Filtr do akwarium należy do podstawowych elementów wyposażenia zbiornika, w którym pełni niezmiernie ważną rolę. Nie każdy filtr nadaje się natomiast do danego akwarium – jego rodzaju, pojemności oraz substancji, które należy odfiltrować. Dlatego zanim zdecydujesz się lub kupisz konkretny model – zapoznaj się bliżej z rodzajami filtrów. Co musisz o nich wiedzieć? Sprawdź już teraz!
Filtr do akwarium – jaką pełni rolę?
Podstawowym zadaniem filtra do akwarium jest pozbywanie się substancji, które zanieczyszczają wodę w zbiorniku. Bez filtra woda w akwarium szybko stałaby się mętna, nabrała brzydkiego koloru i zaczęłaby nieprzyjemnie pachnieć. W naturalnych zbiornikach, takich jak oczka wodne, wszelkie produkty przemiany materii, resztki roślin, pokarmu, kurz czy wydzielany przez ryby amoniak ulegają samooczyszczeniu. W zbiorniku sztucznym nie ma takiej możliwości – stąd konieczność założenia filtra.
Jak działa filtr do akwarium?
Wyróżnia się trzy rodzaje filtrowania:
- filtrowanie mechaniczne – to wyłapywanie zanieczyszczeń, które osiadają np. na gąbce filtra czy wacie filtracyjnej. Pamiętaj, że tylko filtr do akwarium, który jest w stanie przepuszczać wodę, będzie skuteczny. Stąd, jeśli wybierasz gąbkę filtracyjną, nie zapomnij o regularnym czyszczeniu jej bądź wymianie na nową. Waty filtracyjnej nie czyścisz – trzeba ją wymienić na nową;
- filtrowanie biologiczne – czyli za sprawą pożytecznych bakterii. Ma za zadanie usunięcie z wody związków azotowych oraz nadmiar fosforanów. Do filtrowania biologicznego nadają się wkłady z ceramiki – to na tym materiale tworzą się kolonie pożytecznych bakterii. Akwaryści twierdzą, że jest to najbardziej istotny rodzaj filtracji. Dzięki niemu można usunąć z wody związki azotowe, a także zredukować nadmiar fosforanów. Ten typ filtracji jest szczególnie ważny na początku, przy zakładaniu akwarium, umożliwia bowiem tzw. cykl azotowy. Z czasem namnażające się bakterie będą tworzyły coraz lepsze siedlisko dla ryb oraz roślin akwariowych;
- filtrowanie chemiczne – to filtracja najczęściej przy pomocy węgla aktywnego i zeolitu w odpowiednim wkładzie. Należy stosować je tylko w razie konieczności, np. w celu wychwycenia zanieczyszczeń chemicznych, które trafiły do kranówki. Stosowanie tego rodzaju filtrowania przez dłuższy czas może wpłynąć negatywnie na stan wody – usuń wkład po 3–4 tygodniach, kontrolując oczywiście stan wody.
Zastanów się, jaki rodzaj filtracji będzie najlepszy w przypadku twojego akwarium.
Filtr do akwarium – rodzaje
Dostępne w sklepach filtry do akwarium mogą być montowane na zewnątrz lub wewnątrz akwarium. Ogólnie wyróżnia się następujące ich rodzaje:
- filtr wewnętrzny – jest filtrem mechaniczno-biologicznym. Generalnie polecany jest do wszystkich akwariów. Urządzenie zasysa wodę ze zbiornika, po czym – po oczyszczeniu – wypuszcza ją górną częścią. Są to filtry niedrogie, cechuje je też niski pobór mocy. Mają jednak swoje wady – przede wszystkim zajmują miejsce w akwarium i szpecą wnętrze, pracują dość głośno, a sama powierzchnia wkładów filtracyjnych nie jest duża. Nie zaleca się takich filtrów do akwariów o pojemności powyżej 60 litrów oraz wysokości przekraczającej 40 cm;
- filtr kaskadowy (przelewowy) – to filtr zewnętrzny, połączony ze zbiornikiem przy pomocy rurki zasysającej wodę. Filtr kaskadowy zalecany jest do akwariów, w których niewskazany jest duży ruch wody. Filtr ten jest niedrogi i nie pobiera dużo mocy, a wewnątrz można umieścić wkład biologiczny lub mechaniczny. Jest równocześnie bardziej wydajny niż filtry wewnętrzne. Jego wadą jest głośna praca. Ponadto nie wszystkie pokrywy zbiorników umożliwiają montaż takiego filtra.
