Akwarystyka to hobby, które w Europie rozwija się na dobre od końca XIX wieku. W tym okresie na nasz kontynent trafiło wiele egzotycznych ówcześnie roślin. Elodea canadensis była jedną z nich. To roślina podwodna, która pozostaje zielona przez cały rok. Akwaryści polubili ją między innymi przez właściwości dotleniające i nieskomplikowane sposoby uprawy. Niestety, szybko okazało się, że moczarka kanadyjska jest gatunkiem inwazyjnym, który zagraża naszym rodzimym roślinom.
Moczarka kanadyjska – pochodzenie
Moczarkę kanadyjską możemy obecnie spotkać niemal na całym globie. Szeroko wykorzystywana w akwarystyce bardzo szybko rozprzestrzeniła się poza obszarem swojego naturalnego występowania. Ten z kolei, wbrew nazwie, nie ogranicza się wyłącznie do Kanady. E. canadensis można spotkać na terenie całego kontynentu północnoamerykańskiego. Występuje we wszystkich rodzajach wód od Kanady po Meksyk.
Elodea canadensis – czym się wyróżnia?
Moczarka kanadyjska to gatunek rośliny wodnej, która występuje niemal we wszystkich zbiornikach wodnych. Możesz spotkać ją w akwariach, stawach, rzekach, jeziorach i oczkach wodnych. W naszym klimacie odnalazła się naprawdę dobrze. Tak szybko rozszerza swój obszar występowania, że bywa nazywana zarazą wodną.
Dlaczego moczarka jest nielubiana? Ten gatunek uchodzi za skrajnie inwazyjny. Oznacza to, że zagraża istnieniu naszych rodzimych roślin podwodnych. Rośnie tak szybko, że inne gatunki nie mają szansy na swobodne rozrastanie się. Właśnie z tego powodu ten gatunek rośliny nie jest obecnie szczególnie popularny wśród akwarystów.
E. canadensis – wygląd
Moczarka bywa ukorzeniona na dnie, jednak może także swobodnie pływać na powierzchni wody. Jej korzenie mają charakter fakultatywny, co oznacza, że ich funkcja ogranicza się jedynie zakorzeniania rośliny w podłożu. Jeśli już się pojawiają, mają białawy kolor i są mocno rozgałęzione.
Łodyga osiąga średnią wysokość około 30 centymetrów. W rzadkich przypadkach może jednak dorosnąć nawet do 3 m długości. Jest raczej cienka, owalna na przekroju i bardzo mocno rozgałęziona. W łodydze zawarte są kanaliki powietrzne, która sprawiają, że roślina może swobodnie płynąć na powierzchni wody.
Listki moczarki są drobne, podłużne i jajowate w kształcie. Roślinę trudno pomylić z jakąkolwiek inną. Bardzo licznie obsadza polskie zbiorniki wodne. Wyjątkowo upodobała sobie ogrodowe sadzawki, w których rozprzestrzenia się na bardzo szeroką skalę.
W kwiatach żeńskich rozrośnięta zalążnia widoczna jest w postaci osi. Kwiaty męskie są tylko nieznacznie mniejsze. W Europie nie zaobserwowano owoców tej rośliny. Co ciekawe, na naszym kontynencie (podobnie jak na przykład w Australii) występują niemal wyłącznie żeńskie kwiaty. Męskie zaobserwowano tylko na terenie Szkocji.
Uprawa, ukorzenianie i rozmnażanie
Uprawa moczarki zdecydowanie nie jest trudna. E. canadensis należy do roślin, które rozmnażają się wegetatywnie, najczęściej poprzez fragmentację łodygi. Zazwyczaj wystarczy umieścić ją w oczku wodnym, a w krótkim czasie rozrośnie się na całym jego obszarze.
Moczarka dzisiaj jest wykorzystywana rzadko jako roślina akwariowa. Jeżeli jednak chcesz mieć ją w swoim zbiorniku, nie musisz się martwić – jej sadzenie jest bardzo proste. Zaleca się początkowe umieszczenie sadzonki w płytkim pojemniku, w którym wcześniej znajduje się podłoże gliniano-piaskowe, podsypane żwirem. Pojemniki umieszczaj w tylnej części akwarium, najlepiej w pobliżu roślin o szerokich liściach. Przycinania moczarek najlepiej dokonywać tuż nad młodymi pędami.
