Surykatka – mały ssak z Afryki. Występowanie, wygląd i hodowla

Surykatka to zwierzątko żyjące na terenach pustynnych. Daje się łatwo oswoić, co wykorzystują zarówno tubylcy, jak i turyści. Mało kto jednak wie, że surykatki są doskonale zorganizowaną grupą drapieżników. Trzymanie ich w domu nie jest niemożliwe, ale najpierw trzeba się do tego dobrze przygotować. Sprawdź szczegółowe informacje o tym uroczym zwierzątku!

Podstawowe informacje

Systematyka gatunku

Te małe ssaki są drapieżnikami z rodziny mangustowatych. Rodzaj surykatka obejmuje jeden żyjący gatunek – surykatkę szarą. 

W jego obrębie wyróżnia się trzy podgatunki:

• Suricatta suricatta;
• Suricatta iona;
• Suricatta marjoriae.

Jak wygląda surykatka?

Dorosła surykatka to niewielkie zwierzę. Dorasta do 29 cm długości bez ogona. Masa ciała nie przekracza jednego kilograma. Smukłe ciało pokryte jest miękkim futerkiem. Na wierzchu jest obfite, jasnopopielate w czarne pręgi. Od spodu ciemniejsze, a sierść jest skąpa. Ogon jest ciemnożółty, długi z czarną końcówką.

Wydłużony pysk, jasne policzki i niewielkie czarne zaokrąglone uszy dodają jej uroczego wyglądu. Surykatka ma palce zakończone długimi i ostrymi pazurami. Wokół oczu ma ciemne obwódki. Chronią jej wzrok przed słońcem, co przydaje się w pustynnym klimacie.

Tryb życia i występowanie surykatki

Surykatki prowadzą dzienny tryb życia. Mieszkają w norach lub skalnych szczelinach. Podziemne korytarze mogą kopać nawet 2 metry pod ziemią!

Życie surykatek toczy się w bliskich okolicach ich bezpiecznych kryjówek. Nigdy się od nich za bardzo nie oddalają. To płochliwe zwierzątka. Nastawione są raczej na ucieczkę. Gdy jednak surykatki muszą, to potrafią skutecznie atakować dużo większe zwierzę. Doskonale ze sobą współpracują. W tym jest ich siła.

Obszar występowania

Te niewielkie zwierzaki są bardzo popularnymi mieszkańcami zoo. W warunkach naturalnych surykatki występują tylko w Afryce Południowej.

Podgatunek suricatta spotkać można w Namibii, Botswanie i Lesotho. Surykatki iona żyją w Angoli, a marjoriae na pustyni Namib. Stado surykatek potrafi zajmować to samo terytorium przez wiele pokoleń. Przenoszą się tylko z powodu braku pokarmu.

Niewiele osób wie, że w rodzimych krajach trzymane są do zwalczania gryzoni, podobnie jak koty w Europie do łapania myszy i szczurów.

Grupa osobnicza i rozmnażanie surykatki

Wyglądają niepozornie, ale tak naprawdę surykatki są świetnie zorganizowane. Żyją w grupach do 30 osobników. Mają bardzo dobrze rozwinięte zachowania socjalne. Wspólnie polują, bronią się przed drapieżnikami i opiekują się potomstwem. Średnia długość życia wynosi 7 lat. Zdarza się, że surykatka osiąga nawet 12 lat.

Dzieci surykatki

Surykatki w naturze mogą rodzić o każdej porze roku. Zwykle jednak młode surykatki przychodzą na świat od sierpnia do marca. Ciąża trwa 11 tygodni. Mioty nie są zbyt liczne. Surykatki rodzą od 2 do 4 młodych. Karmienie mlekiem trwa 10 tygodni.

Co istotne, tylko samice dominujące się rozmnażają. Reszta pomaga w opiece i wychowywaniu, a nawet karmieniu. Samice pomagające potrafią bowiem mieć laktację! 

