Problemy zdrowotne ryb mogą być wynikiem bakterii, wirusa, pasożytów, grzybów, złej żywności, a nawet czynników środowiskowych. Najpowszechniejsze choroby ryb akwariowych to m.in. choroba gazowa, pleśniawka, posocznica (znana także jako puchlina wodna) oraz oodinoza. Jeśli masz rybki, ten artykuł możesz potraktować jako dobry poradnik. Wiele schorzeń zwierząt akwariowych ma bowiem źródło w niewłaściwych nawykach ich opiekunów. Gdy będziesz wiedział, czego się wystrzegać, będzie ci o wiele łatwiej utrzymać rybki w dobrym zdrowiu. Choroby gupików i innych gatunków także warto poznać. Przeczytaj nasz tekst!
Choroby ryb akwariowych – przyczyny
Co może prowadzić do problemów zdrowotnych mieszkańców akwarium? Schorzenia są wywoływane przede wszystkim przez nieprawidłowe warunki środowiskowe. Oznacza to, że za choroby ryb akwariowych odpowiada ich opiekun. Czynnikami wywołującymi chorobę są chociażby:
- Niewłaściwy skład chemiczny wody – pamiętaj więc, aby nigdy nie wlewać do wody żadnych niepotrzebnych substancji.
- Czystość wody – sprzątaj akwarium tak często, jak to możliwe, aby woda zawsze była czysta i przejrzysta.
- Temperatura – zadbaj o to, aby twoje rybki akwariowe nie zmarzły, zwłaszcza kiedy temperatura na zewnątrz akwarium jest niepokojąco niska.
- Natlenienie – nie pozwól, aby twoim rybkom zabrakło tlenu.
- Żywienie – kupuj odpowiednią karmę dla gatunku rybek i obserwuj, czy twoje zwierzęta ją jedzą. Dobrze jest także zwrócić uwagę na jakość kupowanych pokarmów dla rybek akwariowych.
- Przerybienie – nie pozwól, aby w twoim akwarium było za dużo osobników.
- Zły dobór ryb – każda ryba zachowuje się inaczej i preferuje inne warunki życia, a niedopasowanie może powodować choroby.
- Wprowadzenie do swojego akwarium chorych zwierząt bądź roślin.
Choroby skalarów i innych ryb akwariowych
Jakie są najczęstsze choroby ryb akwariowych i co je wywołuje? Choroby welonek i wielu innych gatunków żyjących w akwarium mogą mieć różne podłoże. Teraz podzielimy problemy zdrowotne rybek właśnie ze względu na to, co jest ich przyczyną.
Choroby ryb akwariowych wywoływane czynnikami środowiskowymi
- choroba przyducha;
- choroba gazowa;
- choroba kwasowa;
- choroba zasadowa.
Choroby ryb akwariowych spowodowane złym odżywianiem
- otłuszczenie narządów wewnętrznych;
- zapalenie przewodu pokarmowego.
Choroby ryb akwariowych wywołane bakteriami i wirusami
- mykobakterioza;
- zakaźne zapalenie skóry;
- limfocystoza;
- choroba bawełniana posocznica;
- nokardioza.
Choroby ryb akwariowych wywołane grzybami
- ichtiosporidioza;
- saprolegnioza.
Choroby ryb akwariowych wywołane pasożytami
- chilodonelloza;
- kostioza;
- choroba grysikowa (inaczej ospa rybia, choroba białych punkcików lub ichtioftirioza)
- oodinoza;
- spironukleoza.
Pasożyty u ryb akwariowych – oodinoza
W ostatniej grupie znalazły się choroby pasożytnicze. Należy do niej oodinoza, którą teraz nieco szerzej omówimy. Schorzenie to jest bardzo powszechne i znane również pod innymi nazwami takimi, jak choroba welwetowa, choroba rdzy, choroba aksamitna lub choroba złotego piasku. Takie choroby ryb akwariowych są wywoływane przez pierwotniaki zwane bruzdnicami. Są to Oodinium ocellatum (u rybek morskich) i Oodinium pillularis (bądź Oodinium limneticum) u rybek słodkowodnych.
Skutki oodinozy u ryb akwariowych
Pasożyty atakują przede wszystkim skórę ryb akwariowych. Nieraz zdarza się, że osiedlają się też pod naskórkiem, co widać po miejscowych uwypukleniach na rybie. Aby rozpoznać tę chorobę należy zwracać uwagę przede wszystkim na dołki węchowe, płetwy, skrzela, oczy i miejsce pod nabłonkiem jamy gębowej. Oodinoza atakuje w temperaturze 23-25°C i może rozwijać się niezauważona. Gdy na rybkach pojawią się drobne, żółto-brązowe punkciki, to najprawdopodobniej jej oznaka. Innymi objawami są złotawy lub ciemnoperłowy nalot na skórze oraz łuszczenie się naskórka ryby.
Lek na pasożyty u ryb akwariowych
Objawy tej choroby ryb akwariowych mogą niepokoić ponieważ zwierzaki stają się niespokojne, nie jedzą, ciężko oddychają i ukrywają się. Mają też lekko wystrzępione, sklejone, złożone płetwy. Mogą się pojawić wybroczyny lub przekrwienie listków skrzelowych. Co robić?
- Musisz kupić lek przeciwko pasożytom i poddać ryby dwutygodniowej kwarantannie, w czasie której będą zażywać leczniczych kąpieli z lekarstwem.
