeński może okazać się przysłowiowym strzałem w dziesiątkę. Jest to gad o bardzo ciekawym wyglądzie, obok którego nie sposób przejść obojętnie. Chcąc zapewnić mu właściwą opiekę, musisz zdobyć podstawową wiedzę. W porównaniu z wieloma innymi gatunkami kameleon jemeński jest dość prosty w hodowli. Nie oznacza to jednak, że z łatwością przyzwyczai się do każdych warunków. Na co zwrócić uwagę? Czym karmić kameleona? Jak powinno wyglądać jego terrarium? Sprawdź!

Kameleon jemeński – egzotyczny gad z odległego Jemenu

Kameleon jemeński Chamaeleo calyptratus zamieszkuje rozległe tereny Półwyspu Arabskiego, który jest największym półwyspem na świecie. Nazwa gatunku oczywiście nie jest przypadkowa. Jego populacja rozwija się przede wszystkim na obszarze Jemenu i Arabii Saudyjskiej. Ulubionym miejscem występowania tej jaszczurki z rodziny kameleonowatych są rozległe, wysokie płaskowyże pomiędzy rzeczonymi państwami. 

Kameleon jemeński – wygląd

W przypadku tego gatunku kameleona występuje wyraźny dymorfizm płciowy. Do tego stopnia, że bardzo łatwo i bezbłędnie można rozpoznać płeć zwierzęcia zaraz po jego wykluciu. Samce posiadają na tylnych kończynach charakterystyczne ostrogi. Ponadto dorosłe samce są widocznie większe od samic. Kameleon jemeński to jeden z największych kameleonów. Największe dotychczas zaobserwowane osobniki mierzą aż 65 cm. Przeciętnie natomiast samce mają długość od około 43 do 61 cm, z czego zazwyczaj ponad połowa to długość ogona, a samice osiągają długość pomiędzy 25 a 33 cm. 

Kameleon jemeński – kask

Tzw. kask u kameleona jest tak charakterystyczny dla tego gatunku, że zasługuje na oddzielne omówienie. Zdobi on głowę kameleona i może osiągać nawet 11 cm wysokości! Przeciętnie mierzy od około 7 do 10 cm. Kaski samic nie są tak okazałe, choć także nie sposób ich przeoczyć. Badacze nie są zgodni co do przeznaczenia tej wypukłości, dlatego istnieje wiele teorii, z których każda może być prawidłowa.

Jedna z nich mówi o tym, że kameleon jemeński wykształcił tak duży kask, aby mogła skraplać się na nim rosa, która następnie spływa bezpośrednio do pyska (nawadnianie tego zwierzęcia jest wyjątkowo ważne, o czym szerzej poniżej). Inna teoria zakłada, że kask umożliwia gadowi lepszą termoregulację – dzięki większej powierzchni ciała łatwiej oddaje nagromadzone ciepło. Niezależnie od tego, czemu rzeczywiście służy ta część ciała, dzięki niej trudno pomylić kameleona z jakimkolwiek innym stworzeniem!

Kameleon jemeński – ubarwienie

Ubarwienie kameleona jemeńskiego jest bardzo interesujące. Jest to jaszczurka cechująca się jaskrawymi kolorami. Może mieć barwę zieloną, złotą, czerwoną, brązową, niebieską pomieszaną z żółtą, czarną i pomarańczową. Młode osobniki występują często w ubarwieniu zielonym z podłużnymi pasami w kolorze białym lub ciemniejszym.

Samice niejednokrotnie obserwowane są w barwie zielono-pomarańczowo-brązowej. Co ciekawe, zmienia się ona w chwili zapłodnienia – wówczas samica ciemnieje. Najczęściej przybiera kolor szaro-czarno-brązowy z plamkami pomarańczowymi bądź żółtymi. Warto wiedzieć, że jeśli kameleon jemeński zmienia barwę na ciemną i pozostaje w niej długi czas, może to oznaczać, że np. jest chory lub stresuje się. 

Kameleon jemeński – zachowanie

Kameleon jemeński uznawany jest za jednego z najbardziej agresywnych przedstawicieli z rodziny kameleonowatych. Zachowania agresywne dotyczą przede wszystkim samców kameleona, które nie mogą być trzymane w terrarium z innymi samcami. Bezustannie wdają się z nimi w walkę, która może skończyć się poważnym zranieniem, a nawet śmiercią zwierzęcia. Są to zwierzęta temperamentne, o silnym instynkcie terytorialnym.

W stosunku do człowieka kameleon ten jest stworzeniem nieufnym. Nie oznacza to, że nie da się go oswoić, ale jeśli potencjalny opiekun pragnie spędzać czas ze swoim podopiecznym, trzymając go na rękach i głaszcząc, powinien jednak wybrać inny gatunek jaszczurki albo po prostu… psa lub kota!

