Zwierzęta leśne – poznaj najciekawszych mieszkańców polskich lasów

Spacery po lesie to dla wielu z nas oderwanie się od codziennego stresu. Gdy przechadzasz się po ścieżkach i szlakach, czasami pewnie zastanawiasz się, czy za krzakiem albo drzewem nie ukrywa się jakiś zwierzak.

To bardzo możliwe, ponieważ mieszkańcy lasów niechętnie wchodzą w interakcje z człowiekiem. Zazwyczaj jednak świetnie zdają sobie sprawę z naszej obecności. Przygotowaliśmy zestawienie kilku mieszkańców naszych lasów. Czy któregoś z nich udało ci się spotkać? 

Roślinożerne zwierzęta leśne w Polsce 

Zwierzęta żyjące w lesie – jelenie szlachetne

Jeleń jest bardzo powszechnym zwierzęciem leśnym. Występuje w całej Europie, a w Polsce można spotkać go od gór, przez Mazury, aż po okolice Bałtyku. 

Te duże zwierzęta kopytne są bardzo płochliwe, dlatego ich zobaczenie nie należy do łatwych zadań. Samca jelenia – zwanego bykiem – możesz jednak usłyszeć w drugiej połowie września, podczas tak zwanego rykowiska. Jest to okres godowy, podczas którego jelenie wydają z siebie bardzo charakterystyczne dźwięki, aby nawoływać się nawzajem. 

Zimą możesz natknąć się w lesie na zrzucone poroże jelenia. Samiec pozbywa się go, aby latem zyskać nowe – jeszcze bardziej okazałe.

Wielkie zwierzęta mieszkające w lesie – żubry europejskie

Żubr jest największym mieszkańcem nie tylko polskich lasów. To także największy ssak lądowy Europy. Dorosłe samce osiągają naprawdę imponujące rozmiary – mogą ważyć nawet tonę! 

Nie bez powodu żubr uznawany jest za nasze dobro narodowe. Gatunek przetrwał wyłącznie we wschodniej części naszego kontynentu. W Polsce można spotkać je przede wszystkim w Puszczy Białowieskiej. Zamieszkują zarówno lasy, jak i rezerwaty pokazowe.

Żubry są zwierzętami roślinożernymi, które w ciągu jednej doby mogą zjeść nawet 50 kilogramów traw, krzewów i kory. Wyglądają na powolne i raczej spokojne, jednak ich prawdziwy charakter jest dosyć szorstki. Amerykańskie bizony, z którymi żubry są spokrewnione, uchodzą za zdecydowanie łagodniejsze, chociaż są większe. 

Zwierzęta leśne – łosie euroazjatyckie 

Łosia najczęściej można spotkać w lasach, na których terenie znajdują się mokradła, bagna czy torfowiska. To największy ze wszystkich jeleniowatych, którego majestat jest dodatkowo podkreślany przez piękne i okazałe poroże w formie dwóch łopat. 

Łosie są duże i mogą sprawiać wrażenie nieco niezgrabnych. Ich oczy są nieproporcjonalnie małe w stosunku do ogromnej głowy. Pod brodą znajduje się tłuszczowa narośl, która nieco przypomina brodę. Do tego dochodzą wysokie nogi i bardzo potężny tułów. Mimo wszystko łoś jest zwierzęciem, które w razie potrzeby potrafi poruszać się szybko i z gracją. 

Najwięcej łosi żyje obecnie w parkach narodowych – Biebrzańskim i Kampinoskim. Ten ostatni znajduje się blisko Warszawy, dlatego łosie czasami pojawiają się na ulicach stołecznych peryferii.

Leśne drapieżniki w Polsce

Zwierzęta żyjące w Polskich lasach – lisy rude

Jednym z najbardziej znanych zwierząt żyjących w lesie jest lis. To drapieżniki, które nie gardzą także padliną. Z tego powodu często bywają nazywane ekipą sprzątającą lasu. Nie tylko rozprawiają się z zalegającymi szczątkami organicznymi, ale także polują na słabe i chore zwierzęta. 

W naszej kulturze lisy są symbolem przebiegłości i sprytu. Przez wieki tępiono je ze względu na kradzieże w kurnikach. Polowano na nie także w celach futrzarskich. Obecnie lis jest zwierzęciem leśnym, które zdecydowanie nie jest zagrożone wyginięciem. Jego populacja jest dość duża i co jakiś czas musi być nawet regulowana. 

Zwierzęta leśne – niedźwiedzie brunatne

Niedźwiedź brunatny (Ursus arctos) to jedyny niedźwiedź, którego możesz spotkać w naszym kraju. To także nasz największy rodzimy drapieżnik. Występuje wyłącznie na obszarach górskich – w Bieszczadach i Tatrach. Według szacunków obecnie w Polsce żyje około 100 przedstawicieli tego gatunku. 

