Rzeczywiście jest tak, że konie wciąż są wykorzystywane, w mniejszym lub większym stopniu, na całym świecie jako środek transportu. Z ich siły i wytrzymałości podczas przewożenia cięższych towarów korzysta się głównie w Azji. Dawniej także w Europie były wykorzystywane jako konie pociągowe. Ich funkcje stopniowo zastąpiły nowoczesne wagony. Co wyróżnia konie juczne pod względem budowy i jakie ciężary dźwigały te zwierzęta? Oto odpowiedzi!

Koń juczny – skąd się wziął?

Jeszcze w średniowieczu koń był dość kosztownym zwierzęciem i stać było na niego tylko najzamożniejszych. Sytuacja zmieniła się w kolejnych wiekach i np. w XIX stuleciu były to już zwierzęta powszechnie wykorzystywane w celach użytkowych, głównie transportowych. Konie juczne szczególnie sprawdzały się na terenach górzystych, gdzie dojazd wozem był niemożliwy. Skala korzystania z ich siły wzrosła jeszcze bardziej w wieku XX. Tego rodzaju konie często można było spotkać w wojsku.

Budowa konia jucznego

Koń przeznaczony do wykonywania ciężkich prac gospodarskich i transportowych powinien mieć ku temu odpowiednie predyspozycje i stosowną budowę. 

Zwykle to zwierzę średniej wielkości o pewnym i stabilnym chodzie. Nie bez znaczenia pozostaje także jego charakter i temperament.

Koń roboczy powinien być:

  • niewybredny;
  • wytrwały;
  • odporny;
  • łagodny;
  • pojętny.

Które rasy najczęściej wykorzystywano w celach roboczych? Były to głównie konie huculskie i konie nowokirgiskie. 

Co dźwigały konie juczne? Jaki ciężar może udźwignąć?

Zależnie od rasy czy gatunki zwierzęta juczne mają różną maksymalną granicę ciężaru, który są w stanie unieść. Dawniej do koni jucznych mocowano ładunek o wadze 60 czy nawet 80 kilogramów, do czego należało jeszcze doliczyć ciężar jeźdźca. Zdarzało się, że waga całego osprzętu wraz z jeźdźcem oscylowała wokół 140 kilogramów.

Oczywiście podczas doboru ładunków do konkretnej wyprawy brało się pod uwagę rodzaj nawierzchni, po której koń juczny będzie stąpał, a także ukształtowanie terenu czy osobiste preferencje i cechy charakterologiczne zwierzęcia.

Czy dziś można spotkać konie juczne?

Obecnie znowu rozwija się w turystyce angażowanie koni do interakcji i kontaktu z turystami. W Maroku czy w górach Wysokiego Atlasu odwiedzający pokonują właśnie większość trasy na koniach jucznych. Na terenie wybranych parków narodowych w Ameryce także można pokonywać konkretne odcinki w ten sposób. Taka metoda pomaga w głębszym obcowaniu z lokalną, często egzotyczną, naturą. Na grzbiecie konia jucznego można zwiedzić też m.in. greckie wyspy. 

Konie juczne to zwierzęta, których zadaniem było przenoszenie na grzbiecie większych ciężarów, sprawiających człowiekowi kłopot z transportem. Nadawanie koniom (ale również lamom, wielbłądom, osłom czy reniferom) takiej funkcji ma swoją długą tradycję. Dawniej juczne zwierzęta znajdowały zastosowanie m.in. w wojsku czy przy okazji konieczności dostawy ważnych produktów w trudniej dostępne tereny. Dziś przejażdżka na koniu jucznym stanowi jeden z elementów krajobrazu kulturowego w Europie, który szczególnie pielęgnowany jest w krajach śródziemnomorskich i górzystych.

Archiwum: czerwiec 2022
Photo of author

Adam Nawrocki

Od dziecka uwielbia las i zwierzęta. Kojarzą mu się ze spacerami z dziadkiem, który był leśniczym. Teraz wybiera się tam najczęściej z aparatem oraz swoim czworonożnym przyjacielem na „bezkrwawe polowanie”. Pracuje jako fotograf.