Żeneta zwyczajna to bardzo ciekawy ssak drapieżny, którego w Polsce można najłatwiej zobaczyć w ZOO. Warto jednak wiedzieć, że w naszym kraju niedawno nastała moda na egzotyczne zwierzęta, więc żeneta zwyczajna pojawia się również w ofertach sprzedaży, nawet tych przez internet.

Co powinieneś wiedzieć o żenecie europejskiej? Sprawdź, czym się żywi, jak wygląda jej hodowla oraz jak często ma młode. Dowiedz się, czy to mało popularne zwierzę odnajdzie się w naszych, polskich warunkach. Czytaj więcej o tym wyjątkowym ssaku!

Żeneta afrykańska – występowanie

Zwierzę żeneta to ssak rybożerny, który występuje w Afryce, a dokładniej w Demokratycznej Republice Konga. To właśnie stamtąd przybył do innych państw i zagościł w zoo, a z czasem także w hodowlach zwyczajnych. Niektórzy uważają, że żeneta zwyczajna pochodzi z terenów Burundi i Ugandy, ale ostatecznie przypadki jej występowania w tych miejscach nie zostały potwierdzone.

Żeneta północna – występowanie

Żeneta jest spotykana głównie w północno-wschodniej części Demokratycznej Republiki Konga. To oznacza, że można ją spotkać na terenie położonym od zachodniej części Wielkich Rowów Afrykańskich aż po prawy brzeg rzeki Kongo. Jednak można także znaleźć żenetę północną. Pochodzi ona z prowincji Mongala, na północ od brzegu rzeki Kongo w Demokratycznej Republice Konga.

Żeneta zwyczajna – siedlisko

Co w naturalnym środowisku je żeneta? Zwierzę żywi się rybami, dlatego przebywa w pobliżu małych rzek i strumieni. Najczęściej można ją jednak znaleźć na wysokości 460-1500 m n.p.m. w wilgotnych lasach równikowych, gdzie dominuje drzewostan roślin z rodzaju Gilbertiodendron.

Żeneta zwyczajna – charakterystyka

Żeneta to smukłe zwierzę o wydłużonym ciele, z wyglądu przypominające połączenie kota i kuny. Jej cechami charakterystycznymi są przede wszystkim:

  • długie uszy;
  • wydłużony ogon;
  • częściowo chowane pazury;
  • spiczasty pysk.

Do tej pory gatunek ten nie został szczegółowo przebadany, ale wiadomo, że zwierzę może mierzyć maksymalnie 75-90 i ważyć 1,5 kg. Co nietypowe dla przedstawicieli tej podrodziny, żeneta nie ma paskowanych i cętkowanych wzorów na ciele. 

Żeneta zwyczajna – wygląd

Żeneta ma długie i gęste futro o rdzawoczerwonej barwie na łapach i korpusie, a także czarny ogon. Spód ciała żenety zwyczajnej jest widocznie jaśniejszy, czasami nawet biały. Głowa tego zwierzaka może być jasnobrązowa albo ciemniejsza, a nawet czarna z podłużnymi plamami o białej barwie.

Żeneta afrykańska ma czarne pierścienie tworzące wąskie obramowanie wokół oczu, co podkreśla ich wielkość. Czym różni się od innych zwierząt rodzaju genetta? Jako stworzenie rybożerne ma stopy bez owłosienia i małe, kruche zęby, ułatwiające jej połów. 

Czy żeneta europejska jest zagrożonym gatunkiem? Jak długo żyje?

Żeneta rybożerna jest rzadkim gatunkiem, co potwierdzają nawet mieszkańcy Konga, skąd się wywodzi. Prawdopodobnie jednak zwierzę to zamieszkuje tereny nieobjęte działalnością człowieka, stąd takie przekonanie.

Żeneta zwyczajna lubi obszary niedostępne dla ludzi, ze słabą jakością gleby i żyje tam, gdzie ludzie nie są w stanie przetrwać. Gatunek ten jest jednak można zaobserwować w czasie wycinki drzew i pozyskiwania metali ciężkich, jak miedź czy kobalt. Żeneta zwyczajna żyje około 13-20 lat, jej ciąża trwa około 10 tygodni, a młode usamodzielniają się po około 5 miesiącach.

Co je żeneta zwyczajna?

Żeneta to rybożer, więc w jej diecie goszczą przede wszystkim ryby słodkowodne, m.in. brzany, sumy i karpie. Okazuje się jednak, że ludność żyjąca tam gdzie zwierzak, posądza żenety także o wyjadanie bulwy manioku, czyli rośliny uprawianej w tamtych rejonach.

Żeneta zwyczajna żyje samotnie, wiążąc się w parę tylko na okres godowy. Aby przetrwać, poluje za pomocą swoich długich wibryss. Wibryssy służą jej do wykrywania ruchów ryb lub uderzania o tafle wody, aby przyciągnąć zdobycz.

Naturalni wrogowie żenety zwyczajnej

Żeneta zwyczajna raczej nie ma wrogów w postaci drapieżników. Prawdopodobnie jednak jest narażona na pasożytniczą przywrę z rodzaju Achillurbania. Współistnieje być może z wanzyrem błotnym, czyli Atilax paludinosus, choć do tej pory nie zostało to oficjalnie potwierdzone.

Żeneta zwyczajna – hodowla

Hodowla żenety zwyczajnej ma miejsce także w Polsce, gdyż obecnie panuje moda na niespotykane i egzotyczne zwierzęta. Z reguły żenety łapie jedynie ludność pigmejska, która posądza zwierzaki o wyjadanie roślin. Najczęstszym celem jest jednak umieszczenie żenety w ZOO dla zwiedzających.

To prawdopodobnie najrzadszy ssak drapieżny z Afryki, więc taka intencja nie dziwi. Hodowla żenety nie jest trudna, ponieważ zwierzę nie jest agresywne i żywi się jedynie rybami słodkowodnymi, dostępnymi na terenie Europy.

Żeneta zwyczajna – cena

Cena żenety zwyczajnej to kilka lub nawet kilkanaście tysięcy złotych, w zależności od źródła jej nabycia. Jak wspomnieliśmy, jest ona rzadkim ssakiem, spotykanym głównie w Afryce, na terenie Konga, w okolicach rzeki o tej samej nazwie. Rybożer ten nie żyje w stadzie, co jest jego zaletą, jeśli chcesz mieć tylko jednego.

Jednak będzie to problem, jeśli chcesz, aby żeneta zwyczajna urodziła młode. Udowodniono też, że trzymanie kilku żenet w jednym miejscu może wiązać się z tym, że będą na siebie „miauczeć”. Przemyśl to, zanim rozpoczniesz hodowlę żenety zwyczajnej.

Żeneta zwyczajna jest pięknym, niespotykanym zwierzęciem, które można hodować także w Polsce. Musisz jednak zdawać sobie sprawę z tego, że jest rybożerem, który zjada jedynie ryby słodkowodne, takie jak sum czy karp. Hodowla żenety zwyczajnej nie jest trudna, ale samo kupno zwierzaka to koszt kilkunastu tysięcy złotych.

Oznacza to, że nie każdy może pozwolić sobie na taki wydatek. Jeśli chcesz przynajmniej zobaczyć żenetę zwyczajną, odwiedź ZOO i spotkaj się z najrzadszym ssakiem drapieżnym Afryki.

Archiwum: październik 2021
Photo of author

Mariusz Michalski

Miłośnik zwierząt. Właściciel kota brytyjskiego długowłosego o imieniu Dyzio. Tak właściwie, to ja u niego mieszkam, a nie on u mnie. Ale wiecie już jak to jest z kotami... :)