Popularność rasy zawsze wiąże się z zainteresowaniem umaszczeniem. Wpływa na to wiele czynników – przede wszystkim reprezentację danego psa w kulturze. Umaszczenie blue merle to w ostatnich latach prawdziwa moda.

Jego szybko rosnącą popularność można łączyć z reklamami telewizyjnymi, w których pojawiały się takie właśnie zwierzaki. Największą uwagę zwraca blue merle border collie

Pies border collie – opis rasy

Border collie blue merle na białym tle

Border collie uchodzi za najmądrzejszego psa na świecie. W internecie można zobaczyć wiele materiałów, w których bordery wykonują zawiłe sztuczki, zapamiętują sekwencje przedmiotów i pomagają swoim opiekunom w trudnych zadaniach. 

Nic dziwnego, że wiele osób chciałoby mieć w domu psa tak mądrego, który będzie wykonywał sztuczki i wiedział, jak zachować się w każdej sytuacji. 

Border collie merle – pies pracujący 

Niestety bardzo rzadko decyzja o zakupie border collie jest dobrze przemyślana. Powszechnie wiadomo, że jest to pies aktywny. Jego ruch nie kończy się jednak na długich spacerach czy wspólnym joggingu. Tę rasę stworzono do pracy, której brak szybko odbije się na psychice psa. 

Border collie to pies dla bardzo doświadczonego właściciela, który ma pomysł na pracę z nim. Będzie świetnym towarzyszem do sportów kynologicznych czy wypasu owiec. Jako typowy pupil dla rodziny może okazać się zbyt wymagający.

Blue merle border collie – najchętniej wybierane umaszczenie szczeniaków z hodowli

Hodowcy border collie zwracają uwagę, że najbardziej poszukiwanym obecnie umaszczeniem tej rasy jest blue merle, czyli niebieskie marmurkowe. Umaszczone w ten sposób psy są piękne i wyróżniają się z tłumu. 

Bardzo często przyszli opiekunowie tak bardzo skupiają się na barwach, że nie interesują się niestety innymi cechami psa. To bardzo komfortowa sytuacja dla nieuczciwych hodowców, którzy wychodzą z założenia, że nawet najbardziej niestabilny, niezgodny ze wzorcem czy nawet nawet chory pies szybko się sprzeda. Wystarczy sam fakt, że jest blue merle. 

Jeśli zachwycił cię border w tym ubarwieniu, pamiętaj, że najważniejsza jest kwestia psychicznego i fizycznego zdrowia psa. Dobrze będzie, jeśli hodowca, który wybiera dla ciebie czworonoga, zrobi to pod kątem charakteru, a nie umaszczenia.

Skąd bierze się umaszczenie merle? 

Border collie blue merle szczeniak

Umaszczenie marmurkowe jest determinowane przez gen merle. Jego działanie polega na rozjaśnieniu podstawowej maści na losowych fragmentach ciała psa. W przypadku blue merle podstawowa barwa to czarna, która miejscami rozjaśniana jest do ciemnoszarej (niebieskiej). 

W przypadku border collie oraz kilku innych ras (na przykład jamników) pojawia się także umaszczenie brązowe marmurkowe (red merle). Tutaj podstawową barwą jest czekoladowa, która rozjaśnia się do kremowej. 

Oprócz podstawowych barw (czarne z rozjaśnieniem niebieskim oraz czekoladowe z rozjaśnieniem kremowym) czasami pojawiają się także barwy pośrednie. Nie są szczególnie pożądane u psów blue merle, jednak fantastycznie prezentują się u brązowych marmurków. 

Oczy u psów merle. Wzorzec rasy

Gen merle nie występuje w przypadku śniadego (rudego) ubarwienia. W przypadku rasy border collie czasami przychodzą na świat psy, których umaszczenie jest czysto rude lub biszkoptowe. Wówczas ubarwienie marmurkowe nie jest widoczne na sierści, a jedynie w oczach psa. 

Niebezpieczeństwo genu merle 

Border collie blue merle na plaży

Border collie, które przychodzą na świat w umaszczeniu blue merle, są zazwyczaj zdrowe i całkowicie sprawne. Niestety gen merle ma także swoją niebezpieczną stronę, dlatego brak wiedzy na temat dziedziczenia może przynieść dla szczeniąt bardzo przykre konsekwencje. 

Doświadczeni hodowcy wiedzą, że nie można krzyżować ze sobą dwóch psów merle. W takich sytuacjach statystycznie połowa miotu przyjdzie na świat jako zwykłe marmurki, jedna czwarta będzie niemarmurkowa, ale kolejna jedna czwarta będzie podwójnymi merle. 

Brzmi to zachęcająco, jednak rzeczywistość jest bardziej skomplikowana. W przypadku podwójnych marmurków istnieje wysokie zagrożenie upośledzenia wzroku i słuchu. W takich miotach bardzo często przychodzą na świat głuche i niewidome psy. 