Czy e. canadensis ma jakieś wymagania?
Moczarka kanadyjska to roślina, która nie jest szczególnie wymagająca. W wodach skrajnie ubogich w substancje organiczne może jednak rozwijać się bardzo słabo. Skład chemiczny wody nie ma większego znaczenia. Moczarki pobierają z niej jednak dosyć dużą ilość wapnia.
Ważne jest także umiarkowane oświetlenie. Roślina ta może mieć problemy z rozrostem, jeżeli umieszcza się ją w wodzie, do której nie dociera światło. Z drugiej strony zbyt intensywne oświetlenie także jej nie służy. Jako roślina zimnowodna preferuje temperaturę od 12 do 20 stopni Celsjusza. Najlepsza będzie dla niej twarda woda.
Warto jednak zaznaczyć, że uprawianie moczarki nie powinno przysporzyć specjalnej trudności nawet początkującym akwarystom. Jeżeli zastanawiasz się, jak o nią dbać, musisz pamiętać jedynie o kilku kwestiach:
- część wierzchołkową trzeba przycinać nawet raz w tygodniu;
- starsze łodygi żółcieją i trzeba je systematycznie usuwać z akwarium;
- roślina nie wymaga żadnego dodatkowego nawożenia, wszystkie potrzebne substancje odżywcze czerpie z wody;
- trzeba uważnie obserwować, czy moczarka nie staje się zbyt ekspansywna. Jeżeli tak się dzieje, wystarczy po prostu usuwać jej nadmiar.
Gdzie kupić byliny moczarek kanadyjskich?
Nabycie tej rośliny nie jest szczególnie trudnym zadaniem. Raczej nie znajdziesz jej w sklepie akwarystycznym, jednak bez problemu dostępna jest w internecie. Cena rzadko przekracza 2–3 złote.
Istnieje jednak inny, bardzo prosty i skuteczny sposób na zdobycie moczarki. Możesz wyłowić ją z dowolnego zbiornika wodnego. Bez problemu znajdziesz ją zarówno w jeziorze, jak i w domowym oczku wodnym.
Czy warto mieć akwarium e. canadensis?
Moczarki są na tyle rozpowszechnione w polskich wodach, że niejednokrotnie powodują jawne szkody w rybołówstwie i żegludze wodnej. W akwariach spotyka się ją coraz rzadziej. Czy w związku z tym istnieje więc jakiś powód, aby umyślnie ją zasadzić? O dziwo – nie jeden!
Ta roślina ma wiele dosyć istotnych zalet. Przede wszystkim doskonale natlenia wodę, dlatego jest pomocna w uzdatnianiu jej podczas przygotowywania akwarium. Pełni ona także funkcję oczyszczającą. Bardzo skutecznie pomaga pozbyć się glonów.
Jeżeli planujesz stworzyć zbiornik, w którym zamieszkają ryby nielubiące zbyt dużej ilości światła, ta niepozorna roślina może okazać się bardzo pomocna. Unoszące się na powierzchni wody ogranicza dostęp światła do jej głębszych warstw.
W ograniczonych ilościach elodea canadensis może pełnić funkcję estetyczną. Trzeba jednak pamiętać, aby często ją przycinać i wyławiać nadmiar łodyg. W przeciwnym razem bardzo szybko zdominuje cały ekosystem zbiornika i skutecznie zakryje większość efektów twojej pracy.
Moczarka kanadyjska – podsumowanie
Roślina ta występuje niemal na całym globie ziemskim. Uchodzi za gatunek inwazyjny i w wielu miejscach jest aktywnie zwalczana. Powoduje bowiem jawne szkody w sektorach takich jak rybołówstwo, czy transport wodny. Mimo wszystko ma ona jedna również kilka zalet. Świetnie natlenia wodę i pomaga ją oczyszczać.
Ze względu na bardzo skąpe wymagania i łatwość uprawy z pewnością dasz sobie radę z jej utrzymaniem w swoim zbiorniku. Pamiętaj jednak, że bardzo szybko się rozrasta.