W zwykłych stadninach, w których możesz zapisać się na naukę jazdy konnej, raczej nie spotkasz konia arabskiego. Rasa ta od dawna zarezerwowana jest raczej dla wytrawnych jeźdźców i osób majętnych, które stać na kupno i utrzymanie jej przedstawiciela. Sprawdź, co warto wiedzieć o koniach arabskich i jaki jest udział Polski w utrzymaniu tej rasy.

Historia koni arabskich

koń arabski historia rasy

Szacuje się, że przodkowie tej rasy, mający podobne cechy wyglądu co jej współcześni przedstawiciele, pojawili się na Półwyspie Arabskim nawet 2500 lat temu. Oznacza to, że jest to jedna z najstarszych ras zachowanych z premedytacją z uwagi na cechy. Zwierzęta te były hodowane przede wszystkim przez Beduinów, dla których konie miały szczególną wartość – decydowały o ich przeżyciu w niekorzystnych warunkach Afryki Północnej i krain rozciągających się aż po dzisiejszy Iran. W każdym stadzie to klacz czystej krwi była otaczana szczególnym szacunkiem, jako że uważano, że jest odporniejsza i posłuszniejsza od ogiera.

Legendy o koniach arabskich

Koń arabski, z uwagi na swoją ważną rolę w społeczności arabskiej, występuje w wielu legendach. Jedną z ważniejszych jest ta o Mahomecie, który w świętej księdze islamu nakazywał wyznawcom okazywać tym koniom szczególny szacunek. Według legendy na jego wezwanie odpowiedziało pięć klaczy tej rasy, dlatego cieszyły się one potem szczególnymi względami. Niektóre z ich imion – między innymi Kuhailan czy Saklavi – dziś oznaczają typ konia arabskiego.

Inna legenda mówi o tym, że koń arabski powstał z boskiego tchnienia i południowego wiatru. Został stworzony na wzór pegaza, jednak bez skrzydeł. To Bóg miał też wplątać mu w grzywę uczucie szczęścia, które potem znalazło odbicie w jego przyjacielskim, wesołym charakterze.

Konie arabskie – pokrój i usposobienie rasy pełnej krwi

Konia arabskiego wyróżnia charakterystyczny wygląd. Ma lekką, wpisaną w kwadrat sylwetkę i jest stosunkowo nieduży – ogiery dorastają do 155 cm w kłębie. To wszystko efekt niekorzystnych warunków, w których przez wieki odbywała się hodowla koni arabskich – koń musiał być lekki, wytrzymały i niewielki. Zwierzę to wyróżnia długa, określana mianem łabędziej, szyja, a także szczupacza lub prosta głowa zakończona szeroko otwartymi nozdrzami. 

W kłusie i galopie charakterystyczny jest wygląd ogona konia, uniesionego u nasady. To właśnie ruch jest tym, czym najbardziej wyróżnia się koń arabski. Miłośnicy rasy twierdzą, że zwierzęta te „fruwają”, a nie biegają. Faktycznie, poruszają się lekko i miarowo, przez co przyciągają wiele spojrzeń.

Koń arabski może żyć nawet 30 lat. To rasa długowieczna, która przy odpowiedniej opiece nie choruje nadmiernie. Dorosłym osobnikiem jest koń, który ukończył piąty rok życia. 

Typy koni arabskich

Wyróżnia się kilka typów tej rasy, jednak trzy z nich są najpopularniejsze. Koń arabski może przynależeć do typu:

  1. Kuhailan – wyróżnia się prostym profilem i dużą głową z mocną szyją; pochodzi od koni bojowych i użytkowych. Ten typ reprezentują zwykle konie gniade.
  2. Munighi – o prostym profilu, wydłużonych nogach i skośnych łopatkach, przystosowany przede wszystkim do krótkich dystansów. Ten koń arabski występuje w umaszczeniu kasztanowatym.
  3. Saklavi – najbardziej charakterystyczny pod względem wyglądu. Ma szczupłą, lekką budowę ze szczupaczą głową i dużymi nozdrzami. Obecnie jest to typ przeznaczony najczęściej na pokazy i pod siodło damskie, choć wyróżnia się wytrzymałością i sprawdza na długich dystansach. Najczęściej występuje w maści siwej.

Koń arabski – umaszczenie

koń arabski umaszczenie

W zasadzie koń arabski występuje we wszystkich umaszczeniach z wyjątkiem srokatego, czyli plamiastego. Coraz częściej spotyka się konie arabskie białe, które są pożądane zwłaszcza na pokazach, ale używane również pod siodło. Szczególnie wysokie ceny osiągają też konie arabskie czarne, zwłaszcza gdy mają charakterystyczny, lekki ruch. Są bardzo rzadko spotykane, jednak ich umaszczenie przyciąga wiele spojrzeń.

