Kaszel kenelowy u psa – objawy i leczenie psiego kaszlu

Kaszel u psa występuje rzadko. Tym bardziej takie zachowanie powinno wzbudzić czujność właściciela – może być objawem poważnej choroby. Dlaczego pies kaszle? Najczęściej dzieje się tak na skutek infekcji dróg oddechowych – zarówno zwykłego przeziębienia, jak i groźniejszego kaszlu kenelowego lub zapalenia płuc. Kaszel może też być symptomem zapalenia dziąseł bądź zatok przynosowych, niewydolności krążenia, choroby nowotworowej oraz schorzenia znanego jako kaszel sercowy u psa.

Spis treści pokaż

Kaszel kenelowy u psa – co to jest?

Kaszel kenelowy, czyli najpopularniejsza choroba zakaźna psów, to zapalenie górnych dróg oddechowych: krtani i tchawicy lub oskrzeli i tchawicy. Wywoływany jest przez wiele różnych wirusów i bakterii, przy czym najczęstszą jego przyczyną jest zakażenie szczepem bakterii Bordetella bronchiseptica. Pozostałe patogeny przyczyniające się do rozwoju choroby to przede wszystkim:

wirus grypy Parainfluenza canis;
adenowirus typu 2;
wirus nosówki psów;
herpeswirus psów (atakuje głównie bardzo młode szczenięta);
Mycoplasma canis – mikroorganizm często występujący jako naturalny element flory bakteryjnej psów;
koronawirus oddechowy psów.

Bardzo często kaszel psa wywołuje kombinacja dwóch patogenów. W takich przypadkach jako pierwszy atakuje zazwyczaj wirus, a w następnej kolejności bakteria. Najczęstsze połączenie to zakażenie pierwotne adenowirusem typu 2 lub wirusem grypy Parainfluenza canis i nadkażenie Bordetella bronchiseptica.

Kaszel kenelowy – sposób zakażenia

Psy zarażają się drogą oddechową lub drogą kropelkową. Ponieważ kaszel kenelowy jest chorobą mocno zaraźliwą, wystarczy krótki kontakt z chorym zwierzęciem podczas spaceru. Właściciele dwóch psów mogą mieć pewność, że jeśli jeden z nich choruje, drugi również pójdzie w jego ślady. Wirusy nie tylko unoszą się w powietrzu, mogą być te przenoszone na zabawkach, miskach czy pojemnikach na karmę.

Zachorować może każdy pies, nie istnieją predyspozycje genetyczne do tej choroby. Prawdopodobieństwo zakażenia zwiększa jednak upośledzenie pracy układu immunologicznego, a co za tym idzie, obniżona odporność organizmu. Suchy kaszel u psa może pojawić się też, gdy występują czynniki ryzyka. Należą do nich:

stres wywołany podróżą;
wdychanie kurzu i dymu papierosowego;
niska temperatura otoczenia;
słaba cyrkulacja powietrza i niewystarczająca wentylacja w pomieszczeniu.

Objawy kaszlu kenelowego

Kaszel kenelowy może mieć łagodny i krótkotrwały przebieg – trwa wówczas tydzień lub dwa i nie wymaga żadnego leczenia. Zwierzę doświadcza gwałtownych ataków kaszlu, nie ma jednak gorączki, nie jest apatyczne i zazwyczaj zachowuje normalny dla siebie poziom aktywności. Nie da się przeoczyć, że pies choruje na kaszel kenelowy – objawy są dobrze widoczne, choć nieuciążliwe w tej formie schorzenia. Niekiedy jednak zapalenie oskrzeli przeradza się w groźne dla zdrowia, a nawet życie psa zapalenie płuc. Jest to możliwe zwłaszcza przy zakażeniu wirusem nosówki, wirusem grypy Parainfluenza canis oraz mikroorganizmem Mycoplasma.

Sam kaszel jest zazwyczaj suchy i chrapliwy, choć niekiedy może mu towarzyszyć produkcja śluzu w gardle. Wówczas pojawia się krztuszenie się psa. W niektórych, cięższych przypadkach u zwierzaka mogą występować także napady kichania, łzawienie oczu, wodnisty wyciek z nosa, a także gorączka, biegunka i nudności. Pies kaszle i wymiotuje, staje się osowiały, traci apetyt, nie chce się bawić i wychodzić na spacer. Objawy nasilają się po wysiłku fizycznym i zmianie temperatury, np. po powrocie ze spaceru w zimowy dzień.

Kaszel kenelowy – leczenie

Aby stwierdzić, że pies choruje na kaszel kenelowy, wystarczą zazwyczaj objawy choroby. Czasem wykonywane jest dodatkowo badanie krwi oraz badanie RTG, a także EKG, aby wykluczyć występowanie kaszlu sercowego. Co robić, gdy diagnoza potwierdzi, że pies ma kaszel kenelowy? Postępowanie uzależnione jest od przebiegu choroby. Nawet przy łagodnej postaci warto jednak podjąć leczenie. Środki przeciwkaszlowe, przeciwzapalne i przeciwgorączkowe nie tylko poprawiają samopoczucie zwierzęcia, ale także przyspieszają koniec infekcji.

