Istnieje bardzo dużo ras koni o ubarwieniu gniadym. Niektóre z nich występują wyłącznie w tym umaszczeniu, inne spotykane są głównie w nim, choć możliwe są również umaszczenia odmienne, jak np. kare i kasztanowate – należące do podstawowych, jak i rozjaśniane, np. kremowe, bułane czy srokate. Co ciekawe, barwa sierści konia jest uwarunkowana genetycznie i zasadniczo nie należy do cech rasy, choć są wyjątki, o których szerzej poniżej. Dowiedz się, jak wygląda koń maści gniadej i poznaj kilka wspaniałych ras, które reprezentują to umaszczenie!

Maść gniada – jak wygląda koń gniady? 

gniady koń

Gniady należy do tzw. maści podstawowych – obok karego (jednolicie czarnego) i kasztanowatego (barwa ruda, w różnych odcieniach, ogon i grzywa w tym samym kolorze lub jaśniejsze, nigdy ciemniejsze, kończyny bez podpalania w kolorze czarnym). Koń tej maści ma brązową sierść, z kolei zarówno ogon, grzywa oraz dolne części kończyn występują w barwie czarnej.

Oczywiście istnieją różne rodzaje maści gniadej, jak:

  • jasnogniada – kolor jasnego brązu, kończyny, grzywa i ogon czarne;
  • ciemnogniada – ciemnobrązowa, brunatna, ogon, grzywa i kończyny czarne;
  • skarogniada – sierść czarna, za wyjątkiem nozdrzy, wewnętrznej górnej części kończyn i pachwin, gdzie przybiera barwę żółtawą lub ciemnobrunatną, ogon, grzywa i kończyny czarne.

Maści gniade rozjaśnione

Poza umaszczeniami konia podstawowymi wyróżnia się także maści rozjaśnione, takie jak kremowa, srebrna, bułana i szampańska. W kremowych, na bazie gniadej, występuje umaszczenie jelenie i perlino, natomiast w srebrnych umaszczenie gniade srebrne, a prezentują się następująco:

  • jelenie – barwa gniada jest rozjaśniona genem o nazwie Cream. Kolor włosia od bardzo jasnego po ciemnobrązowy. Skóra i oczy także są rozjaśnione. Grzywa i podpalania przyjmują barwę ciemnoczekoladową. Ten rodzaj umaszczenia niewprawnym obserwatorom częstokroć myli się z bułanym, ale w przeciwieństwie do niego w jelenim nie występują pręgowania;
  • perlino – jest to maść gniada podwójnie rozjaśniona (dwiema kopiami genu Cream). Oczy są niebieskie, różowa skóra, sierść w barwie kremowej. Ogon, grzywa oraz podpalania na kończynach nieznacznie ciemniejsze od sierści. Konie perlino prezentują się wyjątkowo pięknie z charakterystycznym perłowym połyskiem;
  • gniade srebrne – barwa sierści się nie zmienia, podpalania na kończynach nieco jaśniejsze, czekoladowe, natomiast ogon i grzywa są białe. Prezentuje się równie zjawiskowo, zwłaszcza że nie jest to często widywana maść.

Gniady w wyżej wymienionych wariantach może być trudny do rozpoznania i bywa mylony z innymi typami umaszczenia.

gniady koń

Rasy o umaszczeniu wyłącznie lub głównie gniadym

Barwa gniada jest bardzo powszechna wśród koni. Istnieją zarówno rasy, które cechują się wyłącznie tym umaszczeniem, jak i rasy, u których mogą występować inne, ale przede wszystkim występuje właśnie to. Oto ich krótki przegląd. 

Alter real

XVIII-wieczna szlachetna rasa gorącokrwistych koni portugalskich. Wyjątkowo energiczna, inteligentna, a jednocześnie posłuszna, choć zdarzają się przekorne osobniki, o wyjątkowo ognistym charakterze. W okresie wojen napoleońskich był bliski wyginięcia. Występuje wyłącznie w umaszczeniu gniadym, w różnych jego odmianach.

Angloarab

Genialny koń, którego początki datuje się na XIX wiek. Powstał dzięki krzyżówce najbardziej znanych i cenionych koni na świecie – koni pełnej krwi angielskiej i koni czystej krwi arabskiej. To zwierzęta bardzo szybkie i zwinne, a przy tym dość niepokorne, dlatego zdecydowanie nie są polecane osobom niedoświadczonym. Najczęściej spotykane są konie gniade, kasztanowate i siwe.

Cleveland bay

Oto kolejny przedstawiciel koni wyłącznie gniadych, choć czasem występują odmiany z niewielką gwiazdką na czole bądź siwą grzywą i ogonem. Jest to jedna z najpiękniejszych i najstarszych angielskich ras. To właśnie te konie żyją wygodnie w stajniach pałacu Buckingham i po dziś dzień można je podziwiać w królewskich powozach.

Koń berberyjski

Popularny berber jest rasą powstałą już kilka tysięcy lat temu na obszarze Afryki Północnej. Przyjmuje się, że jest to jedna z najstarszych ras na świecie. To wyjątkowo żywiołowy, silny, odważny i odporny na trudne warunki pogodowe koń, który występuje głównie w umaszczeniach:

  • gniadym;
  • karym;
  • kasztanowatym;
  • siwym.

Koń hanowerski

Bardzo znany i ceniony koń z Niemiec, którego początki datuje się na pierwszą połowę XVIII wieku. Uwielbiany jest za swoją wszechstronność, eleganckie chody, wspaniałą skoczność i bardzo zrównoważony charakter. Obecnie jest on jednym z najlepszych koni sportowych. Jest doskonały w ujeżdżaniu, powożeniu i skokach. Spotyka się głównie konie gniade i kasztanowate. 

Koń kabardyński

Pochodzący z obszaru północnego Kaukazu koń znany był już w czasach średniowiecznych. Cechuje się wprost genialnym słuchem, węchem i pamięcią. Jest niesamowicie inteligentny, zrównoważony i – jak na konia gorącokrwistego – bardzo spokojny. Niedościgniony w biegach długodystansowych, wybitny także w innych dyscyplinach konnych. Zdecydowanie najczęściej jest gniady. Osobniki siwe bądź kare występują bardzo rzadko, a inne maści nie występują. 

Koń pełnej krwi angielskiej

To najbardziej znane konie na świecie. Pochodzią oczywiście z Anglii, a ich historia rozpoczyna się w XVIII wieku. Są to wybitne konie sportowe i wyścigowe (jedne z najszybszych), a przy tym piękne i eleganckie, cechujące się wspaniałym charakterem. Właśnie z tego względu w żyłach większości współczesnych ras płynie ich krew. Widywane są przede wszystkim konie gniade i kasztanowate. 

gniady koń

Umaszczenie koni gniade – podsumowanie

Niektórzy twierdzą, że umaszczenie gniade jest „nudne” i nijakie. Oczywiście to nieprawda. Fakt, że należy do barw podstawowych i bardzo powszechnie występujących, wcale nie czyni go mniej interesującym. Wystarczy tu przywołać choćby maść perlino czy gniadą srebrną, które od razu przyciągają wzrok, bo są wyjątkowo zjawiskowe!

Archiwum: listopad 2022
Photo of author

Ewa Malinowska

Weterynarz z wykształcenia i pasji. Aktualnie uczęszcza na kurs i zdobywa kwalifikacje z zakresu behawiorystyki zwierzęcej. Prywatnie „mama” dwóch psów i kota. W wolnych chwilach spaceruje z pupilami i odkrywa nowe, zielone zakątki swojego ukochanego miasta – Wrocławia.