Kameleon jemeński – hodowla

Jak zostało wyżej nadmienione, nie należy trzymać kilku samców w jednym terrarium. Jeśli marzysz o tym, aby mieć więcej jaszczurek, co jest możliwe ze względu na ich nieduże rozmiary, możesz połączyć ze sobą np. kilka samic i jednego samca. Musisz jednak mieć świadomość tego, że w takiej sytuacji dojdzie do ich rozmnażania. To z kolei pociąga za sobą konieczność przygotowania odpowiednich warunków dla samic do złożenia jaj.

Dużym problemem w przypadku samic kameleona jemeńskiego jest zatrzymywanie jaj w ciele, które może doprowadzić do śmierci zwierzęcia. Dzieje się tak najczęściej wskutek niewłaściwych warunków, nieprawidłowej diety oraz wrodzonych chorób. 

Kameleon jemeński – odżywianie

Kameleon jemeński to zwierzę przede wszystkim owadożerne. Można je żywić m.in. mącznikami, karaczanami, świerszczami, szarańczą, pająkami, a nawet motylami i innymi owadami schwytanymi w okresie wiosennym i letnim. W pozostałym okresie w pokarm dla kameleona trzeba oczywiście zaopatrzyć się w sklepie zoologicznym. W naturze, jeśli kameleon nie ma dostępu do pokarmu zwierzęcego, zjada rozmaite owoce, liście i kwiaty. W warunkach domowych także można mu je serwować, ale pożywienie takie nie powinno przekraczać 30% jego diety. Ponadto zachodzi konieczność suplementacji witamin i minerałów (w tym wapnia).

Kameleon jemeński – pojenie

Nawadnianie kameleona jemeńskiego jest bardzo istotną sprawą, dlatego należy poświęcić mu wiele uwagi. Zwierzę to nie potrafi pić np. z miski. Musi mieć dostęp do stale spływającej wody, np. ze specjalnego pojnika lub po prostu podwieszonej butelki z podziurkowanym dnem, z którego będzie skapywać woda. Koniecznie trzeba pilnować, aby wody było dużo i aby zawsze była świeża. 

Kameleon jemeński – terrarium

Terrarium dla kameleona jemeńskiego, choć samo zwierzę jest nieduże, musi cechować się całkiem sporymi rozmiarami. W przypadku pojedynczego osobnika nie powinno być ono mniejsze niż około 100 cm wysokości i około 60 cm szerokości oraz głębokości. Bez trudu nabędziesz mniejsze, prezentujące się wyjątkowo „zgrabne” terraria, ale niekoniecznie gad będzie czuł się dobrze w niewielkiej przestrzeni. Najlepszym rozwiązaniem jest terrarium wykonane z siatki. W terrarium ze szkła przynajmniej dwie ściany powinny być wykonane z siatki dla zachowania dostępu świeżego powietrza i prawidłowej wentylacji. 

Temperatura i wilgotność w terrarium

Temperatura w terrarium nie może być niższa niż 20°C. Ponadto musi znajdować się w nim miejsce do wygrzewania, w którym pod źródłem światła temperatura będzie wynosić nie mniej niż 26–30°C. Istotny jest zakup odpowiedniej świetlówki UVB, która uchroni jaszczurkę przed niebezpiecznymi skutkami niedoborów witaminy D. Wilgotność musi wynosić około 60–70%. Konieczne jest regularne zraszanie terrarium, ponieważ z powodu jego wentylowania szybko ulega wysuszeniu.

Wyposażenie terrarium dla kameleona jemeńskiego

Kameleon jemeński lubi się wspinać i przebywać na gałęziach drzew, dlatego warto urządzić terrarium na kształt miniaturowego lasu z rozmaitymi roślinami, na które może wchodzić i ukryć się w ich gąszczu. Przydadzą się także takie elementy wyposażenia, jak np. wodospad, sztuczne kwiaty, karmnik na owady. Bardzo istotny jest wybór podłoża. Piasek się nie sprawdzi, bo kameleon może go zjeść. Najlepszym rozwiązaniem jest np. torf kokosowy. 

Jeśli chcesz być świadomym, odpowiedzialnym opiekunem kameleona, zanim zaprosisz tego wyjątkowego gościa pod swój dach, musisz uzbroić się w niezbędną wiedzę. Cena kameleona jemeńskiego nie jest wygórowana. Małe osobniki można nabyć już za zaledwie kilkadziesiąt złotych, znajdą się również oferty za kilkaset złotych, zależnie od pochodzenia czy renomy hodowcy. Kameleony jemeńskie potrzebują jasno określonych warunków życia, które musisz im zapewnić. W przeciwnym wypadku mogą nieprawidłowo się rozwijać, chorować, a nawet umrzeć.

Archiwum: sierpień 2022
Photo of author

Agnieszka Poll

Studentka weterynarii, której największą miłością są psy. Jej ulubiona rasa to labrador retriever, sama ma czteroletnią suczkę. W jej domu poza psami zawsze było też miejsce dla kotów. W wolnych chwilach lub pisać opowiadania.