- filtr kubełkowy – to zewnętrzny filtr do akwarium o pojemności powyżej 50 litrów. Filtr kubełkowy mocuje się pod zbiornikiem, a z wnętrzem akwarium połączony jest rurami. Filtry kubełkowe uznawane są za najlepsze dostępne, są natomiast droższe i pobierają więcej mocy. Mają większą pojemność wkładów filtracyjnych i można w nich zamontować różnego typu wkłady i w razie potrzeby dokonać dowolnego z trzech typów filtracji.
Montaż i czyszczenie filtra w akwarium
Filtry wewnętrzne są łatwe w montażu. Należy je przymocować do wewnętrznych ścian za pomocą przyssawek. Czyszczenie jest proste, ale należy wykonywać je dość często. W przypadku gąbki trzeba ją wycisnąć do wypuszczonej z akwarium wody. Filtr kaskadowy należy zawiesić przy górnej krawędzi na jednej ze ścian akwarium. Czyszczenie filtra wykonaj przy wymianie wody – osobno należy wyczyścić gąbkę i ceramikę. Filtry kubełkowe, jak zostało wspomniane, zakłada się pod zbiornikiem. Możesz stosować w nich:
- wkłady do filtracji biologicznej;
- węgiel aktywny;
- inne rodzaje wkładów.
Dobór filtra do akwarium
Filtr należy dobrać odpowiednio do wielkości akwarium. Najprościej będzie zastosować wzór: pojemność zbiornika pomnożona razy 2 (przy mniejszym zarybieniu) lub 3 (przy większym). Są to dane orientacyjne, ale najważniejsze jest to, aby filtr był w stanie przepompować całą wodę ze zbiornika kilkakrotnie w ciągu dnia – optimum to raz na godzinę. Do następujących pojemności zbiorników dobieraj filtry o odpowiednich poziomach wydajności:
- zbiornik 20 l: filtr 25–50 l/h
- zbiornik 25 l: filtr 30–90 l/h
- zbiornik 54 l: filtr 65–195 l/h
- zbiornik 112 l: filtr 134–402 l/h.
Filtr do akwarium – przydatne wskazówki
Najistotniejszym kryterium przy wyborze filtra jest pojemność akwarium. Ponadto warto pamiętać jeszcze o kilku kwestiach:
- rozważ filtr zewnętrzny do małego zbiornika ze względu na niewielką ilość miejsca do zagospodarowania;
- optymalny poziom wydajności filtra do często spotykanego w domach zbiornika 60-litrowego to około 120 l/h;
- w dużych zbiornikach (200–250 litrów) lepiej pod względem wydajności sprawdzą się filtry zewnętrzne, oczywiście o odpowiedniej mocy;
- jeśli producent podaje przepływ filtra na opakowaniu, powszechnie stosuje się zasadę dzielenia tej wartości przez 2 – przykładowo dla filtra o wydajności 2000 l/h można przyjąć, że średni przepływ wynosić będzie 1000 l/h;
- im wyższa klasa producenta, tym różnice w deklarowanym i faktycznym przepływie (zwłaszcza po 1–2 miesiącach użytkowania, gdy ten przepływ nieco spada) są mniejsze.
Wiesz już, jak istotną rolę pełni filtr do akwarium. Jeśli planujesz zakup filtra, dokładnie sprawdź, który będzie najbardziej odpowiedni do twojego zbiornika!