Popielica szara a afrykańska – najważniejsze informacje

Popielica szara to uroczy gryzoń, który może wydawać się nieco egzotyczny. Tymczasem dziko żyjące popielice można spotkać także w Polsce. Chociaż w naszym kraju nie ma tych zwierząt zbyt wiele, to jednak naukowcy pracują nad zwiększeniem ich populacji.

Gdy mówimy jednak o hodowli popielicy, w rzeczywistości zazwyczaj chodzi nam o pędzlogona zwinnego, zwanego jedynie powszechnie popielicą afrykańską. Ssak ten nie jest trudny w utrzymaniu. Trzeba jednak zapewnić mu dobre warunki. Czym się odżywia i czego potrzebuje? Czym różni się od popielicy szarej? Odpowiedzi szukaj w naszym artykule!

Popielica szara

Jak już wspomnieliśmy, popielica szara i tak zwana popielica afrykańska to dwa zupełnie różne gatunki zwierząt. Właściwa popielica, czyli Glis glis, jest jedynym przedstawicielem tego rodzaju. To zwierzę o oczach dużych w stosunku do ciała zamieszkuje starsze lasy liściaste i mieszane. Prowadzi nocny, nadrzewny tryb życia. Żywi się głównie owocami drzew i mieszka w ich koronach. Jest mniej więcej wielkości szczura i ma charakterystyczne popielate futerko, białe na brzuchu. Ma duże, okrągłe, ciemne oczy, stosunkowo duże uszy i puszysty ogon. 

Skąd pochodzi popielica szara?

Popielica to zwierzątko, którego obszar występowania jest wyjątkowo szeroki. Żyje praktycznie w całej Europie, w tym także w Polsce. Najczęściej możemy spotkać ją w liściastych lasach na wyżynach i w górach. Poza Europą znajdziemy te zwierzątka także:

• w Azji Mniejszej;
• w Iranie;
• w Palestynie;
• na Kaukazie.

Zwierzę to zwykle mieszka w dziuplach i żywi się ziarnami, owadami i jajami.

Popielica szara zagrożona wyginięciem

Popielice zostały objęte konwencją berneńską. Znajdują się także w polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt. 

Jak wygląda odtwarzanie populacji pilchów?

Liczne towarzystwa ochrony przyrody, wspierane przez naukowców, prowadzą zorganizowane na szeroką skalę akcje ratowania pilchów. W tym celu stosuje się reintrodukcję i introdukcję tego gatunku, na terenach, gdzie obecnie nie występuje. 

Introdukcja polega na wypuszczaniu młodych popielic na obszary, w których nie występują, jednak warunki ku rozwojowi gatunku są sprzyjające. Równolegle następuje reintrodukcja, czyli wypuszczenie ich na obszary, gdzie w przeszłości mogły występować, jednak z czasem wyginęły. Przykładem jest Puszcza Bukowa czy Barlinecko-Gorzowski Park Krajobrazowy. 

Popielica szara – sen zimowy

W warunkach naturalnych popielice przesypiają całą zimę bez konieczności budzenia się. Wczesną jesienią popielice budują sobie gniazda i zbierają zapasy energetyczne na czas największych chłodów. Zapadając w sen zimowy, przykrywają się ogonkami, zwijają w kłębek i rozpoczynają hibernację. Wszystkie funkcje życiowe są wtedy obniżone. Serce zwalnia, a temperatura ciała się obniża. 

Popielica afrykańska

Zwierzę, które powszechnie nazywane jest popielicą afrykańską, owszem, należy do rodziny popielicowatych, nie jest jednak popielicą. Określamy tak pędzlogony zwinne. W dalszej części artykułu będziemy używać obu tych nazw. 

Jak wygląda popielica afrykańska? 

Popielica często bywa mylona z wiewiórką, chociaż w istocie te dwa zwierzaki nie mają ze sobą wiele wspólnego. Oto kilka cech, które wyróżniają ten gatunek:

• pilch może dorosnąć do 32 centymetrów, jednak zazwyczaj połowę długości ciała stanowi długi i puchaty ogon. Jest on bardzo ważną częścią ciała, która umożliwia zachowywanie równowagi podczas wspinania się po drzewach i gałęziach;
• popielice są bardzo lekkie. Ich masa ciała nie przekracza 250 gramów;
• cechą charakterystyczną tych gryzoni są okrągłe, bardzo duże i czarne oczy;
• nieco pod nimi znajduje się różowy nosek, a na szczycie głowy zwierzak ma półokrągłe uszy;
• na grzbiecie futerko jest ciemnoszare (popielate), a na brzuchu i łapkach – jasnoszare lub białe. 

Pilch – zwierzę o ciekawym charakterze

Zanim zdecydujesz się na popielicę, poznaj jej charakter.