- Zdezynfekuj też zbiornik akwarium, zapal światło i podnieś temperaturę wody do 25-27°C.
W ten sposób powinieneś pozbyć się pasożytów z akwarium i przywrócić zdrowie swoim pupilom.
Choroby ryb akwariowych – pleśniawka
Równie powszechna choroba ryb akwariowych to pleśniawka (znana także jako saprolegnioza lub biały grzyb). Pojawia się za sprawą grzybopodobnych protistów z rodziny Saprolegniaceae. Najczęściej należą do nich Saprolegnia ferax i Saprolegnia parasitica. Co ciekawe, drobnoustroje są w każdym akwarium, ale ich rozwój następuje dopiero w niskiej temperaturze. Na pleśniawkę narażone są ryby, które wcześniej uległy jakimś urazom mechanicznym lub zakażeniu innymi drobnoustrojami.
Skutki pleśniawki u ryb akwariowych
Pleśniawka to po prostu grzybica ryb akwariowych. Jak objawia się pleśniawka u ryb? Zdjęcia, które znajdziesz, możesz porównać z wyglądem rybki. Na uszkodzonych wcześniej tkankach pojawiają się szarobiałe grzybnie. Niektórzy właściciele rybek akwariowych uważają, że owe grzybnie zwiastujące chorobę ryb akwariowych przypominają brudną watę. Z czasem pleśniawka rozszerza się także na płetwy i resztę ciała, powodując u zwierzęcia kłopoty z oddychaniem i niedotlenienie. Chora ryba marnieje w oczach i zaczyna ocierać się o wszystkie przedmioty w akwarium.
Leczenie pleśniawki u ryb akwariowych
Aby wyleczyć pleśniawkę u ryb akwariowych, musisz:
- zapewnić im właściwą temperaturę;
- obmyć miejsca w zbiorniku, które są zakażone (np. tamponem z roztworem nadmanganianu potasu);
- poddać ryby kąpieli leczniczej.
Kwarantanna ryb trwa w tym przypadku około siedem dni. Niestety, rybom raczej nie da się pomóc, gdy choroba pokryła znaczną część ich ciała. Mimo wszystko warto próbować.
Posocznica – inna częsta choroba ryb akwariowych
Posocznica (inaczej puchlina wodna) to równie często spotykana choroba ryb akwariowych. Jej źródłem jest bakteria Pseudomonas punctata lub Aeromonas hydrophila, która atakuje narządy wewnętrzne, np. w obrębie układu krążenia. Na posocznicę są narażone zwłaszcza stare i osłabione osobniki.
Skutki posocznicy, czyli dlaczego ryba leży na dnie akwarium?
Objawy posocznicy są dość charakterystyczne. Daje o sobie znać w postaci:
- stanów zapalnych;
- rozdęcia pęcherzyka żółtkowego i brzucha;
- wyłupiastych oczu;
- rozjaśnień na skórze i płaskich bąbli pod skórą.
Niestety także rybie łuski są bardziej podatne na zniszczenia i zaczynają odstawać. Taka rybka akwariowa leży na dnie akwarium lub chowa się między roślinkami. Jeśli jakieś akwariowe zwierzątko zachowuje się w ten sposób i nie wygląda zdrowo, najprawdopodobniej ma właśnie posocznicę. Czy leczenie tej choroby ryb akwariowych jest skuteczne? Wiele zależy od twojej reakcji.
Leczenie posocznicy
Walka z posocznicą sprowadza się przede wszystkim do odpowiedniej dezynfekcji całego zbiornika i znajdujących się w nim akcesoriów. Jeśli choroba się rozwinie, nie będzie łatwo sobie z nią poradzić. Właśnie dlatego ważne jest, abyś obserwował akwarium i mieszkające w nim rybki. Reaguj na każdy niepokojący znak i od razu przeprowadzaj długotrwałą kąpiel leczniczą. W ten sposób powinieneś uratować swoje rybki akwariowe.
Wygięte ryby w akwarium – co to za choroba?
Dość często dochodzi do sytuacji, w której ryba robi się dziwnie i niepokojąco wykrzywiona. Zwłaszcza gupiki mogą wyglądać w ten sposób, gdy coś im dolega. Diagnoza nie jest prosta, ponieważ wykrzywienie może zdradzać więcej niż jedną konkretną dolegliwość. Prawdopodobnie jest to jedna z poniższych chorób:
- mikrosporidioza;
- mykobakterioza – rybia gruźlica;
- plistoforoza.
Taki stan może także oznaczać niedobory składników odżywczych.Choroby ryb akwariowych są dość powszechne w każdym akwarium, dlatego musisz wiedzieć, jak je rozpoznać i w jaki sposób z nimi walczyć. Niektóre z nich są spowodowane niewłaściwymi warunkami, w jakich żyją zwierzęta. Ważna jest więc profilaktyka, ponieważ to od ciebie w dużej mierze zależy, czy ryby będą zdrowe. Zadbaj o to, aby nie marzły, nie były głodne i brudne. Pamiętaj także, żeby dostarczać im niezbędnych składników odżywczych. Jeśli twoje rybki już zachorowały, musisz zadbać o prawidłową dezynfekcję zbiornika, odizolować chore osobniki i przeprowadzić kąpiel leczniczą. Nie zapominaj, że o wiele lepiej jest dbać o właściwe otoczenie i doglądać rybek regularnie niż potem walczyć z niełatwymi do pokonania schorzeniami zwierzaków.