Tarantula – pająk, który budzi grozę. Czy można spotkać go w Polsce?

Tarantulami nazywa się ogół dużych pająków, najczęściej tych z rodziny pogońcowatych. Nazwa budziłaby grozę, gdyby nie to, w tej grupie znajduje się prawie dwa i pół tysiąca gatunków. Większość z nich nie stanowi żadnego zagrożenia dla człowieka. Dlaczego więc tarantule są tak bardzo stygmatyzowane? W poniższym artykule poznasz kilka najpopularniejszych gatunków i sprawdzisz, czy rzeczywiście są powody do strachu!

Tarantula w Polsce – których gatunków trzeba się bać?

W naszym kraju nie ma zbyt wiele gatunków pająka, które mogłyby zostać uznane za szczególnie groźne. W polskich domach jesienią pojawiają się dosyć spore kątniki, a nad wodą można spotkać bagnika nawodnego. Żaden z tych gatunków nie został nigdy określony mianem tarantuli. 

Czy do Polski przybyły groźne tarantule?

Swego czasu nagłówki gazet rozgrzewały jednak informacje o tym, że na naszych rodzimych łąkach pojawiała się groźna, a wręcz śmiercionośna tarantula. Chodziło o odmianę ukraińską, czyli największego pająka z naszej części Europy, o którym szerzej opowiemy później. Miał on przekroczyć wschodnią granicę i rozgościć się na naszych ziemiach. 

Te doniesienia okazały się całkowicie mijać z prawdą. Siedliska tarantuli ukraińskiej są oddalone od naszego kraju i nie szansy, aby pająk samodzielnie tu przywędrował. Możesz więc spać spokojnie. Na spacerze w lesie czy na łące z pewnością nie spotkasz tego gatunku pająka. Nie ma obaw, że zawędruje do twojego domu. 

Tarantula a ptasznik – dlaczego te dwie nazwy są mylone? 

Przy okazji dyskusji o tarantulach warto pochylić się nad problemem semantycznym. Tarantule często bowiem mylone są z ptasznikami, co budzi szereg nieporozumień. Źródeł tego zamieszania możemy szukać w anglosaskim nazewnictwie.

Przy różnych gatunkach ptasznika (na przykład Tliltocatl albopilosus) po angielsku pojawia się określenie „tarantula”. Ani nazewnictwo polskie, ani łacińskie nie utożsamia jednak ptaszników z tarantulami. 

Tarantula ukraińska

Tarantula ukraińska (Lycosa singoriensis) to największy pająk naszej części kontynentu. Rozpiętość jego odnóży może wynosić nawet 10 centymetrów a ciało pokryte jest ciemnymi włoskami. Charakterystyczne dla tego gatunku są ciemne plamki na odnóżach. 

Jak już zaznaczyliśmy, tarantule ukraińskie nie migrują do Polski. Są jednak osoby, które jeżdżą na Ukrainę, aby nie tylko spotkać te pająki, ale nawet zabrać je do domu. Kupno osobnika tego gatunku w Polsce jest niemal niemożliwe, a jego posiadanie to gratka dla wielu terrarystów. 

Tarantula włoska

Innym gatunkiem pająka, który pasuje do naszego zestawienia, jest Lycosa tarantula, czyli tarantula włoska. Występuje dosyć licznie na południu Europy – przede wszystkim we Włoszech i Chorwacji. Jest zdecydowanie mniejsza od tarantuli ukraińskiej, chociaż jej grube nogi sprawiają, że wygląda naprawdę groźnie. 

Czy tarantuli włoskiej trzeba się bać? Spotkanie z tym pająkiem zdecydowanie nie należy do przyjemnych. Jej ukąszenie jest bardzo bolesne. Chociaż nie zagraża życiu, może znacznie zepsuć przynajmniej jeden dzień urlopu. Siłę jej jadu można porównać do jadu pszczoły. 

Tarantula Hawk – postrach pająków

Nazwa może być myląca. W przypadku tarantuli Hawk nie będziesz miał bowiem do czynienia z pająkiem, tylko z… osą! Tego oczywiście nie życzymy, ponieważ ten wyjątkowy pająk żądli w niezwykle bolesny sposób. Co istotne, unikają go jednak nie tylko ludzie, ale także pająki.

Co tarantula Hawk robi pająkom?

Tarantula Hawk (określana po ang. jako spider wasp) atakuje pająki. Wbija żądło w ich odnóża, paraliżuje i przeciąga do spokojnego miejsca, aby następnie złożyć jaja w ich brzuchu. Brzmi makabrycznie? To dopiero początek historii. 

Larwa przez kilka tygodni żyje we wnętrzu pajęczaka i żywi się jego ciałem. Zmyślnie pomija jednak najważniejsze organy, których uszkodzenie mogłoby doprowadzić do śmierci żywiciela. Kiedy nadejdzie odpowiedni czas, opuszcza ciało pająka i rozpoczyna życie w ostatnim stadium, podczas którego główne źródło jej pożywienia stanowi nektar. 

Tarantula w terrarium

Terraryści chętnie trzymają w swoich hodowlach różne gatunki pająków. Są to przede wszystkim ptaszniki i inne duże stawonogi. Jeżeli jesteś pasjonatem pajęczaków, możesz przygotować odpowiedni pojemnik także dla europejskich tarantul. 