Jedna popielica czy więcej?

Zanim postanowisz kupić popielicę, musisz pamiętać, że jest to zwierzątko silnie stadne. Samotność dla tych zwierząt jest bardzo przykra i prędzej czy później odbija się na ich zdrowiu. Właśnie dlatego przygodę z tymi sympatycznymi gryzoniami warto zaczynać przynajmniej od parki. 

Tryb życia popielicy afrykańskiej

Podobnie jak znacznie popularniejsze chomiki, te zwierzaki także prowadzą nocny tryb życia. Większość dnia przesypiają, natomiast budzą się w okolicach wieczora i wtedy rozpoczynają swoją największą aktywność. 

Pamiętaj, że budzenie popielic w ciągu dnia jest bardzo złym pomysłem. Nie oszukasz biologii i nie zmienisz ich naturalnego zegara. Możesz natomiast dostarczyć tym delikatnym zwierzątkom dużo stresu. 

Popielice jako zwierzęta stadne

Na wolności osobniki żyją w dużych stadach. Podczas żerowania komunikują się ze sobą w bardzo charakterystyczny sposób. Ich głosy przypominają chrząknięcia i są trudne do pomylenia z czymkolwiek innym. 

Popielica afrykańska szybko osiąga dojrzałość płciową. Następuje to po 5. miesiącu życia. Samica ma największe szanse na zdrowy rozród i bezpieczną ciążę po 1. roku życia. Do rozmnażania musisz zapewnić ssakowi budkę i materiał do budowy gniazda. Jednorazowo samica rodzi do 6 nagich młodych.

Pilch afrykański – oswajanie

Pilchy to bardzo przyjacielskie zwierzątka, które szybko się oswajają. Jeżeli były socjalizowane z ludźmi, mogą wspinać się i skakać po opiekunie. Jeżeli masz stadko popielic, możesz być pewny, że prędzej czy później wejdą ci na głowę. Dosłownie i w przenośni!

Popielica – żywienie

Pilch afrykański to zwierzątko wszystkożerne, jednak podstawą jego diety są pokarmy roślinne. W naturze popielice jedzą przede wszystkim znalezione w drzewach nasiona oraz owoce. Możesz podawać im między innymi:

• jabłka;
• czereśnie;
• bukiew;
• marchew; 
• paprykę;
• orzechy laskowe.

Popielica – hodowla domowa a dieta gryzonia

W hodowli domowej warto podawać pupilom wysokiej jakości karmy dla gryzoni takich jak chomiki. Są to zwierzęta przede wszystkim roślinożerne. Przy długim okresie żerowania można podawać im np. dziecięce musy z niewielkim dodatkiem mięsa drobiowego, jednak powinien być to dodatek.

Popielica – w jakich warunkach powinna mieszkać? 

Jeżeli chcesz rozpocząć hodowlę pilchów afrykańskich w swoim domu, zapewne zastanawiasz się, jaka klatka będzie im potrzebna do szczęśliwego życia. 

Gdzie popielica będzie czuła się dobrze?

Na początku warto zaznaczyć, że popielice żyją w drzewostanach. Oznacza to, że jego tryb życia jest bardziej wertykalny niż horyzontalny. W związku z tym wybieraj klatki z orientacją pionową. Dobrym przykładem są klatki przeznaczone dla szynszyli lub koszatniczek.

W sklepach zoologicznych możesz jednak napotkać pewien problem. Popielice afrykańskie to bardzo drobne zwierzątka. Większość obecnych na rynku klatek komercyjnych ma zaś zbyt szeroko rozstawione pręty. Grozi to ucieczką, dlatego taką klatkę trzeba jeszcze dodatkowo zabezpieczyć siatką na woliery, dostępną w sklepach budowlanych. Zdecydowanie lepszym rozwiązaniem będzie jednak budowa własnej woliery lub zlecenie jej wykonania na zamówienie.

Woliera dla popielic

Jak duże powinno być mieszkanie popielic? Minimalne wymiary dla dwóch osobników (przypominamy, że pilch to zwierzątko silnie stadne) to 50 × 40 × 70 cm. Największy wymiar to oczywiście wysokość. Wiadomo jednak, że im więcej, tym lepiej. 

Pamiętaj, że woliera dla pilchów musi być dobrze wentylowana. Do jej wykonania wykorzystaj naturalne drewno. 

Wyposażenie woliery dla popielic

Pora na kilka kolejnych wskazówek:

• podstawowym wyposażeniem woliery lub klatki powinny być półki, po których zwierzaki wspinają się na samą górę klatki;
• dobrze sprawdzą się także wszelkie rodzaju kryjówki, domki, czy drewniane mostki;
• pilnuj, aby wszystkie elementy wyposażenia były wykonane z drewna i naturalnych materiałów;
• raczej nie korzystaj ze sklejki, która często tworzona jest z wykorzystaniem wielu potencjalnie niebezpiecznych lakierów i klejów.

