Zaćma u psa – przyczyny choroby, objawy, przebieg i leczenie

Wzrok nie jest być może najważniejszym zmysłem u psa, ponieważ o wiele lepiej funkcjonuje u niego słuch i węch. Nie oznacza to jednak, że jako właściciel czworonoga nie powinieneś poświęcić uwagi pielęgnacji oczu. Regularnie wycieraj je gazikiem lub płatkami kosmetycznym oraz obserwuj, czy nie ulegają one żadnym zmianom. Jeśli tak się stanie, skonsultuj czworonoga z weterynarzem. Niewykluczone, że będą to pierwsze oznaki zaćmy u psa. Jakie są jej symptomy i jak wygląda leczenie tego schorzenia u czworonogów?

Czym jest zaćma u psa?

Podobnie jak u człowieka, u psa również może się rozwinąć choroba oczu nazywana zaćmą. Określana jest jako zmętnienie lub utrata przezroczystości soczewki oka. Możesz spotkać się także z nazwą bielmo u psa czy katarakta u psa. Wszystkie te określenia dotyczą tej samej jednostki chorobowej, czyli zaćmy. Zmiany w oku mogą dotknąć wnętrze soczewki lub jej torebkę. W przebiegu zaćmy dochodzi do ich zmętnienia. W zaawansowanych stanach zaćma u psa prowadzi do znacznego pogorszenia widzenia, a nawet całkowitej utraty wzroku.

Jak to się dzieje? Utrata zdolności widzenia w przebiegu katarakty u psa polega na tym, że stopniowo dochodzi do zmętnienia fragmentów soczewki. To z kolei powoduje zmniejszone docieranie do siatkówki oka promieni świetlnych z otoczenia. Proces widzenia zostaje zaburzony, aż w końcu pies może przestać cokolwiek widzieć.

Na szczęście, jeśli w porę rozpoznasz schorzenie albo po prostu uznasz, że z oczami twojego pupila dzieje się coś nieprawidłowego, możesz zwrócić się do lekarza weterynarii. Ten po ocenie stanu zdrowia pacjenta podejmie odpowiednie kroki na drodze ku wyleczeniu czy choćby poprawy stanu zdrowia czworonożnego pacjenta.

Rodzaje zaćmy u psa

Właściwie wymienić należy cztery podstawowe, znane weterynarzom rodzaje zaćmy u psa:

• zaćma wrodzona – pojawia się u szczeniąt i trudno powiedzieć, czy jest dziedziczna, czy też nie. Najczęściej wrodzona zaćma dotyczy takich ras psów jak golden retriever, beagle, owczarek niemiecki i alaskan malamut;
• zaćma nabyta – jest wynikiem na przykład urazów mechanicznych oka, ale bielmo u psa może rozwinąć się także przy stosowaniu niektórych leków czy jako skutek uboczny radioterapii. Rzadko kiedy spowodowana jest ona złą dietą, w której brakuje aminokwasów;
• zaćma starcza – wynika z naturalnych procesów starzenia się psa;
• zaćma cukrzycowa – jest powikłaniem związanym z nieleczoną cukrzycą, czyli wysokim stężeniem glukozy we krwi. Pojawia się w krótkim czasie po zdiagnozowaniu cukrzycy u czworonoga i może spowodować utratę widzenia. Liczy się tu czas diagnozy i podjęcie leczenia zaćmy u psa, ponieważ postępuje ona bardzo szybko i może prowadzić do pęknięcia torebki soczewki. W wyniku tego dochodzi do silnego stanu zapalnego błony naczyniowej oka oraz wzrostu ciśnienia wewnątrz gałki ocznej.

Z uwagi na fakt, że zaćma u psa może rozwinąć się w różnych częściach soczewki, również i pod tym względem istnieją różne jej typy. Choroba dotknąć może jądra soczewki, kory lub torebki. Podczas diagnozowania katarakty może ona być już na różnym stopniu zaawansowania, dlatego wyróżnić można:

•  zaćmę początkową;
• zaćmę niedojrzałą;
• zaćmę dojrzałą;
• zaćmę przejrzałą.

Zaćma u psa – objawy

Kluczowe znaczenie w przypadku zaćmy i rokowań w kwestii odzyskania zdolności widzenia przez czworonoga jest wczesne zareagowanie na bielmo u psa. Objawy, przynajmniej w początkowej fazie rozwoju schorzenia, nie są tak charakterystyczne, by każdy bez problemu mógł je rozpoznać.

