Kangur rudy – co warto wiedzieć o jednym z symboli Australii?

Kangur to ssak roślinożerny i jeden z największych torbaczy. Naturalnie występuje on na terenach Nowej Gwinei i Australii. Jako roślinożerca reguluje rozprzestrzenianie się i wzrost roślinności krzewiastej i trawiastej. Zdarza się, że wkracza na tereny uprawne i wyrządza lokalne szkody. Liczebność dzikiej populacji kangurów w Australii jest szacowana na ok. 60 milionów. Czytaj dalej!

Kangur rudy – podstawowe informacje

Kangur – systematyka

Kangury należą do rodziny kangurowatych (Macropodidae) i podrodziny kangurów, w obrębie której występują rodzaje. Współcześnie żyjące gatunki kangurów to m.in.:

• kangur olbrzymi (Macropus giganteus);
• kangur szary (Macropus fuliginosus);
• kangur rudy (Osphranter rufus);
• walabia (Wallabia bicolor).

Kangur – wygląd

Kangur ma małą, wydłużoną głowę i długi, gruby u nasady ogon, pomagający mu utrzymywać równowagę. U większości gatunków kończyny tylne są dużo dłuższe niż przednie. Cechuje je fakt, że są one silne i dobrze rozwinięte. Kończyny przednie są dłuższe w przypadku kangurów drzewnych. Samce są cięższe i wyraźnie większe od samic.

Górna część ciała kangura jest dość drobna w porównaniu z dolną. Zwierzę ma wąskie ramiona i krótkie, nieowłosione przednie łapy, które mają po 5 chwytnych palców z ostrymi, długimi pazurami.

Futro kangura jest miękkie i grube. Jego barwa waha się od jasnoszarej przez wiele odcieni piaskowego brązu do ciemnego brązu, rudego, a nawet czerni. Istnieją też odmiany albinotyczne. Okrywa włosowa zapewnia ochronę przed deszczem i oparzeniami słonecznymi.

Tryb życia i występowanie kangurów

Kangur na wolności żyje głównie w:

• Nowej Gwinei;
• Australii;
• Tasmanii;
• Nowej Zelandii oraz na okolicznych wyspach.

Zamieszkuje przede wszystkim:

• rzadkie lasy;
• zarośla;
• trawiaste równiny.

Większość kangurów preferuje przebywanie na otwartych przestrzeniach. Łączą się w stada liczące od kilku do nieraz kilkuset osobników, zależnie od gatunku. Stado jest dowodzone przez silnego samca. Po wyczerpaniu się pokarmu na danym obszarze, duże stado dzieli się na grupki, które oddzielnie poszukują źródeł pożywienia.

Temperament kangura

Kangur to zwierzę spokojne i zarazem bardzo ostrożne. Zaniepokojony rzuca się do ucieczki, jednak przy zagrożeniu bezpośrednim atakuje przeciwnika. Potrafi zadać głębokie rany pazurami przednich kończyn, a także skutecznie kopać tylnymi. W trakcie skakania, biegania i walki ogon służy mu do utrzymywania równowagi.

Tryb życia kangura

Torbacz ten preferuje nocny tryb życia. W ciągu dnia kangury odpoczywają w norach i w cieniu pod drzewami. W przypadku niebezpieczeństwa przekazują sygnały alarmowe innym osobnikom znajdującym się w pobliżu za pomocą mocnych uderzeń tylnych nóg o ziemię. Często używają również dźwięków do przekazywania informacji innym kangurom (syczenie, chrząkanie).

Kangur – rozmnażanie

Samce są agresywne w trakcie ustalania hierarchii w stadzie. Dominujący samiec ma pierwszeństwo w pokrywaniu samicy, która wchodzi w okres rui. Samica jest gotowa do rozrodu w wieku 2 lub 3 lat. Zachowuje aktywność rozrodczą do 8–12 lat. Samiec osiąga dojrzałość płciową nieco później.

Ciąża i rozród kangura

Ciąża u kangura trwa 30–39 dni, ale samica potrafi opóźnić poród, jeśli czynniki środowiskowe mogą zmniejszyć szanse na przeżycie młodych. Po narodzinach mały kangur ma ok. 15–25 mm długości. Noworodek nie jest w pełni ukształtowany – nieowłosiony, ślepy, swoim wyglądem przypomina płód. Przedziera się przez włosy do dziury w worku na brzuchu, gdzie przyczepia się do jednego z sutków i żywi mlekiem. W zależności od gatunku rozwija się przez 150–320 dni. W tym czasie szybko rośnie i nabiera charakterystycznych cech.

Młody kangur dzięki torbie ma zapewnione bezpieczeństwo, a także odpowiednią temperaturę i wilgotność, co jest istotne szczególnie w czasie suszy. Załatwia w niej również swoje potrzeby fizjologiczne. Opuszcza torbę, gdy osiąga masę 2 do 4 kg, ale w razie zagrożenia szuka w niej schronienia.

Czym się żywi kangur?

Kangury żywią się głównie trawą, liśćmi i inną roślinnością występującą w buszu. Niektóre gatunki swoją dietę uzupełniają jagodami, mchem, choć nie gardzą też owadami i ich larwami. Gdy jest chłodno, kangur żeruje głównie w dzień. W upalne dni robi to wyłącznie o świcie i w nocy.

Status ochrony kangura

Kangury to jeden z najbardziej charakterystycznych symboli Australii. Niektóre gatunki są zagrożone wyginięciem, inne uznawane za szkodniki, a w rezultacie – regularnie odstrzeliwane. Według instytucji zajmujących się ochroną zwierząt do 2025 roku liczebność kangurów rudych może zmniejszyć się o 50%.

Kangur szary to kolejne zwierzę, którego liczebność powoli maleje od 2008 roku. Gatunek ten uważany jest za zagrożony w skali globalnej.

Istnieją rozmaite działania na rzecz ochrony kangurów na całym świecie – od programów edukacyjnych po systemy hodowlane i inicjatywy dotacyjne. Ważne jest również ustalenie realistycznego planu monitorowania populacji tych pięknych ssaków oraz eliminowania problemów ekologicznych w naturalnych siedliskach tych torbaczy.

Ciekawostki o kangurach

• Kangury potrafią wykonać skoki na odległość 8 m, a nawet 12! Nie potrafią jednak skakać do tyłu.
• W poszukiwaniu wody lub pożywienia mogą pokonać odległości do 300 km.
• Kangury są dobrymi pływakami.
• W biegu są w stanie osiągnąć prędkość do 70 km/h.
• Kangury są jednym z symboli narodowych Australii, a ich podobizny używa się do oznaczenia różnych produktów, herbów drużyn sportowych i znaczków pocztowych.
• W latach 2000–2010 przyczyniły się one do śmierci 18 osób. Co ciekawe, w tych samych latach rekiny zabiły zaledwie 16 osób na całym świecie!
• W polskiej literaturze na określenie niektórych gatunków była także wcześniej używana nazwa zwyczajowa suwacz.
• W Australii żyje więcej kangurów niż Australijczyków.
• Kangur olbrzymi osiąga wysokość do 2 m.

Kangur to jedno z najbardziej rozpoznawalnych zwierząt. Każdego dnia miliony ludzi na całym świecie oglądają te stworzenia w ZOO i parkach narodowych. W przeszłości zwierzęta te były często zabijane dla mięsa i futra. Rozwój rolnictwa, degradacja siedlisk oraz nielegalne polowania ograniczyły obszar ich występowania. Utraciły one aż 90% obszaru, który zajmowały przed przybyciem europejskich osadników na kontynent.