Dlaczego tak się dzieje? Odpowiedź znajdziemy w zagadnieniu dziedziczenia. Podwójny gen merle zbyt intensywnie blokuje pigment. Struktury komórek odpowiedzialnych za słuch i wzrok są zbudowane dokładnie z tych samych komórek, co komórki pigmentowe. 

Jak rozpoznać podwójnie marmurkowego border collie? 

Czy psy podwójnie marmurkowe można rozpoznać na pierwszy rzut oka? W przypadku border collie jest to wyjątkowo proste. Rasa ma bowiem tzw. znaczenie irlandzkie, czyli białą strzałkę na głowie oraz biały kołnierz, skarpetki i brzuch.

Jeżeli border otrzyma podwójny gen merle, większość jego szaty będzie całkowicie biała. Łatki pojawiają się tylko na niewielkim obszarze ciała.

W FCI takie psy uznawane są za niezgodne ze wzorcem rasy. Hodowcy posiadający elementarną wiedzę na temat genetyki i kynologii nie decydują się zresztą na takie praktyki. Aby w miocie przyszły na świat red lub blue merle border collie, jedno z rodziców powinno być merle, a drugie nie. 

Czy umaszczenie blue merle jest naturalne?

Border collie blue merle z niebieskimi oczami

Czasami można spotkać się z opiniami przeciwników hodowli, którzy twierdzą, że umaszczenie merle jest nienaturalne, a hodowcy, którzy je powielają, kierują się wyłącznie względami finansowymi. 

Nie jest to do końca prawda. Rzeczywiście w niektórych rasach (szczególnie w Stanach Zjednoczonych) gen merle wprowadza się sztucznie poprzez krzyżówki z rasami, w których występuje on naturalnie. Wówczas można mówić o chęci zarobienia na nietypowych szczeniętach. 

Border collie merle w hodowlach

W przypadku border collie umaszczenie merle występuje naturalnie od wielu pokoleń. Można spotkać je u psów z wybitnych linii, z których pochodzą przede wszystkim psy pracujące. Nie ma więc powodu, aby nie było kontynuowane we współczesnych hodowlach. 

Popularność blue merle border collie sprawia, że wielu hodowców robi wszystko, aby w miotach przychodziło jak najwięcej psów w tym umaszczeniu. Nie da się przy tym uniknąć patologii, dlatego przed zakupem szczeniaka, powinieneś bardzo dokładnie zweryfikować każdą hodowlę, którą bierzesz pod uwagę. 

Jakie jeszcze rasy występują w umaszczeniu merle? 

Oprócz border collie umaszczenie marmurkowe pojawia się naturalnie wśród wielu innych ras. Są to:

  • owczarki australijskie;
  • welsh corgi cardigany;
  • jamniki długowłose i krótkowłose;
  • mudi;
  • dogi niemieckie;
  • owczarki szetlandzkie;
  • owczarki pirenejskie;
  • owczarki szkockie;
  • bergamasco;
  • koolie.

Gdzie kupić rasowe szczenię blue merle border collie?

Border collie blue merle na szarym tle

Jak już wiesz, blue merle to dla border collie naturalne umaszczenie. Szczeniaki w tym typie maści przychodzą więc na świat w większości hodowli.

Musisz jednak pogodzić się z faktem, że wielu hodowców (szczególnie z linii pracujących) hoduje swoje psy przede wszystkim pod kątem określonych cech fizycznych i charakterologicznych. W takich hodowlach kolor umaszczenia nie jest szczególnie istotny. Tam psy merle jest znacznie trudniej znaleźć. 

W takich hodowlach szczenięta są jednak sprzedawane osobom, które potrzebują ich do konkretnych celów (na przykład pracy przy owcach), w których kolor szaty nie ma znaczenia. 

Dla bezpieczeństwa siebie i swojego psa szukaj szczeniąt wyłącznie w hodowlach zarejestrowanych w Związku Kynologicznym w Polsce. Każdą hodowlę warto jednak sprawdzić pod kątem opinii miłośników rasy. Hodowców border collie z każdym rokiem przybywa, dlatego czasami znalezienie tych naprawdę godnych zaufania może być trudne. 

Bibliografia

Wzorzec FCI nr 297/28.10.2009, https://www.zkwp.pl/wzorce/297.pdf, data opublikowania obecnej wersji wzorca: 24.06.1987.

Archiwum: lipiec 2023
Photo of author

Magdalena Dzik

Z wykształcenia dziennikarka i kulturoznawczyni. Pasjonuje się behawioryzmem zwierzęcym (szczególnie kotów i gryzoni) oraz zoodietetyką. Pasję tę bezustannie rozwija, pracując ze zwierzętami jako wolontariuszka i oferując im dom tymczasowy. Prywatnie opiekunka sześciu świnek morskich oraz pięciu kotów: Chilliego, Fedry, Fasoli, Atlasa i Heliosa.