Terrarium dla tarantuli włoskiej

Pająki tego gatunku występują w bardzo różnych biotopach. W naturalnych warunkach spotkasz je zarówno na terenach suchych i słonecznych, jak i w bardziej wilgotnym, piaszczystym klimacie. 

1. Rozpiętość temperatur tolerowanych przez tego pająka jest bardzo szeroka. 
2. Chociaż rozmiar jej ciała nie imponuje, to jednak Lycosa tarantula potrzebuje stosunkowo dużego terrarium. Powinno mieć wymiary 30 x 30 x 35 (ostatni wymiar to wysokość zbiornika). 
3. Przynajmniej 15 centymetrów trzeba przeznaczyć na podłoże. 

Tryb życia i dieta tarantuli włoskiej

Tarantula włoska kopie głębokie tunele, które wzmacnia źdźbłami trawy. Będziesz mógł obserwować jak przechadza się po ziemi. To agresywny i szybki pająk, dlatego najlepiej karmić go równie szybkimi owadami, oczywiście proporcjonalnymi do wielkości pająka. Dobrze sprawdzą się muchy albo świerszcze. 

Terrarium dla tarantuli ukraińskiej

Jak już ustaliliśmy, Lycosa singoriensis nie przebywa na polskiej ziemi w naturalnych warunkach. Ty jednak możesz mieć ją w swoim terrarium. Gatunek zazwyczaj trzeba sprowadzać zza wschodniej granicy. 

Zbiornik i dieta tarantuli ukraińskiej

Jaki jest biotop tarantuli ukraińskiej? Pająk ten zamieszkuje równiny najczęściej w okolicach zbiorników wodnych. Naturalny habitat tego gatunku trzeba w miarę możliwości oddać w zbiorniku. 

1. Terrarium będzie dosyć duże. Za minimalne wymiary uznaje się 30 x 40 x 40 cm. 
2. Podobnie jak w przypadku tarantuli włoskiej, konieczne będzie usypanie przynajmniej piętnastocentymetrowej warstwy podłoża. 
3. Tutaj jednak musisz bardziej zadbać o wentylację. Podłoże powinno składać się z plastycznych i zwartych materiałów – na przykład gliny. 

Tarantula ukraińska bywa agresywna, dlatego warto podawać jej żywe i szybkie owady – na przykład muchy. Ich wielkość zawsze należy dostosować do rozmiarów pająka. 

Czy w Polsce są tarantule, których trzeba się bać?

Strach przed pająkami nie jest niczym szczególnym. Wiele osób nie czuje się komfortowo w na myśl o perspektywie spotkania z ośmionogim stworzeniem, szczególnie jeżeli mogłoyby okazać się potencjalnie niebezpieczne. 

Jednak warto podkreślić, że gatunki pająków, które żyją w Polsce, nie są w stanie zagrozić człowiekowi. Zdecydowana większość z nich nie jest w stanie nawet przebić się przez ludzki naskórek. Najgroźniejsze europejskie tarantule – włoska i ukraińska bytują w dużym oddaleniu od granic naszego kraju. 

Największe pająki w Polsce

Bagnik nadwodny

Bagnik nadwodny jest największym z naszych rodzimych pająków. Jego wielkość razem z odnóżami może wynosić nawet 8 centymetrów! O tym, jak nieprzyjemne są ukąszenia tego stawonoga niejednokrotnie przekonywali się wędkarze. Chociaż jego jad nie zagraża życiu człowieka, to jednak może spowodować zatrucie, trwające nawet kilka dni. 

Kątnik domowy większy

Kątnik domowy większy to bardzo duży pająk, który chętnie spędza czas w towarzystwie człowieka. Najchętniej przebywa w naszych piwnicach i garażach. Jesienią i zimą nie ma jednak oporów przed wchodzeniem do części mieszkalnej. Jest większy od kątnika domowego, który występuje zdecydowanie częściej. Jego ukąszenia są bardzo bolesne i mogą być niebezpieczne dla osób uczulonych. 

Sidlisz piwniczny

Sildlisza bardzo łatwo pomylić z kątnikiem domowym. Ten sporej wielkości pająk o grubych odnóżach bardzo lubi kamienne powierzchnie. W towarzystwie ludzi najczęściej pojawia się w piwnicach (stąd też jego nazwa). Możesz spotkać go pod kamieniami i w zakamarkach pomieszczeń gospodarskich. Jego ukąszenia nie są niebezpieczne jak choćby w przypadku groźnej tarantuli ukraińskiej, ale bywają naprawdę bolesne.

Sieciarz jaskiniowy

Ten ciemny pająk z bardzo dużym odwłokiem nie jest największy w naszym zestawieniu. Uplasował się jednak na pierwszym miejscu spośród najbardziej jadowitych polskich pająków. Jego ugryzienie porównuje się często do ukąszenia szerszenia. Pozostawia ból i opuchliznę, która schodzi dopiero po kilku dniach. 

Potocznie o tarantulach mówi się na określenie dużych i jadowitych pająków. W anglosaskim nazewnictwie w ten sposób określane są niektóre gatunki ptaszników. W Polsce żyje kilka sporych pająków, których ugryzienie może być bardzo bolesne. Żaden jednak nie zyskał miana tarantuli. Najbliżej granic znajduje się tarantula ukraińska, która jednak – wbrew medialnym doniesieniom – nie zawędrowała do Polski. Tego pająka, jak i wiele innych gatunków, możesz trzymać w terrarium.