Konik morski – opis i ciekawostki. Czy konik morski to ryba?

Wiele zwierząt żyjących w morzach i oceanach do dziś pozostaje zagadką dla ludzi. Jeden z bardziej tajemniczych gatunków to także konik morski. To specyficzne zwierzę pływające pionowo jest jednak zagrożone wyginięciem. Sprawdź, jak wygląda konik morski, czym się żywi i gdzie występuje. Dowiedz się też, czy na pewno jest rybą!

Czy konik morski to ryba?

Odpowiedź na pytanie, czy konik morski to ryba, interesuje chyba wszystkich, począwszy od dzieci, a skończywszy na dorosłych. Faktycznie, wszystkie gatunki pławikoników zaliczane są do rodziny ryb igliczniowatych, więc konik morski również jest rybą. Tym, co go wyróżnia, jest jednak słabe przystosowanie do pływania. Zwierzęta te zwykle zaczepiają się ogonem o wystające krawędzie rafy. Przemieszczają się w wodzie charakterystycznymi skokami. Robią to zawsze w pozycji pionowej, a nie poziomej, jak reszta ryb.

Konik morski – opis

Konik morski występuje przede wszystkim w wodach oceanicznych, choć istnieją nieliczne gatunki, które można spotkać również w wodach słodkich. Ulubionym środowiskiem ryby są dobrze zagospodarowane obszary rafy koralowej albo podwodne zarośla, zwłaszcza te złożone z gatunków roślin o długich liściach. Umożliwiają one zaczepienie się ogonem w jednym miejscu, a jednocześnie ułatwiają pobieranie pokarmu.

Jak długo żyją koniki morskie?

Konik morski może żyć do kilku lat. W niewoli dożywa najwyżej do sześciu. Jest w stanie się rozmnażać już między 5. a 12. miesiącem życia. Zależy to przede wszystkim do reprezentowanego gatunku.

Jak wygląda konik morski?

To, jak wygląda konik morski, zależy przede wszystkim od odmiany, którą masz na myśli. Wszystkie z nich mają jednak pewne wspólne cechy. Ich ciało o esowatym kształcie przypomina konika szachowego, stąd też nazwa tych zwierząt. Pomimo że konik wodny jest rybą, nie ma łusek, a na jego skórze pojawiają się tylko charakterystyczne wyrostki i kolce. Pysk jest pozbawiony zębów, z otworem gębowym, który może powiększać się przy pobieraniu pokarmu. Ma charakterystyczny, rurkowaty kształt. 

Jak odróżnić samca konika morskiego od samicy?

Konik morski nie ma płetwy ogonowej – zamiast niej występuje długi, czepny ogon. Zwierzę dysponuje dwiema niewielkimi płetwami grzbietowymi, zlokalizowanymi niedaleko głowy, a także jedną piersiową, która porusza się z dużą prędkością. Konik morski może mierzyć od 1,5 cm do nawet 35 cm. 

Dymorfizm płciowy jest wyraźnie zaznaczony u większości gatunków. U samca występuje bowiem specjalna torba lęgowa, zlokalizowana nieco pod brzuchem.

Konik morski – gatunki

W sumie wyróżnić można ponad 50 gatunków koników morskich. Najciekawszymi z nich są:

• Hippocampus ingens – żyjący w Pacyfiku konik morski to jeden z większych przedstawicieli tych ryb. Ma czerwone (rzadziej żółtawe) ubarwienie ze znaczeniami;
• Hippocampus erectus – zwany też konikiem plamistym, żyje w Atlantyku i ma charakterystyczne, koronkowe wypustki na pysku. Z jego ciała niekiedy wyrastają liście;
• Hippocampus zosterae – to karłowaty konik morski o długości około 5 cm. Żyje w Atlantyku, w okolicach Florydy i przy wyspach Bahama. Ma cętkowaną, jasną skórę z licznymi brodawkami;
• Hippocampus bargibanti – jeden z najpiękniejszych koników morskich, którego ciało ma długość około 2 cm. Żyje w okolicach Australii i Japonii. Ma bardzo krótki, lekko spłaszczony pyszczek i różowawe ubarwienie z czerwonymi wypustkami przypominającymi guzy.

Zagrożenia dla konika morskiego

W naturalnym środowisku konik morski praktycznie nie ma wrogów. Zagrażają mu przede wszystkim pingwiny i bardzo duże ryby, np. płaszczki albo dorady. Większość gatunków żyje w rafach koralowych, więc rzadko kiedy zwierzęta te kończą swój żywot jako pożywienie. Największe zagrożenie czyha na konika wodnego ze strony człowieka, który regularnie niszczy rafy koralowe.

Czy konika morskiego można mieć w akwarium?

To jednak nie wszystko. Konik morski uznawany jest za ciekawą pamiątkę i dodatek do akwarium. Co więcej, w medycynie chińskiej uważa się go za lekarstwo, dlatego obrót żywymi i suszonymi pławikonikami jest bardzo duży, choć nielegalny. Skutkiem jest fakt, że wiele gatunków uznaje się za zagrożone wyginięciem. Importowanie koników morskich do Unii Europejskiej jest nielegalne, jeśli nie masz zezwolenia i dodatkowej zgody na eksport z kraju, z którego pochodzi zwierzę.