Charakter koni arabskich

Wbrew obrazowi delikatnego, wręcz „porcelanowego” konia, rasa ta nie utraciła cech swoich przodków. Koń arabski jest wytrzymały i świetnie sprawdza się na długich dystansach, a niektóre typy odnoszą sukcesy również w krótkich biegach. Są to konie temperamentne, bardzo inteligentne i chętne do współpracy. 

Konie tej rasy przywiązują się do opiekunów i są raczej posłuszne. Wyróżnia je wrażliwość, która sprawia, że mogą być płochliwe, zwłaszcza pod opieką niedoświadczonych jeźdźców. Częściej też z tego powodu zapadają na choroby spowodowane długotrwałym stresem. Wbrew pozorom nie są specjalnie kłopotliwe w hodowli.

Konie arabskie – hodowla w Polsce i na świecie

Koń arabski – hodowla w Polsce i na świecie

Przez wiele lat hodowla koni arabskich prowadzona była przede wszystkim w krajach, z których ta rasa pochodzi. Później kilka osobników sprowadzono do Stanów Zjednoczonych, gdzie zaczęły rozwijać się kolejne linie. Pierwsze zwierzęta tej rasy do Polski trafiły w XIX wieku – były to trzy klacze, od których pochodzi większość hodowanych obecnie w kraju koni arabskich. W 1926 powstała Księga Stadna Koni Czystej Krwi Arabskiej.

Obecnie największe stado znajduje się w Janowie Podlaskim – jest tam prawie 300 osobników, z czego ⅓ stanowią klacze rozpłodowe. Dzięki dbałości o wygląd i zachowaniu pierwotnych cech konie arabskie z Polski są cenione na arenie międzynarodowej. Podczas corocznych pokazów ich ceny są nadal bardzo wysokie, choć niższe w porównaniu z tymi sprzed kilku lat.

Problemy zdrowotne rasy

Rasa ta nie jest szczególnie chorowita, a problemy występują przede wszystkim w związku z warunkami jej utrzymania. Koń czystej krwi arabskiej, który jest trenowany do zawodów albo bierze udział w wielu gonitwach w krótkim czasie, narażony jest przede wszystkim na urazy kończyn. Dodatkowo u zwierząt takich, gdy są szczególnie wrażliwe, mogą rozwijać się wrzody żołądka, wynikające przede wszystkim ze stresu.

Jak wszystkie konie, również te rasy arabskiej mogą cierpieć na choroby typowe dla gatunku. Najczęściej jest to ochwat, czyli choroba tworzywa kopytowego wynikająca zazwyczaj z nieodpowiedniej pielęgnacji czy warunków przetrzymywania konia. Rzadziej zdarzają się kolki i zatrucia, zazwyczaj związane ze spożyciem czegoś, czego koń nie powinien jeść, np. niektórych gatunków roślin czy nawet jabłek podarowanych przez nieświadomych gapiów.

Użytkowanie koni czystej krwi arabskiej

Choć na to nie wygląda, koń arabski jest z powodzeniem użytkowany jako wierzchowiec przeznaczony do długich dystansów. Charakterystyczna, mocna budowa przy lekkiej sylwetce pozwala mu na jazdę w rajdach. Część koni bierze udział również w wyścigach. Rzadziej można spotkać te przeznaczone po prostu do jazdy rekreacyjnej, zwłaszcza użyczane uczniom w szkołach jazdy. Coraz częściej konie arabskie biorą udział w pokazach, sesjach zdjęciowych czy w innych dyscyplinach sportowych niż te biegowe. 

Koń arabski – cena

koń arabski cena

Pochodzenie, sposób użytkowania, połączenie cech wyglądu i cel zakupu – to cztery aspekty, o których zależy to, ile kosztuje koń arabski. Cena może zaczynać się już na około 4000 zł w przypadku koni z mniejszych hodowli, o zwykłym rodowodzie i niezbyt wybitnych cechach. Znacznie droższe są zwierzęta pochodzące z prestiżowych linii czy wyróżniające się szczególnymi cechami, charakterystycznymi dla tej rasy. Taki koń arabski może kosztować nawet od 20000 zł do 100000 zł. Najdroższa klacz czystej krwi – Pepita z hodowli w Janowie Podlaskim – została sprzedana kupującemu ze Szwajcarii za kwotę prawie 1,5 miliona euro.

Koń arabski reprezentuje chyba najbardziej rozpoznawalną rasę na świecie. Nawet laik jest w stanie rozpoznać jego charakterystyczne cechy, takie jak: lekka budowa, uniesiony w ruchu ogon czy szczupacza głowa. Przez ekspertów koń arabski jest doceniany również z uwagi na swój charakter oraz wyjątkową wytrzymałość.

Archiwum: luty 2022
Photo of author

Paulina Grzybowska

Z zawodu redaktorka, z pasji i wykształcenia – kynoedukatorka, instruktorka nose work, behawiorystka (in spe). Autorka bloga i licznych publikacji zoologicznych. Przez lata angażowała się w adopcje i prowadziła dom tymczasowy. Prywatnie opiekunka dwóch żywiołowych terierów – JRT i irlanda.