Niedźwiedź brunatny jest wszystkożercą. Poluje na ryby i małe zwierzęta, jednak nie gardzi także owocami, warzywami i miodem. Spotkania z niedźwiedziem bywają ekscytujące, ale przede wszystkim – niebezpieczne. Pamiętaj też, że to zwierzę jest pod ścisłą ochroną i grozi mu wyginięcie. 

Zwierzęta mieszkające w lesie – rysie euroazjatyckie

Gdy mówimy o dużych kotach, najczęściej mamy na myśli lwy i tygrysy. Tymczasem w naszych lasach żyją nieco mniejsze kotowate drapieżniki – rysie euroazjatyckie. Szansa na to, że spotkasz jednego z nich na spacerze, jest raczej bardzo niska.

Rysie prowadzą wyjątkowo skryty, nocny tryb życia. Na dodatek są gatunkiem skrajnie zagrożonym wyginięciem. Szacuje się, że w Polsce żyje jedynie 300 przedstawicieli tego gatunku. Najliczniejsze grupy zamieszkują lasy w Karpatach. 

Rysie są zdecydowanie większe od kotów domowych. Na czubkach ich uszu znajdują się bardzo charakterystyczne czarne pędzelki, które mają znaczenie praktyczne – pomagają zwierzętom lepiej słyszeć. 

Ryś euroazjatycki jest doskonałym myśliwym. Nie tylko świetnie słyszy, ma także doskonały wzrok i wyostrzone inne zmysły. Potrafi wysoko skakać i świetnie wspina się po drzewach. 

Leśne drapieżniki – wilki

Nasz ekosystem lądowy pełny jest zwierząt, które nie cieszą się dobrą sławą. Szczególne miejsce wśród nich zajmują wilki – przez setki lat przedstawiane jako krwiożercze bestie, które tylko czekają na to, aby zaatakować człowieka. 

Współczesne badania nad tymi zwierzętami wskazują wyraźnie, że stereotypy nie mają wiele wspólnego z rzeczywistością. Te duże psowate drapieżniki żyją w niewielkich grupach zwanych watahami. Jedna wilcza rodzina zajmuje obszar od 200 do 300 kilometrów kwadratowych. Na tym obszarze zwierzęta polują i wychowują młode.

Czy wilki są niebezpieczne dla ludzi? W normalnych warunkach nie, chociaż głodne stada zimą mogą zagrażać zwierzętom gospodarskim, a nawet domowym psom. 

W naszym kraju wilki żyją przede wszystkim w bieszczadzkich lasach oraz na terenie Puszczy Białowieskiej. Ich populacja ma powolną tendencję wzrostową, jednak zwierzęta nadal znajdują się pod ścisłą ochroną. 

Małe zwierzęta leśne żyjące w Polsce

Małe zwierzęta leśne – jeż

Jeże to zwierzaki, które zna każdy z nas. Chociaż w ostatnich latach można spotkać je nawet w centrach miast, to w istocie są one zwierzętami leśnymi. W naszym kraju możesz spotkać dwa gatunki jeży – europejskiego oraz wschodniego. Różnią się one przede wszystkim kolorem brzuszka. U jeża europejskiego jest on brązowy, a u wschodniego – biały. 

Jeże to zwierzęta mięsożerne. Wbrew stereotypom wcale nie żywią się jabłkami, lubią natomiast różnego rodzaju owady, a nawet małe gryzonie. Charakterystyczne kolce mają bardzo ważne znaczenie – pozwalają jeżom chronić się przed drapieżnikami. 

Podobnie jak niedźwiedzie, jeże zapadają w sen zimowy. Wcześniej intensywnie poszukują pożywienia, które pozwoli im na zgromadzenie odpowiedniej ilości tkanki tłuszczowej. 

Zwierzęta żyjące w lesie – kuna

Kuny często czynią spore szkody w gospodarstwach rolnych. Te małe drapieżniki z rodziny łasicowatych zamieszkują jednak lasy –  przede wszystkim iglaste. Na tle brązowego futerka wyróżnia się ciemna maska na pyszczku, która upodabnia to zwierzątko do małego złodzieja. 

Kuny leśne są aktywne przede wszystkim nocą. Wtedy polują na małe gryzonie, ptaki, gady i płazy. Są to jednak zwierzęta wszystkożerne, których dieta latem w dużej mierze składa się owoców (na przykład jagód). 

Zwierzęta lasów liściastych i mieszanych – podsumowanie 

Zwierzęta z polskich lasów są bardzo różnorodne. Niektóre z nich (na przykład jeże) można spotkać podczas pierwszego lepszego spaceru. Inne, takie jak rysie czy kuny, kryją się przed naszymi oczami – prowadzą ostrożny i nocny tryb życia. 

Jedno jest pewne: las stanowi niezwykle żywy element ekosystemu lądowego. Zamieszkujące go zwierzęta są niezwykle różnorodne i prowadzą naprawdę fascynujący i połączony ze sobą tryb życia.