Co je konik morski?

Konik morski nie ma zębów, więc zasysa ofiarę wprost do układu pokarmowego. Co ciekawe, gatunek ten nie ma wyraźnego podziału na narządy czy odcinki układu trawiennego. 

Pławikoniki żywią się głównie planktonem. Najpierw dokładnie obserwują zdobycz, czekając, aż znajdzie się dostatecznie blisko. Wówczas wykonują co najwyżej ruch głową, a jednocześnie wodę wraz z pokarmem zasysają do otworu gębowego, który w tym czasie zwiększa swoją średnicę. Wydają przy tym klikający dźwięk, a wokół skrzeli unosi się charakterystyczna, nieco ciemniejsza masa przypominająca dym. To sprawia, że w trakcie jedzenia konik morski wygląda, jakby dymiła mu głowa.

Koniki morskie – rozmnażanie

Warto wiedzieć, że konik morski jest monogamistą. Ryby tego gatunku łączą się w pary, w których pozostają aż do końca życia. Nie są znane dokładne zwyczaje godowe tych zwierząt, bo po prostu trudno jest je obserwować. Kilka etapów rozmnażania da się jednak wskazać. 

1. Wiadomo, że inkubacją ikry zajmuje się samiec. Jeśli więc kiedykolwiek widziałeś konika morskiego w ciąży, to był nim przyszły ojciec.
2. W okresie godów samica wkłada za pomocą tak zwanego podkładełka ikrę w liczbie od 5 do nawet 1000 ziarenek wprost do torby lęgowej na brzuchu samca. 
3. Tam znajduje się ona aż do momentu, gdy nie wyklują się młode.
4. Potomstwo koników morskich wygląda dokładnie tak samo, jak rodzice, jednak jest znacznie mniejsze. Żywi się samodzielnie od chwili narodzin.
5. Niestety, jego przeżywalność jest raczej niska i wynosi nawet ok. 1% dla części gatunków.

Konik morski w akwarium

Niektórzy trzymają koniki morskie w akwariach, jednak wiele osób tego nie robi ze względów etycznych. Zawsze musisz sprawdzić, czy zwierzę pochodzi z legalnego źródła, aby nie przykładać ręki do nielegalnego obrotu i zmniejszania pogłowia w naturze. 

Hodowla konika morskiego w akwarium jest skomplikowana. 

1. Zwierzę to musi mieć przede wszystkim środowisko morskie ze słoną wodą. 
2. Żywi się małymi zwierzętami, ale pokarm musi pobierać przez kilka godzin dziennie. 
3. W akwarium powinien być niewielki prąd wody, ale jednocześnie filtr musi być bardzo wydajny. 
4. Co więcej, w zbiorniku muszą znaleźć się rośliny o długich liściach. 
5. Pamiętaj, że codziennie powinieneś sprawdzać poziom zasolenia oraz pH wody – koniki morskie szybko umierają w nieprawidłowych warunkach.

Konik morski a towarzystwo innych ryb

Konik wodny może żyć z innymi rybami. Najlepiej, aby były to gatunki jedzące powoli, częściowo denne, co zlikwiduje problem zalegania resztek pokarmu. Musisz też zapewnić mu towarzystwo przedstawicieli z grupy pławikoników. Zwierzęta te są społeczne i lubią przebywać przynajmniej w parach.

Konik morski – ciekawostki

Fascynuje cię konik morski? Ciekawostki na temat tych zwierząt na pewno przypadną ci do gustu! Oto one:

• naukowcy uważają, że pierwsze koniki wodne, które pływały na początku w pozycji horyzontalnej, żyły jeszcze w okresie oligocenu;
• dotychczas odkryto trzy różne szczątki kopalne koników morskich (jeden gatunek żyje do dziś);
• konik morski jest w stanie poruszać jednym okiem niezależnie od drugiego;
• grupą ryb spokrewnioną z konikami wodnymi są pławikoniki australijskie (Phycodurus eques), znane również jako smoki morskie. Ten gatunek żyje u wybrzeży Australii i wygląda jak wodorost, przy czym ma niechwytny ogon;
• konik morski z gatunku Hippocampus zosterae jest jedną z najwolniej poruszających się ryb świata. Pokonuje dystans 1,5 metra w godzinę!

Niezwykłe zróżnicowanie wyglądu i ciekawe zwyczaje sprawiają, że konik morski jest fascynującym zwierzęciem, o którym jeszcze nie wszystko wiadomo.Wiesz już jednak, że konik morski w ciąży to zazwyczaj samiec, a także, to że większość gatunków z tej grupy narażona jest na wyginięcie. Kupno takiej ryby z pewnego miejsca, to podstawowa kwestia. Nie chcesz przecież jeszcze bardziej obniżać liczebności tych zwierząt. Najlepiej jednak podziwiać pławikoniki w naturze.