Na początku, kiedy u psa rozwija się zaćma, często nawet właściciel nie widzi, że dzieje się coś nietypowego i groźnego. Jeśli jednak będziesz zgłaszać się do gabinetu weterynaryjnego na profilaktyczne badania okulistyczne czy pełne badanie zwierzęcia, wówczas możesz dowiedzieć się, że w oczach postępuje rozwój katarakty u psa. Wszystko przez to, że gołym okiem nie możesz wówczas dostrzec zmian zachodzących w oku zwierzęcia, ponieważ nie ma takiego charakterystycznego objawy, jak zmętnienie soczewki.

Natomiast, możesz jak najbardziej podejrzewać zaćmę u psa, jeśli zauważysz takie objawy jak:

•  zamglone oczy;
• utrata połysku oczu;
• zmętnienie oczu;
• przybranie mlecznego koloru oczu.

W przebiegu katarakty u psa pojawiają się i inne objawy, niezwiązane bezpośrednio ze wzrokiem i zdolnością widzenia. Zalicza się do nich:

• apatię;
• osowiałość;
• brak energii;
• unikanie spacerów;
• brak ochoty swobodnego biegania na spacerze;
• ostrożne poruszanie się;
• potykanie się, nawet w znanym sobie terenie.

Jaka jest tego przyczyna? Pies, u którego rozwija się choroba oczu, przestaje widzieć wyraźnie, dlatego unika samodzielnego chodzenia czy biegania w miejscach, których nie zna. Czuje się niepewnie, dlatego albo w ogóle nie chce wychodzić z domu, gdzie czuje się bezpiecznie, albo podczas wyjść na zewnątrz trzyma się blisko swojego właściciela. 

Bielmo u psa i pojawiające się w jego przebiegu zmętnienie soczewki wpływa na zachowanie pupila. To charakterystyczne dla czworonogów, które wcześniej były bardzo energiczne i radosne. Zaćma powoduje, że wolą leżeć zamiast biegać po łące czy parku.

W przypadku zaćmy zwierzę może próbować drapać się po oku. Wszystko to powinno skłonić cię do natychmiastowego umówienia wizyty u weterynarza. Im wcześniej katarakta u psa zostanie wykryta, tym lepsze są rokowania.

Leczenie zaćmy u psa

Skuteczne leczenie zaćmy u psa zależy od tego, jak wcześnie zostanie ona wykryta. Inaczej leczy się też kataraktę, jeśli jest to jedyne schorzenie, a inaczej, jeśli towarzyszy jej np. zapalenie przedniego odcinka błony naczyniowej oka.

Leczenie zaćmy u psa polega na przeprowadzeniu zabiegu chirurgicznego. Obejmuje usuwanie bielma metodą fakoemulsyfikacji, z wszczepieniem sztucznej soczewki. Odbywa się to etapowo:

• nacięcie rogówki;
•  odessanie zmętniałej soczewki;
• wprowadzenie do oka sztucznej soczewki.

Cena operacji usunięcia zaćmy u psa, która jest obecnie właściwie jedyną możliwością pozbycia się tego problemu zdrowotnego u czworonoga, jest wysoka. Może dochodzić do kilku tysięcy złotych w dobrych, renomowanych klinikach weterynaryjnych.

Jednocześnie operacyjne leczenie zaćmy u psa wiąże się z pewnym ryzykiem niepowodzenia. Odbywa się ono pod narkozą, a przeprowadzić może je wyłącznie doświadczony, wykwalifikowany specjalista. Zdarza się, że czworonogi nie odzyskują po operacji wzroku. Dlatego takie leczenie zaćmy u psa zalecane jest wtedy, gdy bielmo objęło obie soczewki oczu, a choroba znajduje się w zaawansowanym stadium. Po operacji katarakty u psa mogą pojawić się niepożądane komplikacje, do których zalicza się:

• obrzęk rogówki i inne zmiany patologiczne w jej obrębie;
• wzrost ciśnienia wewnątrz gałki ocznej;
• zapalenie błony naczyniowej oka.

W przypadku, gdy zaćma u psa zostanie wykryta wyjątkowo wcześnie albo jest to zaćma pourazowa, lekarz może na początek zalecić stosowanie specjalnych kropli. Nie powodują one cofnięcia się już powstałych zmian w oczach zwierzęcia, ale mogą w niektórych przypadkach spowolnić, a nawet całkowicie zahamować rozwój tej choroby. Krople zalecane są do aplikacji u psów także po zabiegu chirurgicznego usunięcia zaćmy.

Podsumowanie

Bardzo istotne dla zdrowia twojego czworonoga jest wnikliwe obserwowanie jego zachowania i zmiany w nim. Nie inaczej jest w przypadku zaćmy u psa. Jeśli tylko zobaczysz, że widzenie u zwierzęcia się pogarsza, zapisz pupila na badanie okulistyczne. Weterynarz określi, czy rzeczywiście masz do czynienia z bielmem u psa. Podjęcie odpowiedniego leczenia zaćmy pozwoli mu na powrót do normalnej aktywności.