Nieco inaczej wygląda sytuacja, gdy pojawia się ostry przebieg kaszlu kenelowego. Tu nie wystarczą leki przeciwkaszlowe – jeśli choroba przeszła na płuca, niezbędny jest antybiotyk. Niektórzy lekarze zalecają takie leczenie kaszlu kenelowego w każdym zaostrzonym przypadku choroby.

Jak leczyć kaszel kenelowy? Domowe sposoby

W każdej postaci choroby zaleca się ponadto:

rezygnację z używania obroży, aby zmniejszyć ucisk na tchawicę;
podawanie wyłącznie letniej wody;
podawanie miękkiej karmy, która nie drażni dodatkowo chorego gardła;
stosowanie preparatów wspierających odporność organizmu;
trzymanie psa w ciepłym i suchym pomieszczeniu;
zaniechanie wysiłku fizycznego – spacery są jak najbardziej wskazane, jednak bez forsownych zabaw i ćwiczeń;
zapewnienie psu dostępu do świeżego powietrza.

Należy pamiętać, że próby samodzielnego leczenia psa mogą przynieść więcej szkody niż pożytku. Właściciel, który nie jest lekarzem weterynarii, nie zauważy momentu, w którym kaszel kenelowy przeradza się w zapalenie płuc. Dlatego wszystkie decyzje odnośnie wdrażania leków powinien podejmować weterynarz.

Kaszel kenelowy – co po chorobie i… przed nią

Okres inkubacji w przypadku tej choroby wynosi od 2 do 14 dni. W tym czasie pies będzie zarażał. Niektóre psy mogą być nosicielami choroby przez kilka tygodni po wyleczeniu, dlatego w tym czasie warto izolować je od innych zwierząt. Musisz zadbać o budowanie odporności czworonożnego ozdrowieńca poprzez podawanie mu preparatów stymulujących pracę układu immunologicznego.

Kaszel kenelowy jest chorobą, której da się zapobiegać, i to nie tylko poprzez unikanie dużych skupisk psów. W ramach obowiązkowego pakietu wykonuje się szczepienia przeciwko parainfluenzie i adenowirozie (w formie zastrzyku), od niedawna na rynku dostępna jest też szczepionka przeciwko bakterii Bordetella, będącej najczęstszą przyczyną choroby. Ma ona postać doustną, donosową oraz iniekcyjną. W zależności od wersji podawana jest początkowo w dwóch dawkach w odstępie od dwóch do czterech tygodni, a następnie co sześć miesięcy do roku w ramach dawki przypominającej.

Największą popularnością cieszy się druga z tych postaci, podawana bezpośrednio do nosa zwierzęcia. Można nią szczepić już kilkutygodniowe szczenięta, a pełną odporność – utrzymującą się przez rok – uzyskuje się w 72 godziny od aplikacji. Jeśli więc wiesz, że pies w najbliższym czasie będzie uczestniczył w wystawach bądź przebywał w hotelu dla zwierząt, warto zaszczepić go minimum trzy dni wcześniej. Wymienione wyżej szczepionki nie eliminują całkowicie ryzyka zachorowania na kaszel kenelowy, chronią bowiem wyłącznie przed trzema patogenami.

Kaszel u psa – lepiej zapobiegać, niż leczyć

Dla żadnego opiekuna kaszlący pies nie jest miłym widokiem. Z tego powodu warto zadbać o profilaktykę i zapobiegać kaszlowi kenelowemu u swojego czworonoga. Szczególną uwagą warto objąć psy z zaburzeniami odporności, szczenięta oraz zwierzęta przebywające w dużych skupiskach. To tam kaszel kenelowy może poczynić największe szkody.

Najczęściej zadawane pytania

Czy kaszel kenelowy jest niebezpieczny?

Nieleczone zakaźne zapalenie układu oddechowego u psa, zwłaszcza szczeniaka czy starszego pupila, może prowadzić nawet do jego śmierci. Powoduje też u chorego psa szereg powikłań, np. takich jak infekcje bakteryjne, zapalenie płuc czy zrosty w oskrzelach.

Ile trwa kaszel kenelowy?

Zazwyczaj leczony kaszel kenelowy trwa do trzech tygodni.

Czy kaszel kenelowy sam przejdzie?

Zdarzają się takie przypadki, zwłaszcza przy infekcji wtórnej u dorosłych psów. Najczęściej jednak jest potrzebne leczenie zwierzęcia zarażonego kaszlem kenelowym, bo stan psa w krótkim czasie może ulec znacznemu pogorszeniu.