Kłusaki – konie z toru wyścigowego

Kłusaki to konie wykorzystywane w szczególnej dyscyplinie sportowej, która polega na wyścigach w specjalnych, dwukołowych wózkach. Na te pojazdy mówi się również sulki, a zdecydowanie rzadziej używa się określenia zaprzęgi – sport ten ma fanów na całym globie. Wracając do kłusaków, to ich historia rozciąga się na przestrzeni kilku wieków, a po sylwetce i budowie z łatwością można zauważyć, że w ich żyłach płynie mieszanka pełnej krwi wielu innych ras. Co charakteryzuje kłusaki na tle innych ras koni? Główną cechą jest ich naturalna umiejętności do poruszania się kłusem. A czym jest kłus?

Spis treści pokaż

Czym jest kłus i kłusowanie?

Kłus to specyficzny dwutaktowy chód konia (także zebry, osła i innych koniowatych). W trakcie kłusa dwie przeciwległe kończyny jednocześnie odbijają się od ziemi, to znaczy: lewa przednia i prawa tylna lub na odwrót. Wyróżnia się 4 rodzaje kłusowania przez konia:

Kłus roboczy, czyli naturalny chód konia. Zwierzę porusza się rytmicznie i w równowadze. Nie wkłada w ruch zbyt dużego wysiłku.
Kłus pośredni, który jest trochę szybszy od kłusa roboczego. Ponadto wymaga od zwierzęcia nieznacznego wydłużenia, stosuje się go najczęściej jako jedną ze składowych ujeżdżania konia.
Kłus wyciągnięty – tym mianem określa się chód, w którym przy każdym kroku koń maksymalnie wyciąga kończyny. Z kłusem wyciągniętym mamy do czynienia w trakcie pracy na ujeżdżalni.
Kłus zebrany jest wtedy, kiedy koń porusza się z podstawionym zadem. Wykroki są znacznie mniej obszerne, ale za to dużo bardziej efektowne i sprężyste w porównaniu do kłusa pośredniego.

Ponadto wyszczególnia się trzy warianty jazdy kłusem:

Kłus anglezowany to najczęściej stosowany rodzaj jazdy. Jeździec rytmicznie unosi ciało nad siodło co drugi takt, to znaczy w momencie, kiedy para nóg przednia i tylna przesuwa się do przodu.
Kłus ćwiczebny, inaczej nazywany wysiadywanym. Stosuje się go w celu uzyskania większej kontroli nad zwierzęciem. W tym przypadku jeździec nie musi unosić się z siodła, a musi wykonywać wolt i półwolt.
Kłus w półsiadzie polega na lekkim podniesieniu pośladków i pochyleniu sylwetki, przy jednoczesnym mocniejszym oparciu w strzemionach (ale niezbyt mocnym). Nie jest stosowany często – zazwyczaj jako ćwiczenie lub, w nielicznych sytuacjach, podczas jazdy w terenie.

Kłusaki – charakterystyka koni

Kłusaki to konie o wrodzonej zdolności do poruszania się charakterystycznym chodem – kłusem. To wymagana i absolutnie niezbędna umiejętność do brania udziału w wyścigach kłusaków. Z biegiem lat w różnych krajach wytworzyło się przynajmniej kilka odmian kłusaków, które różnią się między sobą. Dzięki specjalistycznym predyspozycjom kłusak w zaprzęgu zachwyca nie tylko sportowym wyglądem, ale też pięknym ruchem. W obrębie kłusaków wyróżnia się kilka ras.

Kłusaki amerykańskie

To rasa koni, której początek przypada na koniec XVIII wieku w Stanach Zjednoczonych. Specjaliści twierdzą, że to najszybsze kłusaki i inochodźce na świecie. Często występuje u nich inochód, czyli specyficzny chód, kiedy to zwierzę przestawia nogi parami, to znaczy dwie prawe, dwie lewe (tak chodzi też wielbłąd).

Kłusaki orłowskie

To rasa koni wyhodowana w Rosji w XVII wieku za pośrednictwem księcia Aleksieja Grigoriewicza Orłowa, który podjął się krzyżowania arabskiego ogiera Śmietanki z klaczami holenderskimi, duńskimi, a także końmi czystej krwi arabskiej i meklemburskimi.

Kłusaki rosyjskie

Powstały w wyniku skrzyżowania kłusaka amerykańskiego z kłusakiem orłowskim. Charakteryzuje je mocna budowa, przypominająca nieco sylwetkę kłusaka orłowskiego, jednak jest duża lżejsza, dlatego konie tej rasy są szybsze. Kłusak rosyjski, jak na konia sportowego, stosunkowo późno dojrzewa – najlepszą sprawność sportową osiąga dopiero w wieku 5-6 lat.

Kłusaki francuskie

To gorącokrwista rasa konia, która wywodzi się z hodowli we Francji. Zwierzęta wykorzystywane są do wyścigów w zaprzęgach. Przypominają dużego i potężnego konia pełnej krwi angielskiej. Są odrobinę mniejsze niż konie wierzchowe.

Wyścigi kłusaków w Polsce

Na rodzimym terenie wyścigi kłusaków nie są popularne, niemniej jednak sytuacja ta stopniowo ulega zmianie i zarówno kłusaki, jak i ich wyścigi, cieszą się coraz większym zainteresowaniem. Obecnie wyścigi kłusaków francuskich mają miejsce na torze wrocławskim (WTWK Partynice), na hipodromie w Sopocie, a także na Służewcu w Warszawie.

Kłusaki – ciekawostki

Na zachodzie oraz w Stanach Zjednoczonych wyścigi kłusaków cieszą się taką samą dużą popularnością jak wyścigi koni pełnej krwi angielskiej.
Od 1997 oficjalnie funkcjonuje Stowarzyszenie Hodowców i Użytkowników Kłusaków z siedzibą we Wrocławiu.

Kłusaki to konie hodowane z myślą o udziale w wyścigach w dwukołowych wózkach – sulkach. Wyróżnia się cztery rasy kłusaków, czyli orłowskie, amerykańskie, rosyjskie i francuskie.