Umaszczenie koni dzieli się na podstawowe i rozjaśnione. Do wersji podstawowych należą gniady (sierść brązowa do brunatnej, z czarnymi kończynami, grzywą i ogonem), kary (jednolicie czarny) i kasztanowaty (odcienie rudności, grzywa i ogon w tym samym kolorze lub jaśniejsze). Z kolei ubarwienie rozjaśnione, na bazie któregoś z wymienionych podstawowych, dzieli się na kremowe, srebrne, szampańskie i bułane. W każdym z nich dodatkowo występują kolejne odmiany. Przyjrzyjmy się bliżej maści kremowej, do której zaliczają się także konie cremello!
Konie cremello i nie tylko – kremowy rozjaśniony
Maści kremowe rozjaśniane powstają w wyniku zjawiska genetycznego zwanego niepełną lub niezupełną dominacją. W praktyce oznacza to, że brak tzw. genu Cream prowadzi do utworzenia maści podstawowych, nierozjaśnianych. Jedna kopia genu Cream daje pośredni efekt między brakiem rozjaśnienia a najbardziej intensywnym rozjaśnieniem. Z kolei dwie kopie rzeczonego genu powodują maksymalne rozjaśnienie. W związku z powyższym istnieje dokładnie sześć kremowych wariantów rozjaśnionych.
Konie cremello – jak wyglądają?
Cremello to tak naprawdę maść kasztanowata, ale rozjaśniona dwiema kopiami genu Cream. Sierść przybiera piękną, niemal białą sierść i włos. Czasem na głowie i kończynach mogą występować odmiany. Cechą charakterystyczną koni występujących w tym ubarwieniu są niebieskie oczy i bardzo jasna, różowa skóra.
Pozostałe umaszczenia kremowe rozjaśnione
Należą do nich maść izabelowata, kara przydymiona i jelenia, które są rozjaśnione jedną opią genu oraz perlino i smoky cream, rozjaśnione (tak samo jak cremello) dwoma allelami genu. Oto czym się charakteryzują:
- perlino – odpowiadają za nią dwie kopie genu, tworzy się na bazie gniadej. Sierść jest kremowa a ogon, grzywa i kończyny ciemniejsze. Skóra jest różowa, zaś oczy w kolorze niebieskim;
- smoky cream – inaczej kremowy przydymiony, jest to podwójnie rozjaśnione umaszczenie kare. Barwa sierści jest jednolita, ciemnokremowa, nawet szarawa. Oczy są niebieskie a skóra różowa. Jest to raczej rzadko spotykane ubarwienie;
- palomino – inaczej maść izabelowata, pojedynczo rozjaśniona kasztanowata. Kolor sierści od żółtawego aż po czekoladowy. Ogon i grzywa zawsze jaśniejsze, niejednokrotnie białe. Przykładem razy występującej wyłącznie w tym umaszczeniu jest palomino;
- maść jelenia – jest to pojedynczo rozjaśniony gniady. Sierść może przybierać barwę od jasnej do ciemnobrązowej. Ogon, grzywa i podpalania na kończynach mają kolor ciemnoczekoladowy. Umaszczenie to mylone jest z bułanym. Odróżnia je jednak to, że w tym przypadku nie występuje pręgowanie;
- maść kara przydymiona – pojedynczo rozjaśniona maść kara. Nieznacznie różni się od podstawowej karej. Sierść jest nieco jaśniejsza, czekoladowa, a grzywa rudawa.
Czy koń może być albinosem?
Zarówno konie cremello, perlino i smoky cream, czyli należące do podwójnie rozjaśnionych, niejednokrotnie nazywane są albinosami. Jest to jednak błąd, ponieważ żaden koń nie może być albinosem. Wynika to z prostego faktu, że zwierzęta te nie posiadają genu odpowiadającego za tę mutację. Różowa skóra i błękitne oczy nie świadczą w tym przypadku o całkowitym braku pigmentu (substancji barwiącej), ale o jego niewielkiej ilości. Ponadto często umaszczenia te są ze sobą mylone. Najczęściej spotykanym jest cremello, zatem smoky cream i perlino bywają z nim błędnie utożsamiane.
Konie o rozjaśnionych umaszczeniach
Istnieje wiele ras koni, które co prawda nie występują wyłącznie w rozjaśnionych kremowych umaszczeniach (poza rasą palomino), ale można je spotkać właśnie w znacznie jaśniejszych wersjach. Należą do nich m.in.:
- koń achałtekiński – piękny koń pochodzący z Turkmenistanu, umieszczony w godle tego państwa ze względu na zjawiskowy wygląd i wspaniałą historię (jest to jedna z najstarszych ras Azji);
- koń andaluzyjski – szlachetna rasa pochodząca z Hiszpanii, ceniona ze względu na elegancki wygląd, wszechstronność, odwagę i zrównoważony charakter;
- connemara – irlandzki kuc cechujący się ogromną wytrzymałością (wykorzystywany m.in. w sportach wyczynowych), odpornością na warunki pogodowe, a także szybkością i posłuszeństwem;
- konik bośniacki – koń wywodzący się z obszarów dawnej Jugosławii, silny i wytrzymały, spokojny, łagodny i bardzo inteligentny;
- koń wielkopolski – polska rasa powstała z krzyżówek koni mazurskich i poznańskich (obecnie wymarłych) m.in. z końmi arabskimi, angielskimi i berbeckimi.
Podsumowanie
Konie cremello i inne rozjaśnione kremowe prezentują się wyjątkowo pięknie. Nie sposób przejść obok nich obojętnie. To niecodzienne umaszczenia, którym warto przyjrzeć się bliżej!