Konie są wspaniałymi zwierzętami, które żyją z człowiekiem już blisko 3 500 lat (wówczas prawdopodobnie doszło do pierwszych prób ich udomowienia). Przez ten czas wyjątkowo przysłużyły się rodzajowi ludzkiemu, który wykorzystał siłę i wytrwałość koni w wielu różnych aspektach życia – od pomocy w pracach polowych, udziału w najsłynniejszych wojnach i bitwach, po terapię, sport i rekreację. Jedną z możliwości wykorzystania konia jest jazda wierzchem. Na czym polega i jakie końskie rasy najlepiej sprawdzają się w tej roli? Poznaj najważniejsze fakty!

Koń wierzchowy – co oznacza jazda wierzchem?

Wiele osób szuka odpowiedzi na pytanie, czym w ogóle jest jazda wierzchem i co to oznacza, że koń jest wierzchowcem. Jazda wierzchem to po prostu jazda na koniu – w siodle bądź na oklep, czyli bez użycia siodła. Istnieją rasy, które są doskonałymi końmi wierzchowymi, wykorzystywanymi do tego celu od wieków. Nie każda rasa nadaje się na wierzchowca. Są konie, które – np. ze względu na swój niewielki rozmiar – nigdy nie spełniały i obecnie także nie spełniają się w roli wierzchowców lub wykorzystywane są ewentualnie jako wierzchowce dla dzieci, np. w hipoterapii.

Koń wierzchowy – jazda w siodle czy na oklep?

Nikt nie rodzi się z umiejętnością jazdy na koniu – trzeba ją nabyć w czasie szkoleń w szkołach jazdy konnej. Zdecydowanie trudniejsza jest jazda na oklep (bez użycia siodła). W związku z tym najpierw należy nauczyć się podstaw jazdy w siodle. Do nauki jazdy wykorzystywane są konie dobrze zsocjalizowane, spokojne, łagodne i posłuszne, wyrażające dużą chęć współpracy z człowiekiem. Nie każdy koń może być siodłany. Jeśli choruje na zapoprężenie (nadwyrężenie mięśni piersiowych), które jest częstą końską przypadłością, możliwa jest na nim wyłącznie spokojna jazda na oklep do czasu wyleczenia.

Koń wierzchowy – najpopularniejsze rasy

Istnieje wiele ras koni, które już od wieków wykorzystywane są jako wierzchowce. Większość z nich to zwierzęta bardzo wszechstronne, wykonujące różne zadania (np. koń może być jednocześnie wierzchowcem, koniem pociągowym, zaprzęgowym i jucznym). Istnieją jednak rasy, które spełniają się głównie jako konie wierzchowe. Wśród nich nie zabrakło przedstawiciela polskich ras. Poznaj te konie:

  • polski koń szlachetny półkrwi – rasa stosunkowo młoda, której księga hodowlana jest prowadzona dopiero od 1977 roku. Są to wspaniałe zwierzęta sportowe, wykorzystywane przede wszystkim jako wierzchowce m.in. w skokach i ujeżdżaniu;
  • koń pełnej krwi angielskiej – niezwykle elegancka rasa pochodząca z Anglii, której historia sięga XVIII wieku. Głównym celem hodowli nowej rasy było stworzenie bardzo wytrzymałych, szybkich koni wyścigowych. Obecnie folbluty, jak bywają nazywane, rzeczywiście są jednymi z najszybszych koni na świecie – potrafią osiągać prędkość 70 km/h;
  • koń czystej krwi arabskiej – jest to rasa wykorzystywana wyłącznie jako wierzchowce. To wspaniałe konie o łagodnym charakterze, które służą do uszlachetniania innych ras. Araby pochodzące z polskich stadnin są znane i doceniane na całym świecie!

Podsumowanie

Koń wierzchowy to zwierzę, które służy człowiekowi od wieków. Nie każda rasa może spełniać się w tym zadaniu, choć większość koni – jako zwierzęta naprawdę wszechstronne – w mniejszym czy większym stopniu dobrze je realizuje.

Archiwum: czerwiec 2022
Photo of author

Adam Nawrocki

Od dziecka uwielbia las i zwierzęta. Kojarzą mu się ze spacerami z dziadkiem, który był leśniczym. Teraz wybiera się tam najczęściej z aparatem oraz swoim czworonożnym przyjacielem na „bezkrwawe polowanie”. Pracuje jako fotograf.