Kołowrotek w klatce dla pilcha

W klatce dla popielic może znaleźć się także kołowrotek. Te ruchliwe zwierzątka szybko docenią taką formę zabawy i aktywnego spędzania czasu. Pamiętaj jednak, aby było to kółko bez prętów – z jednolitą bieżnią. W przeciwnym wypadku zwierzątko może utknąć i uszkodzić sobie łapkę. 

Popielica afrykańska – ile żyje?

Popielice afrykańskie mogą żyć nawet 9 lat. Wszystko jednak zależy od tego, czy mają dostęp do odpowiednich warunków. Czynniki, które mogą znacznie skracać życie gryzonia to między innymi:

• samotność;
• nieodpowiednie miejsce do życia (na przykład terrarium z kiepską wentylacją);
• nieprawidłowe żywienie;
• niebezpieczne akcesoria w klatce;
• brak opieki weterynaryjnej.

Popielica afrykańska to zwierzątko, które może w każdej chwili zachorować, tak samo, jak pies i kot. Nawet najlepsza opieka nie zminimalizuje całkowicie ryzyka przeziębień, problemów z uzębieniem czy nowotworów. Zanim więc przygarniesz pilcha afrykańskiego, musisz upewnić się, czy w twojej okolicy przyjmuje weterynarz, który będzie w stanie się nim zająć.

Do jakiego weterynarza z popielicą afrykańską? 

Weterynarze, którzy na co dzień zajmują się przede wszystkim psami i kotami, zazwyczaj nie mają wiedzy na temat leczenia gryzoni. Szczególnie tak rzadkich, jak popielica. Najlepiej więc skierować się do gabinetu osoby, która na co dzień pracuje ze zwierzętami egzotycznymi i poszerza swoją wiedzę na seminariach i konferencjach. Niestety, specjalistów od bardzo małych zwierząt nie ma wielu i najczęściej przyjmują w dużych miastach. Koniecznie weź to pod uwagę, zanim rozpoczniesz poszukiwania pilcha na sprzedaż. 

Popielica afrykańska – gdzie kupić? 

Popielica afrykańska nie jest szczególnie popularnym w naszym kraju zwierzątkiem domowym. Właśnie dlatego hodowli trzeba szukać z cierpliwością i rozeznaniem. Nie kupuj zwierzęcia od pierwszej lepszej osoby, która ogłasza się w internecie. Najlepiej zasięgnąć języka u miłośników gatunku, którzy zazwyczaj najlepiej wiedzą, gdzie znaleźć dobrego hodowcę. Zdarza się także, że bezdomne pilchy są do adopcji, chociaż to jednostkowe przypadki. 

Popielica afrykańska – cena

Cena za młodą popielicę afrykańską waha się między 50 a 150 złotych. Koszt jest oczywiście kwestią bardzo indywidualną i trudną do uśrednienia. Cena zwierzęcia nie zawsze świadczy o jakości hodowli. Musisz jednak liczyć się z tym, że doświadczony hodowca ceni swoją pracę bardziej niż osoba, która niechcący rozmnożyła zwierzęta w domu. 

Popielica afrykańska – ciekawostki

• Popielice afrykańskie często mylone są z wiewiórkami, co kompletnie nie ma przełożenia na kwestie gatunkowe. Nie należą one bowiem do rodziny wiewiórkowatych, tylko popielicowatych. 
• W czasach starożytnego Rzymu popielice stanowiły prawdziwy przysmak w wyższych warstwach społecznych. 
• Futro z popielic w średniowieczu i nowożytności było bardzo cenionym okryciem wierzchnim, które zapewniało ochronę przed chłodem, a jednocześnie było bardzo miękkie. Na szczęście, obecnie hodowla popielic na futra jest zakazana, ponieważ zwierzęta te mają status gatunku zagrożonego. 

Popielica – podsumowanie

Popielice to bardzo sympatyczne malutkie gryzonie, które bardzo szybko oswajają się z człowiekiem. Są chętnie hodowane w charakterze zwierząt towarzyszących ze względu na swój sympatyczny charakter i uroczy wygląd. 

Jeżeli planujesz przyjęcie popielicy pod swój dach, pamiętaj, aby decydować się na sprawdzone hodowle, w których zwierzęta żyją w dobrych warunkach i nie są kojarzone wsobnie. Upewnij się także, że masz dostęp do weterynarza, który specjalizuje się w gatunkach zwierząt egzotycznych. 

Pilch afrykański jest zwierzątkiem stadnym, więc nie skazuj go na samotność. Przygarnij jednak przynajmniej dwa osobniki tej samej płci, aby uniknąć rozmnażania.