System alarmowy

Niezależnie od tego, co robią surykatki, zawsze przynajmniej jeden samiec pełni rolę strażnika. Obserwuje wtedy otoczenie, nieustannie wydając ciche piski. Oznaczają one, że jest na posterunku. W razie niebezpieczeństwa podnosi głośny alarm. Co ciekawe, inaczej ostrzega przed wrogiem z powietrza, a inaczej przed zagrożeniem z lądu. Członkowie stada mogą w ten sposób odpowiednio wcześnie zareagować.

Surykatka szara – pożywienie

Surykatki są wszystkożerne. Podstawą ich żywienia są bezkręgowce, takie jak chrząszcze, termity i poczwarki motyli. Chętnie urozmaicają sobie dietę na przykład jaszczurkami, wężami i pająkami. Nie pogardzą też jajami i drobnymi ssakami.

Żywią się również dzikimi melonami i innymi korzonkami i bulwami. Dzięki temu surykatki potrafią wiele miesięcy przeżyć bez wody!

Szkoła łowiecka

Surykatki mają podwyższoną odporność na jad niektórych węży i skorpionów. Mimo tego dorosłe surykatki uczą najmłodszych, jak obchodzić się z groźnym pożywieniem. Mówi się, że jest to zorganizowana szkoła łowiecka. Nauka ma przemyślane etapy, które pomagają maluchom zdobywać po kolei umiejętności.

Na początku dzieciaki dostają martwe zwierzę. Kolejnym krokiem jest podawanie im żywego, ale nieuzbrojonego zwierzęcia. Może to być na przykład skorpion pozbawiony kolca jadowego. Dopiero po takim przygotowaniu maluszki spotykają się z niebezpieczną ofiarą, taką jak żywy skorpion z kolcem jadowym.

Hodowla surykatki w domu

Surykatka nie jest gatunkiem zagrożonym. Zgodnie z prawem można ją hodować w domu. Trzeba jednak pamiętać o tym, jakie warunki należy zapewnić surykatce, aby cieszyła się zdrowiem i długim życiem.

Od Redakcji

Moda na trzymanie w domu zwierząt egzotycznych jest bardzo zmienna. Należy zawsze rozważyć, czy biorąc pod swój dach gatunek rzadko spotykany w roli typowego domowego pupila będziesz w stanie zapewnić mu odpowiednie warunki do życia i rozwoju. Zwróć uwagę na długość jego życia, potrzeby żywieniowe oraz wielkość wybiegu.

Najważniejsza, o czym często zapominają opiekunowie, jest jej stadność. Surykatka potrzebuje innych członków grupy do szczęśliwego życia. W warunkach naturalnych jest to minimalnie 11 osobników! Potrzebny będzie też odpowiednio duży i ogrzewany wybieg. Najlepiej, gdyby miał różne poziomy i umożliwiał kopanie norek, jednak musi być zabezpieczony przed podkopami. Ważne są także drapaki do ścierania pazurków.

Surykatka – ciekawostki

• Na Uniwersytecie w Cambridge dowiedziono, że surykatki tworzą tradycje. Przekazują sobie z pokolenia na pokolenie sposoby zdobywania pożywienia i budowania nor.
• Czarne prążki na futerkach u każdej surykatki układają się nieco inaczej. Dzięki temu nie ma dwóch identycznych!
• Surykatki nie magazynują tkanki tłuszczowej. Z tego powodu muszą codziennie żerować. 
• Ciemny brzuszek u surykatki działa jak kolektor. Zwierzątka wystawiają je na słońce, gromadząc ciepło. W ten sposób zbierają energię potrzebną do wybudzenia się po zimnej pustynnej nocy.

Surykatka to niezwykle ciekawy afrykański zwierzak. Żyjąc w grupach liczących co najmniej kilkanaście osobników nauczyła się fantastycznie współpracować. Żywi się głównie owadami. Znana jest z doskonałego radzenia sobie z jadowitymi ofiarami. Mimo płochliwości można ją stosunkowo prosto oswoić. Zanim postanowisz zająć się hodowlą surykatek, warto zastanowić się, czy jesteś w stanie zapewnić im warunki zbliżone do tych w naturze!