Koń wielkopolski to szlachetna, gorącokrwista i polska rasa konia wierzchowego, zrodzona z koni wschodniopruskich i trakeńskich. Odmiana wywodzi się z dawnych ośrodków hodowlanychw Gnieźnie, Starogardzie oraz Sierakowie. Jest często hodowana w Polsce, użytkowana w rekreacji jeździeckiej oraz sporcie. W Polsce te konie są oznaczane symbolem „wlkp”.
Koń wielkopolski – historia rasy
Rasa powstała w 1962 roku wskutek połączenia koni mazurskich (pozostała populacja koni trakeńskich i wschodniopruskich) z bardziej szlachetną i lżejszą odmianą poznańską, mającą większą domieszkę krwi angloarabskiej i półkrwi angielskiej. Obie odmiany pochodziły od koni trakeńskich oraz wschodniopruskich. Ich powstanie datuje się na XIX wiek. Przebiegało z udziałem reproduktorów oldenburskich, berbeckich, meklemburskich i innych. Rasę wielkopolską uszlachetniono dolewem krwi angloarabskiej, angielskiej i półkrwi angielskiej.
Koń wielkopolski został oficjalnie sklasyfikowany w Księdze Stadnej Koni Wielkopolskich, utworzonej w 1965 roku. Natomiast w 2012 roku polskie pogłowie koni tej rasy liczyło około 20 tysięcy osobników. Tymczasem w głównej księdze Ksiąg Stadnych zanotowano około 120 ogierów i 1700 klaczy.
Budowa koni rasy wielkopolskiej
Koń wielkopolski to osobnik w typie półkrwi angielskiej, przypominający konia trakeńskiego. Wyróżnia go szlachetna głowa i długa, prawidłowo osadzona szyja. Charakterystyczne dla wierzchowców są długie łopatki z wyraźnie zaznaczonym kłębem. Zwięzła i głęboka kłoda zakończona jest ściętym, mocnym i doskonale umięśnionym zadem. Długie, masywne kończyny nie mają szczotek pęcinowych, natomiast są wyposażone w zabezpieczenie w postaci mocnych stawów i ścięgien oraz odpowiednio zbudowanych kopyt z dobrze rozwiniętą strzałką. W efekcie są odporne na groźne uszkodzenia. Wysokość w kłębie konia wielkopolskiego wynosi od 165 cm w górę, natomiast obwód klatki piersiowej mieści się w przedziale od 170 do 210 cm.
Koń wielkopolski – umaszczenie
Dopuszcza się wszystkie rodzaje umaszczeń z wyjątkiem maści dereszowatej. Koń wielkopolski ma takie dopuszczalne maści jak:
- siwa;
- kara;
- gniada;
- kasztanowata;
- izabelowata;
- jelenia;
- kremowa;
- perłowa;
- kremowa przydymiona;
- bułana;
- szampańska;
- srebrna;
- srokata;
- tarantowa.
Koń wielkopolski – zdrowie i długość życia
Konie wielkopolskie cieszą się dużą odpornością na niekorzystne warunki. Rzadko chorują i długo żyją, w najlepszych wypadkach nawet do 30 lat.
Koń wielkopolski – pielęgnacja
To konie niewymagające skomplikowanych, specjalistycznych zabiegów, jednakowoż nie można zapominać o codziennej opiece. Zaliczają się do niej rozczesywanie grzywy i ogona, wyczesywanie sierści czy czyszczenie kopyt. Wszelkie zaniedbania higieny konia wielkopolskiego mogą przyczynić się nie tylko do mniej atrakcyjnego wyglądu, ale również rozwoju pewnych dolegliwości skórnych i innych chorób.
Koń wielkopolski – charakter
Konie wielkopolskie odznaczają się dużym spokojem, cierpliwością i posłuszeństwem. Nie stwarzają trudności w trakcie nauki i układania, ale nie można zapominać, że po przodkach czystej krwi odziedziczyły energiczny temperament. Jeżeli hodowca zajmie się prawidłowym ułożeniem zwierzęcia w młodym wieku, to dorosły koń wielkopolski nie będzie nienarowisty, posłuszny i bezproblemowy.
Ponadto konie rasy wielkopolskiej mogą się poszczycić niebywałą sprawnością fizyczną, wytrzymałością, a także dzielnością w próbach. Właśnie dzięki tym cechom zawdzięczają tak imponujące wyniki we Wszechstronnych Konkursach Koni Wierzchowych (WKKW).
Koń wielkopolski – użytkowanie
Konie tej rasy charakteryzuje wszechstronna użytkowość, a wielu przedstawicieli brało udział w najbardziej znamienitych zawodach. Tym samym rozsławiały one polską hodowlę koni wielkopolskich na hipodromach na całym świecie, także podczas igrzysk olimpijskich.
Konie wielkopolskie należą do ras użytkowanych w wielu kierunkach. Doskonale sprawdzają się zarówno w pracy pod siodłem, jak i w zaprzęgu. Ponadto mogą być używane w rolnictwie, leśnictwie, a także sporcie i rekreacji. W związku z tym, że są niezbyt wymagające i stosunkowo tanie w utrzymaniu, to często są mieszkańcami przydomowych stajni, w których służą do rajdów, przejażdżek, zaprzęgów oraz przy niewielkich pracach polowych.
Koń wielkopolski – hodowla
Bez wątpienia można stwierdzić, że koń wielkopolski to najliczniejsza rasa koni półkrwi w Polsce. W 2010 roku w księgach stadnych odnotowywano 2304 klacze i 70 ogierów. Za główne ośrodki hodowlane przyjmuje się:
- stadninę w Racocie;
- Stadninę Koni Pępowo;
- Stadninę Koni Rzeczna;
- Stadninę Koni Dobrzyniewo.
W ostatnich latach pogłowie koni wielkopolskich uległo znacznemu zmniejszeniu, dlatego rasa została objęta Programem Ochrony Zasobów Genetycznych. Program hodowlany zakłada, że dzięki niemu uda się zachować czystość rasy dotyczącą genotypu, pokroju, a także świetnego przystosowania do środowiska oraz cech zaprzęgowych i wierzchowych.
Koń wielkopolski – cena
Decydując się na zakup konia wielkopolskiego z rodowodem, trzeba liczyć się z wydatkiem od 10 tys. zł w górę. Jeżeli istotne jest, żeby koń miał dobre pochodzenie, był przeznaczony do sportu wyczynowego, cieszył się doskonałym zdrowiem, koszty są wyższe. Taki koń wielkopolski może kosztować nawet 100 tys. zł.
Koń wielkopolski to najliczniejsza rasa koni półkrwi na rodzimym rynku. Cechuje go wszechstronna użytkowość. Dobrze sprawdza się zarówno pod siodłem np. w rekreacyjnej jeździe, jak i w sportach. Przedstawiciele tej rasy mają na swoim koncie wiele prestiżowych osiągnięć, dzięki którym wypromowali oni polskie ośrodki hodowlane w Polsce na całym świecie. Mimo to rasa koni wielkopolskich nadal jest mało doceniana w branży hodowlanej. Ze względu na stosunkowo niewielkie koszty utrzymania często jest nabywana do niewielkich przydomowych stadnin w celach rekreacyjnych.